Του Κωνσταντίνου Καράμπελα
Οι τεκτονικές αλλαγές στο διεθνές σύστημα και οι νέες προκλήσεις δεν μοιάζουν ικανές να πείσουν το πολιτικό προσωπικό της χώρας πως τα ζητήματα ασφαλείας είναι σε προτεραιότητα. Δεν έχει βρεθεί ακόμα τρόπος να πειστούν οι «άριστοι» του τόπου ότι υπάρχει κάτι πάνω απ’ τη μικροπολιτική και την καριέρα.
Στις μέρες μας η πολιτική αντικαθίσταται από την εικόνα και την επικοινωνία. Η ουσία δεν έχει ενδιαφέρον. Για γεωπολιτική ανάλυση δε και χάραξη στρατηγικής ούτε λόγος. Ζούμε στην εποχή που ακόμη και διάττοντες αστέρες με ύφος σελέμπριτυ διεκδικούν θέσεις ευθύνης, ενώ δεν γνωρίζουν ούτε για την κατοχή στην Κύπρο. Κι έχουν μάλιστα ως βασικό αίτημα την κατάργηση της στρατιωτικής θητείας, αρνούμενοι – ίσως από άγνοια (είναι το ίδιο επικίνδυνο) – το δικαίωμα του λαού στην άμυνα. Στην πραγματικότητα παίζουμε με την φωτιά, κι όταν το καταλάβουμε θα είναι αργά!
Ακούμε καθημερινά για εξαιρετικό κλίμα στα ελληνοτουρκικά. Για την μεγάλη, όπως λέγεται, ευκαιρία (για ποιο πράγμα ακριβώς;) που έχει παρουσιαστεί! Το πλαίσιο όμως δεν έχει αλλάξει. Η Τουρκία κάνει σαφές σε όλους τους τόνους ότι ως στόχο έχει την αναβάθμισή της σε περιφερειακό παίκτη. Και για να το πετύχει αυτό επιδιώκει να καταστήσει την Ελλάδα κράτος περιορισμένης κυριαρχίας.
Και έρχεται πάλι μια σειρά γεγονότων και τοποθετήσεων που δημιουργούν προβληματισμό!
Πριν λίγες μέρες είχαμε τη συνάντηση του κ. Γεραπετρίτη με τον Τούρκο ομόλογό του. Η γλώσσα του σώματος μιλούσε από μόνη της. Αγχωμένος και αμήχανος ο ένας, ψυχρός εκτελεστής (χωρίς εισαγωγικά) ο άλλος. Εκεί ακούστηκε ότι υιοθετήσαμε τον πολιτικό διάλογο! Πάψαμε να μιλάμε για νομικό ζήτημα; Αν ισχύει κάτι τέτοιο, πρόκειται για μεγάλη διαφοροποίηση στην ελληνική θέση!
Επιπλέον, ο κ. Γεραπετρίτης μίλησε για μειονότητες που θα αποτελέσουν, όπως είπε, κάποιου είδους γέφυρα. Εύλογα αναρωτιόμαστε σε τι αναφερόταν, καθώς στην Ελλάδα υπάρχει μια θρησκευτική μειονότητα, για την οποία δεν συζητάμε με τρίτα κράτη. Αντιθέτως στην Τουρκία υπάρχει εθνική ελληνική μειονότητα, την οποία το τουρκικό κράτος έχει εξαφανίσει, παραβιάζοντας κάθε κανόνα και ανθρώπινο δικαίωμα! Ο Έλληνας υπουργός αναφέρθηκε και στη μετανάστευση και θέλουμε να του υπενθυμίσουμε ότι υπόλογη είναι η Τουρκία και όχι η Ελλάδα.
Λίγες ημέρες αργότερα έρχεται μια πολύ ενδιαφέρουσα τοποθέτηση της κυρίας Μπακογιάννη. Η πρώην υπουργός αναφέρθηκε σε «προσδοκώμενη κυριαρχία» της Ελλάδας. Το πολιτικό προσωπικό αποδεικνύεται εξαιρετικά ευρηματικό στην ανακάλυψη παραπλανητικών φράσεων. Από τη «στρατηγική ψυχραιμία» περάσαμε στην «προσδοκώμενη κυριαρχία»!
Είναι δηλαδή, για την κυρία Μπακογιάννη, απλές προσδοκίες τα δικαιώματα που μας παρέχει το Διεθνές Δίκαιο. Δικαιώματα που όλοι οι λαοί του πλανήτη μπορούν να απολαμβάνουν, αλλά απ’ ότι φαίνεται όχι εμείς. Και προφανώς από αυτή τη συλλογιστική προκύπτει ότι η μη άσκηση των δικαιωμάτων δεν αποτελεί υποχώρηση, αφού πρόκειται απλώς για προσδοκίες. Κι αν συνεχίσουμε αυτό το σκεπτικό του παραλόγου, μπορούμε να πούμε ότι δεν έχουμε πια μια επιθετική και διεκδικητική Τουρκία, αλλά μόνον απλές προσδοκίες μεταξύ γειτόνων. Δυστυχώς, τέτοιες απόψεις, που δεν ανήκουν στη σφαίρα της λογικής και της σοβαρότητας, ακούγονται από τα πιο επίσημα χείλη!
Ταυτοχρόνως, έρχεται υποστηρικτικά μια τοποθέτηση από τον κύριο Ροζάκη, ο οποίος εκτός των άλλων μας συμβουλεύει να αφήσουμε την Κύπρο στο έλεος του κατακτητή. Ακόμα δεν έχει ξεπεράσει φαίνεται την άρνηση των Ελλήνων να νομιμοποιήσουν τον εισβολέα και να χάσουν την ελευθερία τους! Δεν αμφισβητούμε, βεβαίως, τις γνώσεις του, του θυμίζουμε όμως το Θουκυδίδη, που έγραφε ότι «Εάν υποχωρήσετε απέναντί των, θα ευρεθήτε ενώπιον νέας και επαχθεστέρας απαιτήσεως, διότι θα νομίσουν ότι και εις τούτο θα υποκύψετε ένεκα φόβου..». Η αναφορά στον κύριο καθηγητή γίνεται γιατί γνωρίζουμε πως οι απόψεις του είναι ιδιαιτέρως δημοφιλείς στις σημερινές πολιτικές ελίτ..
Και φτάνουμε στην κρίσιμη συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, η οποία έγινε στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ. Τέτοιες συναντήσεις γίνονται συνήθως στην έδρα των Η.Ε. Το γεγονός ότι σε αυτήν την περίπτωση έγινε στο «σπίτι της Τουρκίας» έχει έναν έντονο συμβολισμό. Όσοι θεωρούν ότι αυτό είναι απλώς μια λεπτομέρεια, δεν γνωρίζουν την Τουρκία και την οπτική της. Και όταν δεν γνωρίζεις καλά τον αντίπαλο, βρίσκεσαι ήδη σε μειονεκτική θέση απέναντί του.
Είχαν προηγηθεί απαράδεκτες δηλώσεις για «εδαφικές διαφορές» που στην πραγματικότητα είναι παράλογες και παράνομες τουρκικές διεκδικήσεις, «θαλάσσιες ζώνες» στον πληθυντικό για μία ακόμη φορά, αλλά και η φράση πως «συμφωνούμε ότι διαφωνούμε», το οποίο εξισώνει τον θύτη με το θύμα.
Η συγκυρία απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή και αποφασιστικότητα. Το επιχείρημα ότι πρέπει να διατηρήσουμε το δήθεν καλό κλίμα είναι παραπλανητικό. Στην πραγματικότητα έχουμε επιτρέψει στην Τουρκία την πρωτοβουλία κινήσεων. Όταν ο Ερντογάν θέλει να τεντώσει το σχοινί απειλεί, κι εμείς τον ακούμε. Όταν θέλει να αποκλιμακώσει τον ακολουθούμε. Και μιλούμε για «ευκαιρία» που δεν πρέπει να χάσουμε, ξεπλένοντας την τουρκική επιθετικότητα για λίγες μέρες ηρεμίας. Όχι πως δεν θέλουμε το διάλογο. Αλλά τον θέλουμε από θέση ισχύος, όταν πρέπει και σύμφωνα με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου! Εκεί που υπάρχει όντως αντικείμενο διαλόγου. Για την Εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα δεν συζητάς, μόνο δείχνεις την ισχύ σου!
Οποιαδήποτε υποχώρηση είναι ταυτόχρονα πρόσκληση προς την άλλη πλευρά για νέες απαιτήσεις. Και όπως δείχνει η ιστορική εμπειρία, θα γίνουν τόσες που κάποια στιγμή θα αναγκαστούμε να αποχωρήσουμε εμείς από τον διάλογο. Τότε όμως θα φανεί ότι εμείς δεν συζητάμε και η Τουρκία θα το εκμεταλλευτεί. Η χώρα θα έχει πέσει στην παγίδα!
Οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα. Η Τουρκία κατασκευάζει πυρηνικούς σταθμούς, φτιάχνει ναυτική βάση στη Λιβύη, εισβάλει σε όλα τα γειτονικά της κράτη, επεκτείνει την επιρροή της στην Αφρική, διατηρεί την επιθυμία πλήρους ελέγχου της ευρύτερης περιοχής.
Εμείς από την άλλη, παίζουμε ένα επικίνδυνο παιχνίδι μεταξύ αδράνειας και μονομέρειας. Είμαστε δεδομένοι άρα χάνουμε το σεβασμό. Στις κοινές δράσεις με τους ισχυρούς συμμάχους στην περιοχή διαφαίνεται μια ακατανόητη καθυστέρηση. Στις τριμερείς δείχνουμε να μην μπαίνουμε στην ουσία, εκφυλίζοντας τη διαδικασία.
Οι σύμμαχοι παρακολουθούν και βγάζουν τα συμπεράσματά τους. Δεν θα εμπιστευτούν μία χώρα που της λείπει η αποφασιστικότητα. Και επειδή θα βρουν κάποια στιγμή διέξοδο για τα συμφέροντά τους πρέπει να τρέξουμε. Ελπίζουμε ότι η είδηση περί κοινών γεωτρήσεων Άγκυρας Ιερουσαλήμ και μεταφοράς αερίου προς Ευρώπη μέσω Τουρκίας είναι απλώς επιθυμία του Ερντογάν και όχι αμοιβαία πρόθεση υλοποίησης.
Η σημερινή Τουρκία δικαιώνει τον Μπρζεζίνσκι. Όπως έγραφε ο ίδιος στη ‘Μεγάλη Σκακιέρα’ «οι ισλαμιστές γέρνουν προς την Μέση Ανατολή και τη μουσουλμανική κοινότητα και επομένως κοιτούν προς το νότο. Οι εθνικιστές έχοντας μια ιστορική οπτική βλέπουν στους τουρκικούς λαούς της λεκάνης της Κασπίας και της Κεντρικής Ασίας μια νέα αποστολή για μια κυρίαρχη περιφερειακά Τουρκία, κοιτάζουν επομένως προς την Ανατολή». Σήμερα όλοι αυτοί συγκυβερνούν στη γείτονα.
Σε αυτή τη συγκυρία η Ελλάδα πρέπει να πάψει να είναι κομπάρσος και να σοβαρευτεί, για να μην ξαναζήσει τραγωδίες! Οφείλει επιτέλους να διεκδικήσει τον ιστορικό της ρόλο..!
Οι τεκτονικές αλλαγές στο διεθνές σύστημα και οι νέες προκλήσεις δεν μοιάζουν ικανές να πείσουν το πολιτικό προσωπικό της χώρας πως τα ζητήματα ασφαλείας είναι σε προτεραιότητα. Δεν έχει βρεθεί ακόμα τρόπος να πειστούν οι «άριστοι» του τόπου ότι υπάρχει κάτι πάνω απ’ τη μικροπολιτική και την καριέρα.
Στις μέρες μας η πολιτική αντικαθίσταται από την εικόνα και την επικοινωνία. Η ουσία δεν έχει ενδιαφέρον. Για γεωπολιτική ανάλυση δε και χάραξη στρατηγικής ούτε λόγος. Ζούμε στην εποχή που ακόμη και διάττοντες αστέρες με ύφος σελέμπριτυ διεκδικούν θέσεις ευθύνης, ενώ δεν γνωρίζουν ούτε για την κατοχή στην Κύπρο. Κι έχουν μάλιστα ως βασικό αίτημα την κατάργηση της στρατιωτικής θητείας, αρνούμενοι – ίσως από άγνοια (είναι το ίδιο επικίνδυνο) – το δικαίωμα του λαού στην άμυνα. Στην πραγματικότητα παίζουμε με την φωτιά, κι όταν το καταλάβουμε θα είναι αργά!
Ακούμε καθημερινά για εξαιρετικό κλίμα στα ελληνοτουρκικά. Για την μεγάλη, όπως λέγεται, ευκαιρία (για ποιο πράγμα ακριβώς;) που έχει παρουσιαστεί! Το πλαίσιο όμως δεν έχει αλλάξει. Η Τουρκία κάνει σαφές σε όλους τους τόνους ότι ως στόχο έχει την αναβάθμισή της σε περιφερειακό παίκτη. Και για να το πετύχει αυτό επιδιώκει να καταστήσει την Ελλάδα κράτος περιορισμένης κυριαρχίας.
Και έρχεται πάλι μια σειρά γεγονότων και τοποθετήσεων που δημιουργούν προβληματισμό!
Πριν λίγες μέρες είχαμε τη συνάντηση του κ. Γεραπετρίτη με τον Τούρκο ομόλογό του. Η γλώσσα του σώματος μιλούσε από μόνη της. Αγχωμένος και αμήχανος ο ένας, ψυχρός εκτελεστής (χωρίς εισαγωγικά) ο άλλος. Εκεί ακούστηκε ότι υιοθετήσαμε τον πολιτικό διάλογο! Πάψαμε να μιλάμε για νομικό ζήτημα; Αν ισχύει κάτι τέτοιο, πρόκειται για μεγάλη διαφοροποίηση στην ελληνική θέση!
Επιπλέον, ο κ. Γεραπετρίτης μίλησε για μειονότητες που θα αποτελέσουν, όπως είπε, κάποιου είδους γέφυρα. Εύλογα αναρωτιόμαστε σε τι αναφερόταν, καθώς στην Ελλάδα υπάρχει μια θρησκευτική μειονότητα, για την οποία δεν συζητάμε με τρίτα κράτη. Αντιθέτως στην Τουρκία υπάρχει εθνική ελληνική μειονότητα, την οποία το τουρκικό κράτος έχει εξαφανίσει, παραβιάζοντας κάθε κανόνα και ανθρώπινο δικαίωμα! Ο Έλληνας υπουργός αναφέρθηκε και στη μετανάστευση και θέλουμε να του υπενθυμίσουμε ότι υπόλογη είναι η Τουρκία και όχι η Ελλάδα.
Λίγες ημέρες αργότερα έρχεται μια πολύ ενδιαφέρουσα τοποθέτηση της κυρίας Μπακογιάννη. Η πρώην υπουργός αναφέρθηκε σε «προσδοκώμενη κυριαρχία» της Ελλάδας. Το πολιτικό προσωπικό αποδεικνύεται εξαιρετικά ευρηματικό στην ανακάλυψη παραπλανητικών φράσεων. Από τη «στρατηγική ψυχραιμία» περάσαμε στην «προσδοκώμενη κυριαρχία»!
Είναι δηλαδή, για την κυρία Μπακογιάννη, απλές προσδοκίες τα δικαιώματα που μας παρέχει το Διεθνές Δίκαιο. Δικαιώματα που όλοι οι λαοί του πλανήτη μπορούν να απολαμβάνουν, αλλά απ’ ότι φαίνεται όχι εμείς. Και προφανώς από αυτή τη συλλογιστική προκύπτει ότι η μη άσκηση των δικαιωμάτων δεν αποτελεί υποχώρηση, αφού πρόκειται απλώς για προσδοκίες. Κι αν συνεχίσουμε αυτό το σκεπτικό του παραλόγου, μπορούμε να πούμε ότι δεν έχουμε πια μια επιθετική και διεκδικητική Τουρκία, αλλά μόνον απλές προσδοκίες μεταξύ γειτόνων. Δυστυχώς, τέτοιες απόψεις, που δεν ανήκουν στη σφαίρα της λογικής και της σοβαρότητας, ακούγονται από τα πιο επίσημα χείλη!
Ταυτοχρόνως, έρχεται υποστηρικτικά μια τοποθέτηση από τον κύριο Ροζάκη, ο οποίος εκτός των άλλων μας συμβουλεύει να αφήσουμε την Κύπρο στο έλεος του κατακτητή. Ακόμα δεν έχει ξεπεράσει φαίνεται την άρνηση των Ελλήνων να νομιμοποιήσουν τον εισβολέα και να χάσουν την ελευθερία τους! Δεν αμφισβητούμε, βεβαίως, τις γνώσεις του, του θυμίζουμε όμως το Θουκυδίδη, που έγραφε ότι «Εάν υποχωρήσετε απέναντί των, θα ευρεθήτε ενώπιον νέας και επαχθεστέρας απαιτήσεως, διότι θα νομίσουν ότι και εις τούτο θα υποκύψετε ένεκα φόβου..». Η αναφορά στον κύριο καθηγητή γίνεται γιατί γνωρίζουμε πως οι απόψεις του είναι ιδιαιτέρως δημοφιλείς στις σημερινές πολιτικές ελίτ..
Και φτάνουμε στην κρίσιμη συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, η οποία έγινε στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ. Τέτοιες συναντήσεις γίνονται συνήθως στην έδρα των Η.Ε. Το γεγονός ότι σε αυτήν την περίπτωση έγινε στο «σπίτι της Τουρκίας» έχει έναν έντονο συμβολισμό. Όσοι θεωρούν ότι αυτό είναι απλώς μια λεπτομέρεια, δεν γνωρίζουν την Τουρκία και την οπτική της. Και όταν δεν γνωρίζεις καλά τον αντίπαλο, βρίσκεσαι ήδη σε μειονεκτική θέση απέναντί του.
Είχαν προηγηθεί απαράδεκτες δηλώσεις για «εδαφικές διαφορές» που στην πραγματικότητα είναι παράλογες και παράνομες τουρκικές διεκδικήσεις, «θαλάσσιες ζώνες» στον πληθυντικό για μία ακόμη φορά, αλλά και η φράση πως «συμφωνούμε ότι διαφωνούμε», το οποίο εξισώνει τον θύτη με το θύμα.
Η συγκυρία απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή και αποφασιστικότητα. Το επιχείρημα ότι πρέπει να διατηρήσουμε το δήθεν καλό κλίμα είναι παραπλανητικό. Στην πραγματικότητα έχουμε επιτρέψει στην Τουρκία την πρωτοβουλία κινήσεων. Όταν ο Ερντογάν θέλει να τεντώσει το σχοινί απειλεί, κι εμείς τον ακούμε. Όταν θέλει να αποκλιμακώσει τον ακολουθούμε. Και μιλούμε για «ευκαιρία» που δεν πρέπει να χάσουμε, ξεπλένοντας την τουρκική επιθετικότητα για λίγες μέρες ηρεμίας. Όχι πως δεν θέλουμε το διάλογο. Αλλά τον θέλουμε από θέση ισχύος, όταν πρέπει και σύμφωνα με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου! Εκεί που υπάρχει όντως αντικείμενο διαλόγου. Για την Εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα δεν συζητάς, μόνο δείχνεις την ισχύ σου!
Οποιαδήποτε υποχώρηση είναι ταυτόχρονα πρόσκληση προς την άλλη πλευρά για νέες απαιτήσεις. Και όπως δείχνει η ιστορική εμπειρία, θα γίνουν τόσες που κάποια στιγμή θα αναγκαστούμε να αποχωρήσουμε εμείς από τον διάλογο. Τότε όμως θα φανεί ότι εμείς δεν συζητάμε και η Τουρκία θα το εκμεταλλευτεί. Η χώρα θα έχει πέσει στην παγίδα!
Οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα. Η Τουρκία κατασκευάζει πυρηνικούς σταθμούς, φτιάχνει ναυτική βάση στη Λιβύη, εισβάλει σε όλα τα γειτονικά της κράτη, επεκτείνει την επιρροή της στην Αφρική, διατηρεί την επιθυμία πλήρους ελέγχου της ευρύτερης περιοχής.
Εμείς από την άλλη, παίζουμε ένα επικίνδυνο παιχνίδι μεταξύ αδράνειας και μονομέρειας. Είμαστε δεδομένοι άρα χάνουμε το σεβασμό. Στις κοινές δράσεις με τους ισχυρούς συμμάχους στην περιοχή διαφαίνεται μια ακατανόητη καθυστέρηση. Στις τριμερείς δείχνουμε να μην μπαίνουμε στην ουσία, εκφυλίζοντας τη διαδικασία.
Οι σύμμαχοι παρακολουθούν και βγάζουν τα συμπεράσματά τους. Δεν θα εμπιστευτούν μία χώρα που της λείπει η αποφασιστικότητα. Και επειδή θα βρουν κάποια στιγμή διέξοδο για τα συμφέροντά τους πρέπει να τρέξουμε. Ελπίζουμε ότι η είδηση περί κοινών γεωτρήσεων Άγκυρας Ιερουσαλήμ και μεταφοράς αερίου προς Ευρώπη μέσω Τουρκίας είναι απλώς επιθυμία του Ερντογάν και όχι αμοιβαία πρόθεση υλοποίησης.
Η σημερινή Τουρκία δικαιώνει τον Μπρζεζίνσκι. Όπως έγραφε ο ίδιος στη ‘Μεγάλη Σκακιέρα’ «οι ισλαμιστές γέρνουν προς την Μέση Ανατολή και τη μουσουλμανική κοινότητα και επομένως κοιτούν προς το νότο. Οι εθνικιστές έχοντας μια ιστορική οπτική βλέπουν στους τουρκικούς λαούς της λεκάνης της Κασπίας και της Κεντρικής Ασίας μια νέα αποστολή για μια κυρίαρχη περιφερειακά Τουρκία, κοιτάζουν επομένως προς την Ανατολή». Σήμερα όλοι αυτοί συγκυβερνούν στη γείτονα.
Σε αυτή τη συγκυρία η Ελλάδα πρέπει να πάψει να είναι κομπάρσος και να σοβαρευτεί, για να μην ξαναζήσει τραγωδίες! Οφείλει επιτέλους να διεκδικήσει τον ιστορικό της ρόλο..!
Δημοσίευση σχολίου