Η υποβάθμιση από την Fitch, από την κατηγορία «Α» στην κατηγορία «Α-«, δεν αποτέλεσε κεραυνό εν αιθρία, καθώς τα στελέχη του οίκου αξιολογήσεων είχαν προειδοποιήσει, ότι σε περίπτωση απρόβλεπτης επιδείνωσης των δημοσιονομικών δεικτών η βαθμολογία θα επανεξεταζόταν.
Καθώς το έλλειμμα του 2008 αναπροσαρμόσθηκε στο 7,7% του ΑΕΠ και για το 2009 η νέα πρόβλεψη κάνει λόγο για 12,5%, εύλογο ήταν να εκδηλωθεί η πρώτη αντίδραση από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, ενώ αναμένονται και τα επόμενα «χτυπήματα», από την Standard & Poor’s και την Moody’s. H Fitch προειδοποιεί μάλιστα για νέες υποβαθμίσεις, καθώς το outlook προσδιορίζεται ως αρνητικό.
Στην αγορά ομολόγων, το spread των αποδόσεων ελληνικών και γερμανικών τίτλων περιέργως παρέμεινε ουσιαστικά σταθερό, στις 131 μονάδες βάσης, ύστερα από μια μικρή ανοδική αντίδραση χωρίς διάρκεια. Τραπεζικά στελέχη τονίζουν, ότι η αγορά παρέχει στη νέα κυβέρνηση ορισμένα περιθώρια να παρουσιάσει τις αποφάσεις της για τα επόμενα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης, γι’ αυτό και λείπουν οι ακραίες αντιδράσεις προς το παρόν.
Επιπλέον, τραπεζικά στελέχη υπογραμμίζουν, ότι στην αγορά δεν υπάρχει ακόμη σαφής εικόνα για τις δανειακές ανάγκες της χώρας ως το τέλος του έτους: άλλες θα είναι οι αντιδράσεις αν ο νέος δανεισμός περιορισθεί σε 5 δις. ευρώ, άλλες αν εκτοξευθεί στα 15 δις. ευρώ, όπως αναφέρουν τα χειρότερα σενάρια.
Τραπεζικά στελέχη υπογραμμίζουν, ότι η χώρα βρίσκεται αυτή την περίοδο στο πιο δύσκολο σταυροδρόμι και η πορεία των επόμενων μηνών θα κριθεί από την πειστικότητα που θα έχουν τα μέτρα της κυβέρνησης έναντι της αγοράς ομολόγων. Αν κάτι πάει στραβά, είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος να επιβεβαιωθεί το «μαύρο» σενάριο για την οικονομία και την αγορά.
Ένας νέος γύρος πιέσεων στα κρατικά ομόλογα θα αυξήσει κατακόρυφα το κόστος δανεισμού του Δημοσίου, ενώ θα προκαλέσει τεράστιες ζημιές στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, προκαλώντας νέο γύρο «σφιξίματος» στη χρηματοδότηση της αγοράς και αύξησης του κόστους δανεισμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί, όμως, θα είναι να υποβαθμισθούν τα ελληνικά ομόλογα στη δεύτερη κατηγορία των αξιολογήσεων από τους διεθνείς οίκους, κάτι που έχει πάψει πλέον να φαίνεται ως απίθανο και ακραίο ενδεχόμενο.
Στην περίπτωση αυτή, οι ελληνικοί κρατικοί τίτλοι θα πάψουν να γίνονται δεκτοί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για αναχρηματοδότηση. Αυτό θα σημαίνει, ότι οι τράπεζες θα πρέπει να επιστρέψουν αρκετές δεκάδες δις. ευρώ στην ΕΚΤ και να αναζητήσουν άλλες πηγές ρευστότητας, όπως οι καταθέσεις, που θα έχουν όμως απαγορευτικά υψηλό κόστος. Σήμερα οι τράπεζες κατέχουν κρατικούς τίτλους αξίας σχεδόν 60 δις. ευρώ και τους έχουν δεσμεύσει στην ΕΚΤ ως εγγυήσεις για άντληση ρευστότητας.
Ουσιαστικά, στην περίπτωση αυτή η οικονομική επιβίωση της Ελλάδας δεν θα είναι εφικτή χωρίς διεθνή βοήθεια, όπως έχει συμβεί στις περιπτώσεις ανατολικοευρωπαϊκών κρατών εκτός Ευρωζώνης, που σήμερα στηρίζονται στα δάνεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Η απόσταση της χώρας από τη χρεοκοπία έχει μειωθεί επικίνδυνα», τονίζουν τραπεζικά στελέχη, επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει ό,τι είναι δυνατό για να σταματήσει το ντόμινο των υποβαθμίσεων από τους οίκους αξιολόγησης, πριν βρεθούν τα ελληνικά ομόλογα στη δεύτερη κατηγορία και ανοίξει το κουτί της Πανδώρας για την οικονομία.
Δημοσίευση σχολίου