Επρόκειτο για άθρο γνώμης που αναρτήθηκε σε αμερικανικό ιστότοπο, γραμμένο στα αγγλικά και τα κινεζικά. Αναδημοσιεύθηκε στην Κίνα. Ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο αναγνώστες και λογοκρίθηκε. Ομως, η άποψη είχε ειπωθεί.
Η Κίνα πρέπει να διακόψει σχέσεις με τον Βλαντιμίρ Πούτιν “το συντομότερο δυνατόν” λόγω του πολέμου του στην Ουκρανία, υποστηρίζει διάσημος Κινέζος διανοούμενος – γνωστός για την επικριτική στάση του έναντι της επίσημης γραμμής του Πεκίνου.
Παρά το γεγονός ότι δημοσιεύτηκε αργά το βράδυ της Παρασκευής στο Κέντρο Αντίληψης ΗΠΑ-Κίνας του Carter Center [Carter Center’s US-China Perception Monitor USCPM], το δοκίμιο του Χου Γουέι κέρδισε σύντομα ένα εκατομμύριο προβολές εντός και εκτός Κίνας και αναδημοσιεύτηκε σε κινεζικά ιστολόγια, σε ιστότοπους μη επίσημων μέσων ενημέρωσης και λογαριασμούς μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Στη συνέχεια ήρθε η αντίδραση, καθώς το άρθρο κατηγορήθηκε ως «απερίσκεπτη και επικίνδυνη» χολή… . Ακολούθησαν προσωπικές επιθέσεις στον Χου και στο USCPM. Μέχρι το πρωί της Κυριακής, οι ιστοσελίδες είχαν μπλοκαριστεί στην Κίνα .
«Συνήθως όταν στην κυβέρνηση ή στους λογοκριτές δεν αρέσει ένα συγκεκριμένο άρθρο –όπως [κάτι που δημοσιεύτηκε από]τους FT Chinese– απλώς μπλοκάρουν το συγκεκριμένο άρθρο, δεν μπλοκάρουν τον ιστότοπο», δήλωσε ο Λιου Γιαουέι, διευθυντής στο πρόγραμμα της Κίνας για το Carter Center με έδρα τις ΗΠΑ. «Οπότε αυτό είναι πολύ ασυνήθιστο».
Η θέση της Κίνας σχετικά με την εισβολή και το πόσο μακριά είναι διατεθειμένη να φτάσει στην υποστήριξη της Ρωσίας είναι ένα από τα πιο έντονα συζητούμενα θέματα του πολέμου, αλλά στο εσωτερικό της Κίνας η συζήτηση ελέγχεται αυστηρά, με ελάχιστη ανοχή στις αντίθετες απόψεις.
«Είχα διαβάσει πολλά σχόλια σε κινεζικά μέσα ενημέρωσης και το άρθρο του καθηγητή Χου σίγουρα διαφωνούσε με την πλειοψηφία αυτών των άρθρων», είπε ο Λιου. «Ο Χου προσπάθησε πραγματικά να πει ότι αυτές είναι επικίνδυνες απόψεις… Πήρα τη γρήγορη απόφαση να το σβήσω».
Δημοσιευμένο στα αγγλικά και στα κινέζικα, το δοκίμιο του Χου υποστήριζε ότι η πρόοδος της Ρωσίας στα ουκρανικά μέτωπα παραπαίει και η Κίνα πρέπει να διακόψει τους δεσμούς της με τον Πούτιν «το συντομότερο δυνατό» για να αποφύγει να βρεθεί στην πλευρά των ηττημένων και να αντιμετωπίσει «περαιτέρω περιορισμούς» από τις ΗΠΑ και τη Δύση.
«Η Κίνα θα πρέπει να αποφύγει να βρίσκεται με δυο πόδια σε δυο βάρκες, να εγκαταλείψει την ουδέτερη θέση και να επιλέξει την θέση που είναι κυρίαρχη στον κόσμο», έγραψε.
Από την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου, η Κίνα βρίσκεται σε μια δύσκολη θέση ως στενός σύμμαχος της Ρωσίας, αλλά εμφανίζεται απρόθυμη να συμμεριστεί τη διεθνή καταδίκη και τις οικονομικές κυρώσεις. Προσπάθησε να κρατήσει αντικρουόμενες ίσες αποστάσεις αναφέροντας ότι σέβεται την κυριαρχία της Ουκρανίας αλλά και εκφράζοντας την κατανόησή της γι’ αυτό που αποκαλεί «ανησυχίες ασφαλείας» της Ρωσίας. Η σύγχυση αντανακλάται στα μέσα ενημέρωσης και τις δημόσιες δηλώσεις του καθεστώτος.
Ο καθηγητής Χου συμπεριλαμβάνεται στις πολλές σημαντικές φωνές που αμφισβητούν την επίσημη γραμμή. Ο Γουάνγκ Χουγιάο, πρόεδρος του think tank “Κέντρο για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση” με έδρα το Πεκίνο, υποστήριξε στους New York Times ότι οι δυτικές συμμαχίες θα γίνονται όλο και πιο στενές καθώς ο πόλεμος έχει σκαλώσει. «Αυτό δεν είναι καλό για την Κίνα», είπε, καλώντας τη Δύση να φέρει το Πεκίνο ως διαμεσολαβητή και να «προσφέρει στον Ρώσο ηγέτη μια διέξοδο», κάτι που με τη σειρά του θα μπορούσε να επιδιορθώσει τη διεθνή θέση της Κίνας.
Τα μηνύματα από την ηγεσία και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Κίνας παρουσίασαν σε μεγάλο βαθμό την κυβέρνηση ως ουδέτερο ειρηνοποιό, αλλά κατηγορώντας τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ για τη σύγκρουση και όχι επικρίνοντας τη Ρωσία και τον Πούτιν – έναν βασικό σύμμαχο με τον οποίο ο Σι Τζινπίνγκ υπέγραψε μια «απεριόριστη» συμφωνία εταιρικότητας λίγο πριν από την εισβολή.
Υπάρχει μια προφανής προσπάθεια από τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης να αναφέρουν τα γεγονότα των απωλειών και των επιθέσεων με ουδέτερο τρόπο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες έχουν εκδοθεί οδηγίες για την αποφυγή ιδιαίτερων στάσεων υπέρ ή κατά της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Η κυρίαρχη οπτική γωνία είναι αντιδυτική και τα άρθρα που εκφράζουν την κυβέρνηση κατηγορούν τις ΗΠΑ για ψεύτικες ειδήσεις [fake news] σχετικά με τους ισχυρισμούς ότι η Κίνα μπορεί να δώσει στη Ρωσία όπλα .
Ωστόσο, παρατηρητές επεσήμαναν ότι τα κεντρικα δελτία ειδήσεων αποφεύγουν να δείξουν θύματα ή ζημιές στην Ουκρανία κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει συμπάθεια και εξακολουθούν να μην χαρακτηρίζουν τον πόλεμο του Πούτιν “εισβολή” στην Ουκρανία.
Οι αναφορές και οι αξιωματούχοι ενίσχυσαν επίσης τη ρωσική παραπληροφόρηση και προπαγάνδα , συμπεριλαμβανομένων θεωριών συνωμοσίας ότι οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν βιοεργαστήρια που παράγουν χημικά όπλα στην Ουκρανία ή ψευδείς δημοσκοπήσεις ότι οι Ουκρανοί υποστηρίζουν την εισβολή , σύμφωνα με το κέντρο ανάλυσης ΜΜΕ Doublethink Labs με έδρα την Ταϊβάν.
Τα ξένα αγγλόφωνα μέσα ενημέρωσης φαίνεται να είναι περισσότερο διατεθειμένα να αναφέρουν τις ρωσικές θηριωδίες και να κάνουν χρήση του όρου «πόλεμος», αφήνοντας να εννοηθεί ότι η στάση του Πεκίνου έναντι της Μόσχας δεν γίνεται αποδεκτή διεθνώς.
«Οι αγγλόφωνες εκδόσεις – όπως το CGTN – απευθύνονται σε αλλοδαπούς και λειτουργούν σύμφωνα με ένα εντελώς διαφορετικό σενάριο προπαγάνδας», λέει ο καθηγητής Carl Minzner, Κινέζος μελετητής και καθηγητής δικαίου στη νομική σχολή Fordham. «Αλλά δεδομένου ότι αυτά δεν απευθύνονται σε Κινέζους πολίτες, δεν αποτελούν καλό μέτρο για την αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο το Πεκίνο προσπαθεί να απεικονίσει τη σύγκρουση για το εγχώριο κοινό του».
Στα μη επίσημα μέσα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η φιλορωσική ρητορική είναι πολύ πιο συνηθισμένη.
Ο φιλορωσικός λόγος μεταξύ των Κινέζων χρηστών του Διαδικτύου ευθυγραμμίζεται –ή ίσως γεννήθηκε από– το ισχυρό αντιαμερικανικό αίσθημα που έχει καλλιεργηθεί τα τελευταία χρόνια, λέει ο Λιου. «Είναι επικίνδυνα αρνητικό», λέει ο Λιου, και αδύνατο να ποσοτικοποιηθεί.
«Γι’ αυτό η φωνή του Χουείναι σημαντική», λέει ο Χου. «Δεν ξέρουμε το ποσοστό που εκπροσωπεί, αλλά είναι μια σημαντική φωνή που διαφωνεί».
Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για τη σύγκρουση και οι ειδήσεις παρουσιάζουν τάση με εκατοντάδες εκατομμύρια προβολές και δεκάδες χιλιάδες σχόλια. Υπάρχουν φωνές που διαφωνούν, οι οποίες ανησυχούν κυρίως για τις επιπτώσεις στους αμάχους. Αλλά είναι λίγοι και υπόκεινται σε λογοκρισία.
Δημοσίευση σχολίου