Τούρκικα F-16V ως «προπέτασμα καπνού» για κάτι σοβαρότερο; – Ανάμεσα στις σοβαρές και τις «σοβαρές» ειδήσεις που κυριαρχούν στην ελληνική πραγματικότητα, ήρθε να προστεθεί και η είδηση ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ απέστειλε επίσημο αίτημα στο Κογκρέσο για τη δυνητική πώληση έως 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 σε διαμόρφωση V (Viper – Block 70) καθώς και την απόκτηση 79 συλλογών εκσυγχρονισμού ήδη υπαρχόντων μαχητικών, σε αντίστοιχο επίπεδο.
Να υπενθυμίσουμε εισαγωγικά, ότι η τουρκική Αεροπορία (Turk Hava Kuvvetleri – THK) έχει εμπλακεί στο πρόγραμμα των F-16 ήδη από το 1983. Τότε είχε ανακοινωθεί η πρόθεση αγοράς 132 F-16C και 24 F-16D στο πλαίσιο του προγράμματος Peace Onyx I. Συνολικά 156 εκ αρχής, εξασφαλίζοντας πλούσια ανταλλάγματα. Και η Ελλάδα τόσα πήρε… σε παρτίδες. Και τότε λόγω δημοσιονομικού χώρου. Με ό,τι αυτό σημαίνει στο επίπεδο των ανταλλαγμάτων και τις επιστροφές στην ελληνική οικονομία. Μια πρακτική που συνεχίζουν οι πολιτικοί της χώρας ακάθεκτοι, παριστάνοντας τους νοικοκύρηδες.
Τα πρώτα οκτώ αεροσκάφη της Τουρκίας κατασκευάστηκαν στις εγκαταστάσεις της τότε General Dynamics (μετέπειτα Lockheed) στο Fort Worth του Τέξας. Ακολούθησε η συναρμολόγηση των υπόλοιπων 148 αεροσκαφών της παραγγελίας στην έδρα της TÜSAS, η οποία «χτίστηκε» πάνω στη συγκεκριμένη παραγγελία και μετεξελίχθηκε στη γνωστή ΤΑΙ (Turkish Aerospace Industry). Ακριβώς ό,τι έκανε και η Ελλάδα… από την ανάποδη όμως. Στα επόμενα χρόνια, η THK συνέδεσε ουσιαστικά την ύπαρξη και ανάπτυξή της με το πρόγραμμα του F-16. Μέσω τεσσάρων διαφορετικών προγραμμάτων η Τουρκία προμηθεύτηκε πάνω από 260 μαχητικά (διατηρούνται περίπου 240).
Το αν η Τουρκία έπραξε ορθά με το να δεσμευτεί σε μια πηγή είναι ένα ερώτημα που δεν έχει εύκολη απάντηση. Μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι αν και επέτρεψε οικονομίες κλίμακας και μια άνευ προηγουμένου ομοιοτυπία, ενώ σίγουρα η Τουρκία εκμεταλλεύτηκε το μεγάλο αριθμό που αγόρασε στο 120%, εν τούτοις δέσμευσε την Τουρκία και πολιτικά. Τα αρνητικά αποτελέσματα αυτής της -ορθής με αμιγώς οικονομικά κριτήρια- επιλογής δεν άργησαν να φανούν. Η αρχή έγινε με το εμπάργκο μετά την εισβολή στην Κύπρο (1974). Η άρνηση όχι μόνο πώλησης αλλά και απρόσκοπτου εφοδιασμού με ανταλλακτικά περιόρισε σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές της ΤΗΚ. Το συγκεκριμένο γεγονός επέδρασε καταλυτικά στην απόφαση της Τουρκίας να «απεξαρτηθεί» από ξένες πηγές προμηθειών, απόφαση που έτυχε και της κατάλληλης «πολιτικής» και «λαϊκιστικής» αξιοποίησης – προβολής.
Εδώ και τουλάχιστον δυο δεκαετίες, η Τουρκία προσπαθεί να αποκτήσει αυτόνομη δυνατότητα εκσυγχρονισμού και πιστοποίησης όπλων για τον στόλο των F-16 που διαθέτει. Για αυτό το σκοπό στο σύνολο των Block 30 αεροσκαφών ανατέθηκαν όχι μόνο καθήκοντα προκεχωρημένης εκπαίδευσης, αλλά και πιστοποίησης συστημάτων και όπλων (193 Eğitim Filo [OCU] και 401 Test Filosu). Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 η Τουρκία ακολουθεί πιστά ένα συνεχές πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και ενίσχυσης των δυνατοτήτων των μαχητικών της, ώστε αυτά να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις εκάστοτε απαιτήσεις.
Ακριβώς όπως ΔΕΝ κάνουμε εμείς, που ακόμα συζητάμε αν θα εκσυγχρονίσουμε ή όχι τα 38 F-16 Block50… αλήθεια, με τα συστήματα – απάρτια που αφαιρούνται από τα αναβαθμιζόμενα σε F-16V, Block 52+/Block 52+ Advanced πού βρισκόμαστε; Διότι… τω καιρώ εκείνω, λεγόταν επισήμως ότι η αξία τους ξεπερνούσε τα 150 εκατ. ευρώ. Τότε, διότι κάθε χρόνος που περνούσε τα απαξίωνε, τεχνολογικά και οικονομικά. Άρα η αναποφασιστικότητα στέρησε π.χ. ένα σύγχρονο σύστημα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου από τα F-16V, ή όπλα, ή ατρακτίδια. Νοικοκυροσύνη είπαμε. Πάνω απ’ όλα.
Από εκείνη την περίοδο η Τουρκία είχε αποφασίσει ότι δεν θα προβεί σε δραστικό εκσυγχρονισμό των Block 30 που διέθετε. Υπενθυμίζεται, ότι η Τουρκία είχε τότε έναν στόλο 200+ F-16 και περίμενε τα F-35A για να περάσει στην πέμπτη γενιά. Όμως, στα Block 30 «είδε» μια εξαιρετική πλατφόρμα ανάπτυξης δικών της συστημάτων και απόκτησης τεχνογνωσίας. Το μεγαλύτερο εμπόδιο ήταν η πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα. Υπάρχουν διάφορες και συχνά αντικρουόμενες αναφορές, ότι τελικά οι ΗΠΑ αποδέσμευσαν τον πηγαίο κώδικα. Ουσιαστικά, ο τελευταίος είναι λίγο-πολύ σαν το λειτουργικό σύστημα των ηλεκτρονικών υπολογιστών, καθορίζοντας τη λειτουργία και συμπεριφορά των διαφόρων υποσυστημάτων (συμπεριλαμβανομένου και του υπολογιστή αποστολής) αλλά και τη μεταξύ τους επικοινωνία. Όσο… καυστικός και να είναι ο συντάκτης, δεν γνωρίζει με απόλυτη βεβαιότητα εάν τελικά οι ΗΠΑ αποδέσμευσαν ή όχι τον πηγαίο κώδικα (source code).
Στα μέσα του 2022, η Τουρκία ανακοίνωσε την έναρξη του προγράμματος ÖZGÜR, το οποίο μεταφράζεται σαν «ελεύθερος» στα ελληνικά και ο νοών νοείτω… Αφορούσε στον εκσυγχρονισμό των F-16 Block 30 που είχαν απομείνει και δεν είχαν συμπεριληφθεί μέχρι τότε σε κάποιο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού. Το πακέτο αναβάθμισης περιλαμβάνει τόσο το υλικό (hardware) όσο και το λογισμικό (software) το οποίο ανέπτυξε μια άλλη σημαντική τουρκική εταιρία, η ASELSAN. Αλλαγή του ραντάρ με νέο τύπου AESA (επίσης της ASELSAN) και την ενσωμάτωση πυραύλων αέρος – αέρος, επίσης τούρκικης σχεδίασης και κατασκευής.
Οι πύραυλοι αυτοί ουσιαστικά αποτελούν μέρος του προγράμματος GÖKTUĞ στο οποίο υπεύθυνος φορέας είναι το TÜBİTAK-SAGE (το κέντρο έρευνας και τεχνολογίας). Ήδη το πρόγραμμα έχει αποδώσει δύο πυραύλους, τον Bozdoğan και τον Gökdoğan. Ο πρώτος (Within Visual Range Air-to-Air Missile – WVRAAM), πρόκειται ουσιαστικά για αντίστοιχο του αμερικανικού AIM-9X με τον οποίο μοιάζει στην εξωτερική διαμόρφωση και διαστάσεις. Ο δεύτερος (Beyond Visual Range Air-to-Air Missile – BVRAAM), και είναι ο αντίστοιχος του AIM-120.
Υπάρχουν δυο τρόποι με τους οποίους η Τουρκία θα μπορούσε να πετύχει μόνη της, την ολοκλήρωση (integration) των πυραύλων στο αεροσκάφος. Ο πρώτος είναι να της δόθηκε πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα. Η αντικατάσταση όμως του συνόλου του υλικού (οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Τουρκία κατασκεύασε και υπολογιστή αποστολής) σημαίνει ότι μάλλον βρήκαν τρόπο να παρακάμψουν τους σχετικούς περιορισμούς. Στα μέσα του 2023 ανακοινώθηκε ότι η ASELSAN κέρδισε δυο συμβόλαια ύψους 2 δισ. δολαρίων. Αναφορές κάνουν λόγο για τον εκσυγχρονισμό περίπου 150 τουρκικών F-16 (ουσιαστικά όσα δεν θα εκσυγχρονιστούν με τις αμερικάνικες συλλογές). Το πρόγραμμα έχει σαν «καρδιά» το νέο ραντάρ AESA της ASELSAN και το οποίο θα αρχίσει (ή έχει ήδη αρχίσει;) δοκιμές στο UAV Akinci. Σε δεύτερη φάση θα τοποθετηθεί στα περίπου 40 F-16 Block 30, με τα υπόλοιπα F-16 να ακολουθούν. Τέλος θα τοποθετηθεί και στο εγχώρια αναπτυσσόμενο KAAN (όταν και όποτε).
Εδώ και λίγες μέρες το θέμα του ÖZGÜR έχει επανέλθει στη δημοσιότητα -όχι φυσικά στην Ελλάδα, αφού έχουμε… σοβαρότερα θέματα να ασχοληθούμε- και κάποιες πηγές συνδέουν την πώληση των νέων F-16 και με την αποδέσμευση του πηγαίου κώδικα. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία μπορεί πλέον να ενσωματώσει το σύνολο των εγχώρια αναπτυσσόμενων όπλων, τόσο αέρος – αέρος, όσο και αέρος – επιφανείας/εδάφους. Αν πράγματι ισχύει το συγκεκριμένο σενάριο που προβάλλεται, σημαίνει ότι η Τουρκία έχει επιτύχει πολλά περισσότερα από όσα διακρίνονται με την πρώτη ματιά.
Ο πηγαίος κώδικας, μεταξύ άλλων, αποτελεί και μια «αποτύπωση» της εμπειρίας που έχει αποκτηθεί από τις πτητικές δοκιμές και δοκιμές όπλων. Μέσω αντίστροφης μηχανικής (reverse engineering), καθώς οι Τούρκοι είναι εξαιρετικοί μαθητές των δασκάλων Κινέζων, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στοιχεία, ώστε να επιταχυνθεί η ανάπτυξη του ΚΑΑΝ ή άλλων συστημάτων. Όμως, ακόμα κι αν το παραπάνω δεν ισχύει -ή ισχύει εν μέρει- αυτό μόνο σημαίνει ότι η αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας έχει αναπτυχθεί σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό.
Ουσιαστικά, κάθε προσπάθεια σύγκρισης μεταξύ ελληνικής και τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας είναι όχι ταυτόχρονα καταθλιπτική και εξοργιστική, ειδικά αν αναλογιστεί κάποιος ότι Ελλάδα και Τουρκία ξεκίνησαν, σχεδόν, την ίδια περίοδο και από την ίδια βάση, τολμώντας να ισχυριστούμε ότι η χώρα μας είχε τότε το προβάδισμα. Ακόμα κι αν στην τουρκική πλευρά υπάρχουν προκλήσεις και αρρυθμίες, αυτό δεν μπορεί να αναιρέσει το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή έχει δημιουργηθεί ένα πραγματικό οικοσύστημα και μια νοοτροπία και κουλτούρα κατασκευαστή, την οποία για να τη μιμηθεί επιχειρώντας να την φτάσει κανείς, απαιτείται κάτι παραπάνω από δηλώσεις.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου