Έφυγε σε ηλικία 99 ετών ο Γάλλος φωτογράφος, Willy Ronis. Σε μια καριέρα που διήρκεσε πάνω από 70 χρόνια, ο Ronis αιχμαλώτισε με το φακό του την καθημερινή ζωή της μεταπολεμικής Γαλλίας, τους απλούς ανθρώπους με τις ασχολίες τους, τον έρωτα και κυρίως, τα κοινωνικά κινήματα και τους πολιτικούς αγώνες.Με πολιτική οξυδέρκεια, απλότητα και σεβασμό απέναντι στους ανθρώπους που απαθανάτιζε στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του, ο Willy Ronis άφησε το ανεξίτηλο στίγμα του στη φωτογραφία του 20ου αιώνα.
Ο Willy Ronis γεννήθηκε στο Παρίσι το 1910, γιος ενός φωτογράφου ουκρανοεβραϊκής καταγωγής και μιας Λιθουανής δασκάλας πιάνου. Από μικρός εμφάνισε έντονο ενδιαφέρον για τη μουσική και προσπάθησε να κυνηγήσει το όνειρο της ζωής του, να γίνει συνθέτης, ακολουθώντας σπουδές βιολιού. Ωστόσο, η ζωή είχε άλλα σχέδια για αυτόν: μετά τη στρατιωτική του θητεία.... ο πατέρας του αρρώστησε από καρκίνο το 1932 και ο Willy αναγκάσθηκε να αναλάβει το φωτογραφικό στούντιο της οικογένειας.
Για τέσσερα χρόνια έβγαζε φωτογραφίες σε γάμους και βαφτίσια, αλλά το 1936, ένα μήνα μετά το θάνατο του πατέρα του, ο Willy έκανε το πρώτο του φωτογραφικό ρεπορτάζ: η φωτογράφιση μιας πορείας για την ημέρα της Βαστίλης ήταν η πρώτη δουλειά μιας ιδιοφυΐας που μόλις γεννιόταν. Με το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η χρυσή εποχή της φωτογραφίας μόλις ξεκινούσε και ο Willy Ronis έμελλε να είναι ένας από τους λαμπρότερους καλλιτέχνες της.
Καθημερινή ζωή και κοινωνικοί αγώνες
Στενά συνδεδεμένος με το Κομουνιστικό Κόμμα, ο Willy Ronis ξεκίνησε την πορεία του δουλεύοντας ως φωτογράφος για τον τύπο, πραγματοποιώντας ρεπορτάζ στις γειτονιές του Παρισιού, απαθανατίζοντας την καθημερινή ζωή, τους ανθρώπους του μόχθου, τους εργάτες, τις απεργίες και τις κινητοποιήσεις τους, τις οικογένειες, τα παιδιά και τους ερωτευμένους. Η απλότητα, η τρυφερότητα απέναντι στους ανθρώπους της καθημερινότητας και η παρατήρηση των κοινωνικών φαινομένων από την οπτική γωνία της αριστεράς αποτελούν το ιδιαίτερο ύφος του Ronis, σε συνδυασμό με αριστοτεχνική διαχείριση του φωτός σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες.
Μέσα στις επόμενες δεκαετίες, το έργο του Ronis κέρδιζε όλο και περισσότερη αναγνώριση, ενώ πολλές φωτογραφίες του μετατράπηκαν σε πραγματικά σύμβολα μιας εποχής που έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Το παιδί που μέσα στον ενθουσιασμό τρέχει στους δρόμους του Παρισιού, κουβαλώντας μια φραντζόλα ψωμί που έχει το ύψος του, η γυμνή γυναίκα που λούζεται μπροστά στον καθρέφτη ενός επαρχιακού σπιτιού, το ερωτευμένο ζευγάρι που ατενίζει τις στέγες του Παρισιού είναι μερικές από τις εικόνες που καθιέρωσαν το προσωπικό ύφος του Willy Ronis. Παράλληλα, χάρη στις σχέσεις του με το κομουνιστικό κόμμα και την ιδιαίτερη αντίληψή του για τα κοινωνικά και οικονομικά φαινόμενα, ο Ronis συνέχισε για δεκαετίες να φωτογραφίζει τα κοινωνικά κινήματα, τις απεργίες των εργατών και τις πορείες των αγωνιστών. Ανάμεσα στα βραβεία που κέρδισε συγκαταλέγονται το Χρυσό Μετάλιο της Μπιενάλε της Βενετίας, το γαλλικό βραβείο Nadar και το βραβείο των Τεχνών και των Γραμμάτων τους γαλλικού υπουργείου πολιτισμού.
Παιδί μέχρι το θάνατό του
Ο Willy Ronis άφησε οριστικά τη φωτογραφική του μηχανή το 2001, καθώς ήδη από τότε ήταν αναγκασμένος να στηρίζεται σε μπαστούνι για να προχωρά. Για τα υπόλοιπα χρόνια του, η κινητικότητά του μειωνόταν σταδιακά, ωστόσο ο ενθουσιασμός του και η πνευματική του διαύγεια παρέμεναν ακέραιες. Σε ηλικία 85 ετών αποφάσισε να κάνει πτώση με αλεξίπτωτο, φωτογραφίζοντας τον εαυτό του και τον άκρατο ενθουσιασμό του. Το περασμένο Σάββατο έφυγε πλήρης ημερών, μετά την εισαγωγή του σε νοσοκομείο του Παρισιού.
Ο φωτογράφος «απαθανάτισε για εμάς και τις επόμενες γενιές μια Γαλλία λαϊκή και ποιητική», γράφει ο Νικολά Σαρκοζί στη ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας. «Με τον θάνατό του, ο 20ος αιώνας απομακρύνεται ακόμη περισσότερο. Ωστόσο εμείς κρατούμε από αυτόν μια μοναδική μαρτυρία μέσα από το βαθύ ανθρωπισμό και το εμπνευσμένο βλέμμα του Ronis», προσθέτει ο Σαρκοζί.
Ο δήμαρχος του Παρισιού Μπερτράν Ντελανοέ μίλησε για το «μεγάλο δημιουργό, με το πολλαπλό έργο το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το Παρίσι, τους κατοίκους του, τις συνοικίες και την ιστορία του». Από την πλευρά του, ο υπουργός Πολιτισμού της Γαλλίας, Φρεντερίκ Μιτεράν, εξέφρασε τη θλίψη του για το θάνατο «ενός από τους μεγαλύτερους φωτογράφους, που προσέφερε στη ζωή μας αυτό το φωτεινό καθρέφτη, που ήξερε να κάνει τη φωτογραφία, λαϊκή τέχνη».
