Ακραία σενάρια χρεοκοπίας της… νομισματικής ένωσης αρχίζουν να διακινούνται στους διεθνείς οικονομικούς κύκλους, με αφορμή τις οξύτατες πιέσεις και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια εις βάρος της ελληνικής οικονομίας, καθώς μάλιστα στην επόμενη συνάντησή τους οι τραπεζίτες του «ιερατείου της Φραγκφούρτης» έχουν σε ψηλή θέση της ημερήσιας διάταξης το «ελληνικό πρόβλημα».
Ο πανίσχυρος διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank, Γιόζεφ Άκερμαν, δεν δίστασε, όπως σημειώνει το Spiegel σε εκτενές χθεσινό άρθρο του, να μιλήσει ανοικτά για τους σοβαρούς κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη, αν καταρρεύσει κάποια από τις περιφερειακές οικονομίες της νομισματικής ένωσης......
Μικρές χώρες με μεγάλα χρέη μπορούν να προκαλέσουν σοβαρούς κλυδωνισμούς στην Ευρωζώνη, τόνισε ο Άκερμαν, κάνοντας λόγο για «ωρολογιακές βόμβες που δεν έχουν αποσυνδεθεί» και κατονομάζοντας ευθέως την Ελλάδα, ως σοβαρή απειλή για το οικοδόμημα του ευρώ.
Στις 17 Δεκεμβρίου, οι κεντρικοί τραπεζίτες που θα συγκεντρωθούν στην Φραγκφούρτη θα κληθούν να δώσουν τη δική τους απάντηση ακριβώς σε αυτό το πρόβλημα, γνωρίζοντας ότι αυτό που φαινόταν σαν ένα ακραίο σενάριο όταν «στηνόταν» το οικοδόμημα της νομισματικής ένωσης, σήμερα δεν φαίνεται εξίσου απίθανο:
Μέχρι τον Οκτώβριο, η μοναδική «ωρολογιακή βόμβα» της Ευρωζώνης ήταν η Ιρλανδία, που εμφάνιζε έλλειμμα 12% του ΑΕΠ φέτος και τεράστια αύξηση χρέους. Οι τραπεζίτες κατάφεραν να αποσυνδέσουν αυτή τη βόμβα αρκετά έγκαιρα: με σκληρές πιέσεις στην κυβέρνηση του Δουβλίνου, έγιναν δεκτές πρωτοφανείς περικοπές δαπανών στον προϋπολογισμό του 2010, που ικανοποίησαν τους τραπεζίτες και τις αγορές (μείωση δαπανών κατά 4 δις. ευρώ, με περικοπές μισθών και δαπανών κοινωνικής προστασίας).
Μετά την αποκάλυψη του πραγματικού ελλείμματος της Ελλάδας, που ξεπερνά και το ιρλανδικό φέτος, φθάνοντας στο 12,7% του ΑΕΠ, οι τραπεζίτες της Φραγκφούρτης περίμεναν ανάλογη «θεραπεία-σοκ» και για την ελληνική οικονομία. Όμως, η κυβέρνηση ως τώρα αρνείται να εφαρμόσει το ιρλανδικό μοντέλο, τα μέτρα προσαρμογής που προτείνει αμφισβητούνται από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης και ήδη με τη χθεσινή υποβάθμιση από την Fitch η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της Ευρωζώνης με πιστοληπτική αξιολόγηση κάτω από την κορυφαία κλίμακα «Α».
Το Spiegel δεν διστάζει να περιγράψει το σενάριο μιας χρεοκοπίας στην Ελλάδα: η χώρα θα χρειασθεί να αντλήσει 25 δις. ευρώ το 2010 για να αποπληρώσει δάνεια που λήγουν και, αν δεν καταφέρει να συγκεντρώσει αυτό το ποσό από την αγορά, θα υποχρεωθεί να κηρύξει στάση πληρωμών. Η πρώτη χρεοκοπία στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με την εξέλιξη αυτού του σεναρίου, θα δώσει το έναυσμα για κερδοσκοπικές επιθέσεις στα ομόλογα και άλλων ασθενών, περιφερειακών οικονομιών, διαδικασία που θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και στη σταδιακή διάλυση της νομισματικής ένωσης.
«Ας πάνε στο ΔΝΤ»!
Οι τραπεζίτες της ΕΚΤ δεν είναι σαφές αν έχουν κοινή γραμμή για το χειρισμό μιας τέτοιας κρίσης: σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι «σκληροί» της Μπούντεσμπανκ δεν θέλουν ούτε να συζητήσουν το ενδεχόμενο διάσωσης της Ελλάδας, για να μη δοθεί το σήμα σε όλες τις περιφερειακές οικονομίες, ότι μπορούν να ξοδεύουν ασύστολα και να στέλνουν το λογαριασμό στην Γερμανία. Άλλωστε, εκτιμούν ότι η νομισματική ένωση είναι αρκετά δυνατή, για να αντέξει τις πιέσεις μιας χρεοκοπίας μικρής χώρας, η οποία θα κληθεί να αναζητήσει βοήθεια, όπως κάθε άλλη χώρα, από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στην πραγματικότητα, όμως, όπως τονίζουν οι περισσότεροι αναλυτές, ούτε οι τραπεζίτες της ΕΚΤ θα ήθελαν να δώσουν λάθος «σήματα» στις αγορές και να προκαλέσουν τους κερδοσκόπους να δοκιμάσουν τις αντοχές και άλλων χωρών, αποκομίζοντας στην πορεία κέρδη δισεκατομμυρίων από τα στοιχήματα κατά της Ευρωζώνης και δοκιμάζοντας με ακραίο τρόπο τη συνοχή της. Άλλωστε, όταν υπήρξε και πάλι κίνδυνος χρεοκοπίας της Ελλάδας, στις αρχές του έτους, το «δράμα» έληξε με τη γνωστή δήλωση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, ο οποίος αρνήθηκε μεν την έκδοση ευρωομολόγων για το δανεισμό όλων των χωρών, αλλά ξεκαθάρισε ότι όποια χώρα βρεθεί σε κίνδυνο θα υποστηριχθεί από τις άλλες.
Το πιθανότερο είναι, λοιπόν, ότι κατά το κρίσιμο τρίμηνο που ακολουθεί, μέχρι να εγκριθεί από τις Βρυξέλλες το ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η νέα αναταραχή στους κόλπους της Ευρωζώνης θα λήξει με μια συμφωνία στήριξης της Ελλάδας, με αρκετές υποχωρήσεις και από την ελληνική κυβέρνηση. Η κυβέρνηση θα καταθέσει ένα αρκετά αυστηρό Πρόγραμμα Σταθερότητας και θα προχωρήσει πιθανότατα στην κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2010, για να επιβεβαιώσει την αποφασιστικότητά της να μειώσει το έλλειμμα, έστω και αν αποφύγει να εφαρμόσει κατά γράμμα την «ιρλανδική συνταγή». Σε αντάλλαγμα, η ΕΚΤ θα καταστήσει και πάλι σαφές στην αγορά, ότι όσοι επιμείνουν στις κερδοσκοπικές επιθέσεις στα ελληνικά ομόλογα τελικά θα «κάψουν τα δάχτυλά τους».
Επενδυτικός τραπεζίτης του Λονδίνου που μίλησε στο Spiegel άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι σε αυτό ακριβώς το σενάριο «ποντάρουν» και οι μεγάλοι «παίκτες» του Σίτι. Σήμερα, τόνισε, «ποντάρουμε» στο σενάριο της πτώσης των τιμών των ελληνικών ομολόγων και περιμένουμε την κατάλληλη στιγμή για να αρχίσουμε πάλι να αγοράσουμε. Όπως εξηγεί με αρκετό χιούμορ, προεξοφλώντας την παροχή στήριξης από την ΕΚΤ, «όταν κάποιος χρωστάει 1.000 δολάρια έχει ο ίδιος πρόβλημα, ενώ όταν χρωστάει 10 εκατ. δολάρια το πρόβλημα το έχει η τράπεζά του». Και στην προκειμένη περίπτωση, το πρόβλημα το έχει η ΕΚΤ…
Ο πανίσχυρος διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank, Γιόζεφ Άκερμαν, δεν δίστασε, όπως σημειώνει το Spiegel σε εκτενές χθεσινό άρθρο του, να μιλήσει ανοικτά για τους σοβαρούς κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ευρωζώνη, αν καταρρεύσει κάποια από τις περιφερειακές οικονομίες της νομισματικής ένωσης......
Μικρές χώρες με μεγάλα χρέη μπορούν να προκαλέσουν σοβαρούς κλυδωνισμούς στην Ευρωζώνη, τόνισε ο Άκερμαν, κάνοντας λόγο για «ωρολογιακές βόμβες που δεν έχουν αποσυνδεθεί» και κατονομάζοντας ευθέως την Ελλάδα, ως σοβαρή απειλή για το οικοδόμημα του ευρώ.
Στις 17 Δεκεμβρίου, οι κεντρικοί τραπεζίτες που θα συγκεντρωθούν στην Φραγκφούρτη θα κληθούν να δώσουν τη δική τους απάντηση ακριβώς σε αυτό το πρόβλημα, γνωρίζοντας ότι αυτό που φαινόταν σαν ένα ακραίο σενάριο όταν «στηνόταν» το οικοδόμημα της νομισματικής ένωσης, σήμερα δεν φαίνεται εξίσου απίθανο:
Μέχρι τον Οκτώβριο, η μοναδική «ωρολογιακή βόμβα» της Ευρωζώνης ήταν η Ιρλανδία, που εμφάνιζε έλλειμμα 12% του ΑΕΠ φέτος και τεράστια αύξηση χρέους. Οι τραπεζίτες κατάφεραν να αποσυνδέσουν αυτή τη βόμβα αρκετά έγκαιρα: με σκληρές πιέσεις στην κυβέρνηση του Δουβλίνου, έγιναν δεκτές πρωτοφανείς περικοπές δαπανών στον προϋπολογισμό του 2010, που ικανοποίησαν τους τραπεζίτες και τις αγορές (μείωση δαπανών κατά 4 δις. ευρώ, με περικοπές μισθών και δαπανών κοινωνικής προστασίας).
Μετά την αποκάλυψη του πραγματικού ελλείμματος της Ελλάδας, που ξεπερνά και το ιρλανδικό φέτος, φθάνοντας στο 12,7% του ΑΕΠ, οι τραπεζίτες της Φραγκφούρτης περίμεναν ανάλογη «θεραπεία-σοκ» και για την ελληνική οικονομία. Όμως, η κυβέρνηση ως τώρα αρνείται να εφαρμόσει το ιρλανδικό μοντέλο, τα μέτρα προσαρμογής που προτείνει αμφισβητούνται από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης και ήδη με τη χθεσινή υποβάθμιση από την Fitch η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της Ευρωζώνης με πιστοληπτική αξιολόγηση κάτω από την κορυφαία κλίμακα «Α».
Το Spiegel δεν διστάζει να περιγράψει το σενάριο μιας χρεοκοπίας στην Ελλάδα: η χώρα θα χρειασθεί να αντλήσει 25 δις. ευρώ το 2010 για να αποπληρώσει δάνεια που λήγουν και, αν δεν καταφέρει να συγκεντρώσει αυτό το ποσό από την αγορά, θα υποχρεωθεί να κηρύξει στάση πληρωμών. Η πρώτη χρεοκοπία στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με την εξέλιξη αυτού του σεναρίου, θα δώσει το έναυσμα για κερδοσκοπικές επιθέσεις στα ομόλογα και άλλων ασθενών, περιφερειακών οικονομιών, διαδικασία που θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και στη σταδιακή διάλυση της νομισματικής ένωσης.
«Ας πάνε στο ΔΝΤ»!
Οι τραπεζίτες της ΕΚΤ δεν είναι σαφές αν έχουν κοινή γραμμή για το χειρισμό μιας τέτοιας κρίσης: σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι «σκληροί» της Μπούντεσμπανκ δεν θέλουν ούτε να συζητήσουν το ενδεχόμενο διάσωσης της Ελλάδας, για να μη δοθεί το σήμα σε όλες τις περιφερειακές οικονομίες, ότι μπορούν να ξοδεύουν ασύστολα και να στέλνουν το λογαριασμό στην Γερμανία. Άλλωστε, εκτιμούν ότι η νομισματική ένωση είναι αρκετά δυνατή, για να αντέξει τις πιέσεις μιας χρεοκοπίας μικρής χώρας, η οποία θα κληθεί να αναζητήσει βοήθεια, όπως κάθε άλλη χώρα, από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Στην πραγματικότητα, όμως, όπως τονίζουν οι περισσότεροι αναλυτές, ούτε οι τραπεζίτες της ΕΚΤ θα ήθελαν να δώσουν λάθος «σήματα» στις αγορές και να προκαλέσουν τους κερδοσκόπους να δοκιμάσουν τις αντοχές και άλλων χωρών, αποκομίζοντας στην πορεία κέρδη δισεκατομμυρίων από τα στοιχήματα κατά της Ευρωζώνης και δοκιμάζοντας με ακραίο τρόπο τη συνοχή της. Άλλωστε, όταν υπήρξε και πάλι κίνδυνος χρεοκοπίας της Ελλάδας, στις αρχές του έτους, το «δράμα» έληξε με τη γνωστή δήλωση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, ο οποίος αρνήθηκε μεν την έκδοση ευρωομολόγων για το δανεισμό όλων των χωρών, αλλά ξεκαθάρισε ότι όποια χώρα βρεθεί σε κίνδυνο θα υποστηριχθεί από τις άλλες.
Το πιθανότερο είναι, λοιπόν, ότι κατά το κρίσιμο τρίμηνο που ακολουθεί, μέχρι να εγκριθεί από τις Βρυξέλλες το ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η νέα αναταραχή στους κόλπους της Ευρωζώνης θα λήξει με μια συμφωνία στήριξης της Ελλάδας, με αρκετές υποχωρήσεις και από την ελληνική κυβέρνηση. Η κυβέρνηση θα καταθέσει ένα αρκετά αυστηρό Πρόγραμμα Σταθερότητας και θα προχωρήσει πιθανότατα στην κατάθεση συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2010, για να επιβεβαιώσει την αποφασιστικότητά της να μειώσει το έλλειμμα, έστω και αν αποφύγει να εφαρμόσει κατά γράμμα την «ιρλανδική συνταγή». Σε αντάλλαγμα, η ΕΚΤ θα καταστήσει και πάλι σαφές στην αγορά, ότι όσοι επιμείνουν στις κερδοσκοπικές επιθέσεις στα ελληνικά ομόλογα τελικά θα «κάψουν τα δάχτυλά τους».
Επενδυτικός τραπεζίτης του Λονδίνου που μίλησε στο Spiegel άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι σε αυτό ακριβώς το σενάριο «ποντάρουν» και οι μεγάλοι «παίκτες» του Σίτι. Σήμερα, τόνισε, «ποντάρουμε» στο σενάριο της πτώσης των τιμών των ελληνικών ομολόγων και περιμένουμε την κατάλληλη στιγμή για να αρχίσουμε πάλι να αγοράσουμε. Όπως εξηγεί με αρκετό χιούμορ, προεξοφλώντας την παροχή στήριξης από την ΕΚΤ, «όταν κάποιος χρωστάει 1.000 δολάρια έχει ο ίδιος πρόβλημα, ενώ όταν χρωστάει 10 εκατ. δολάρια το πρόβλημα το έχει η τράπεζά του». Και στην προκειμένη περίπτωση, το πρόβλημα το έχει η ΕΚΤ…
Δημοσίευση σχολίου