του Νέδου Βασίλη
Η απόσταση 19-20 μηνών στο μέτρημα του μακρού ιστορικού χρόνου είναι τόσο μικρή όσο μια αναπνοή. Κι όμως, μέσα σε μια αναπνοή, από τον Φεβρουάριο του 2022 μέχρι τις ωμότητες της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023, που πυροδότησαν έναν ακόμη πόλεμο στη Μέση Ανατολή, εμφανίστηκαν με τρόπο αδιαμφισβήτητο δύο στρατόπεδα. Το πρώτο συγκροτείται από τις ΗΠΑ και τη Δύση με την ευρύτερη έννοια και στο δεύτερο –αρκετά ετερόκλητο– χωρούν οι νικητές της παγκοσμιοποίησης, όπως η Κίνα, η Ρωσία και ο «παγκόσμιος νότος», στοιχισμένος πίσω από ένα παράταιρο πολλές φορές «αντιαποικιακό» μπαϊράκι. Στη δεύτερη ομάδα υπάρχουν, βέβαια, διακυμάνσεις, καθώς σε αυτή χωρούν η Κίνα, μια χώρα με το συγκλονιστικό ιστορικό προηγούμενο της συνεχούς κρατικής ύπαρξης –με διάφορες μορφές– για σχεδόν 2.500 χρόνια, αλλά και κάποιες αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας, της Νότιας Αμερικής και της Αφρικής.
Η εικόνα είναι σαφής: όσοι ανήκουν στην πρώτη ομάδα προσπαθούν να κρατήσουν με κόπο τα κέρδη της κυριαρχίας της Δύσης, όπως αυτή συγκροτήθηκε μεταπολεμικά (ΝΑΤΟ, Ε.Ε., πολυμερείς οργανισμοί υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ και των νικητών του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου). Στη δεύτερη «ανήκουν» χώρες είτε για λόγους αντικειμενικούς, όπως είναι η συσσώρευση πλούτου και ισχύος (η Κίνα είναι πια πλουσιότερη με πολλούς τρόπους από οποιαδήποτε δυτική χώρα) είτε για λόγους ιδεολογικούς (αραβικός κόσμος και ισλαμιστικές δικτατορίες ή λατινοαμερικανικές και αφρικανικές δικτατορίες). Η ουσιαστική αχρησία του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου της αποσύνθεσης του μεταπολεμικού διεθνούς συστήματος.
Ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο, ολοένα και πιο απομακρυσμένους κόσμους, βρίσκονται μικρές ρωγμές. Η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται στις δύο πλευρές μιας ρωγμής. Για την Τουρκία η εικόνα είναι σαφής: έχει ταχθεί με τον αναδυόμενο κόσμο και εκμεταλλεύεται τη σχέση της με τη Δύση (μέσω ΝΑΤΟ και ενός τύπου ειδικής σχέσης με την Ε.Ε.) για να επιτύχει κέρδη, αλλά στο τέλος της ημέρας τάσσεται με τους… άλλους. Η Ελλάδα στέκεται στο δυτικό κομμάτι της ρωγμής και δεν έχει καμία άλλη επιλογή από τη φυσική τα τελευταία 200 χρόνια: τη Δύση. Όσοι περί άλλων τυρβάζουν είναι είτε αδαείς είτε υστερόβουλοι. Τα επόμενα χρόνια και ενώ οι αποστάσεις ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο κόσμους θα μεγαλώνουν, την περίοδο δηλαδή της μετάβασης, η Ελλάδα θα πρέπει να ελιχθεί και να επιβιώσει. Χωρίς να γλιστρήσει και να χαθεί στις ρηγματώσεις του νέου, όχι τόσο αγγελικού, κόσμου που αναδύεται.
Δημοσίευση σχολίου