Έχω -κι ας μου συγχωρεθεί το πρώτο πρόσωπο- πολλές φορές επιχειρηματολογήσει, ότι η «ιδιοτελής φύση του ανθρώπου», είναι η μεγαλύτερη συνεισφορά του πολιτικού ρεαλισμού στη θεωρία των διεθνών σχέσεων. Αυτή είναι μια διαπίστωση με βάση την εμπειρία, όχι κάποιο θεωρητικό σχήμα. Παρατηρώντας τις παγκόσμιες εξελίξεις, τις δυο-τρεις τελευταίες δεκαετίες, καταλήγω στο ίδιο συμπέρασμα.
Τα τελευταία χρόνια συνειδητοποίησα, ότι στις ΗΠΑ η διαφθορά -διότι περί αυτού πρόκειται- θεωρείται ζήτημα εθνικής ασφαλείας, κάτι το οποίο δεν αφορά μόνο το εσωτερικό της χώρας, αλλά και τις συναλλασσόμενες με την Ουάσινγκτον χώρες. Εκεί εστιάζεται η σημερινή συζήτηση. Μιλώντας για τις ΗΠΑ όμως, θα πρέπει να διευκρινιστεί, ότι η εν λόγω κατηγοριοποίηση, προφανώς και δεν αποκτά αυτομάτως μεσσιανική λογική, με την υπερδύναμη να εμφανίζεται ως αρχάγγελος της κάθαρσης.
Όλα καθορίζονται από το συμφέρον. Στις ίδιες τις ΗΠΑ, σε ένα γενικότερο επίπεδο, η βιβλιογραφία που αφορά τη λειτουργία των μυστικών υπηρεσιών, εμπεριέχει πολλαπλές αναφορές για την ανταγωνιστική και συχνά ιδιαίτερα προβληματική σχέση ανάμεσα στη CIA (κατασκοπεία) και στο FBI (αντικατασκοπεία – επιβολή του νόμου). Η σύγκρουση των δυο Υπηρεσιών αφορά ουκ ολίγες φορές στο δέον γενέσθαι, όταν ανακύπτει θέμα εμπλοκής της Δικαιοσύνης μετά από κάποια επιχειρησιακή δράση…
Προτεραιότητα του FBI είναι η αξιοποίηση των στοιχείων, η σύνταξη κατηγορητηρίου και η παραπομπή στη Δικαιοσύνη. H πάγια «προδιάθεση» αυτή, προκαλεί συχνά σύγκρουση με τη CIA. Ο λόγος είναι απλός και το σκεπτικό κυνικό, αλλά πολύ λογικό: Τι είναι καλύτερο και πιο αποδοτικό, εάν υποτεθεί ότι γνώμονας της δράσης είναι η εθνική ασφάλεια της χώρας; Το να μπει κάποιος στη φυλακή ή μέσω αξιοποίησης του… διλήμματος (σ.σ. εκβιασμός), να μετατραπεί ο «παράνομος» σε πληροφοριοδότη;
Να πιστέψουμε στις συμπτώσεις;
Ας αφήσουμε αυτή την πιο θεωρητική συζήτηση για το πώς «αξιοποιείται» η ιδιοτελής φύση στη διεθνή πολιτική, κι ας επανέλθουμε στην επικαιρότητα. Στο μέτωπο της Ουκρανίας, η διαφθορά του καθεστώτος του Κιέβου δείχνει να διαδραματίζει άμεσο ρόλο. Αναλυτές πιστεύουν, ότι οι υποθέσεις διαφθοράς χρησιμοποιούνται από τις ΗΠΑ για να «ρυθμίσουν» τη συμπεριφορά του Ζελένσκι και επισημαίνουν τη σύμπτωση της έρευνας σε βάρος του στενού συνεργάτη του Γιέρμακ, γνωστού για την επιρροή του στον πρόεδρο και την άρνησή του να συζητήσει εδαφικές παραχωρήσεις, με στόχο τον τερματισμό του πολέμου.
Δεν γνωρίζω εάν παρόμοιες υποψίες εκφρασθούν και για τη χρονική σύμπτωση με το σκάνδαλο Μογκερίνι. Όμως, σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία κι ενώ ο «καπνός» από το σκάνδαλο «Qatar-gate» που ενέπλεξε και Ελληνίδα ευρωβουλευτή Εύα Καϊλή δεν έχει διαλυθεί, τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί. Σε κάθε περίπτωση, η διαφθορά στις Βρυξέλλες, δείχνει να ενισχύει την υφιστάμενη αίσθηση γεωπολιτικής απαξίωσης της Ένωσης και του πλήρους παραγκωνισμού της από τις διπλωματικές διαβουλεύσεις που αφορούν τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Στη γενική εικόνα και στην τρέχουσα συγκυρία, κάποιους εξυπηρετεί και κάποιους όχι η εικόνα που χτίζεται από την ειδησεογραφία, ότι «δυο διεφθαρμένες πλευρές επιδεικνύουν ακαμψία στη διαπραγμάτευση, ενώ η άμεσα εμπλεκόμενη χρησιμοποίησε τα δισεκατομμύρια ευρώ των Ευρωπαίων για τη διεξαγωγή του πολέμου». Προφανώς, όποιος χρησιμοποιήσει αυτές τις υποθέσεις για να εντοπίσει τους «καλούς» και τους «κακούς», απλούστατα χρησιμοποιεί τα λάθος κριτήρια! Μπορεί κανείς να εξαιρέσει από την επιδημία της διαφθοράς οποιονδήποτε; Ασχέτως της κατάληξης των υποθέσεων…
Η διαφθορά… των μεγάλων
Πόσα έχουν καταγγελθεί για τον πολιτικό κόσμο των ΗΠΑ και πόσες έρευνες έχουν διεξαχθεί για Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους; Ωστόσο, ο μηχανισμός εξισορρόπησης επιρροής και ισχύος (checks and balances) στην Ουάσινγκτον, δεν έχει επιτρέψει «εκτροπές» που θα έβγαιναν εκτός ελέγχου. Πανταχού παρούσα είναι όμως η ιδιοτελής φύση του ανθρώπου. Και όσο μεγαλύτερη εξουσία έχει στα χέρια του κάποιος αξιωματούχος, τόσο αυξάνεται και ο πειρασμός.
Πολλές είναι και οι υποθέσεις διαφθοράς στη Ρωσική Ομοσπονδία του Βλαντίμιρ Πούτιν. Τα ίδια και στην Κίνα. Οι υποθέσεις διαφθοράς με πρωταγωνιστές στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι πολλές, όπως και οι βαρύτατες ποινές που επιβάλλονται και γίνονται γνωστές. Σε γενικές γραμμές πάντως, ο πλούτος των ηγεσιών, σε προσωπικό επίπεδο, μοιάζει πάντα δυσανάλογος με τα χρήματα που λαμβάνουν ως αποζημίωση για τις υπηρεσίες τους. Το τι διώκεται και το τι όχι, το τι αποδεικνύεται ή όχι, είναι άλλο θέμα.
Επειδή όμως οι υποθέσεις αυτές τυγχάνουν αξιοποίησης από τους αντιπάλους, λιγότερο ή περισσότερο, είτε σε περιπτώσεις όπως οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία είτε στο πλαίσιο της επικοινωνιακής στρατηγικής ενός εκάστου, όλα καταλήγουν στη δεύτερη μεγάλη συνεισφορά της οπτικής του πολιτικού ρεαλισμού στις διεθνείς σχέσεις. Την ισχύ του κανόνα της ισχύος, του αποκαλούμενου και ως «νόμου της ζούγκλας».
Αυτός καθορίζει στο τέλος της ημέρας ποιες υποθέσεις καταλήγουν κάπου και ποιες όχι. Η δε κατάληξη, όπως και η αξιοποίηση των υποθέσεων, δεν έχει στο κέντρο την επιθυμία απονομής δικαιοσύνης. Αυτό ισχύει και στο εσωτερικό των χωρών, όπως και στις διακρατικές σχέσεις. Χρησιμοποιούνται ως όπλα τακτικής στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής κάθε φορά. Όποιος θεωρεί ότι η Ελλάδα εξαιρείται από όλες τις ανωτέρω παρατηρήσεις, είναι ελεύθερος να το διακηρύξει…
Στη γενική εικόνα και στην τρέχουσα συγκυρία, κάποιους εξυπηρετεί και κάποιους όχι η εικόνα που χτίζεται από την ειδησεογραφία, ότι «δυο διεφθαρμένες πλευρές επιδεικνύουν ακαμψία στη διαπραγμάτευση, ενώ η άμεσα εμπλεκόμενη χρησιμοποίησε τα δισεκατομμύρια ευρώ των Ευρωπαίων για τη διεξαγωγή του πολέμου». Προφανώς, όποιος χρησιμοποιήσει αυτές τις υποθέσεις για να εντοπίσει τους «καλούς» και τους «κακούς», απλούστατα χρησιμοποιεί τα λάθος κριτήρια! Μπορεί κανείς να εξαιρέσει από την επιδημία της διαφθοράς οποιονδήποτε; Ασχέτως της κατάληξης των υποθέσεων…
Η διαφθορά… των μεγάλων
Πόσα έχουν καταγγελθεί για τον πολιτικό κόσμο των ΗΠΑ και πόσες έρευνες έχουν διεξαχθεί για Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους; Ωστόσο, ο μηχανισμός εξισορρόπησης επιρροής και ισχύος (checks and balances) στην Ουάσινγκτον, δεν έχει επιτρέψει «εκτροπές» που θα έβγαιναν εκτός ελέγχου. Πανταχού παρούσα είναι όμως η ιδιοτελής φύση του ανθρώπου. Και όσο μεγαλύτερη εξουσία έχει στα χέρια του κάποιος αξιωματούχος, τόσο αυξάνεται και ο πειρασμός.
Πολλές είναι και οι υποθέσεις διαφθοράς στη Ρωσική Ομοσπονδία του Βλαντίμιρ Πούτιν. Τα ίδια και στην Κίνα. Οι υποθέσεις διαφθοράς με πρωταγωνιστές στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι πολλές, όπως και οι βαρύτατες ποινές που επιβάλλονται και γίνονται γνωστές. Σε γενικές γραμμές πάντως, ο πλούτος των ηγεσιών, σε προσωπικό επίπεδο, μοιάζει πάντα δυσανάλογος με τα χρήματα που λαμβάνουν ως αποζημίωση για τις υπηρεσίες τους. Το τι διώκεται και το τι όχι, το τι αποδεικνύεται ή όχι, είναι άλλο θέμα.
Επειδή όμως οι υποθέσεις αυτές τυγχάνουν αξιοποίησης από τους αντιπάλους, λιγότερο ή περισσότερο, είτε σε περιπτώσεις όπως οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία είτε στο πλαίσιο της επικοινωνιακής στρατηγικής ενός εκάστου, όλα καταλήγουν στη δεύτερη μεγάλη συνεισφορά της οπτικής του πολιτικού ρεαλισμού στις διεθνείς σχέσεις. Την ισχύ του κανόνα της ισχύος, του αποκαλούμενου και ως «νόμου της ζούγκλας».
Αυτός καθορίζει στο τέλος της ημέρας ποιες υποθέσεις καταλήγουν κάπου και ποιες όχι. Η δε κατάληξη, όπως και η αξιοποίηση των υποθέσεων, δεν έχει στο κέντρο την επιθυμία απονομής δικαιοσύνης. Αυτό ισχύει και στο εσωτερικό των χωρών, όπως και στις διακρατικές σχέσεις. Χρησιμοποιούνται ως όπλα τακτικής στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής κάθε φορά. Όποιος θεωρεί ότι η Ελλάδα εξαιρείται από όλες τις ανωτέρω παρατηρήσεις, είναι ελεύθερος να το διακηρύξει…
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου