Όλοι κατηγορούν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι έθεσε σε κίνδυνο τα ατομικά δικαιώματα περιουσίας των Ελληνοκυπρίων, με τις γνωστές προτάσεις που κατατέθηκαν στις διαπραγματεύσεις. Όμως υπάρχουν άλλα, κυριαρχικά δικαιώματα, που προτού καν γεννηθούν, κινδυνεύουν να εξαφανιστούν εξαιτίας της άγνοιας, των κακών εκτιμήσεων ή και της φοβίας της κυπριακής κυβέρνησης.
Ο Δημήτρης Χριστόφιας εδώ και μερικές εβδομάδες έχει ένα υπηρεσιακό σημείωμα με την ένδειξη «Άκρως Απόρρητο» στο Προεδρικό του γραφείο. Μεταξύ άλλων αναφέρει:
«Δεδομένων των θετικών προοπτικών που παρουσιάζει η περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, ύστερα κι από την πρόσφατη ανακάλυψη μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου στο θαλάσσιο χώρο του Ισραήλ, καθώς και του έντονου ενδιαφέροντος που επιδείχθηκε για την περίπτωση της Κύπρου από μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες(…) καθίσταται επιτακτική ανάγκη λήψης άμεσης πολιτικής απόφασης, σ’ ό,τι αφορά τον καθορισμό του χρονικού σημείου έναρξης του 2ου γύρου των αδειοδοτήσεων. Σχετικά προσχέδια βρίσκονται ενώπιον του αρμόδιου Υπουργού και Τμημάτων…»
Ο πλούτος υπάρχει και είναι δικός μας
Εδώ και αρκετό καιρό είναι γνωστά τα αποτελέσματα υπεύθυνων και αξιόπιστων ερευνών και εκτιμήσεων: Στην υποθαλάσσια περιοχή που βρίσκεται στη δικαιοδοσία και τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας υπάρχουν πολύ σημαντικά ενεργειακά κοιτάσματα. Τα τελευταία τρισδιάστατα αποτελέσματα ερευνών βρίσκονται στα χέρια 20 και βάλε μεγάλων εταιρειών στις τέσσερις γωνιές του πλανήτη. Μάλιστα, η αγορά αυτών των πληροφοριών από τις συγκεκριμένες έρευνες έφερε στα κρατικά ταμεία σημαντικό κονδύλι. Επιβεβαιωμένες πληροφορίες μιλούν για άνετη κάλυψη όλων των ενεργειακών αναγκών της Κύπρου για έναν ολόκληρο αιώνα. Επιπλέον, το γεγονός ότι το Ισραήλ, σε μιαν απόσταση μερικών δεκάδων ναυτικών μιλίων από τα κυπριακά «οικόπεδα», εντόπισε μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου, αποτελεί σίγουρα ακόμη μια πολύ σοβαρή ένδειξη.
Αιτιάσεις ακούγονται κατά καιρούς διάφορες. Στην αρχή, όποιος τολμούσε να μιλήσει για τα ενεργειακά κοιτάσματα, εθεωρείτο γραφικός. Αργότερα, όταν το πράγμα σοβάρεψε, το… παραμύθι άλλαξε. Τα υποθαλάσσια «οικόπεδα», για τα οποία γίνεται λόγος, άφηναν να νοηθεί πως «παρουσιάζουν πρόβλημα στην εκμετάλλευσή τους, διότι δεν έχουν διευθετηθεί οι συμφωνίες οριοθέτησης της Οικονομικής Ζώνης και της Μέσης Γραμμής με τις χώρες που γειτνιάζουν…». Μύθος μεγάλος. Στην περίπτωση των συνολικά 12 «οικοπέδων», για τα οποία γίνεται λόγος «αδειοδότησης και εκμετάλλευσης», δεν υπάρχει απολύτως κανένα κώλυμα. Αν ήταν δυνατό θα μπορούσε ακόμα και αύριο να γίνει εξόρυξη. Χαρακτηριστική η κουβέντα κυβερνητικού αξιωματούχου: «Δώσαμε το 12 και δεν έχουμε ξεκαθαρίσει ακόμη τις εκκρεμότητές μας με το Ισραήλ. Είδε κανείς να ανοίγει καμιά μύτη;»
Οι αποφάσεις του Υπουργικού
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Εδώ και καιρό θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει ο δεύτερος γύρος αδειοδοτήσεων για τα «οικόπεδα» της Κύπρου. Υπάρχει, μάλιστα, από το Δεκέμβριο του 2008 σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Όμως η Κυπριακή Δημοκρατία εμφανίζεται διστακτική έως απρόθυμη. Και εγείρονται σοβαρά λογικά ερωτήματα: Γιατί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν υλοποιεί την απόφαση; Γιατί ο Πρόεδρος κλείνει τα μάτια σε μια τέτοια τεραστίων διαστάσεων ευκαιρία για την Κύπρο, η οποία χωρίς υπερβολή θα ήταν η… ευκαιρία του 21ου αιώνα; Μια μόνο απάντηση υπάρχει και είναι τέτοια, που προκαλεί την κοινή λογική και σίγουρα το κοινό αίσθημα των πολιτών. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας αποφεύγει να ασκήσει την ενδεδειγμένη πολιτική και να αξιοποιήσει τον φυσικό πλούτο της χώρας, επειδή… φοβάται το μέλλον των διαπραγματεύσεων.
Ο Δημήτρης Χριστόφιας αυτολογοκρίνεται, διότι φοβάται ότι η τουρκική πλευρά θα αντιδρούσε αρνητικά, εάν η Κύπρος προχωρούσε στην κατοχύρωση του αμύθητου υποθαλάσσιου ενεργειακού πλούτου που διαθέτει. Έχει, όμως, τέτοιο δικαίωμα; Μήπως άραγε θυσιάζει αυτά τα δισεκατομμύρια επί δισεκατομμυρίων, στο βωμό μιας διαδικασίας που βαίνει καλώς και υπόσχεται άμεσα αποτελέσματα; Σίγουρα όχι. Οι διαπραγματεύσεις που διεξάγει, σύμφωνα και με δικές του κατά καιρούς ομολογίες, πάνε από το κακό στο χειρότερο. Παρόλ' αυτά, αποφασίζει για χάρη αυτής της εντελώς προβληματικής και προφανώς άγονης διαδικασίας διαπραγματεύσεων, να μην ασκήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιουσία της. Ενώ όλα δείχνουν πως δεν υπάρχει ίσως καλύτερος τρόπος για να δημιουργηθούν συνθήκες πραγματικής επίλυσης του Κυπριακού, αν παίζαμε το χαρτί του ενεργειακού πλούτου της περιοχής μας.
Θα τολμούσε η Τουρκία;
Οι σχετικές έρευνες έχουν ολοκληρωθεί στο βαθμό που χρειάζεται. Η φάση της διερεύνησης έχει τελειώσει. Η Κυπριακή Δημοκρατία θα έπρεπε, ήδη, να είχε προχωρήσει στη διαδικασία Β’ γύρου αδειοδοτήσεων. Καλά ενημερωμένη πηγή του Υπουργείου Εξωτερικών υπογράμμισε πως «κάτι τέτοιο θα ήταν το λογικά αναμενόμενο από κάθε κράτος και θα έδειχνε την αποφασιστικότητά του να διεκδικήσει και να κατοχυρώσει τα κυριαρχικά του δικαιώματα και τους φυσικούς του πόρους, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο...».
Η στοιχειώδης λογική και συναίσθηση του συμφέροντος της Κυπριακής Δημοκρατίας και των πολιτών της θα απαιτούσε η Κύπρος να είχε ήδη προχωρήσει και να είχε κατακυρώσει άδειες αξιοποίησης των κοιτασμάτων της. Όχι για να έρθει σε κάποια «μετωπική σύγκρουση» με τις γνωστές τουρκικές αυθάδεις απαιτήσεις ανάμιξης, αλλά ακριβώς για να τις αποτρέψει. Η ίδια πηγή είναι κατηγορηματική. «Αν κάποιοι διεθνείς ενεργειακοί κολοσσοί (συνήθως μάλιστα αμερικανικών συμφερόντων), είχαν ταυτίσει τα συμφέροντά τους με εκείνα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην εκμετάλλευση κυπριακών ενεργειακών πηγών, ουδέποτε η Τουρκία θα μπορούσε να διανοηθεί να στέλνει ειδικά πλοιάρια και να παρενοχλεί δραστηριότητες πανίσχυρων υπερεθνικών και αμερικανικών συμφερόντων. Η Κύπρος θα εύρισκε ομαλά και φυσιολογικά τους μεγαλύτερους συμμάχους που θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς. Ενώ ταυτόχρονα θα εξασφαλιζόταν και το οικονομικό μέλλον του λαού της για πολλές γενιές από τώρα…».
Χάνουμε ένα τεράστιο οικονομικό και στρατηγικό πλεονέκτημα
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Χριστόφιας έχει υπαιτίως ολιγωρήσει. Δεν είναι μόνο η εγκληματική καθυστέρηση στη διαδικασία εμπλοκής των ιδιωτικών εξειδικευμένων φορέων. Εκεί, όπως μας αποκαλύπτει λειτουργός στην Υπηρεσία Ενέργειας, «είμαστε περισσότερο από ποτέ έτοιμοι. Ο Σόλων Κασίνης, με την ομάδα του, έχει αποκτήσει πλέον και την υποδομή, αλλά και την απαιτούμενη τεχνογνωσία. Μάλιστα, αγοράζουμε και υπηρεσίες στήριξης σε νομοτεχνικό επίπεδο από κορυφαίους του εξωτερικού». Ενδεικτικό του επιπέδου των Υπηρεσιών μας, μας αποκάλυψε η ίδια πηγή, είναι και το γεγονός ότι παρέχουμε συμβουλές και καθοδήγηση στην Ελλάδα. «Μόλις την περασμένη εβδομάδα ετοιμάσαμε σημείωμα για τον Υφυπουργό Ενέργειας της Ελλάδας, παρέχοντάς τους καθοδήγηση».
Ανάλογη ολιγωρία επιδείχθηκε και στις διακρατικές συμφωνίες. Η Κυπριακή Δημοκρατία κινήθηκε και έκανε συμφωνία μόνο με την Αίγυπτο. Ο πρώην Υπουργός Εμπορίου Νίκος Ρολάνδης είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικός: «Ήρθαμε σε επαφή με την Αίγυπτο, η οποία μας βοήθησε σε πολύ μεγάλο βαθμό, αφού έχει τεράστια εμπειρία στον τομέα αυτό ως παραγωγός πετρελαίου και φυσικού αερίου. Έτσι, με την Αίγυπτο καθορίσαμε την οικονομική ζώνη της κάθε πλευράς, και μάλιστα κατορθώσαμε να τραβήξουμε τη διαχωριστική γραμμή στο μέσον της απόστασης. Κανονικά η γραμμή θα έπρεπε να είναι σε βάρος μας, γιατί εμείς έχουμε μικρή ακτογραμμή, ενώ η Αίγυπτος έχει πελώρια ακτογραμμή. Οι ζώνες, ως γνωστόν, καθορίζονται μετά από διαπραγμάτευση μεταξύ των χωρών. Υπάρχει η λεγόμενη βάση του medium line, της μέσης γραμμής, όμως όταν μια χώρα έχει μικρή ακτογραμμή, όπως συμβαίνει με την Κύπρο και την Αίγυπτο, η γραμμή κανονικά σύρεται σε βάρος της μικρής χώρας.
Τελικά, ο υπουργός της Αιγύπτου, μετά από πολλή διαπραγμάτευση, συμφώνησε τη μέση γραμμή, κάτι που ήταν τεράστια επιτυχία για την Κύπρο. Τραβήξαμε λοιπόν τη γραμμή και ξεκινήσαμε διαπραγματεύσεις με το Λίβανο, τη Συρία και το Ισραήλ, διότι έχουμε επτά χώρες γύρω μας με τις οποίες πρέπει να καθορίσουμε τη ζώνη αυτή (Συρία, Λίβανος, Ισραήλ, Αίγυπτος, Λιβύη, Ελλάδα και Τουρκία). Τότε παρέδωσα και τη σκυτάλη του υπουργείου, παρόλο που τότε κάποιοι δεν ήθελαν ν’ ακούσουν κουβέντα για το θέμα…».
Συνεπώς, σήμερα τα ζητήματα διευθέτησης Οικονομικής Ζώνης και Μεσαίας Γραμμής με τις υπόλοιπες χώρες είναι ανοικτά, είτε γιατί δεν έγινε διαπραγμάτευση είτε γιατί οι χώρες αυτές δεν αναγνωρίζουν και δεν δέχονται το Δίκαιο της Θάλασσας. Η Συρία, αξιολογώντας κινήσεις, πληροφορίες και συμπεριφορές, χρονοτριβεί και δεν παίρνει ουσιαστικά καμία θέση. Στην περίπτωση του Ισραήλ, ο Κύπριος Υπουργός Εξωτερικών Μάρκος Κυπριανού «έχει τρέξει» το ζήτημα.
Έγκυροι κύκλοι από την πρεσβεία του Ισραήλ ξεκαθαρίζουν ότι «η πολιτική βούληση υπάρχει και το μπαλάκι τώρα βρίσκεται στα χέρια των τεχνοκρατών, οι οποίοι επεξεργάζονται τα πλαίσια των συμφωνιών». Τέλος η Τουρκία, παίζοντας το «χαρτί του κακού μπαμπούλα», δεν σηκώνει κουβέντα για το ενδεχόμενο εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων από την Κύπρο. Μάλιστα, ανώτατη πηγή του Υπουργείου Εξωτερικών μάς ξεκαθαρίζει ότι μια από τις έξι εντολές που έχει στο καρνέ του Έρογλου για τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις είναι κι αυτό των κοιτασμάτων της Κύπρου. «Και οι έξι εντολές θεωρούνται οι κόκκινες γραμμές της άλλης πλευράς…». Συμπέρασμα, ο Πρόεδρος αφήνει να χαθεί αυτό το τεράστιο οικονομικό και στρατηγικό πλεονέκτημα, κλεισμένος στο καβούκι των «ενδοκυπριακών συνομιλιών» και ασκώντας μια κοντόφθαλμη πολιτική, του «μη μου τους κύκλους τάραττε...».
Θ’ άλλαζαν άρδην τα δεδομένα στο Κυπριακό
Η ΚΥΠΡΟΣ θα έπρεπε να είχε κινηθεί ήδη σε συνεργασία με την Ελλάδα. Κατά τρόπον, μάλιστα, που κατοχυρώνοντας, ως Κυπριακή Δημοκρατία, τεράστια ωφελήματα και για τους Τουρκοκυπρίους, πολύ μεγαλύτερα από εκείνα που μπορεί να τους υποσχεθεί η κατοχή και το τυχόν μέλλον ξεχωριστού κράτους, θα άλλαζε άρδην και τα πραγματικά δεδομένα του Κυπριακού. Ενδεικτικά είναι τα όσα αναφέρει ο Νίκος Ρολάνδης. «Θα έπρεπε να κάνουμε μια διευθέτηση όχι με την Τουρκία, αλλά με τους Τ/κ, οι οποίοι είναι συμπατριώτες μας και έχουν και αυτοί δικαίωμα στον εθνικό πλούτο της χώρας. Αφού καθορίσουμε ποσοστά με βάση την πληθυσμιακή αναλογία ή άλλη αναλογία που θα συμφωνούσαμε, οτιδήποτε θα βγάζαμε από τα κοιτάσματα (φυσικό αέριο και πετρέλαια) θα έμπαινε σ’ ένα λογαριασμό, ώστε να μένουν τα ποσά των Τ/κ μέχρι να λυθεί το Κυπριακό. Μάλιστα, τότε ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ είχε πει ότι αν αυτή η πρόταση μπορεί να προωθηθεί, θα αναλάμβανε αυτός την Τουρκία. Η πρόταση αυτή δεν έγινε δεκτή από την Κυβέρνηση Παπαδόπουλου που ακολούθησε, ενώ αυτή η Κυβέρνηση μάλλον την ξέχασε σε κάποιο συρτάρι…».
Πέραν της «εσωτερικής διάστασης», όμως, τα δεδομένα για την Κύπρο και το Κυπριακό θα άλλαζαν ριζικά και σε διεθνές επίπεδο. Διότι το αυτονόητο θα ήταν να κινηθεί η Κύπρος και ο Πρόεδρος Χριστόφιας και στην κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή τη στιγμή, το επίκεντρο του μεγάλου γεωπολιτικού παιχνιδιού της ενέργειας είναι η απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό έλεγχο. Γι’ αυτόν το λόγο έγινε ο σχεδιασμός του ευρωπαϊκού αγωγού «Ναμπούκο», ως ανταγωνιστή της λύσης του «Southstream», που εμπλέκει τη Ρωσία. Η Ελλάδα προσπάθησε να αποκτήσει πλεονέκτημα και ο τέως πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής έκανε ένα κάποιου είδους άνοιγμα προς τη Ρωσία. Εις μάτην... Τελικά η Τουρκία βρέθηκε προνομιακός εταίρος και στα δυο σχέδια. Ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε, μάλιστα, τις γνωστές «πανηγυρικές» παραστάσεις διεθνών σχέσεων με τους Βλαντιμίρ Πούτιν και Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Η Κυπριακή Δημοκρατία σ’ ένα τέτοιο σενάριο, σε συνεργασία μάλιστα με την Ελλάδα, θα ήταν σε θέση να προτείνει μια εντελώς νέα, αυτάρκη και πλήρως αξιόπιστη για την Ευρώπη λύση.
Η «Σ» είναι σε θέση να γνωρίζει ότι έχει προταθεί στον Πρόεδρο Χριστόφια το προφανές σχέδιο δράσης με τη στέρεη γεωπολιτική διάσταση. Η πρόταση, με απλά λόγια, είναι η δημιουργία ενός αγωγού που θα μετέφερε στην ευρωπαϊκή αγορά τα αποθέματα αερίου της Κύπρου, του Ισραήλ, της Αιγύπτου, της Συρίας και του Λιβάνου. Οι προοπτικές κοιτασμάτων και αποθεμάτων της νοτιανατολικής Μεσογείου είναι τέτοιες, που θα μπορούσε να λυθεί σε βάθος χρόνου το ενεργειακό ζήτημα ολόκληρης της Ευρώπης.
Ο αγωγός θα περνούσε και μέσα από την Τουρκία και μετά την Ελλάδα. Επομένως, η ίδια η Τουρκία θα είχε ένα de facto αντικίνητρο στο να προβάλει στείρες αντιδράσεις. Πόσω μάλλον που θα γέμιζε τα ταμεία της με… πετροδόλαρα. Ενώ ένα τέτοιο εγχείρημα θα πρόσφερε «στο πιάτο» την πολυσυζητημένη απεξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία.
Μήπως όμως, εκτός της ενστικτώδους φοβίας του για τις «ενδοκυπριακές», ο Πρόεδρος Χριστόφιας είχε και έχει σοβαρές αναστολές να επηρεάσει τα ρωσικά συμφέροντα; Ή μήπως τελικά δεν ήταν σε θέση να αντιληφθεί το μέγεθος των πραγμάτων... Αν όμως ένας Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί επαρκώς τόσο μεγάλης σημασίας γεωπολιτικά ζητήματα και οικονομικά συμφέροντα της χώρας και του λαού του, τότε τι είναι εκείνο που μπορεί να αντιλαμβάνεται και να τον οδηγεί στις πολιτικές του;
Το ιστορικό των ενεργειών γι’ αξιοποίηση του φυσικού αερίου
Φεβρουάριος 2003: Διαχωρισμός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου με την Αίγυπτο, μετά από συμφωνία του τότε υπουργού Εμπορίου Νίκου Ρολάνδη.
Μάρτιος 2003: Επικύρωση και διά νόμου της συμφωνίας διαχωρισμού της ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου-Αιγύπτου.
Απρίλιος 2004: Προκηρύσσεται ο νόμος που αφορά τις ΑΟΖ κάθε χώρας.
Οκτώβριος 2005: Συμφωνία με τον γαλλικό συμβουλευτικό οίκο Beicip-Franlab, ο οποίος επεξεργάζεται τα δεδομένα που έχει συγκεντρώσει από τις θαλάσσιες έρευνες στην ΑΟΖ της Κύπρου η νορβηγική εταιρεία Petroleum Geo-Services.
Μάιος 2006: Συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου, που αφορά τη δημιουργία μέσης γραμμής σε θέματα εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων και συμφωνία εμπιστευτικότητας.
Γενάρης 2007: Καθορισμός της ΑΟΖ της Κύπρου με το Λίβανο.
Γενάρης 2007: Έγκριση του νόμου και κανονισμών περί υδρογονανθράκων.
Φεβρουάριος 2007: Ανοίγει ο πρώτος γύρος προσφορών για τα δικαιώματα αποκλειστικής εξερεύνησης σε σχέση με 11 οικόπεδα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Νοέμβρης 2007: Έγκριση διά νόμου της συμφωνίας καθορισμού ΑΟΖ με το Λίβανο.
Οκτώβριος 2008: Υπογραφή συμφωνίας με την εταιρεία Noble Energy για τα αποκλειστικά δικαιώματα εξερεύνησης του οικοπέδου 12.
Νοέμβριος 2008: Προσδιορισμός περιβαλλοντικής στρατηγικής σε θέματα υδρογονανθράκων.
Αύγουστος 2010: Έρχονται στο φως της δημοσιότητας δημοσιεύματα από παρουσίαση της αμερικανικής Noble Energy, τα οποία μιλούν για κοίτασμα στο οικόπεδο 12, με αποθέματα 300 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, που μεταφράζονται σε αποθέματα 100 χρόνων. Oι υπολογισμοί μιλούν για εισπράξεις 500 εκ. ευρώ για το κυπριακό κράτος, αν προχωρήσει η διαδικασία εξόρυξης.
Διαβάστε εδώ πως θα διασφαλιζόταν η οικονομική άνεση της Κύπρου για δεκαετίες.
ΣΗΜΕΡΙΝΗ
Δημοσίευση σχολίου