Γιώργος Σκαφιδάς
Η ένταση που «εκπέμπει» το – εμπόλεμο και πάλι, εδώ και σχεδόν τέσσερις μήνες – Παλαιστινιακό, μπορεί τελικώς να μην οδηγήσει σε μια ευρύτερη περιφερειακή σύρραξη, παρά τη μεγάλη διασπορά των αναφλέξεων που έχει ήδη ανάψει φωτιές από τις ανατολικές ακτές της Μεσογείου έως το δυτικό Πακιστάν και από τον Κόλπο του Άντεν ως τα σύνορα της Τουρκίας και με τη Συρία. Σύμμαχοι και εταίροι, ανταγωνιστές και εχθροί, τρέχουν ωστόσο άλλοι να καθορίσουν και άλλοι απλώς να προλάβουν τις εξελίξεις μέσα σε ένα πλέγμα από διασταυρούμενα πυρά και αντικρουόμενες γραμμές συμφερόντων. Σημαντική σημείωση: Ακόμη και μεταξύ εκείνων που βρίσκονται στην ίδια πλευρά, δεν φαίνεται να υπάρχει απόλυτη σύμπλευση. Αντιθέτως…
Οι Χούθι θέλουν να ενδυναμώσουν τη θέση τους στη διεθνή σκηνή έναντι όλων, εχθρών και φίλων, ως διακριτός πόλος ισχύος που στο εξής θα πρέπει να λαμβάνεται σε κάθε περίπτωση υπόψη (όχι μόνο εντός του καλούμενου «άξονα της αντίστασης» αλλά και ευρύτερα). Για εκείνους, το κρίσιμο είναι να καταφέρουν να εξασφαλίσουν την αναγνώριση της de-facto κυριαρχίας τους στην Υεμένη αλλά και μια θέση στο τραπέζι «ευρύτερων» αποφάσεων. Οι Υεμενίτες αντάρτες, με άλλα λόγια, δεν φαίνονται διατεθειμένοι να περιοριστούν απλώς σε έναν ρόλο αντιπροσώπου/proxy του Ιράν. Αντιθέτως, επιχειρούν να πλασαριστούν ως αυτόνομος δρων, ο οποίος συνομιλεί απευθείας με τους Σαουδάραβες κ.ά., διεκδικώντας μεγαλύτερα ερείσματα επιρροής έναντι του συνόλου των μουσουλμάνων διεθνώς κ.ά.
Η Σαουδική Αραβία από την άλλη πλευρά, αυτό που θέλει επί της ουσίας είναι να συνεχίσει να πορεύεται απρόσκοπτα – χωρίς περισπασμούς, εντάσεις και κλυδωνισμούς αβεβαιότητας – στον δρόμο προς την υλοποίηση του Saudi Vision 2030 όπως ονομάζεται το μεσομακροπρόθεσμο όραμα διαφοροποίησης της σαουδαραβικής οικονομίας που εκείνη έχει αρχίσει ήδη, εδώ και χρόνια, να προωθεί. Η σαουδαραβική εξωτερική πολιτική έχει, πάντως, ήδη σε έναν βαθμό «διαφοροποιηθεί» προς κατευθύνσεις απαγκίστρωσης από τις αμερικανικές εξαρτήσεις του παρελθόντος, ρίχνοντας τα τελευταία χρόνια (κυρίως μετά το 2019 και τις επιθέσεις στις εγκαταστάσεις της Saudi Aramco) γέφυρες προς την Κίνα, το Ιράν αλλά και τους Χούθι της Υεμένης με τους οποίους οι Σαουδάραβες είναι σε συνομιλίες μέσω Ομάν.
Οι Αμερικανοί από τη δική τους μεριά, θα ήθελαν – σε ό,τι έχει να κάνει με το Παλαιστινιακό – η ένταση να εκτονωθεί αλλά υπό όρους που δεν θα επιτρέπουν τη διαιώνιση μη-βιώσιμων ακροτήτων. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, στην Ουάσιγκτον «θυμήθηκαν» τη λύση των δύο κρατών αλλά και την Παλαιστινιακή Αρχη/Φατάχ η οποία θα μπορούσε να αναλάβει μεταπολεμικά τη διοίκηση στη Λωρίδα της Γάζας στη θέση μιας στρατιωτικά συντετριμμένης Χαμάς. Η διοίκηση Μπάιντεν θα έβλεπε θετικά, βέβαια, και μια αλλαγή φρουράς στην πρωθυπουργία του Ισραήλ (οι σχέσεις μεταξύ Μπάιντεν και Νετανιάχου ήταν χείριστες προπολεμικά), ενώ οι Αμερικανοί θα ήθελαν προφανώς να δουν και τις Συμφωνίες του Αβραάμ να βγαίνουν «ζωντανές» μέσα από τις φωτιές της τρέχουσας κρίσης.
Ο 74χρονος Μπενιαμίν Νετανιάχου θα ήθελε, πρωτίστως, να επιβιώσει πολιτικά (ως τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, με την προσδοκία της επιστροφής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο), αλλά και να βγει αλώβητος μέσα από τις (προπολεμικές) διώξεις που εκκρεμούν σε βάρος του για υποθέσεις διαφθοράς. Εάν εκείνος καταφέρει παράλληλα να σώσει σε έναν βαθμό και τα προσχήματα, πανηγυρίζοντας για παράδειγμα νέες νίκες κατά της Χαμάς και/ή την απελευθέρωση όσο το δυνατόν περισσοτέρων από τους εναπομείναντες Ισραηλινούς ομήρους, τότε τόσο το καλύτερο για εκείνον και την πολιτική του κληρονομιά ή οποία έχει ωστόσο πληγεί ανεπανόρθωτα από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
Οι Ιρανοί θα ήθελαν δουν τα αμερικανικά στρατεύματα να αποσύρονται από την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής ή τουλάχιστον να αρχίσουν να μειώνονται σημαντικά, ξεκινώντας προφανώς από την περιοχή του Ιράκ. Προτεραιότητα για την Τεχεράνη είναι… η ίδια η Τεχεράνη, ενώ από τους ουκ ολίγους proxies των Ιρανών, ως πιο σημαντικός – αλλά και ως πιο στενά συνδεδεμένος με το Ιράν – ξεχωρίζει η Χεζμπολάχ.
Η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει δείξει κατ’ επανάληψη ότι θέλει να ενισχύσει τη θέση της ως «αυτόφωτος» και «ανεξάρτητος» πόλος ισχύος εντός του ισλαμικού κόσμου ευρύτερα αλλά και του πολιτικού ισλάμ ειδικότερα. Θα ήθελε, παράλληλα, να την επαινούν διεθνώς για τη «διαμεσολαβητική» της «δεινότητα» αλλά και ως «ηθικά άμεμπτη υπερασπίστρια των όπου γης αδικημένων μουσουλμάνων», πολύ δε περισσότερο εάν πρόκειται για μουσουλμάνους που ζουν στα εδάφη της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Άγκυρα επιθυμεί την επιβίωση της Χαμάς, την οποία συνδέει με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και στην οποία έχει επενδύσει πολιτικό κεφάλαιο. Θα ήθελε, επίσης, να εμπλακούν τουρκικές δυνάμεις και τουρκικά συμφέροντα στη μεταπολεμική διοίκηση και ανοικοδόμηση της Γάζας. «Για τον Ερντογάν, το να δει τουρκικές σημαίες να ανεμίζουν στη Γάζα θα ήταν η εκπλήρωση μιας ιστορικής αποστολής», σχολιάζει χαρακτηριστικά η Τουρκάλα δημοσιογράφος Ασλί Αϊντίντασμπας.
Η Αίγυπτος, η μοναδική αραβική χώρα που έχει κοινά σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας, ξέρει τι δεν θέλει: Δεν θέλει σε καμία περίπτωση να υποδεχθεί νέα προσφυγικά κύματα Παλαιστίνιων στο Σινά ή αλλού, αλλά ούτε και να αναλάβει ρόλο επιφορτισμένο με τη διαφύλαξη της ασφάλειας στη Γάζα μεταπολεμικά. Κι αυτό, για λόγους πολύ πρακτικούς, λόγους που έχουν να κάνουν με την οικονομία από τη μία πλευρά (η Αίγυπτος ήδη φιλοξενεί περί τα εννέα εκατομμύρια μετανάστες και πρόσφυγες, την ώρα που η οικονομία της καλείται να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα και μια κρίση χρέους) και με την ασφάλεια του ιδίου του αιγυπτιακού καθεστώτος από την άλλη (η «εγγύτητα» της Χαμάς με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα δημιουργεί εύλογο προβληματισμό στην πλευρά του Αιγύπτιου προέδρου Α. Φ. αλ Σίσι).
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου