Στις 30 Απριλίου θα κριθεί εάν η Ελλάδα θα σωθεί ή απλούστατα θα καθοριστεί η ημερομηνία χρεοκοπίας της. Tι γίνεται με τα spread; Γιατί δεν "μετρούν" τα ευρω-σχέδια; Τι θέλουν οι "λύκοι" του ΔΝΤ;Τετάρτη πρωί της 24ης Μαρτίου. Διευθυντής υποκαταστήματος βλέπει την ουρά στα γκισέ να μεγαλώνει και έντρομος διαπιστώνει ότι σχεδόν όλοι οι πελάτες «σηκώνουν» τις καταθέσεις τους. Μικροποσά όλοι, των 20.000 και 30.000 ευρώ.
Πολλοί ζητούν να ανοίξουν και θυρίδα, αλλά δυστυχώς μόνο οι πολύ πρωινοί ήταν οι τυχεροί. Δεν υπάρχει πλέον καμία διαθέσιμη.
Ο ίδιος θυμάται ότι το ίδιο είχε συμβεί πριν από δύο και πλέον χρόνια, κάπου τον Οκτώβριο του 2008, όταν είχε ξεσπάσει η διεθνής οικονομική κρίση και ο πανικός κόπασε την ύστατη ώρα, όταν η κυβέρνηση αναγκάσθηκε να δηλώσει ότι εγγυάται τις καταθέσεις ύψους έως 100.000 ευρώ ανά καταθέτη.
Ανήσυχος επικοινωνεί με τα κεντρικά για οδηγίες. Στο άλλο άκρο της τηλεφωνικής γραμμής ακούει, όμως, το ανώτατο στέλεχος της τράπεζας ιδιαίτερα καθησυχαστικό. Τα τηλέφωνα γύρω του κτυπούν, στο μεταξύ, και οι πελάτες ζητούν συμβουλές.
Το στέλεχος τον καθησυχάζει και τον συμβουλεύει να κάνει το ίδιο κι αυτός στους ανήσυχους πελάτες του, που είναι έτοιμοι να σπεύσουν στην τράπεζα να «σηκώσουν» τις καταθέσεις. Η συνομιλία πραγματοποιείται με διακοπές και αρκετά διαλείμματα.
Προς το τέλος ο διευθυντής φαίνεται να συμφωνεί ότι πρέπει να καθησυχάσει τους πελάτες, λέγοντάς τους ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος χρεοκοπίας των τραπεζών και της χώρας, ότι δεν συντρέχει λόγος για τη μεταφορά καταθέσεων σε Κύπρο ή Βουλγαρία και, κυρίως, ενέχει σοβαρότατους κινδύνους η φύλαξη των χρημάτων στο σπίτι.
Όλα βαίνουν καλώς, αλλά τη στιγμή που το στέλεχος από τα κεντρικά ήταν έτοιμο να κλείσει το τηλέφωνο, ακούει τον διευθυντή του υποκαταστήματος να του λέει: «Ολα καλά αλλά, μεταξύ μας, τι με συμβουλεύεις να κάνω τις δικές μου καταθέσεις;».
Ζημιά από φήμες
Το περιστατικό δεν ήταν το μοναδικό. Οι φήμες οργίαζαν, τα τηλέφωνα είχαν ανάψει και ο πανικός διάχυτος μεταδιδόταν σε όλη τη χώρα. Τραπεζίτης έλεγε αργότερα ότι σε όλο το δίκτυο της τράπεζας δεν έχει μείνει αδιάθετη θυρίδα.
Είναι ενδεικτικό ότι μόνο εκείνη την ημέρα σε μικρή σχετικά τράπεζα που ελέγχει λιγότερο από το 5% της αγοράς, είχαν μεταφερθεί, κυρίως σε θυρίδες, περίπου 20 εκατ. ευρώ. Που σημαίνει -σε αναλογία- ότι σε όλη την ελληνική τραπεζική αγορά «σηκώθηκαν» περισσότερα από 400 εκατ. ευρώ μέσα σε μία ημέρα.
Ο κίνδυνος αυτή τη φορά προερχόταν πλέον όχι από τους μεγαλοκαταθέτες αλλά από τους «νοικοκυραίους» και από τους συνταξιούχους που διαθέτουν ένα μικρό κομπόδεμα για ώρα ανάγκης. Οι μεγάλοι είχαν φροντίσει πολύ νωρίτερα να φυγαδεύσουν τα χρήματα στο εξωτερικό, όταν η κυβέρνηση αψυχολόγητα κομπορρημονούσε πως θα επιβάλει υψηλότερο φόρο στις καταθέσεις και θα ζητήσει αυστηρό «πόθεν έσχες».
Ετσι δεν είναι εκτός πραγματικότητας ο φόβος των τραπεζιτών να κλονισθεί τώρα το σύστημα από ένα κίνημα καταθετών που ξαφνικά θυμήθηκε το παλαιό «σεντούκι της γιαγιάς» ή τις χρυσές λίρες με τις οποίες γίνονταν όλες οι μεγάλες αγοραπωλησίες (σπίτια, οικόπεδα) έως το τέλος του ’70.
Αλλωστε το τελευταίο εξάμηνο η διαρροή κεφαλαίων ξεπερνά τα 10 δισ. και κατά πολλούς αγγίζει και τα 20 δισ. ευρώ.
Μια σημαντική απόφαση
Προς το παρόν το μοιραίο αποφεύχθηκε κυρίως από την απόφαση Τρισέ και όχι από την ομιχλώδη απόφαση Σαρκοζί - Μέρκελ για διάσωση της Ελλάδας. Ο τεχνοκράτης Γάλλος τραπεζίτης -συνεπικουρούμενος από τον Λ. Παπαδήμο- λέγεται ότι αντέδρασε ενθυμούμενος τις επαναστατικές αναζητήσεις των νεανικών του χρόνων όταν διείδε ότι το όλο γερμανικό σχέδιο απέβλεπε να φέρει τους «λύκους» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην αυλή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Το αίσθημα ανακούφισης που προκάλεσε η συμφωνία και το άνοιγμα της πιστωτικής γραμμής της ΕΚΤ για αγορά ελληνικών ομολόγων απομάκρυνε τον κίνδυνο. Ωστόσο, οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες και οι τραπεζίτες δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι τα όσα συνέβησαν στις Βρυξέλλες την 25η Μαρτίου δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αναστολή εκτέλεσης της ποινής.
Η δημοπρασία των 7ετών ομολόγων
Η εξέλιξη της δημοπρασίας για τα επταετή ομόλογα που διεξήχθη τη Μ. Δευτέρα, έκοψε τη διάθεση για πανηγυρισμούς. Ούτε, άλλωστε, και η δημοπρασία των 20ετών ομολόγων για άντληση ενός δισεκατομμυρίου είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Το επιτόκιο στα επταετή ομόλογα διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα και θα επιβαρύνει συνολικά το Δημόσιο με τόκους 2,065 δισ. για τα 5 δισ. που πήρε, ήτοι 295 εκατ. ετησίως.
Τη Μ. Τρίτη το spread άρχισε πάλι να διευρύνεται μέσα στη σύγχυση που προκαλεί η συμφωνία των Βρυξελλών, αλλά και τα αντιφατικά μηνύματα που εκπέμπουν κυβερνητικά στελέχη. Την όλη εκρηκτική κατάσταση επιτείνουν οι διάφοροι αυτόκλητοι αναλυτές στα τηλεοπτικά παράθυρα που -όπως και ύστερα από σεισμούς ή άλλα μεγάλα γεγονότα- εμφανίζονται ως ειδικοί και ειδήμονες.
Οι χθεσινοί σεισμολόγοι, βαλκανιολόγοι και τωρινοί διαχειριστές χαρτοφυλακίων, με πλήρη άγνοια για τους συντελεστές που διαμορφώνουν τα επιτόκια δανεισμού και τις συνθήκες διεξαγωγής μιας δημοπρασίας ομολόγων, σπέρνουν κάθε βράδυ τον πανικό και διαμορφώνουν κλίμα αναταραχής.
Πλήρης άγνοια
Μάλιστα για όλους αυτούς θεωρείται λογικό να αντλήσει τα Δημόσιο όλες τις προσφορές που γίνονται σε κάθε δημοπρασία, αγνοώντας προφανώς ότι κάτι τέτοιο θα εκτίνασσε το επιτόκιο, ακόμη και πάνω από 7%, ενώ παράλληλα αν δεν γινόταν μία επιλογή στις προσφορές, θα έμπαιναν στο παιχνίδι του δημοσίου χρέους όλα τα κερδοσκοπικά funds.
Οι ίδιοι προτρέπουν μάλιστα σοβαρά την κυβέρνηση να «αρπάξει» μία και καλή όλες τις προσφορές των ξένων για αγορά ομολόγων και να καλύψει τις δανειακές ανάγκες (προφανώς γιατί θεωρούν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει στο ίδιο επιτόκιο που κλείνει η δημοπρασία για το ελάχιστο ποσό) και μετά να αποφύγει... την εφαρμογή των σκληρών μέτρων.
Την ίδια σύγχυση σπέρνουν και κυβερνητικά στελέχη που εμποτισμένα με τη λογική ότι «η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει», συνιστούν τη λήψη φιλολαϊκών μέτρων που είναι συμβατά με το... DNA του ΠΑΣΟΚ.
Αναυδοι κυβέρνηση και τραπεζίτες
Το οικονομικό επιτελείο και κυρίως οι τραπεζίτες μένουν άναυδοι μπροστά στο κλίμα που διαμορφώνεται. Οι τελευταίοι μάλιστα, μόλις την ύστατη στιγμή απέφυγαν τον κίνδυνο καθώς διαπίστωσαν ότι η «τρύπα» του Δημοσίου απειλεί να «καταπιεί» και τις τράπεζες, αντιμετωπίζουν και τον κίνδυνο να βρεθούν μπροστά σε ένα πανικόβλητο καταθετικό κοινό με ό,τι συνεπάγεται αυτό.
Γι’ αυτό και όλοι θεωρούν ότι ο Απρίλιος θα είναι ο δυσκολότερος μήνας. Πρόκειται για τις 30 πιο κρίσιμες ημέρες στις οποίες θα κριθεί η σωτηρία της χώρας ή απλούστατα θα καθοριστεί η ημερομηνία χρεοκοπίας της.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Πολλοί ζητούν να ανοίξουν και θυρίδα, αλλά δυστυχώς μόνο οι πολύ πρωινοί ήταν οι τυχεροί. Δεν υπάρχει πλέον καμία διαθέσιμη.
Ο ίδιος θυμάται ότι το ίδιο είχε συμβεί πριν από δύο και πλέον χρόνια, κάπου τον Οκτώβριο του 2008, όταν είχε ξεσπάσει η διεθνής οικονομική κρίση και ο πανικός κόπασε την ύστατη ώρα, όταν η κυβέρνηση αναγκάσθηκε να δηλώσει ότι εγγυάται τις καταθέσεις ύψους έως 100.000 ευρώ ανά καταθέτη.
Ανήσυχος επικοινωνεί με τα κεντρικά για οδηγίες. Στο άλλο άκρο της τηλεφωνικής γραμμής ακούει, όμως, το ανώτατο στέλεχος της τράπεζας ιδιαίτερα καθησυχαστικό. Τα τηλέφωνα γύρω του κτυπούν, στο μεταξύ, και οι πελάτες ζητούν συμβουλές.
Το στέλεχος τον καθησυχάζει και τον συμβουλεύει να κάνει το ίδιο κι αυτός στους ανήσυχους πελάτες του, που είναι έτοιμοι να σπεύσουν στην τράπεζα να «σηκώσουν» τις καταθέσεις. Η συνομιλία πραγματοποιείται με διακοπές και αρκετά διαλείμματα.
Προς το τέλος ο διευθυντής φαίνεται να συμφωνεί ότι πρέπει να καθησυχάσει τους πελάτες, λέγοντάς τους ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος χρεοκοπίας των τραπεζών και της χώρας, ότι δεν συντρέχει λόγος για τη μεταφορά καταθέσεων σε Κύπρο ή Βουλγαρία και, κυρίως, ενέχει σοβαρότατους κινδύνους η φύλαξη των χρημάτων στο σπίτι.
Όλα βαίνουν καλώς, αλλά τη στιγμή που το στέλεχος από τα κεντρικά ήταν έτοιμο να κλείσει το τηλέφωνο, ακούει τον διευθυντή του υποκαταστήματος να του λέει: «Ολα καλά αλλά, μεταξύ μας, τι με συμβουλεύεις να κάνω τις δικές μου καταθέσεις;».
Ζημιά από φήμες
Το περιστατικό δεν ήταν το μοναδικό. Οι φήμες οργίαζαν, τα τηλέφωνα είχαν ανάψει και ο πανικός διάχυτος μεταδιδόταν σε όλη τη χώρα. Τραπεζίτης έλεγε αργότερα ότι σε όλο το δίκτυο της τράπεζας δεν έχει μείνει αδιάθετη θυρίδα.
Είναι ενδεικτικό ότι μόνο εκείνη την ημέρα σε μικρή σχετικά τράπεζα που ελέγχει λιγότερο από το 5% της αγοράς, είχαν μεταφερθεί, κυρίως σε θυρίδες, περίπου 20 εκατ. ευρώ. Που σημαίνει -σε αναλογία- ότι σε όλη την ελληνική τραπεζική αγορά «σηκώθηκαν» περισσότερα από 400 εκατ. ευρώ μέσα σε μία ημέρα.
Ο κίνδυνος αυτή τη φορά προερχόταν πλέον όχι από τους μεγαλοκαταθέτες αλλά από τους «νοικοκυραίους» και από τους συνταξιούχους που διαθέτουν ένα μικρό κομπόδεμα για ώρα ανάγκης. Οι μεγάλοι είχαν φροντίσει πολύ νωρίτερα να φυγαδεύσουν τα χρήματα στο εξωτερικό, όταν η κυβέρνηση αψυχολόγητα κομπορρημονούσε πως θα επιβάλει υψηλότερο φόρο στις καταθέσεις και θα ζητήσει αυστηρό «πόθεν έσχες».
Ετσι δεν είναι εκτός πραγματικότητας ο φόβος των τραπεζιτών να κλονισθεί τώρα το σύστημα από ένα κίνημα καταθετών που ξαφνικά θυμήθηκε το παλαιό «σεντούκι της γιαγιάς» ή τις χρυσές λίρες με τις οποίες γίνονταν όλες οι μεγάλες αγοραπωλησίες (σπίτια, οικόπεδα) έως το τέλος του ’70.
Αλλωστε το τελευταίο εξάμηνο η διαρροή κεφαλαίων ξεπερνά τα 10 δισ. και κατά πολλούς αγγίζει και τα 20 δισ. ευρώ.
Μια σημαντική απόφαση
Προς το παρόν το μοιραίο αποφεύχθηκε κυρίως από την απόφαση Τρισέ και όχι από την ομιχλώδη απόφαση Σαρκοζί - Μέρκελ για διάσωση της Ελλάδας. Ο τεχνοκράτης Γάλλος τραπεζίτης -συνεπικουρούμενος από τον Λ. Παπαδήμο- λέγεται ότι αντέδρασε ενθυμούμενος τις επαναστατικές αναζητήσεις των νεανικών του χρόνων όταν διείδε ότι το όλο γερμανικό σχέδιο απέβλεπε να φέρει τους «λύκους» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην αυλή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Το αίσθημα ανακούφισης που προκάλεσε η συμφωνία και το άνοιγμα της πιστωτικής γραμμής της ΕΚΤ για αγορά ελληνικών ομολόγων απομάκρυνε τον κίνδυνο. Ωστόσο, οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες και οι τραπεζίτες δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι τα όσα συνέβησαν στις Βρυξέλλες την 25η Μαρτίου δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αναστολή εκτέλεσης της ποινής.
Η δημοπρασία των 7ετών ομολόγων
Η εξέλιξη της δημοπρασίας για τα επταετή ομόλογα που διεξήχθη τη Μ. Δευτέρα, έκοψε τη διάθεση για πανηγυρισμούς. Ούτε, άλλωστε, και η δημοπρασία των 20ετών ομολόγων για άντληση ενός δισεκατομμυρίου είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Το επιτόκιο στα επταετή ομόλογα διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα και θα επιβαρύνει συνολικά το Δημόσιο με τόκους 2,065 δισ. για τα 5 δισ. που πήρε, ήτοι 295 εκατ. ετησίως.
Τη Μ. Τρίτη το spread άρχισε πάλι να διευρύνεται μέσα στη σύγχυση που προκαλεί η συμφωνία των Βρυξελλών, αλλά και τα αντιφατικά μηνύματα που εκπέμπουν κυβερνητικά στελέχη. Την όλη εκρηκτική κατάσταση επιτείνουν οι διάφοροι αυτόκλητοι αναλυτές στα τηλεοπτικά παράθυρα που -όπως και ύστερα από σεισμούς ή άλλα μεγάλα γεγονότα- εμφανίζονται ως ειδικοί και ειδήμονες.
Οι χθεσινοί σεισμολόγοι, βαλκανιολόγοι και τωρινοί διαχειριστές χαρτοφυλακίων, με πλήρη άγνοια για τους συντελεστές που διαμορφώνουν τα επιτόκια δανεισμού και τις συνθήκες διεξαγωγής μιας δημοπρασίας ομολόγων, σπέρνουν κάθε βράδυ τον πανικό και διαμορφώνουν κλίμα αναταραχής.
Πλήρης άγνοια
Μάλιστα για όλους αυτούς θεωρείται λογικό να αντλήσει τα Δημόσιο όλες τις προσφορές που γίνονται σε κάθε δημοπρασία, αγνοώντας προφανώς ότι κάτι τέτοιο θα εκτίνασσε το επιτόκιο, ακόμη και πάνω από 7%, ενώ παράλληλα αν δεν γινόταν μία επιλογή στις προσφορές, θα έμπαιναν στο παιχνίδι του δημοσίου χρέους όλα τα κερδοσκοπικά funds.
Οι ίδιοι προτρέπουν μάλιστα σοβαρά την κυβέρνηση να «αρπάξει» μία και καλή όλες τις προσφορές των ξένων για αγορά ομολόγων και να καλύψει τις δανειακές ανάγκες (προφανώς γιατί θεωρούν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει στο ίδιο επιτόκιο που κλείνει η δημοπρασία για το ελάχιστο ποσό) και μετά να αποφύγει... την εφαρμογή των σκληρών μέτρων.
Την ίδια σύγχυση σπέρνουν και κυβερνητικά στελέχη που εμποτισμένα με τη λογική ότι «η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει», συνιστούν τη λήψη φιλολαϊκών μέτρων που είναι συμβατά με το... DNA του ΠΑΣΟΚ.
Αναυδοι κυβέρνηση και τραπεζίτες
Το οικονομικό επιτελείο και κυρίως οι τραπεζίτες μένουν άναυδοι μπροστά στο κλίμα που διαμορφώνεται. Οι τελευταίοι μάλιστα, μόλις την ύστατη στιγμή απέφυγαν τον κίνδυνο καθώς διαπίστωσαν ότι η «τρύπα» του Δημοσίου απειλεί να «καταπιεί» και τις τράπεζες, αντιμετωπίζουν και τον κίνδυνο να βρεθούν μπροστά σε ένα πανικόβλητο καταθετικό κοινό με ό,τι συνεπάγεται αυτό.
Γι’ αυτό και όλοι θεωρούν ότι ο Απρίλιος θα είναι ο δυσκολότερος μήνας. Πρόκειται για τις 30 πιο κρίσιμες ημέρες στις οποίες θα κριθεί η σωτηρία της χώρας ή απλούστατα θα καθοριστεί η ημερομηνία χρεοκοπίας της.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Δημοσίευση σχολίου