Της Katjia Iken - Οι πρώτες βόμβες που άφησαν οι ΗΠΑ πάνω από την Τρίπολη και τη Βεγγάζη, ήταν πριν από 25 χρόνια: Τότε, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν πραγματοποιήσει μια αεροπορική επιδρομή ως αντίποινα για την τρομοκρατική επίθεση στην ντισκοτέκ του Βερολίνου «Λα Μπέλλε». Όμως, ο δωδεκάλεπτος μπλιτσκριγκ ήταν μια αποτυχία – η οποία ταλαιπώρησε ιδιαίτερα τους Αμερικανούς.
Προκλητικά ανεβαίνει η αριστερή γροθιά στον λιβυκό αέρα. Γιγάντια δάχτυλα συνθλίβουν ένα γελοίo μικρό αμερικανικό μαχητικό αεροσκάφος. Το αεροπλάνο λες και δε είναι φτιαγμένο από χάλυβα, φαίνεται σαν μια υπερ-ώριμη μπανάνα.
Η τεντωμένη γροθιά βρίσκεται μπροστά από το στρατόπεδο al-Asisija, η «Υπέροχη Πύλη», το θρυλικό κέντρο διοίκησης του Μουαμάρ αλ Καντάφι: Το συγκρότημα που στεγάζει το αρχηγείο του δεσπότη περιβάλλεται από διπλούς τοίχους από μπετόν, είναι έξι τετραγωνικά χιλιόμετρα μεγάλο και βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της Τρίπολης. Εδώ, στην καρδιά του λιβυκού κέντρου εξουσίας, νωρίς το πρωί της 15ης Απριλίου 1986, καθοδηγούμενες με λέιζερ αμερικανικές βόμβες υποτίθεται ότι θα σκοτώναν τον Καντάφι.
Όμως, ο από τον Πρόεδρς Ρόναλντ Ρέιγκαν αποκαλούμενος ως «τρελός σκύλος της Μέσης Ανατολής» είχε πετάξει μακριά από το συγκρότημα. Η επιθετικότητα των Αμερικανών, μέχρι την ημέρα εκέινη η μεγαλύτερη αεροπορική επίθεση των ΗΠΑ από την εποχή του Βιετνάμ, είχε αποτύχει τον κύριο στόχος της - και ο Καντάφι έδωσε εντολή να ανεγερθεί η χρυσή λαμπερή αριστερή πυγμή: ως ένα μνημείο για την ακεραιότητά του και την ακεραιότητα της μικρής και επαναστατικής Λιβύης έναντι στην παγκόσμια δύναμη των ΗΠΑ. Εδώ και καιρό αναζητούσε έναν λόγο για να επιτεθεί επιτέλους στο αραβικό αυτό κράτος.
Φανελάκια με στάμπες «Kill Gaddafi»
Mέσα στη νύχτα στις 5 Απριλίου 1986, στο Βερολίνο οι δείχτες του ρολογιού έδειχναν 1:40, όταν μια βόμβα έσκασε στην ντίσκο «La Belle», ένα μέρος όπου σύχναζαν οι μαύροι στρατιώτες των ΗΠΑ. Η βόμβα είχε τοποθετηθεί κοντά στην πίστα, τρία κιλά με καρφιά και κομμάτια από σίδερο ήταν το φονικό φορτίο του εκρηκτικού μηχανισμού. Δύο Αμερικανοί και μία Τουρκάλα έχασαν τη ζωή τους, περισσότεροι από 200 άνθρωποι τραυματίστηκαν από την έκρηξη.
Μόλις μία ημέρα μετά την επίθεση, για τον Αμερικανό Πρόεδρο ήταν σαφές ποιός είναι ο κύριος ένοχος. Υπάρχει μια «άμεση, ακριβής, αδιάσειστη απόδειξη ότι η Λιβύη είναι πίσω από την επίθεση,» είπε Ρέιγκαν. Και 48 ώρες αργότερα έδωσε την εντολή στο Πεντάγωνο για να πραγματοποιήσει την αεροπορική επιδρομή στη Λιβύη. «Επιχείρηση Ελ Νοράντο Κάνυον» ήταν το γραφικό όνομα αυτής της θανάσιμης αμερικανικής αποστολής κατά του υποτιθέμενου αφεντικού της διεθνούς τρομοκρατίας. Μετά την πτώση της μοναρχίας στη Λιβύη και την κατάληψη της εξουσίας το 1969 από τον Καντάφι, η Λιβύη με τα πολλά πετρέλαια έδειξε μια ιδαίτερη συμπάθεια προς την Σοβιετική Ένωση, με τις ΗΠΑ να είναι όλο και πιο εχθρικές προς τη Λιβύη.
Ο φαύλος κύκλος της βίας των αμοιβαίων απειλών, τρομοκρατικών ενεργειών και εχθροπραξιών, είχε φτάσει τον προηγούμενο μήνα στο ποκορύφωμά του: Το Μάρτιο του 1986, οι ΗΠΑ βύθισαν στον πυθμένα της Μεσογείου πέντε ταχύπλοα σκάφη της Λιβύης, διότι ο Καντάφι της Λιβύης είχε δηλώσει τον Κόλπο της Μεγάλης Σύρτης παράνομα ως χωρικά ύδατα της Λιβύης. Φανελάκια με στάμπες «Kill Gaddafi», έγινε μπεστ σέλερ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σχεδόν καθημερινά, αμερικανικά μέσα ενημέρωσης αναφέροντο κατακριτικά για τον «Φρανκενστάιν της διεθνούς πολιτικής» ως το μεγάλο αστέρι του υποκόσμου. Η τρομοκρατική επίθεση στη ντίσκο «Λα Μπέλλε» ήταν μόνο η σπίθα που οδήγησε στην έκρηξη.
«Έχουμε κλωτσήσει τον κώλο τους!»
«Εάν οι συμπατριώτες μας οπουδήποτε στον κόσμο δεχτούν επίθεση, τότε θα ανταποκριθούμε - όσο κάθομαι εγώ στο Οβάλ Γραφείο,» έλεγε ο Ρήγκαν, και έστειλε τους πιλότους του, που σταθμεύουν στη Νότια Αγγλία, με 24 βομβαρδιστικά F-111 να αφήσουν το φονικό τους φορτίο πάνω από την Τρίπολη, με συνοδεία πέντε αεροσκάφη με την τελευταία λέξη της υψηλής τεχνολογίας εξοπλισμένα για να καταστρέψουν τα ραντάρ του εχθρού – τα αεροσκάφη EF-111 Raven.
Δεδομένου ότι οι Ευρωπαίοι δεν έδωσαν άδεια υπερπτήσης του εναερίου χώρου για την αμφιλεγόμενη αποστολή, τα αεροσκάφη των ΗΠΑ ήταν αναγκασμένα να πραγματοποιήσουν μια τεράστια παράκαμψη μέσω της ανοιχτής θάλασσα, να προσπεράσουν τη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, και να φθάσουν στον στόχο τους μέσω των στενών του Γιβραλτάρ, με πολλούς εναέριους ανεφοδιασμούς: οι αντίξοες συνθήκες είχαν ως αποτέλεσμα οι πιλότοι, μετά την 5200 χιλιομέτρων απαιτητική πτήση να φθάσουν κουρασμένοι στον προορισμό τους.
Παρ 'όλα αυτά, η αποστολή θα μπορούσε να έχει στεφθεί από επιτυχία: ένας δορυφόρος αναγνώρισης και κατασκοπευτικά αεροπλάνα είχαν συγκαντρώσει φωτογραφίες από τους πέντε στρατηγικούς στόχους στη Λιβύη, η θάλασσα στην περιοχή ήταν κατεκλυσμένη από αμερικανικά πολεμικά πλοία και υποβρύχια. Οι ΗΠΑ είχαν συσωρρεύσει πολλά στρατιωτικά μέσα για να φιμώσουν την χώρα της Βορείου Αφρικής. Στις 0159 τοπική ώρα, στις οθόνες των αμερικανιών βομβαρδιστικών εμφανίστηκε το συγκρότημα του Καντάφι στο Bab al- Asisija. Δώδεκα λεπτά αργότερα όλα είχαν τελειώσει.
Τα αμερικανικά αεροσκάφη είχε αφήσει ένα φορτίο βομβών, 60 τόνους συνολικά, πάνω από την Τρίπολη και τη Βεγγάζη, σε αεροδρόμια, στρατώνες, μια ναυτική βάση και ένα εναλλακτικό διοικητικό χώρο του Καντάφι. Με εξαίρεση ένα F-111, το βομβαρδιστικό που κατερρίφθη από έναν λιβυκό πύραυλο, όλα τα αεροσκάφη επέστρεψαν στις βάσεις τους στην Αγγλία. «Έχουμε κλωτσήσει τον κώλο τους,» ήταν τα λόγια ενός αμερικανού πιλότου λίγο μετά την προσγείωση. «Συντελέσθη δικαιοσύνη», έγραψε πανηγυρικά η συνήθως επικριτική στο Ρέιγκαν, New York Times. Σύντομα χρειάστηκε να αναθεωρήσουν την ετυμηγορία τους.
«Η επίθεση αυτή ήταν μια τεράστια ανοησία»
Μεταξύ 60 και 100 Λίβυοι σκοτώθηκαν από τις βόμβες, εκατοντάδες άνθρωποι υπέστησαν σοβαρούς τραυματισμούς. Ειδικότερα, ο βομβαρδισμός στην περιοχή της Τρίπολης με το όνομα Μπιν Ασχουρ, έφερε τον αριθμό των νεκρών αμάχων στα ύψη. «Η επίθεση αυτή ήταν μια τεράστια ανοησία», συνόψισε συντετριμμένος ένας εμπειρογνώμονας αεροπορικών θεμάτων μία εβδομάδα αργότερα στο Αμερικανικό Πεντάγωνο. Ειδικότερα, αν και ποτέ δεν ανακοινώνθηκεανοιχτά κάτι τέτοιο, ο προφανές ο κύριος στόχος των ΗΠΑ ήταν η εξάλειψη του Καντάφι – η αποστολή απέτυχε. Ο λόγος: Ο «βασιλιάς των βασιλιάδων» είχε πάρει χαμπάρι την μυστική επιχείρηση των ΗΠΑ.
Όπως το 2008 έγινε γνωστό, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, ο σοσιαλιστής Μπετίνο Κράξι, πρόδωσε τα αμερικανικά μυστικά σχέδια για την επίθεση στη Λιβύης. Οι αμειρκανικές προθέσεις ήταν γνωστές στη Ρώμη - οι Αμερικανοί είχαν ζητήσει μάταια δικαιώματα υπέρπτησης της Ιταλίας από αμερικανικά βομβαρδιστικά. Επίσης, ο Πρωθυπουργός της Μάλτας, ο Καρμενού Μισφουντ Μονικκι, μέσα στη νύχτα τηλεφώνησε στον Καντάφι, όταν αμερικανικά αεροσκάφη βρόντησαν χωρίς άδεια μέσα από τον εναέριο χώρο της Μάλτας.
Με όλη του την την ησυχία, έτσι αναφέρει έκτοτε η παράδοση στη Λιβύη, ο Καντάφι μετακινήθηκε μερικές εκατοντάδες μέτρα παραδίπλα, για να συνεχίσει τον ύπνο του μέσα σε μια σκηνή Βεδουίνων, πάνω σε μια στενή κουκέτα. Η μοναδική ζημιά στην σκηνή ήταν, σύμφωνα με τις επίσημες λιβυκές δηλώσεις, μια μικροσκοπική τρύπα στο πάνω μέρος της σκηνής, και το θρυμματιμένο πλαίσιο μιας φωτογραφίας.
Ο «Ράμπο» δεν τολμά άλλο να βγεί έξω
Η ηθική βλάβη που υπέστησαν οι ΗΠΑ δεν θα μπορύσε να ήταν μεγαλύτερη. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ καταδίκασε τη βομβιστική επίθεση ως «παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του Διεθνούς Δικαίου». Μόνο η βρετανική κυβέρνηση υπό τη Μάργκαρετ Θάτσερ, σε ένδειξη αλληλεγγύης με τον Πρόεδρο Ρέιγκαν, δεν καταδίκασε την επίθεση. Οι άλλοι σύμμαχοι εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους.
«Η αγάπη των Αμερικανών για τον Ράμπο,» καταφέρθηκε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Claude Cheysson για τις αεροπορικές επιθέσεις, «έχει βρει την έκφρασή της στη δράση αυτή. Φανταστείτε μόνο οι Σοβιετικοί να είχαν κάνει κάτι παρόμοιο». Αυτοί μίλησαν και πάλι για «πράξεις βαρβαρότητας,» ενώ το Ιράν, όπως αναμενόταν, ακόνισε λεκτικά τα μαχαίρια, περιγράφοντας την αμερικανική επίθεση κατά της Λιβύης ως μια προσβολή για ολόκληρο τον ισλαμικό κόσμο, και η Ουάσιγκτον θα λάβει τώρα το μήνυμα της «καθυστερούμενης απάντησης» απείλησε ο πρωθυπουργός του Ιράν Χουσεΐν Μουσαβι.
Πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν κατά του Αμερικανού «Ράμπο-Ρέιγκαν» - ενώ ο πραγματικός «Ράμπο» δεν έβγαινε άλλο έξω από την πόρτα του σπιτιού του: Από τον φόβο των τρομοκρατικών επιθέσεων, ο Sylvester Stallone ανέβαλε την συμμετοχή του στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στις Κάννες. Ακόμη και οι αστέρες της ποπ, όπως ο Prince και Lionel Richie, ακύρωσαν τις περιοδείες τους στην Ευρώπη, από φόβο να δεχτούν επίθεση. Και αντί οι αμερικανοί τουρίστες να ταξιδέψουν στην Ευρώπη εκείνο το καλοκαίρι του 1986, ταξίδεψαν στην Καραϊβική.
«Ο Αλλάχ είναι πιο ισχυρός από ό, τι οι ΗΠΑ»
Ο Καντάφι, ωστόσο, απόλαυσε την επιθετικότητα των ΗΠΑ και την χειραγώγησε για λόγους προπαγάνδας. Αφού είχε κρυφτεί για δύο ημέρες, ο δεσπότης την Τετάρτη το βράδυ εμφανίστηκε ντυμένος κατάλευκος στην τηλεόραση, για να αποκαλέσει τον «κακό ηθοποιό» και «δολοφόνο του παιδιού του» ως μια σύγχρονη μάστιγα για την Λιβύη. Μέχρι εκείνη τη στιγμή - σε παγκόμσια κίμακα τελείως άγνωστο γεγονός – η 15-μηνών υιοθετημένη κόρη Χάννα σκοτώθηκε στην επίθεση, ενώ τραυματίστηκε η σύζυγός του και δύο από τα παιδιά του.
«Ο Αλλάχ είναι πιο ισχυρός από ό, τι οι ΗΠΑ και πάνω από το ΝΑΤΟ. Υπάρχει μια θεϊκή τιμή να βρίσκεται εδώ μια μικρή χώρα μόνη της απέναντι στον αμερικανικό στόλο και το ΝΑΤΟ», δήλωσε ο συνταγματάρχης Καντάφι. Το ίδιο απόγευμα του βομβαρδισμού της 15ης Απριλίου, ο Καντάφι πυροδότησε δύο πυραύλους Σκουντ κατά μιας στρατιωτικής βάσης του ΝΑΤΟ στη Σικελία, κοντά στο νησί της Μεσογείου, τη Λαμπεντούζα. Οι πύραυλοι δεν έφθασαν τον στόχο τους, αλλά βυθίστηκαν μέσα στο νερό.
Εικοσιπέντε χρόνια μετά, μπορεί ο αυτοαποκαλούμενος υπέρμαχος του αραβικού κόσμου να μην μπορεί άλλο να στείλει τους πυραύλους του στη Λαμπεντούζα - στην εξουσία όμως παραμένει ακόμη γαντζωμένος, φορώντας πάντα γυαλιά ηλίου και με υψωμένες τις γροθιές ακόμη. Εάν καταφέρουν οι ΗΠΑ και οι συμμάχοι τους αυτή τη φορά να τελειώνουν με τον δεσπότη με αεροπορικές επιθέσεις, παραμένει αβέβαιο. Ακόμα η αριστερή γροθιά είναι υψωμένη ενάντια στη βροντή των βομβαρδιστικών αεροσκαφών πάνω από την Λιβύη.
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου