Αυτό θα είναι το διακύβευμα των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδος και της Τουρκίας που θα ξεκινήσουν λίαν συντόμως.
Ήρθε η ώρα να αποκαλύψει η Ελλάδα τις θέσεις της για το Καστελόριζο και η Τουρκία να δεχθεί ότι υπάρχει μόνο θέμα Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.Αυτό θα είναι το διακύβευμα των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδος και της Τουρκίας που θα ξεκινήσουν λίαν συντόμως.
Οι διερευνητικές συνομιλίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη διαλόγου στη διπλωματική γλώσσα, ενεργοποιούνται όταν υπάρχουν πολλά προβλήματα μεταξύ των κρατών.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ενώ καταβάλλονται προσπάθειες για την επίλυση όλων των προβλημάτων που αντιμετωπίζονται γενικά ως «πακέτο», εάν ένα πρόβλημα δεν επιλυθεί, τα άλλα θεωρούνται άλυτα.
Εξηγεί ότι τα μέρη που δεν συμφωνούν καν για τον ορισμό των προβλημάτων θα εξετάσουν τα ζητήματα από μια ευρύτερη προοπτική και θα εργαστούν χωρίς να είναι δεσμευτικά μόνο για διερευνητικούς σκοπούς, ενώ θα επιχειρήσουν να ορίσουν τα προβλήματα.
Σε ανάλυση του το Dogu Akteniz Politik που προφανώς προωθεί τις τουρκικές θέσεις επικεντρώνεται στο ζήτημα παρουσιάζοντας ορισμένα θέματα τα οποία έχουν ενδιαφέρον.
Η διερευνητική διαδικασία διαπραγματεύσεων είναι επίσης γνωστή ως χρήσιμη μέθοδος, καθώς περιλαμβάνει την πορεία του έργου που πραγματοποίησαν οι διπλωμάτες
Σε τι βασίζεται ο μηχανισμός διερευνητικών διαπραγματεύσεων;
Η Τουρκία και η Ελλάδα έχουν αναπτύξει μηχανισμό «διερευνητικών συνομιλιών» του Αιγαίου Πελάγους βάσει της Διάσκεψης Κορυφής του Ελσίνκι το 1999 με απόφαση της ΕΕ.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είχαν εισέλθει σε περίοδο ηρεμίας το 1999.
Τότε η ΕΕ έδωσε στην Τουρκία την ευκαιρία να καταστεί πλήρες υποψήφιο μέλος, αλλά προβλήματα με την Ελλάδα, το Αιγαίο Πέλαγος και η επίλυση του Κυπριακού πάγωσαν τις διαδφικασίες.
Η ΕΕ προειδοποίησε ότι οι συνοριακές διαφορές πρέπει να επιλυθούν ειρηνικά, με αναφορά στο Αιγαίο Πέλαγος και ότι θα πρέπει να παραπεμφθούν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σε περίπτωση που δεν μπορούν να επιλυθούν με τον διάλογο και ότι θα επανεξετάσει τη διαδικασία στα τέλη του 2004.
Έτσι, η λύση ή η έναρξη μιας διαδικασίας για την επίλυση του προβλήματος με την Ελλάδα με επίκεντρο το Αιγαίο ήταν όρος, για πλήρεις διαπραγματεύσεις ένταξης της Τουρκίας.
Οι διερευνητικές συνομιλίες άρχισαν στην Άγκυρα στις 12 Μαρτίου 2002.
Στις 3 Οκτωβρίου 2005 οι διερευνητικές συνομιλίες εντατικοποιήθηκαν.
Ο ρυθμός των διαπραγματεύσεων, μεταξύ 12 Μαρτίου 2002 και 29 Νοεμβρίου 2005…. επιβραδύνθηκε μεταξύ 2005 και 2010.
Πραγματοποιήθηκαν συνολικά 42 γύροι συναντήσεων μέχρι το τέλος του 2010, Τούρκοι και Έλληνες συναντήθηκαν μόνο 18 φορές μόνο μεταξύ 2010-2016.
Λόγω της αλλαγής της κυβέρνησης που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα το 2010 και των οικονομικών προβλημάτων της Τουρκίας, οι διερευνητικές συνομιλίες αραίωσαν και στη συνέχεια έως την ανάληψη της εξουσίας στην Ελλάδα από τον Αλέξη Τσίπρα είχαν διακοπεί εντελώς.
Η 60η και τελευταία συνάντηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαρτίου 2016 στην Αθήνα.
Ποια ζητήματα έχουν να αντιμετωπίσουν Τουρκία και Ελλάδα;
Οι διαφορές προσέγγισης στα θέματα του Αιγαίου είναι μεγάλες.
Η Ελλάδα, θεωρεί ότι υφίσταται μόνο ένα θέμα στις διαφορές με την Τουρκία, τον καθορισμό των ελληνοτουρκικών θαλάσσιων συνόρων και υποστηρίζει ότι το πρόβλημα λύθηκε πλήρως στην περίπτωση των περιορισμένων περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας.
Η Τουρκία λέει ότι δεν μπορεί να περιοριστεί σε ένα μόνο θέμα. Εκτός από τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων, ο εναέριος χώρος των 10 μιλίων που ανακοίνωσε η Ελλάδα μονομερώς, το καθεστώς των νησιών και των βραχονησίδων των οποίων η κυριαρχία δεν έχει μεταφερθεί με διεθνείς συμφωνίες, το πρόβλημα της Δυτικής Θράκης και ο οπλισμός των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου κατά παράβαση των συμφωνιών της Λωζάνης του 1923 και του 1947, είναι τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν κατά την Τουρκία.
Σύμφωνα με τους διπλωμάτες, στις διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν από το 2002 έως το 2016, τα μέρη κατέληξαν σε κάποιο πλαίσιο για τα θαλάσσια σύνορα στο Βόρειο Αιγαίο.
Επίσης, σημείωσαν πρόοδο στο να κρατήσουν τα τουρκικά και τα ελληνικά πολεμικά αεροπλάνα μακριά από τις εντάσεις που ονομάστηκε «dogfights»
Ωστόσο, είναι γνωστό ότι σε γενικές γραμμές, οι διαπραγματεύσεις επικεντρώνονται στην οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών.
Η Ελλάδα τονίζει ότι σε περίπτωση που το πρόβλημα δεν μπορεί να επιλυθεί μέσω διμερών διαπραγματεύσεων, θα προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Ποιες είναι οι σημερινές θέσεις Τουρκίας και Ελλάδος;
Αναμένεται ότι οι διερευνητικές συνομιλίες, που θα ξεκινήσουν σύντομα, θα οδηγήσουν Τουρκία και Ελλάδα σε μια πιο δύσκολη διαπραγματευτική διαδικασία τόσο ως προς το πεδίο εφαρμογής όσο και ως προς τη συγκυρία.
Σε αντίθεση με το 2002, το γεγονός ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα τεθεί επίσης στο τραπέζι, το γεγονός ότι και οι δύο πλευρές έχουν υπογράψει συμφωνίες θαλάσσιας δικαιοδοσίας με Λιβύη και Αίγυπτο… και ότι θα διεξάγουν διαπραγματεύσεις για την κυριαρχία στην υφαλοκρηπίδα θεωρούνται παράγοντες που καθιστούν τη διαδικασία δύσκολη.
Η Ελλάδα, ειδικά για το Καστελόριζο επικαλείται την Σύμβαση για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 που επιτρέπει τα νησιά να έχουν αποκλειστική οικονομική ζώνη.
Η Ελλάδα θέτει 3 ζητήματα.
1)Δεν θα συζητήσει άλλο πρόβλημα εκτός από τον προσδιορισμό των θαλάσσιων δικαιοδοσιών, το οποίο θεωρείται ως το μόνο πρόβλημα
2)Η αρχή της επίλυσης του προβλήματος θα είναι υπό το πρίσμα του διεθνούς δικαίου.
Η Σύμβαση του δικαίου για τη Θάλασσα, θα βρεθεί στο επίκεντρο, ωστόσο η Τουρκία δεν την έχει υπογράψει.
3)Να εγκαταλειφθεί η εχθρική ρητορική από την Τουρκία.
Η Τουρκία ζητάει οι προκαταρκτικές διαπραγματεύσεις να είναι άνευ όρων υπέρ όλων των προβλημάτων που τέθηκαν στο τραπέζι.
Ερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας
Η Γερμανία ανέλαβε την Προεδρεία της ΕΕ για να μειώσει την κλιμακούμενη ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος πιθανής στρατιωτικής σύγκρουσης.
Η επανάληψη των διερευνητικών συνομιλιών έφθασαν κοντά τον Αύγουστο 2020, αλλά η υπογραφή της ΑΟΖ από την Ελλάδα με την Αίγυπτο στις 6 Αυγούστου είχε ως αποτέλεσμα την αναστολή των διερευνητικών επαφών.
Μετά την τριμερή συνάντηση μεταξύ Merkel Γερμανία και Michel Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με τον Πρόεδρο Erdogan, Ελλάδα και Τουρκία ανακοίνωσαν ότι θα ξεκινήσουν διερευνητικές συνομιλίες στο "εγγύς μέλλον".
Στη σύνοδο κορυφής αξιολογήθηκαν οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, αναφέροντας ότι θα ξεκινήσουν διερευνητικές συνομιλίες.
Ο Πρόεδρος Erdogan, ανέφερε ότι για να δημιουργηθούν κανάλια μείωσης της έντασης και να ξεκινήσει διάλογος στην Ανατολική Μεσόγειο δεν μπορεί να υπάρχουν αδιάλλακτες θέσεις.
Στο έγγραφο-πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής, σημειώθηκε ότι Τουρκία και Ελλάδα θα αναστείλουν τις δραστηριότητές τους στις επίμαχες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου για μια ορισμένη περίοδο, τέθηκε αλλά αποσύρθηκε στην συνέχεια η κατανομή των κοιτασμάτων φυσικού αερίου μεταξύ των ελληνικών και τουρκικών συμφερόντων στην Κυπριακή Δημοκρατία και την επιστροφή στις συνομιλίες υπό την ηγεσία του ΟΗΕ για να εξασφαλιστεί μια μόνιμη λύση στην Κύπρο.
Εάν τα μέρη συμφωνήσουν σε αυτό το πλαίσιο, θα ξεκινήσει ο 61ος γύρος διερευνητικών συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Μητσοτάκης τόνισε ότι ελπίζουμε ότι σύντομα θα ξεκινήσουν διερευνητικές συνομιλίες με την Τουρκία.
Τώρα είναι ώρα για διπλωματία»
Στο ζήτημα αναφέρθηκε και ο Pompeo ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών.
Οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, πρόκειται να συνεχιστούν μετά από διάστημα 4 ετών, το ΝΑΤΟ και ειδικά ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg εξέφρασε την εκτίμησή του για τα μέτρα που έλαβαν χώρες όπως η Γερμανία και η Ισπανία ενώ επισκέφθηκε Τουρκία και Ελλάδα.
Η Τουρκία για να στηρίξει την διπλωματία απέσυρε το Oruc Reis.
Ενώ ο διάλογος θα ξεκινήσει θα χρειαστεί χρόνος για την επίλυση προβλημάτων.
Η αντίρρηση της Τουρκίας να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο, ζητώντας από κοινού την αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων θα αποτελέσει ένα ζήτημα.
Ένας από τους σημαντικούς λόγους πίσω από την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι το Κυπριακό.
Η θέση της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο είναι προς την κατεύθυνση ισχυροποίησης της.
Η Ελλάδα βρέθηκε εν μέρει σε σοβαρές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία με δέλεαρ την ένταση στην ΕΕ.
Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο είχε 60 γύρους διαπραγματεύσεων που ωστόσο απέτυχαν.
Επομένως, δεν θα ήταν ρεαλιστικό να περιμένουμε από την Ελλάδα να κάνει περισσότερες παραχωρήσεις.
Για παράδειγμα, εάν ανοίξει το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και των αποθεμάτων φυσικού αερίου, η Τουρκία θα ερχόταν στο τραπέζι για την αναζήτηση λύσης στο κυπριακό.
Τα προβλήματα
Το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη του παγκόσμιου Τύπου, έχει τοπική, περιφερειακή και παγκόσμια διάσταση.
Η μονομερής ενέργεια της Ελλάδος να υπογράψει ΑΟΖ με την Αίγυπτο είναι ζήτημα.
Η Τουρκία χρησιμοποιώντας τα διεθνώς αναγνωρισμένα δικαιώματα που απορρέουν από τη συμφωνία με την Λιβύη άρχισε τις εργασίες γεώτρησης στην Ανατολική Μεσόγειο ανοίγοντας το κουτί της Πανδώρας.
Η Τουρκία, υποστηρίζει ότι πρέπει να είναι η βάση της αρχής της δικαιοσύνης στον προσδιορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας πριν από όλα τα άλλα.
Οι προηγούμενες διερευνητικές συνομιλίες δεν απέδωσαν ωστόσο το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο θα βρεθεί στο επίκεντρο επειδή αυτό είναι το πρόβλημα σήμερα.
Ωστόσο, ο γενικός στόχος αυτών των συνομιλιών είναι να αντιμετωπιστούν διμερή προβλήματα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και η Τουρκία πρέπει να επανεξετάσει πολλά ζητήματα.
Όμως το βασικό είναι η υφαλοκρηπίδα.
Τα προβλήματα πρέπει να αποτελούν αντικείμενο ώριμης διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο χωρών.
Στις διερευνητικές συνομιλίες, οι δύο πλευρές έχουν αλληλεπικαλυπτόμενες αξιώσεις.
Η Ελλάδα έχει μια μαξιμαλιστική θέση.
Στον πυρήνα του βρίσκεται η ύπαρξη ΑΟΖ στο Καστελόριζο.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Τουρκία δεν έχει αποκαλύψει τα όρια της υφαλοκρηπίδα μέχρι τώρα.
Είναι χρήσιμο η Ελλάδα να εξηγήσει τα όρια της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας.
Διαφορετικά, τα μέρη προσπαθούν να στηριχθούν σε ένα έγγραφο όπως ο χάρτης της Σεβίλλης, ο οποίος δεν έχει νομική βάση.
Η Ελλάδα δεν παίρνει θέση, αν και δεν αποκαλύπτει την υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου.
Πάντως Τουρκία και Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα με διπλωματικά μέσα.
Το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη του παγκόσμιου Τύπου, έχει τοπική, περιφερειακή και παγκόσμια διάσταση.
Η μονομερής ενέργεια της Ελλάδος να υπογράψει ΑΟΖ με την Αίγυπτο είναι ζήτημα.
Η Τουρκία χρησιμοποιώντας τα διεθνώς αναγνωρισμένα δικαιώματα που απορρέουν από τη συμφωνία με την Λιβύη άρχισε τις εργασίες γεώτρησης στην Ανατολική Μεσόγειο ανοίγοντας το κουτί της Πανδώρας.
Η Τουρκία, υποστηρίζει ότι πρέπει να είναι η βάση της αρχής της δικαιοσύνης στον προσδιορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας πριν από όλα τα άλλα.
Οι προηγούμενες διερευνητικές συνομιλίες δεν απέδωσαν ωστόσο το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο θα βρεθεί στο επίκεντρο επειδή αυτό είναι το πρόβλημα σήμερα.
Ωστόσο, ο γενικός στόχος αυτών των συνομιλιών είναι να αντιμετωπιστούν διμερή προβλήματα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και η Τουρκία πρέπει να επανεξετάσει πολλά ζητήματα.
Όμως το βασικό είναι η υφαλοκρηπίδα.
Τα προβλήματα πρέπει να αποτελούν αντικείμενο ώριμης διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο χωρών.
Στις διερευνητικές συνομιλίες, οι δύο πλευρές έχουν αλληλεπικαλυπτόμενες αξιώσεις.
Η Ελλάδα έχει μια μαξιμαλιστική θέση.
Στον πυρήνα του βρίσκεται η ύπαρξη ΑΟΖ στο Καστελόριζο.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Τουρκία δεν έχει αποκαλύψει τα όρια της υφαλοκρηπίδα μέχρι τώρα.
Είναι χρήσιμο η Ελλάδα να εξηγήσει τα όρια της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας.
Διαφορετικά, τα μέρη προσπαθούν να στηριχθούν σε ένα έγγραφο όπως ο χάρτης της Σεβίλλης, ο οποίος δεν έχει νομική βάση.
Η Ελλάδα δεν παίρνει θέση, αν και δεν αποκαλύπτει την υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου.
Πάντως Τουρκία και Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα με διπλωματικά μέσα.
Δημοσίευση σχολίου