Του Σωτήρη Σιδέρη
Αφορμή για σενάρια που ανατρέπουν την ειδυλλιακή εικόνα που επιχειρεί να φιλοτεχνήσει η Αθήνα ενόψει της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Τουρκία στις 13 Μαϊου, έδωσε η ξαφνική συνάντηση των υπουργών εξωτερικών Χακάν Φιντάν και Γιώργου Γεραπετρίτη στο Λονδίνο το Σάββατο 27 Απριλίου. Είχαν προηγηθεί αρκετές συναντήσεις σε διμερές επίπεδο που υποτίθεται ότι πήγαν καλά , σύμφωνα με την ελληνική κυβέρνηση. Είχαν γίνει οι συναντήσεις των επικεφαλής του πολιτικού διαλόγου Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου – Μπουράκ Ακσαπάρ, η συνάντηση για τα ΜΟΕ στην Αθήνα και η συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη των Κώστα Φραγκογιάννη και Ακσαπάρ στις 26 Απριλίου για την λεγόμενη θετική ατζέντα.
Για την συνάντηση του Λονδίνου, σύμφωνα με μια εκδοχή οι Φιντάν και Γεραπετρίτης φαίνεται να αναλαμβάνουν τον πολιτικό διάλογο καθώς μετά την απομάκρυνση του Ακσαπάρ από τη θέση του , οι δύο υπουργοί θα είναι αυτοί που θα έχουν στο εξής την ευθύνη. Αυτό ελέγχεται, καθώς η Παπαδοπούλου καθοδηγείται απευθείας από την οικογένεια Μητσοτάκη, παρά το γεγονός ότι η έως τώρα θητεία της κρίνεται ως απογοητευτική. Στο τραπέζι της επίσκεψης Μητσοτάκη φαίνεται ότι μπαίνουν τα θαλάσσια πάρκα και ίσως κάποιες προσθήκες στον πολιτικό διάλογο, ενώ στο βάθος του ορίζοντα αναδύονται φόβοι για ρωγμές στο μορατόριουμ.
Η λακωνική ανακοίνωση μετά την συνάντηση του Λονδίνου αποτελεί την επιτομή της μυστικής διπλωματίας. Η ανακοίνωση ανέφερε:
“Στο πλαίσιο της προετοιμασίας της επικείμενης επίσκεψης του Πρωθυπουργού στην Άγκυρα, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Τουρκίας και της Ελλάδας πραγματοποίησαν σήμερα συνάντηση στο Λονδίνο. Οι συνομιλίες εστίασαν επίσης στις διμερείς σχέσεις και σε περιφερειακά και διεθνή ζητήματα”.
Οι γκρίζες ζώνες της επίσκεψης και ο εκβιασμός της Άγκυρας
Εκ των πραγμάτων υπάρχουν γκρίζες ζώνες ενόψει της επίσκεψης Μητσοτάκη. Πρώτη και ιδιαίτερα σοβαρή, είναι το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει δημοσιοποιημένη η ατζέντα της συνάντησης. Λογικά αυτή διαμορφώνεται, ωστόσο, όλες οι συναντήσεις του προηγούμενου διαστήματος αποσκοπούσαν και στην ατζέντα της επίσκεψης του πρωθυπουργού. Κατά συνέπεια, τι προέκυψε ώστε να υπάρξει έκτακτη και σε ουδέτερο έδαφος συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ. Προφανώς η συζήτηση δεν ήταν τόσο τυπική, αλλά ουσιαστική και δεν μπορούσε να διευθετηθεί τηλεφωνικά, ούτε μέσω των υφυπουργών, ούτε μέσω των πρεσβειών.
Λογικά η έκτακτη συνάντηση παραπέμπει σε εξέταση κάποιας σοβαρής εξέλιξης, ή το πιθανότερο, σε κάποια ζητήματα που έθεσε ο Φιντάν στον Γεραπετρίτη. Να σημειωθεί επίσης και το εντελώς διαφορετικό ειδικό βάρος των δύο ανδρών. Ο Φιντάν ως πρώην διοικητής της ΜΙΤ συνέβαλλε στην μεγάλη εθνική ατζέντα του Ερντογάν και ήταν ο άνθρωπος που ήταν δίπλα και στήριξε τον Τούρκο πρόεδρο στο πραξικόπημα του 2015. Έχει επιρροή στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και είναι γνώστης των σοβαρών περιφερειακών προβλημάτων. Αντίθετα ο Γεραπετρίτης είναι χαμηλών οριζόντων παράγοντας, διακρίνεται για την ανεπάρκειά του να “διαβάζει” τις εξελίξεις, αντιμετωπίζει πολιτικά ζητήματα με νομικισμούς, χωρίς βάθος σκέψης και με μηδενική διεθνή επιρροή.
Σύμφωνα με έμπειρους διπλωμάτες, η εξαγγελία της κυβέρνησης για τα θαλάσσια πάρκα έχει μπει ήδη στο τραπέζι, η Τουρκία ζητά συνεχώς εξηγήσεις και μάλιστα με τόνο επιθετικό, προειδοποιώντας κατά πληροφορίες, ότι αν δεν ανακληθεί ή τουλάχιστον δεν διορθωθεί η ανακοίνωση της κυβέρνησης, θα απειληθεί και το μορατόριουμ.
Το αρνητικό για την ελληνική κυβέρνηση και τη χώρα, είναι ότι ο Μητσοτάκης και ο Γεραπετρίτης έχουν ανακοινώσει και έχουν δεσμευθεί δημόσια ότι τα θαλάσσια πάρκα δεν είναι διαπραγματεύσιμα γιατί αγγίζουν ζητήματα κυριαρχίας. Αν όντως επιμένει σε αυτή τη θέση, δεν υπάρχει τότε κανένας λόγος να τεθεί η υπόθεση αυτή προς συζήτηση στην συνάντησή του με τον Ερντογάν. Αυτό θα φανεί σύντομα και μάλιστα πριν από τις ευρωεκλογές. Ο πρωθυπουργός τρέμει στην ιδέα ότι η επίσκεψή του μπορεί να εξελιχθεί σε προσωπικό του βατερλό από την πίεση που θα του ασκήσουν τα ακροδεξιά κόμματα και ο Σαμαράς. Πέραν αυτών, ξεκινά μια πολύ έντονη περίοδος στις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ με πολλές ισχυρές χώρες της Ευρώπης, με πρώτη τη Γερμανία να θέλουν άμεση προώθηση της αναβάθμισης της τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία. Η κυβέρνηση στην Αθήνα, δεν έχει κανένα σχέδιο γι' αυτό το μείζον θέμα.
Όλα αυτά είναι λόγοι για τους οποίους η μυστική διπλωματία οργιάζει. Η δημοσιοποίηση λεπτομερειών ίσως αποβεί επικίνδυνη για την προεκλογική εκστρατεία της ΝΔ. Προφανώς, σε ένα ταραγμένο διεθνές περιβάλλον είναι απολύτως αναγκαίο η Ελλάδα και η Τουρκία να συνομιλούν. Αλλά με διαφάνεια. Πέραν αυτών η εμπλοκή στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας με την ακύρωση της επίσκεψης Ερντογάν στην Ουάσιγκτον προφανώς είναι ένα ζήτημα που απομένει να διαπιστωθεί στην πράξη πως θα επηρεάσει τις συνομιλίες. Ο ίδιος προβληματισμός , ίσως και πιο έντονος ισχύει και για την πορεία του Κυπριακού, θέμα στο οποίο η Τουρκία έχει πλήρη διπλωματική υπεροχή πρωτοβουλιών, θέσεων και απαιτήσεων, σε αντίθεση με την Αθήνα που έχει απωθήσει το πρόβλημα στην Λευκωσία.
Στο σύνολό τους τα θέματα που προαναφέρθηκαν δημιουργούν εύλογο προβληματισμό. Που μπορεί να εξελιχθεί σε κρίση, σε ένταση ή σε συνέχιση του μορατόριουμ, το μόνο που ενδιαφέρει ίσως τον πρωθυπουργό ενόψει των εκλογών.
Κοντή γιορτή, που λέει και ο λαός...
Αφορμή για σενάρια που ανατρέπουν την ειδυλλιακή εικόνα που επιχειρεί να φιλοτεχνήσει η Αθήνα ενόψει της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Τουρκία στις 13 Μαϊου, έδωσε η ξαφνική συνάντηση των υπουργών εξωτερικών Χακάν Φιντάν και Γιώργου Γεραπετρίτη στο Λονδίνο το Σάββατο 27 Απριλίου. Είχαν προηγηθεί αρκετές συναντήσεις σε διμερές επίπεδο που υποτίθεται ότι πήγαν καλά , σύμφωνα με την ελληνική κυβέρνηση. Είχαν γίνει οι συναντήσεις των επικεφαλής του πολιτικού διαλόγου Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου – Μπουράκ Ακσαπάρ, η συνάντηση για τα ΜΟΕ στην Αθήνα και η συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη των Κώστα Φραγκογιάννη και Ακσαπάρ στις 26 Απριλίου για την λεγόμενη θετική ατζέντα.
Για την συνάντηση του Λονδίνου, σύμφωνα με μια εκδοχή οι Φιντάν και Γεραπετρίτης φαίνεται να αναλαμβάνουν τον πολιτικό διάλογο καθώς μετά την απομάκρυνση του Ακσαπάρ από τη θέση του , οι δύο υπουργοί θα είναι αυτοί που θα έχουν στο εξής την ευθύνη. Αυτό ελέγχεται, καθώς η Παπαδοπούλου καθοδηγείται απευθείας από την οικογένεια Μητσοτάκη, παρά το γεγονός ότι η έως τώρα θητεία της κρίνεται ως απογοητευτική. Στο τραπέζι της επίσκεψης Μητσοτάκη φαίνεται ότι μπαίνουν τα θαλάσσια πάρκα και ίσως κάποιες προσθήκες στον πολιτικό διάλογο, ενώ στο βάθος του ορίζοντα αναδύονται φόβοι για ρωγμές στο μορατόριουμ.
Η λακωνική ανακοίνωση μετά την συνάντηση του Λονδίνου αποτελεί την επιτομή της μυστικής διπλωματίας. Η ανακοίνωση ανέφερε:
“Στο πλαίσιο της προετοιμασίας της επικείμενης επίσκεψης του Πρωθυπουργού στην Άγκυρα, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Τουρκίας και της Ελλάδας πραγματοποίησαν σήμερα συνάντηση στο Λονδίνο. Οι συνομιλίες εστίασαν επίσης στις διμερείς σχέσεις και σε περιφερειακά και διεθνή ζητήματα”.
Οι γκρίζες ζώνες της επίσκεψης και ο εκβιασμός της Άγκυρας
Εκ των πραγμάτων υπάρχουν γκρίζες ζώνες ενόψει της επίσκεψης Μητσοτάκη. Πρώτη και ιδιαίτερα σοβαρή, είναι το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει δημοσιοποιημένη η ατζέντα της συνάντησης. Λογικά αυτή διαμορφώνεται, ωστόσο, όλες οι συναντήσεις του προηγούμενου διαστήματος αποσκοπούσαν και στην ατζέντα της επίσκεψης του πρωθυπουργού. Κατά συνέπεια, τι προέκυψε ώστε να υπάρξει έκτακτη και σε ουδέτερο έδαφος συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ. Προφανώς η συζήτηση δεν ήταν τόσο τυπική, αλλά ουσιαστική και δεν μπορούσε να διευθετηθεί τηλεφωνικά, ούτε μέσω των υφυπουργών, ούτε μέσω των πρεσβειών.
Λογικά η έκτακτη συνάντηση παραπέμπει σε εξέταση κάποιας σοβαρής εξέλιξης, ή το πιθανότερο, σε κάποια ζητήματα που έθεσε ο Φιντάν στον Γεραπετρίτη. Να σημειωθεί επίσης και το εντελώς διαφορετικό ειδικό βάρος των δύο ανδρών. Ο Φιντάν ως πρώην διοικητής της ΜΙΤ συνέβαλλε στην μεγάλη εθνική ατζέντα του Ερντογάν και ήταν ο άνθρωπος που ήταν δίπλα και στήριξε τον Τούρκο πρόεδρο στο πραξικόπημα του 2015. Έχει επιρροή στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και είναι γνώστης των σοβαρών περιφερειακών προβλημάτων. Αντίθετα ο Γεραπετρίτης είναι χαμηλών οριζόντων παράγοντας, διακρίνεται για την ανεπάρκειά του να “διαβάζει” τις εξελίξεις, αντιμετωπίζει πολιτικά ζητήματα με νομικισμούς, χωρίς βάθος σκέψης και με μηδενική διεθνή επιρροή.
Σύμφωνα με έμπειρους διπλωμάτες, η εξαγγελία της κυβέρνησης για τα θαλάσσια πάρκα έχει μπει ήδη στο τραπέζι, η Τουρκία ζητά συνεχώς εξηγήσεις και μάλιστα με τόνο επιθετικό, προειδοποιώντας κατά πληροφορίες, ότι αν δεν ανακληθεί ή τουλάχιστον δεν διορθωθεί η ανακοίνωση της κυβέρνησης, θα απειληθεί και το μορατόριουμ.
Το αρνητικό για την ελληνική κυβέρνηση και τη χώρα, είναι ότι ο Μητσοτάκης και ο Γεραπετρίτης έχουν ανακοινώσει και έχουν δεσμευθεί δημόσια ότι τα θαλάσσια πάρκα δεν είναι διαπραγματεύσιμα γιατί αγγίζουν ζητήματα κυριαρχίας. Αν όντως επιμένει σε αυτή τη θέση, δεν υπάρχει τότε κανένας λόγος να τεθεί η υπόθεση αυτή προς συζήτηση στην συνάντησή του με τον Ερντογάν. Αυτό θα φανεί σύντομα και μάλιστα πριν από τις ευρωεκλογές. Ο πρωθυπουργός τρέμει στην ιδέα ότι η επίσκεψή του μπορεί να εξελιχθεί σε προσωπικό του βατερλό από την πίεση που θα του ασκήσουν τα ακροδεξιά κόμματα και ο Σαμαράς. Πέραν αυτών, ξεκινά μια πολύ έντονη περίοδος στις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ με πολλές ισχυρές χώρες της Ευρώπης, με πρώτη τη Γερμανία να θέλουν άμεση προώθηση της αναβάθμισης της τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία. Η κυβέρνηση στην Αθήνα, δεν έχει κανένα σχέδιο γι' αυτό το μείζον θέμα.
Όλα αυτά είναι λόγοι για τους οποίους η μυστική διπλωματία οργιάζει. Η δημοσιοποίηση λεπτομερειών ίσως αποβεί επικίνδυνη για την προεκλογική εκστρατεία της ΝΔ. Προφανώς, σε ένα ταραγμένο διεθνές περιβάλλον είναι απολύτως αναγκαίο η Ελλάδα και η Τουρκία να συνομιλούν. Αλλά με διαφάνεια. Πέραν αυτών η εμπλοκή στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας με την ακύρωση της επίσκεψης Ερντογάν στην Ουάσιγκτον προφανώς είναι ένα ζήτημα που απομένει να διαπιστωθεί στην πράξη πως θα επηρεάσει τις συνομιλίες. Ο ίδιος προβληματισμός , ίσως και πιο έντονος ισχύει και για την πορεία του Κυπριακού, θέμα στο οποίο η Τουρκία έχει πλήρη διπλωματική υπεροχή πρωτοβουλιών, θέσεων και απαιτήσεων, σε αντίθεση με την Αθήνα που έχει απωθήσει το πρόβλημα στην Λευκωσία.
Στο σύνολό τους τα θέματα που προαναφέρθηκαν δημιουργούν εύλογο προβληματισμό. Που μπορεί να εξελιχθεί σε κρίση, σε ένταση ή σε συνέχιση του μορατόριουμ, το μόνο που ενδιαφέρει ίσως τον πρωθυπουργό ενόψει των εκλογών.
Κοντή γιορτή, που λέει και ο λαός...
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου