Είτε τα όπλα σιγήσουν σύντομα, είτε όχι, το Ουκρανικό έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά του.
Γιώργος ΣκαφιδάςΠαρά τα όσα (ουκ ολίγα) είχαν προηγηθεί σε επίπεδο διαπραγματεύσεων τα περασμένα χρόνια, όχι μόνο μεταξύ Ρώσων και Ουκρανών (βλ. Μινσκ, Μινσκ 2, φόρμουλα Σταϊνμάιερ) αλλά και μεταξύ Ρώσων και Δυτικών (ανταλλαγές επιστολών, επαφές σε Βιέννη, Γενεύη κ.ά.), οι εμπλεκόμενοι είναι πια σαν να ξεκινούν από την αρχή (από μια κακή αρχή), με τους οιωνούς να διαφαίνονται δυσοίωνοι και πεδίο μπροστά… αχαρτογράφητο.
Ακόμη και μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο πρωτοφανών αβεβαιοτήτων, διαφαίνονται ωστόσο παράλληλα και κάποιες βεβαιότητες τις οποίες είναι σαφές ότι θα συνεχίσουμε να βρίσκουμε μπροστά μας στο μέλλον.
Η ενεργειακή διαφοροποίηση της Ευρώπης έχει έρθει για να μείνει. Ακόμη και αν κάποια στιγμή αποκατασταθούν μερικώς οι δεσμοί με τους ρωσικούς ενεργειακούς κολοσσούς, οι Ευρωπαίοι θα συνεχίσουν να επιχειρούν να διαφοροποιήσουν τις πηγές του ενεργειακού τους εφοδιασμού, αξιοποιώντας όσα έχουν στη διάθεσή τους (LNG, «πράσινη» πυρηνική ενέργεια κ.ά.) στον δρόμο προς την πράσινη μετάβαση που σαφώς και παραμένει ως στόχος (και που μακροπρόθεσμα δεν συμφέρει καθόλου τη Ρωσία).
Άνθρωποι που δραστηριοποιούνται στη Μέση Ανατολή εκτιμούν μάλιστα, μιλώντας στο Α&Δ, ότι ακριβώς λόγω αυτής της κρίσης θα μπορούσε να αποκτήσει νέα ώθηση και το ενδιαφέρον για τα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου χωρίς όμως αυτό να σημαίνει και τη «νεκρανάσταση» του αγωγού East Med.
Η καχυποψία έχει επίσης έρθει για να μείνει στις σχέσεις Δύσης – Ρωσίας, όπως άλλωστε και η σκληρή ισχύς, είτε πρόκειται για την ισχύ των όπλων (και των εξοπλισμών που είναι πια βέβαιο ότι οδεύουν προς νέες… κούρσες), είτε για την ισχύ των κυρώσεων.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η στρατιωτικοποίηση έχει επίσης έρθει για να μείνει, όπως άλλωστε και το ΝΑΤΟ που από «εγκεφαλικά νεκρό» που ήταν (ή, πιο ορθά, που έλεγαν ότι είναι) τώρα αποκτά ξανά λόγο ύπαρξης ενισχύοντας μάλιστα την ισχύ του στην ανατολική του πτέρυγα.
Ακόμη και αν μέσα από την τρέχουσα κρίση ανακύψουν κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, νέοι κοινά αποδεκτοί συμβιβασμοί μέσα σε νέα διεθνώς συμφωνημένα πλαίσια, η πολεμική ετοιμότητα είναι σαφές ότι θα παραμείνει σε κατάσταση συναγερμού για ένα μεγάλο διάστημα με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Κατά τα λοιπά, από την στιγμή που ένα όπλο βγαίνει στο τραπέζι, έπειτα ξαναβγαίνει πιο «εύκολα». Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας απέδειξαν πως οι Δυτικοί, εάν πιεστούν πολύ, μπορούν και να συντονιστούν αλλά και να «δαγκώσουν». Ακόμη και αν αρθούν κάποια στιγμή οι κυρώσεις ή μέρος τους, το προηγούμενο αυτών των κυρώσεων θα εξακολουθήσει να ρίχνει βαριά τη σκιά του πάνω από τις εξελίξεις. Στο ίδιο πλαίσιο, τα όποια περιθώρια κατευνασμού, όπου και όπως υπήρχαν, έχουν πια μάλλον περιοριστεί.
Παράλληλα ωστόσο με όλα τα παραπάνω, παραμένει φυσικά και ο ελέφαντας στο δωμάτιο που στην προκειμένη περίπτωση είναι δράκος και μάλιστα κινεζικός.
Το Πεκίνο και οι βλέψεις του θα συνεχίσουν να βρίσκονται στην κορυφή των αμερικανικών ανησυχιών και είναι απλώς ζήτημα χρόνου μέχρι να ξαναδούμε την ένταση να επιστρέφει στις θάλασσες της Ασίας (όχι ότι έφυγε ποτέ, απλώς τώρα τα φώτα είναι στραμμένα αλλού) με σημείο αναφοράς κυρίως την περιοχή της Ταϊβάν.
Οι αναθεωρητικές βλέψεις της Τουρκίας επίσης θα συνεχίσουν να είναι μαζί μας για καιρό, ανεξάρτητα από τις πολιτικές εξελίξεις στη γείτονα (εξαιρετικά ενδιαφέρουσες οι πρόσφατες κινήσεις σύμπραξης των «έξι» της τουρκικής αντιπολίτευσης) που έχει ουσιαστικά ήδη μπει σε προεκλογική περίοδο στον δρόμο προς τις επόμενες διπλές κάλπες είτε εκείνες στηθούν το φθινόπωρο του 2022 είτε το 2023 όπως είναι κανονικά προγραμματισμένο.
Από αβεβαιότητες, την ίδια ώρα, άλλο τίποτα… Η πορεία των σινορωσικών σχέσεων είναι ένα ζήτημα καθοριστικής σημασίας για τις μελλοντικές εξελίξεις (το Πεκίνο λέγεται πως θα προτιμούσε η Ρωσία να μην είχε εισβάλει στρατιωτικά στην Ουκρανία, πλην όμως θα επιχειρήσει και επιχειρεί να εκμεταλλευτεί προς όφελός του όλη αυτήν τη διεθνή αναστάτωση), ενώ εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει στα καθ’ ημάς και η διαφαινόμενη γεωπολιτική-στρατιωτική κινητοποίηση της ΕΕ που είναι όμως ακόμη υπό διαμόρφωση και που ως εκ τούτου κανείς δεν μπορεί ακόμη να πει με βεβαιότητα που ακριβώς θα οδηγήσει.
Όπως κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα που θα οδηγήσουν και οι «ιστορικές» εξαγγελίες στις οποίες προχώρησε το περασμένο Σαββατοκύριακο ο Σοσιαλδημοκράτης Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς περί γερμανικού «επανεξοπλισμού» (λέτε να ήρθε τελικώς η ώρα για ένα νέου τύπου Wiederbewaffnung… με τις «ευλογίες» όμως πια και της Γαλλίας που άλλοτε το αποκήρυσσε;), «απάρνησης» του Nord Stream 2, απεξάρτησης από τη Ρωσία και απομάκρυνσης από τις Ostpolitik καταβολές της μεταπολεμικής Γερμανίας…
Αναλυτές όπως ο Νόα Μπάρκιν (Rhodium Group, GMFUS) πάντως προειδοποιούν πως όσα ανακοίνωσε προ ημερών ο Σολτς δεν πρόκειται να γίνουν σε μια μέρα, ενώ το πιο πιθανό είναι πως εκείνα θα βρουν μπροστά τους και ενδογερμανικές αντιδράσεις.
Κατά τα λοιπά, με ενδιαφέρον περιμένει βέβαια κανείς να δει πως θα εξελιχθούν και οι σινογερμανικές σχέσεις (υπό το βλέμμα της Ουάσιγκτον), τις οποίες μάλιστα κάποιοι αξιολογούν και ως σημαντικότερες για το Βερολίνο από τις γερμανορωσικές…
Δημοσίευση σχολίου