Του Κωνσταντίνου Λουκόπουλου*
Η χερσαία επιχείρηση στην Γάζα που αργεί αλλά θα …έλθει και η επόμενη ημέρα! Στο διπλό ερώτημα που τίθεται επιτακτικά 20 ημέρες μετά την πιο σκοτεινή ημέρα της ιστορίας του Κράτους του Ισραήλ όπως πάμπολλοι Ισραηλινοί χαρακτηρίζουν την 7η Οκτωβρίου, είναι γιατί αργεί η χερσαία επιχείρηση και αν τελικά πραγματοποιηθεί! Το δεδομένο είναι ότι το βαθειά τραυματισμένο Ισραήλ δεν μπορεί να δεχθεί κάτι λιγότερο από την καταστροφή της Χαμάς όταν μετά το Ολοκαύτωμα είχε τους περισσότερους νεκρούς του σε μία ημέρα.
Η Χαμάς έχει πετύχει μία σημαντική πολιτική νίκη καθόσον έχει ήδη σύρει σε πόλεμο το Ισραήλ όπως επεδίωκε, παρουσίασε τον πλέον ισχυρό Στρατό της περιοχής ανίσχυρο να προστατέψει τους πολίτες του και κατακρήμνισε το αίσθημα ασφαλείας και προστασίας των πολιτών. Επιπροσθέτως διέκοψε την διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας, εξανάγκασε να μπουν «στον πάγο» οι Συμφωνίες Άμπραχαμ και το πιο σημαντικό, έβγαλε από το περιθώριο το λεγόμενο Παλαιστινιακό πρόβλημα και προβλήθηκε σε όλους τους Παλαιστινίους ότι είναι μία Οργάνωση που μπορεί να επιφέρει σοκαριστικό πλήγμα στο Ισραήλ.
Το Ισραήλ για να εξαλείψει την απειλή που λέγεται Χαμάς και να την τιμωρήσει για τις φρικιαστικές και αποτρόπαιες τρομοκρατικές πράξεις της στους πολίτες του, δεν έχει άλλη επιλογή από το να κάνει χερσαία επιχείρηση. Όποια μορφή, όποια έκταση και αν έχει αυτή, όσες δυσκολίες και αν έχει η περιοχή λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της περιοχής επιχειρήσεων και όσο υψηλό και αν είναι το τίμημα σε ανθρώπινες απώλειες.
Οι λόγοι:
– Αποκατάσταση κύρους, αποτροπής και στρατιωτικής αξιοπιστίας. Χωρίς αυτά δεν μπορεί να σταθεί σε μία περιοχή όπως η Μέση Ανατολή.
– Αποκατάσταση του αισθήματος ασφαλείας και προστασίας του λαού του Ισραήλ το οποίο έχει καταρρεύσει.
– Καταστροφή ολόκληρης της Χαμάς και των στρατιωτικών δυνατοτήτων για να μην αποτελέσει ξανά απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ και απόλυτη τιμωρία για τους 1400 νεκρούς, τους 5000 τραυματίες τους 224 απαχθέντες ομήρους. Ας σκεφθούμε ότι στον αιματηρό πόλεμο τριών εβδομάδων του Γιομ Κιπουρ το 1973 οι νεκροί ήταν …2656!
Αυτό που πολλοί δεν κατανοούν είναι ότι το Ισραήλ διεξάγει έναν πόλεμο απέναντι στην «επιστροφή της αδυναμίας των Εβραίων»! Μάλλον δεν έχουν ακούσει τους Ισραηλινούς να λένε ότι «προτιμούν να τους καταδικάζουν παρά να τους λυπούνται». Το ισραηλινό έθνος είναι προετοιμασμένο να δεχθεί υψηλό αριθμό απωλειών. Το Ισραήλ δεν έπεσε στην παγίδα της Χαμάς, την οποία προετοίμαζε εδώ και πολλά χρόνια και δεν επιτέθηκε άμεσα.
Η όποια καθυστέρηση θεωρείται ότι υπάρχει, συνδέεται αφ’ ενός μεν για επιχειρησιακούς λόγους αφ’ ετέρου για την διαμόρφωση ενός βασικού πλαισίου για την διαμόρφωση της μετά-Χαμάς Γάζας κάτι που είναι απολύτως σωστό να εξετασθεί από τώρα κάτι που εκτιμάται ότι επηρεάζει την σχεδίαση και τον τρόπο που θα εκτελεστούν οι επιχειρήσεις. Οι αεροπορικές επιδρομές καταστρέφουν πολλές από τις στρατιωτικές υποδομές και δυνατότητες της Χαμάς ενώ μειώνουν σημαντικά λόγω απωλειών τους «μαχητές» της. Είναι άξιο να προσεχθεί στις φωτογραφίες που κυκλοφορούν από κατεστραμμένα κτήρια μία περίεργη «συμμετρία» η οποία δίνει την εικόνα δημιουργίας διαδρόμων για να κινηθούν ακόμα και μηχανοκίνητες δυνάμεις.
Αναμφίλεκτα θα πρόκειται για μία δύσκολη και πολύπλοκη επιχείρηση λόγω των ιδιαιτέρων χαρακτηριστικών της Λωρίδας της Γάζας εξ αιτίας της πυκνά δομημένης αστικής περιοχής αλλά και της ύπαρξης μία τεράστιας υπόγειας πόλης. Η σχεδίαση καθίσταται δύσκολη και η εκτέλεση της επιχειρήσεως ακόμα δυσκολότερη γιατί το ζητούμενο είναι να καταστραφεί η Χαμάς χωρίς όμως να ισοπεδωθούν απόλυτα τα πολεοδομικά συγκροτήματα της Λωρίδας της Γάζας και να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες μεταξύ των αμάχων. Είναι όμως γνωστό ότι οι «μαχητές» της κρύβονται μέσα στους αμάχους και χρησιμοποιούν πολιτικές υποδομές ακόμα και νοσοκομεία.
Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι με υψηλή τεχνολογία χαρτογραφείται το πεδίο της μάχης και μάλιστα η υπόγεια πόλη. Καθημερινά τα αποθέματα καυσίμων και οι λοιπές προμήθειες της Χαμάς μειώνονται και κάποια στιγμή που δεν θα μπορεί να λειτουργεί το σύστημα εξαερισμού και δεν θα υπάρχουν τρόφιμα θα αναγκαστούν να βγουν από τα τούνελ.
Η εκτίμηση μας είναι ότι έστω και με υψηλό κόστος σε απώλειες του Ισραήλ, έστω και αν πάρει χρόνο, θα εξαρθρώσει την Χαμάς η οποία όπως προαναφέρθηκε επεδίωκε μία άμεση χερσαία εισβολή! Είναι βέβαιο σύμφωνα με όσα διαβάζουμε ότι από πλευράς Ισραηλινών εκτελούνται ήδη επιδρομές και επιθετικές αναγνωρίσεις στα εδάφη της Γάζας. Όλα τα προαναφερθέντα μάλλον εξηγούν την καθυστέρηση, για πολλούς, της χερσαίας επιχείρησης και όπως παραπάνω επεσήμανα όποια μορφή και αν έχει αυτή. Αυτό όμως που είναι βέβαιο, είναι ότι η ανθεκτικότητα και η μαχητικότητα της Χαμάς καθημερινά μειώνεται.
Νίκη λοιπόν έστω και με μεγάλο κόστος και η Χαμάς όπως την γνωρίσαμε δεν θα υπάρχει. Αλλά μετά τι; Το μεγάλο ζητούμενο είναι η επόμενη ημέρα και πολύ σωστά έχει τεθεί και συζητείται. Τονίζεται ότι ο ΥΠΑΜ του Ισραήλ Γιωάβ Γκαλάντ ο οποίος είπε ότι η Χαμάς θα εξαφανιστεί από προσώπου γης αλλά επεσήμανε ότι μετά την ολοκλήρωση των χερσαίων επιχειρήσεων θα δημιουργηθεί ένα καθεστώς ασφαλείας χωρίς την ευθύνη του Ισραήλ πάνω στην καθημερινή ζωή στη Λωρίδα της Γάζας και θα υπάρχει μία νέα πραγματικότητα σε ό,τι αφορά στην ασφάλεια του Ισραηλινού λαού. Το Ισραήλ ούτε θέλει αλλά ούτε και μπορεί να ασκήσει και πάλι κατοχή.
Για το πρώτο διάστημα μία Προσωρινή Διοίκηση του ΟΗΕ με την βοήθεια κάποιων αραβικών χωρών που το Ισραήλ μπορεί να εμπιστευτεί θεωρείται ότι είναι μία επιλογή που εξετάζεται. Υπάρχει μάλιστα προηγούμενο στο Κόσσοβο. Σε δεύτερο χρόνο επιστροφή και ανάληψη της διοικήσεως από την Παλαιστινιακή Αρχή (ΠΑ). Αυτό προβλεπόταν από τις συμφωνίες του Όσλο, οι οποίες μπορεί να είναι βέβαια κλινικά νεκρές, αλλά η ΠΑ έχει μία διεθνή νομιμοποίηση όντας κράτος -παρατηρητής στον ΟΗΕ.
Και φυσικά να μην ξεχνάμε ότι η ΠΑ (ΟΑΠ – Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, με μεγαλύτερη οργάνωση την Φατάχ) εκδιώχθηκε από την Γάζα μετά από βιαιότητες όταν οι άνδρες της Χαμάς πετούσαν από τα παράθυρα και ποδοπατούσαν τους αξιωματούχους… αδελφούς τους το 2007!
Παράλληλα όλο και περισσότεροι μέσα στο Ισραήλ μιλούν για την αναγκαιότητα να δημιουργηθούν οι συνθήκες για να αρχίσουν και πάλι οι συνομιλίες για την δημιουργία ανεξάρτητου Παλαιστινιακού Κράτους. Οι Αμερικανοί αλλά και οι άλλες χώρες που συμπαρίσταται στο Ισραήλ αναφέρονται πλέον εμφατικά σε αυτήν την αναγκαιότητα. Οι Άραβες της Παλαιστίνης το δικαιούνται όπως δικαιούται και ο λαός του Ισραήλ να ζει με ασφάλεια στα σύνορα του.
Και για να λέμε τα πράγματα όπως είναι, δοθείσης της ευκαιρίας, ο Νετανιάχου πίστευε, ότι με την περιθωριοποίηση του Παλαιστινιακού θα πετύχαινε ως ξεχασμένη υπόθεση μια de facto λύση. Ενώ η ΟΑΠ έχει αναγνωρίσει το Ισραήλ και το δικαίωμα του λαού του να ζει με ασφάλεια δίπλα στο κράτος που θέλει να συγκροτήσει, η Χαμάς, ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε για ίδρυση Παλαιστινιακού Κράτους. Στόχος της διακηρυκτικά και στην πράξη είναι η καταστροφή του και η εξολόθρευση των Εβραίων που «κατέχουν την χώρα τους».
Συμπερασματικά, εκτιμάται ότι η Χαμάς πρέπει να εξαλειφθεί έστω και αν διασωθούν κάποια εκκολαπτήρια τρομοκρατών στην Γάζα, στην Δυτική Όχθη και αλλού και αυτό μπορεί να συντελεστεί μόνον με χερσαία επιχείρηση. Πρέπει όμως να αναζητηθούν και να εξαλειφθούν οι αιτίες και η φιλοσοφία που δημιουργούν αυτό τον καταστροφικό ριζοσπαστισμό. Μία στρατιωτική νίκη δεν φέρνει οπωσδήποτε μαζί και την πολιτική νίκη. Και αυτό είναι το ζητούμενο. Πολιτική νίκη με όραμα ειρήνης. Η στρατιωτική καταστροφή της Χαμάς θα πρέπει να έλθει μαζί με την ενδυνάμωση μιας μετριοπαθούς παλαιστινιακής ηγεσίας.
Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Πολύ σωστά υποστηρίζει το Ισραήλ στην επιχείρηση εξάλειψης της Χαμάς και συνάμα ζητά να ληφθεί σοβαρά υπόψη η ζωή των αμάχων. Ήδη οι Νεκροί στην Λωρίδα της Γάζας έχουν ξεπεράσει τους 5000 σύμφωνα τα στοιχεία των Υπηρεσιών Υγείας. Και πολύς σωστά κάνει ανοίγματα προς την ΠΑ την οποία πρέπει να την «ανεβάσει» στα μάτια των Παλαιστινίων, έστω και αν έχει εγγενή προβλήματα και υπάρχουν σκάνδαλα διαφθοράς.
Η επαναλειτουργία του Αμερικανικού Προξενείου στην Ανατολική Ιερουσαλήμ στην ιστορική οδό Αγκρόν που έκλεισε ο Τραμπ και ήταν κάτι σαν διπλωματική αποστολή για την ΠΑ θα ήταν ένα πρώτο βήμα. Η επανεκκίνηση των συνομιλιών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ίδρυση ενός ανεξάρτητου Παλαιστινιακού Κράτους θα έδινε ελπίδα, εκεί που δεν υπάρχει και αυτό έχει γίνει κατανοητό και μέσα στο Ισραήλ. Χωρίς να λυθεί το Παλαιστινιακό η διαρκής ειρήνη είναι μία ψευδαίσθηση.
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Δημοσίευση σχολίου