Το 2008 το παγκόσμιο δίκτυο δημοσίων σχέσεων Oriella πραγματοποίησε έρευνα με τη συμμετοχή 350 δημοσιογράφων σε όλη την Ευρώπη, για να διαπιστώσει τις επιδράσεις της επικράτησης του ίντερνετ στο "δημοσιογραφικό σύμπαν". Μετά από ένα χρόνο, το δίκτυο επιχειρεί να καταγράψει το αν οι δημοσιογράφοι έχουν καταφέρει να προσαρμοστούν στο ψηφιακό περιβάλλον, εν μέσω μάλιστα της οικονομικής κρίσης που βρίσκεται σε εξέλιξη.
Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο 2009, περισσότεροι από 350 δημοσιογράφοι από Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Σουηδία, Ολλανδία και Βρετανία, συμμετείχαν σε νέα έρευνα ώστε να μελετηθεί το πώς έχει διαμορφωθεί το εργασιακό τους περιβάλλον και η καθημερινότητα.
Η κρίση και η προσαρμογή
Η οικονομική κρίση σαφέστατα έχει επηρεάσει τις απαντήσεις των συμμετεχόντων, που νιώθουν άγχος για το προσωπικό τους μέλλον, αλλά και για το μέλλον των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, το οποίο υπό την πίεση του διαδικτύου δεν είναι πλέον αβέβαιο.....
Στο ερώτημα με ποιον τρόπο η οικονομική κρίση και η μετάβαση από τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης (τύπος, ραδιόφωνο, τηλεόραση) στο διαδίκτυο επηρεάζει τα ΜΜΕ που εργάζονται σήμερα, το 52% των δημοσιογράφων εκτιμά ότι χάνεται πάνω από το 10% των διαφημιστικών εσόδων και το 14,70% διαπιστώνει μεγάλη διαρροή αναγνωστικού κοινού.
Οι δημοσιογράφοι σε ποσοστό (67%) δηλώνουν αυτοδίδακτοι στις ψηφιακές μορφές δημοσιογραφίας, ενώ μόλις το 9% έχει περάσει από κάποια μορφή εκπαίδευσης.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι προβλέψεις των δημοσιογράφων για το μέλλον, καθώς το 60% θεωρεί ότι ο αριθμός των εφημερίδων θα μειωθεί δραματικά τα επόμενα χρόνια. Την ίδια στιγμή περισσότεροι από τους μισούς(53%) υποστηρίζουν ότι τα ΜΜΕ του ίντερνετ προς το παρόν δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως εταιρείες που αποφέρουν κέρδη σε όσους εργάζονται σε αυτά.
Στο ερώτημα για το ποσοστό του πρωτογενούς περιεχομένου στο διαδίκτυο(περιεχόμενο που δεν είναι αναπαραγωγή άρθρων των παραδοσιακών μέσων), το 9% των δημοσιογράφων δηλώνουν ότι δεν παράγουν πρωτογενές περιεχόμενο όταν εργάζονται στο ίντερνετ, ενώ το 43% απαντούν ότι τουλάχιστον το 60% από όσα γράφουν δεν έχουν δημοσιευθεί σε άλλα μέσα.
Ο προβληματισμός των ερωτηθέντων συνεχίστηκε και στην ερώτηση για την ποιότητα της δημοσιογραφίας, καθώς το 54% πιστεύει ότι οι εξελίξεις συντελούν στη μείωση του κύρους της, λόγω της απουσίας πηγών και πρωτογενούς δουλειάς.
Η οικονομική στενότητα απεικονίζεται στις απαντήσεις των δημοσιογράφων. Το ένα τρίτο απάντησε στην έρευνα της Oriella ότι το "παραδοσιακό" μέσο στο οποίο δουλεύουν πιθανότατα θα κλείσει, ενώ το ένα πέμπτο δηλώνει ότι αυτό έχει ήδη συμβεί σε μέσα στα οποία εργάστηκαν.
Χαρούμενοι παρά τις αλλαγές και την κρίση
Πάντως οι δημοσιογράφοι δεν τα βλέπουν όλα μαύρα. Μόλις το ένα τέταρτο από όσους συμμετείχαν στην έρευνα πιστεύουν ότι ο συνολικός αριθμός των ΜΜΕ(τηλεόραση, ραδιόφωνο, τύπος) θα μειωθεί, ενώ περίπου το 50% θεωρεί ότι τα "νέα μέσα" θα δημιουργήσουν νέο τοπίο και νέες ευκαιρίες.
Τα καλά νέα είναι ότι το διαδίκτυο δίνει διεξόδους στη δημοσιογραφική έκφραση και 10% όσων συμμετείχαν στην έρευνα ήδη έχουν μετατραπεί από δημοσιογράφους των παραδοσιακών μέσων σε ρεπόρτερ του ίντερνετ, την ώρα που η αύξηση των διαφημιστικών εσόδων των ειδησεογραφικών ιστοσελίδων είναι ραγδαία.
Θα μπορούσε κανείς να περιμένει ότι ο συνδυασμός της χειρότερης οικονομικής κρίσης τα τελευταία 100 χρόνια και της αλλαγής που βιώνουν οι δημοσιογράφοι στο εργασιακό τους περιβάλλον θα τους δημιουργούσε αρνητική διάθεση για τη δουλειά τους, αλλά αυτό δεν ισχύει. Το 40% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι τα τελευταία δύο χρόνια το επίπεδο της δημοσιογραφίας έχει ανέβει, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει στη Γαλλία και την Ισπανία. Επιπλεόν σε ποσοστό 84%(!) οι δημοσιογράφοι δηλώνουν χαρούμενοι με τη δουλειά τους.
Η έλευση του Twitter
Η έρευνα του 2008 είχε αποκαλύψει τον αντίκτυπο των νέων μέσων, στη δημοσιογραφία του 21ου αιώνα, με τους δημοσιογράφους να προσπαθούν να συνηθίσουν τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας για να κάνουν καλύτερα και με μεγαλύτερη ταχύτητα τη δουλειά τους. Η εξάπλωση των ψηφιακών πρακτικών, φυσικά δεν σταμάτησε τους τελευταίους 12 μήνες.
Ένα από τα μεγαλύτερα φαινόμενα του 2009 στη δημοσιογραφία ειδικά, αλλά και στο διαδίκτυο γενικότερα είναι φυσικά η ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης Twitter, το οποίο έχει γίνει ένα από τα πιο χρήσιμα εργαλεία για τους δημοσιογράφους παγκοσμίως.
Το Twitter, ικανοποιεί τη δίψα για άμεση και γρήγορη ενημέρωση, επιτρέποντας την αποστολή σύντομων μηνυμάτων σε πραγματικό χρόνο με σύνδεσμο(link) που οδηγεί στο κείμενο της είδησης. Ενδεικτικό της επιτυχίας του Twitter είναι το ότι μεγάλες εφημερίδες όπως η El Pais και η Le Monde έχουν λογαριασμούς στη σελίδα με χιλιάδες μέλη να ακολουθούν αυτόν τον τρόπο ενημέρωσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, περίπου το 69% των δημοσιογράφων στη Βρετανία χρησιμοποιούν το Twitter, ενώ υψηλά είναι και τα ποσοστά στην Ολλανδία(38,36%), στη Σουηδία(29,03%) και στη Γαλλία(27,27%).
Δημοσίευση σχολίου