την ουσία,νίκη του ΠαΣοΚ και την αυτοδυναμία,αλλά όχι και τα «πολλά»..... το εύρος της διαφοράς μεταξύ πρώτου και δεύτερουκόμματος και κατά συνέπεια την πρωτοφανή καθίζηση της Νέας Δημοκρατίας. Το συμπέρασμα των περισσότερων Ελλήνων, μεταξύ των οποίων και ανθρώπων των κομμάτωνεξουσίας, ιδίως του ΠαΣοΚ, ήταν ότι μετά τις ευρωεκλογές άλλο ένα exit poll απέτυχε στις προβλέψεις του.
Oταν στις 7 το απόγευμα της περασμένης Κυριακής στις οθόνες των καναλιών που συμμετείχαν στο ενιαίο exit poll (Μega, Αnt1, Αlter, Αlpha, ΝΕΤ) εμφανίστηκαν τα αποτελέσματα με το ΠαΣοΚ να λαμβάνει μεταξύ 44% και 41% και τη Νέα Δημοκρατία 37,3%-34,3%, οι πρώτες αντιδράσεις ήταν απαξιωτικές: «Αυτό το μάντευα και εγώ» αποκρίθηκαν οι περισσότεροι.
Και το «ανεξάρτητο» όμως exit poll της Ρublic Ιssue για τον Σκάι, ο οποίος επέλεξε να μη συμμετάσχει στο διακαναλικό, έπεσε πανηγυρικά έξω. Δίνοντας στις 7 το απόγευμα διαφορά μόλις 5,5 μονάδων μεταξύ ΠαΣοΚ και ΝΔ, αλλά και επιμένοντας ως την τελική εκτίμηση του υπουργείου Εσωτερικών ότι οι Οικολόγοι ενδέχεται να μπουν στη Βουλή- «απειλώντας» έτσι την αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος-, δεν ξεχώρισε για την επιτυχία του έναντι των άλλων, «συνασπισμένων», σε ό,τι αφορά το exit poll, καναλιών. Οι υπεύθυνοι των εταιρειών που συμμετείχαν πάντως στο διακαναλικό αρνούνται την αποτυχία του, υπερασπίζονται την αξιοπιστία της μεθόδου και αναλύουν το γιατί καμία δημοσκόπηση δεν μπορεί να προβλέψει επακριβώς τη βούληση του ελληνικού λαού, ιδίως σε συνθήκες «μεγάλης ρευστότητας του εκλογικού σώματος», όπως άπαντες διατείνονται.
▅ Αντικρουόμενες απόψεις
Δύο από τις επτά εταιρείες είχαν μεγάλη απόκλιση στις εκτιμήσεις τους για τη βάση της ΝΔ. Εδιναν 34,5%, το οποίο αυτόματα ανέβαζε το υψηλό της στο 37,5% με την απόκλιση του exit poll στο συνπλην 1,5%, ενώ οι περισσότερες εκτιμήσεις των άλλων εταιρειών κυμαίνονταν μεταξύ 33,7% και 34% για το «μαξιλάρι» της απελθούσας κυβέρνησης.
«Ενθυμούμενοι τις κατηγορίες που ακούσαμε στις ευρωεκλογές περί “καρτέλ” κτλ., βλέποντας ως και 10 μονάδες διαφοράς, που δεν είχαν προηγουμένως εμφανιστεί στις δημοσκοπήσεις, γίναμε αναγκαστικά πιο επιφυλακτικοί» τονίζει ο ίδιος συμμετέχων. Στη συζήτηση που ακολούθησε αποφασίστηκε τελικά το χαμηλό της Νέας Δημοκρατίας να τοποθετηθεί στο 34,3% (και το υψηλό στο 37,3%), γεγονός που δημιούργησε και την αίσθηση της αποτυχίας των exit polls. Ο αποκαλούμενος και «πρύτανης» μεταξύ των δημοσκόπων κ. Ηλίας Νικολακόπουλος δεν κρύβει μιλώντας προς «Το Βήμα» ότι «όταν βλέπεις την ακραία διαφορά των 10 μονάδων, αναγκαστικά γίνεσαι πιο επιφυλακτικός στην πρώτη σου εκτίμηση». Χαρακτηρίζει πάντως «απολύτως επιτυχημένο» το διακαναλικό πείραμα, καθώς «απάντησε πλήρως από νωρίς στα δύο εκ των τριών βασικών ερωτημάτων των εκλογών: στην αυτοδυναμία του ΠαΣοΚ και τη μη είσοδο των Οικολόγων στη Βουλή, ενώ στο τρίτο, στο ποσοστό της Νέας Δημοκρατίας, απάντησε εν μέρει με μικρή απόκλιση από το χαμηλό της».
«Επιτυχημένο» χαρακτηρίζει το exit poll και ο υπεύθυνος της Αlco κ. Κώστας Παναγόπουλος, παρ΄ ότι, όπως λέει, τους «στερεί τη χαρά της νίκης στον ανταγωνισμό». Χαρακτηρίζει όμως τη διαφορά «ουφοειδή», άρα και «δύσκολο να γίνει πιστευτή στις 7 το απόγευμα» , ενώ τονίζει: «Ποτέ δεν μπορείς να δώσεις κεντρική τιμήδίχως πάνω ή κάτω. Μιλάμε για στατιστική, όχι για τζόγο».
Δεν συμφώνησαν πάντως όλοι οι υπεύθυνοι των εταιρειών με την απόφαση των καναλιών, τα οποία, προκειμένου να περιορίσουν το κόστος του exit poll, διενέργησαν ένα με διευρυμένο δείγμα και διασπορά (από 100.000 ευρώ έκαστο, τελικά πλήρωσαν όλα μαζί 200.000 ευρώ). «Υποχρεώθηκα να συμμετάσχω λόγω της συμφωνίας του καναλιού», είπε διατηρώντας την ανωνυμία του εις εκ των δημοσκόπων, ενώ έτερος εξηγεί πως «ό,τι βλέπουμε στις επτά το απόγευμα δεν είναι παρά το αποτέλεσμα όσων έχουμε συλλέξει ως τις 15.30. Αρα, εκείνη την ώρα ό,τι προβάλλεται είναι για λόγους τηλεθέασης καθώς αποτελεί μέρος μόνο της συνολικής έρευνας».
▅ Αναγκαία συνθήκη
Φθάσαμε λοιπόν στο τέλος των exit polls, τουλάχιστον με τη μορφή που τα γνωρίζαμε ως σήμερα και που για κάποιους σήμαινε με το κλείσιμο της κάλπης την... έκδοση του αποτελέσματος; «Ναι... αλλά και όχι» απαντούν... μη βασιζόμενοι στη στατιστική οι δημοσκόποι. «Το exit poll προσφέρει στοιχεία ποιοτικής ανάλυσης,τα οποία δεν μπορεί να προσφέρει οτιδήποτε άλλο», σημειώνει ο κ. Στράτος Φαναράς της Μetron Αnalysis, ενώ ο κ. Παναγόπουλος τονίζει: «Ακόμη και στις ΗΠΑ, όπου ψήφος και καταμέτρηση γίνονται τελείως ηλεκτρονικά, πάντα μεσολαβεί διάστημα τουλάχιστον μιας ώρας για την έκδοση των πρώτων επίσημων και συγκεντρικών αποτελεσμάτων.Αραπάντα θα υπάρχει ανάγκη για exit poll».
«Η πρόβλεψη του αποτελέσματος είναι το λιγότερο,παρ΄ ότι εντυπωσιακότερο» , σημειώνει ο κ. Νικολακόπουλος. «Τo exit poll δεν θα “πεθάνει” ποτέ, διότι δίνει στοιχεία που καμία ταχύτητα μετάδοσης της ψήφου δεν μπορεί να δώσει» . Οσο για τον κ. Θεοδωρικάκο, ναι μεν «το exit poll είναι εξαιρετικά χρήσιμο ως έρευνα καταγραφής της εκλογικής συμπεριφοράς την ημέρα των εκλογών, γιατί δίνει πληροφορίες χρήσιμες στα κόμματα, στα ΜΜΕ, στην πολιτική επιστήμη και στους ίδιους τους πολίτες», αλλά «η ταχύτητα και ο εκσυγχρονισμός μετάδοσης των αποτελεσμάτων καθιστά άνευ αξίας τον χαρακτήρα πρόβλεψης που είχαν στο παρελθόν, αφού από τις 8 το βράδυ μπορούμε πλέον να έχουμε τα αποτελέσματα». Ο κ. Θεοδωρικάκος επιμένει όμως «στην ανάγκη μιας νέας θεσμικής ρύθμισης για τη δημοσίευση των δημοσκοπήσεων στην κατεύθυνση του εξορθολογισμού της συχνότητας μετάδοσής τους και της άρσης της απαγόρευσης του τελευταίου 15ημέρου».
Οι υπεύθυνοι των εταιρειών εντόπισαν και ψευδείς απαντήσεις πολιτών στα ερωτηματολόγια. Στην απορία αν αυτό γίνεται εξαιτίας του φόβου των ψηφοφόρων ή της κούρασής τους από τις συνεχείς δημοσκοπήσεις, ο Ηλίας Νικολακόπουλος δεν διαφωνεί ακριβώς: «Εχει κουράσει τον κόσμο η επικοινωνιακή και τηλεοπτική εκμετάλλευση των δημοσκοπήσεων και των exit polls».
Ή, όπως έγραψε ο σκωτσέζος συγγραφέας Αντριου Λανγκ, «οι πολιτικοί χρησιμοποιούν τη στατιστική όπως οι μεθυσμένοι τους στύλους των φανών στον δρόμο:περισσότερο για να στηρίζονται παρά για να (δια)φωτίζονται».
Η επιτυχία ήρθε από τα τηλέφωνα
ΛΙΓΑ λεπτά πριν από τις 9 το βράδυ της περασμένης Κυριακής, στο γραφείο του υπηρεσιακού υπουργού Εσωτερικών κ. Σπύρου Φλογαΐτη εισήλθαν οι υπεύθυνοι της Singular Logic που είχε αναλάβει την επίσημη μετάδοση των αποτελεσμάτων. Οι κκ. Γιάννης Καρακαδάς και Ανδρέας Δρυμιώτης ενημέρωσαν τον κ. Φλογαΐτη ότι ήταν σε θέση να προβούν σε ασφαλή εκτίμηση του τελικού αποτελέσματος πολύ νωρίτερα από την αρχικά εκτιμώμενη ώρα. Το ΥΠΕΣ είχε ανακοινώσει ότι στις 10 το βράδυ θα μπορούσε να διαθέτει τα αποτελέσματα στο 20% των εκλογικών τμημάτων, εκείνα δηλαδή που συμμετείχαν στο σύστημα ασφαλούς μετάδοσης αποτελεσμάτων μέσω κινητών τηλεφώνων (SRΤ), και να δώσει ασφαλή εκτίμηση. Εχοντας αναλύσει το 5% του συνόλου εκείνη την ώρα, οι υπεύθυνοι της Singular ενημέρωσαν τον υπηρεσιακό υπουργό ότι μπορούσαν να προχωρήσουν σε ασφαλή πρόβλεψη.
Παρά τις- χλιαρές πάντως- αντιδράσεις παραγόντων του υπουργείου Εσωτερικών, ο κ. Φλογαΐτης, έχοντας εμπιστοσύνη στους συνεργάτες του, έδωσε το ελεύθερο της δημοσιοποίησης της πρόβλεψης και έτσι, δέκα λεπτά μετά τις 9 το βράδυ, δόθηκε και επισήμως στον «αέρα» του εθνικού δικτύου η ακριβής πρόβλεψη. Το αποτέλεσμα αποδείχθηκε ακριβές για τα ποσοστά των κομμάτων, ενώ το μόνο ζήτημα στο οποίο έπεσε έξω ήταν οι ακριβείς έδρες της Νέας Δημοκρατίας: στις 21.10 έδωσε 92 έδρες, αντί τελικά των 91, ωστόσο η έδρα που χάθηκε άλλαξε χέρια (πήγε στον ΣΥΡΙΖΑ) μόλις στην 4η κατανομή. Λίγη ώρα αργότερα από τις 21.10 ο κ. Κώστας Καραμανλής τηλεφωνούσε στον κ. Γιώργο Παπανδρέου και ετοίμαζε τη δήλωση της αποχώρησής του...
Δημοσίευση σχολίου