Ιδιαίτερα θερμή, ήταν η βδομάδα που μας πέρασε στο Αιγαίο, όχι μόνο λόγω του καύσωνα, αλλά και από την έντονη τουρκική δραστηριότητα.
Είναι η πρώτη φορά από το 1974 που η Τουρκία βγάζει δύο ερευνητικά πλοία ταυτόχρονα τόσο στο Αιγαίο, όσο και στην ανατολική Μεσόγειο και ανενόχλητα κάνουν έρευνες επί της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Το «ΠΙΡΙ ΡΕΙΣ» παρέμεινε στην περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου, για αρκετές μέρες και απεχώρησε, αφού ολοκλήρωσε τις προγραμματισμένες υποθαλάσσιες έρευνές του.
Το άλλο τουρκικό ερευνητικό πλοίο το «ΤΣΕΣΜΕ», βρίσκεται ακόμη μεταξύ των ακτών και της Θράκης και της Σαμοθράκης και συνεχίζει να διερευνά τον ελληνικό βυθό, χωρίς να ενοχλείται από τις, έτσι και αλλιώς, υποτονικές ελληνικές διαμαρτυρίες.
Μάλιστα, στα ελληνικά διπλωματικά διαβήματα, η Άγκυρα απάντησε, στέλνοντας οπλισμένα μαχητικά αεροσκάφη να περικυκλώσουν ελληνικά νησιά στο Ανατολικό Αιγαίο (αεροπορικός αποκλεισμός). Και τουρκικά F-16 προέβησαν και πάλι σε προκλητικές υπερπτήσεις πάνω από το Αγαθονήσι, δηλαδή πάνω από ελληνικό έδαφος, αμφισβητώντας έτσι έμπρακτα την ελληνική κυριαρχία!
************
Σε ανάλογες περιπτώσεις, με το «ΧΟΡΑ» το 1976 και με το «ΣΙΣΜΙΚ» το 1987, οι τότε Πρωθυπουργοί Κ.Καραμανλής και Α.Παπανδρέου, είχαν θέσει σε ετοιμότητα τον στρατιωτικό μηχανισμό της χώρας και είχαν απειλήσει με πόλεμο την Τουρκία, αν δε απέσυρε τα ερευνητικά της πλοία από την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Υπήρξε έντονη κινητοποίηση σε διεθνές και διπλωματικό επίπεδο. Και φυσικά, τα τουρκικά πλοία απεχώρησαν…
Βέβαια, ακολούθησαν δύο ελληνο-τουρκικές συμφωνίες, που δεν διασφάλιζαν πλήρως το ελληνικά συμφέροντα. Είναι το Πρακτικό της Βέρνης του 1976 (Κ. Καραμανλής- Ντεμιρέλ) και η Συμφωνία του Νταβός του 1987 (Α.Παπανδρέου- Οζάλ). Και αυτό διότι δεχτήκαμε, να μην κάνουμε έρευνες πέρα από τα χωρικά μας ύδατα, μέχρι να διευθετηθεί το θέμα της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου.
Να διευκρινίσουμε ότι: Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας , αφορά μόνο δύο συγκεκριμένα σημεία. Το πρώτο είναι στη θαλάσσια προέκταση της συνοριακής γραμμής στη Θράκη με τα Στενά των Δαρδανελλίων, και το άλλο, τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ των ελληνικών νησιών που βρίσκονται κοντά στις ακτές της Τουρκίας και αφορά τα νησιά στο Βόρειο και Ανατολικό Αιγαίο και στη Δωδεκάνησο. Είναι σαφές ότι η οριοθέτηση , δεν αφορά ολόκληρη την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου, όπως όψιμα ισχυρίζεται η Τουρκία! Προφανώς και δεν είναι προς διευθέτηση η υφαλοκρηπίδα έξω από την Σαλαμίνα, για παράδειγμα!
***************
Η ελληνική Κυβέρνηση έχει δρομολογήσει την παραχώρηση αδειών σε πολυεθνικές εταιρείες, προκειμένου να πραγματοποιήσουν έρευνες, σε 42 θαλάσσιες περιοχές, εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, στο Αιγαίο, το Ιόνιο και το Κρητικό πέλαγος. Τα ελληνικά σχέδια προκάλεσαν την αντίδραση της Τουρκίας και γι’ αυτό έστειλαν τα ερευνητικά πλοία «ΤΣΕΣΜΕ και «ΠΙΡΙ ΡΕΙΣ» στο Αιγαίο και την Ανατολικό Μεσόγειο, για έρευνες επί της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Παράλληλα, μετέφεραν το μήνυμα ότι η Άγκυρα , δεν θα ανεχτεί ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ έρευνες πέρα από τα όρια των ελληνικών χωρικών υδάτων. Για αυτό ακριβώς, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του υπενθύμισε το Πρωτόκολλο της Βέρνης, του 1976, που δεσμεύει τις δύο χώρες να μην πραγματοποιούν υποθαλάσσιες έρευνες , εκτός των χωρικών τους υδάτων, μέχρι να οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο.
Εντελώς παράλογη και παράνομη η Τουρκική απαίτηση, γι’ αυτό άλλωστε η Άγκυρα την στήριξε κάνοντας και επίδειξη στρατιωτικής ισχύος. Και αυτό διότι, η Ελληνική Κυβέρνηση διευκρίνισε, ότι οι έρευνες θα γίνουν εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων και εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, που προφανώς δεν περιλαμβάνεται στις περιοχές, που είναι προς οριοθέτηση.
***********
Η αντίδραση της Ελλάδας σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο ήταν μάλλον υποτονική. Η βαρύτητα της τουρκικής πρόκλησης επέβαλε, άλλες, ίσως πιο δυναμικές πολιτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες, που θα κατοχύρωναν τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Να δεχτούμε, ότι καλώς η Κυβέρνηση δεν χρησιμοποίησε το πολεμικό Ναυτικό ή την πολεμική Αεροπορία, για να εμποδίσει την έρευνα των τουρκικών ερευνητικών πλοίων επί της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Υπάρχουν όμως , άλλοι τρόποι καταγγελίας της αναθεωρητικής και επεκτατικής συμπεριφοράς της Άγκυρας στο Αιγαίο.
Θα μπορούσε η Ελλάδα να επιτύχει καλύτερα αποτελέσματα εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά της, για τις τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο, αν για παράδειγμα, αποχωρούσαμε από τις διμερείς διαβουλεύσεις σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων των ΥΠΕΞ , που εξετάζουν το σύνολο των ελληνοτουρκικών διαφορών. Ή ακόμη, θα μπορούσε η Ελλάδα να απειλήσει με άρση της υποστήριξης που παρέχει στην Τουρκία, προκειμένου να ενταχτεί στην Ε.Ε.
Αλλά προκύπτει και ένα ερώτημα. Μπορεί άραγε η Ελληνική Κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες διπλωματικής αντιπαράθεσης με την Τουρκία, αν δεν ενημερώσει προηγουμένως τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον, όπου είναι οι έδρες των δανειστών μας;
Δημοσίευση σχολίου