Ενας από τους εμπνευστές του αναθεωρητικού δόγματος της Τουρκίας εξηγεί πώς προτίθεται η Αγκυρα να το εφαρμόσει'.
Αθανάσιος Κατσικίδης
«Αυτός ο χάρτης δεν είναι μαξιμαλιστικός. Αν κοιτάξετε τους ελληνικούς χάρτες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την πρόθεση των ελληνικών περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας, δεν αφήνουν καν χωρικά ύδατα στο Αιγαίο Πέλαγος για την Τουρκία», λέει στην «Κ» ο Τζιχάτ Γιαϊτζί.
Το 2019 στις ελληνοτουρκικές σχέσεις φυτρώνει ένα νέο αγκάθι. Στο εύφλεκτο πλέγμα των γεωπολιτικών ανταγωνισμών προστίθεται ένας χάρτης, μπροστά από τον οποίο φωτογραφίζεται ο πρόεδρος Ερντογάν. Είναι ο χάρτης της «Γαλάζιας Πατρίδας» (Mavi Vatan) – η αποτύπωση του νέου αναθεωρητικού δόγματος της Τουρκίας. Απεικόνιζε το Αιγαίο Πέλαγος μοιρασμένο μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και πληθώρα ελληνικών νήσων υπό τουρκικό πέπλο. Εκτοτε ο χάρτης αυτός απέκτησε πολιτική υπόσταση και συνεχή παρουσία στο μενού των αξιώσεων της τουρκικής πλευράς με επιστολές στα Ηνωμένα Εθνη σχετικά με τις διεκδικούμενες θαλάσσιες ζώνες.
Ενας εκ των θεωρητικών που σχεδίασαν τον χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας», ο απόστρατος ναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, μίλησε στην «Κ». Ο κ. Γιαϊτζί διετέλεσε αρχηγός της Διοίκησης Τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων, ενώ πλέον, ως ακαδημαϊκός και πρόεδρος του Τουρκικού Κέντρου Ναυτιλιακών Σπουδών και Παγκόσμιου Στρατηγικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Μπασάκσεχιρ, σχεδιάζει και απεικονίζει τα επιθυμητά θαλάσσια σύνορα της Τουρκίας. Σε ένα διάλογο που εξελίχθηκε φορτισμένος, ο αρχιτέκτονας του τουρκολιβυκού συμφώνου αναλύει τις θέσεις και τα επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς.
– Ναύαρχε Γιαϊτζί, πώς διαμορφώθηκε το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας»;
– Η βάση του δόγματός μου για τη «Γαλάζια Πατρίδα» τονίζει τις τουρκικές περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Πρώτα από όλα, πρόκειται για έναν όρο που είναι αποδεκτός από το τουρκικό κοινό, αλλά πλέον και από το διεθνές. Πρόκειται για ένα απλό δόγμα που ορίζει τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας και τον τρόπο με τον οποίο τις προστατεύει νομικά, διπλωματικά, οικονομικά και πολιτικά. Το έργο μου σχετικά με το δόγμα αυτό δεν αποτελεί ένα στρατιωτικό δόγμα.
– Αναφέρατε ότι είναι ένας χάρτης κυρίως για ακαδημαϊκούς σκοπούς, αλλά έχουμε δει φωτογραφίες του προέδρου Ερντογάν με τον χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας» πίσω του. Ποιες είναι οι τουρκικές αξιώσεις που βασίζονται σε αυτό το δόγμα;
– Αυτός ο χάρτης δεν είναι μαξιμαλιστικός. Αν κοιτάξετε τους ελληνικούς χάρτες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την πρόθεση των ελληνικών περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας, δεν αφήνουν καν χωρικά ύδατα στο Αιγαίο Πέλαγος για την Τουρκία. Αρα το δόγμα είναι δημόσια αποδεκτό, γραφειοκρατικά αποδεκτό. Και επίσης νομικά αποδεκτό από το έθνος μας και από την κυβέρνησή μας.
Ο δικός μου χάρτης της «Γαλάζιας Πατρίδας», αυτός που βρίσκεται ακριβώς πίσω από τον κ. Ερντογάν, βασίζεται στο διεθνές δίκαιο. Και ξέρετε, ο χάρτης σχεδιάστηκε από εμένα με βάση τις αρχές της λογοδοσίας, της κυριαρχίας της ξηράς ή της θάλασσας, της γεωγραφικής υπεροχής, και πως (σ.σ. για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών) η ηπειρωτική χώρα είναι ανώτερη από τα νησιά.
Αυτές είναι οι αρχές οριοθέτησης που προέρχονται από την απόφαση του διεθνούς δικαίου, των διεθνών δικαστηρίων για το θαλάσσιο σύμπλεγμα, αλλά και τα Ηνωμένα Εθνη.
Επιτρέψτε μου να πω κάτι. Ο χάρτης κατέστησε σαφές στο μυαλό του έθνους ότι η «Γαλάζια Πατρίδα» συστήνει το πώς θα γίνεται η διπλωματία και ποια θα είναι η νομική στάση απέναντι σε παράνομες απαιτήσεις και χρήση παράνομων μέσων. Ετσι, αυτό το δόγμα προσφέρει το πώς μπορούμε να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στη θαλάσσια περιοχή.
– Ο πρόεδρος Ερντογάν και άλλοι αξιωματούχοι ζητούν την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών, ενώ η Ελλάδα αντιδρά παραθέτοντας το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που αφορά το φυσικό δικαίωμα ατομικής ή συλλογικής αυτοάμυνας. Θα επιμείνει η Τουρκία στην αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών;
– Το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το δικαίωμα αυτοάμυνας αφορά το νόμιμο δικαίωμα για την Τουρκία, όχι για την Ελλάδα. Γιατί αυτά τα 23 νησιά θα έπρεπε να έχουν αποστρατιωτικοποιηθεί σε σχέση με τη Συνθήκη του 1914 και τις αποφάσεις των πρεσβευτών, των έξι μεγάλων δυνάμεων, της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923 και τη Συμφωνία των Παρισίων 1947.
– Ποια είναι η νομική βάση του τουρκολιβυκού συμφώνου;
– Επιτρέψτε μου να σας πω κάτι. Αποτελεί κυριαρχικό δικαίωμα ενός κράτους να υπογράψει μια συμφωνία. Κανείς δεν μπορεί να πει σε οποιοδήποτε κράτος ότι δεν μπορεί να υπογράψει μια συμφωνία.
– Ακόμη και αν η συμφωνία αυτή παραβιάζει τα χωρικά ύδατα των νησιών της Κρήτης, της Ρόδου και του Καστελλόριζου;
Η Ελλάδα δεν είναι κράτος-αρχιπέλαγος. Το επιχείρημά της ότι η θαλάσσια γραμμή δικαιοδοσίας αρχίζει από τη γραμμή των εξωτερικών της νησιών είναι παράνομο.
– Αυτό αποτελεί παρεξήγηση ή λάθος πληροφόρηση ή προπαγάνδα ότι η γραμμή μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης παρεμβαίνει στα χωρικά ύδατα ενός νησιού. Εγώ τραβάω αυτή τη γραμμή. Και αν κοιτάξετε, η γραμμή η οποία συνδέει τις ακτές της Λιβύης και της Τουρκίας περνάει σε κάποια μέρη στα 40 μίλια μακριά από το νησί της Κρήτης. Και ποτέ δεν παρεμβαίνουμε στα χωρικά ύδατα κανενός.
– Αλλά παρεμβαίνει στην αποκλειστική οικονομική ζώνη.
– Αυτό είναι μια μοναδική συμπεριφορά της Ελλάδας στον κόσμο. Η Ελλάδα προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό της ως ένα κράτος-αρχιπέλαγος, το οποίο κράτος αποτελείται μόνο από τα νησιά, όπως η Ιαπωνία, οι Φιλιππίνες, η Ινδονησία. Λοιπόν, η Ελλάδα δεν είναι κράτος-αρχιπέλαγος.
Η Ελλάδα είναι κράτος χερσονήσου και τα νησιά στη θάλασσα Ανταλάρ, δηλαδή στο Αιγαίο. Χρησιμοποιώ τον όρο «Ανταλάρ» αντί για Αιγαίο Πέλαγος.
Η θάλασσα Ανταλάρ είναι μια πολύ στενή θάλασσα. Το πλάτος της είναι κατά μέσον όρο 150 ή 180 μίλια. Οπότε η ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα ή ηπειρωτική χώρα φτάνει κοντά στα 350 μίλια. Οπότε, αν υπήρχε μια θάλασσα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μερικών εκατοντάδων μιλίων, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα, αν φυσικά δεν υπήρχε ένα νησί (Καστελλόριζο). Για παράδειγμα, αν το νησί αυτό στεκόταν στα 700 ή 500 μίλια μακριά από την Τουρκία και από την Ελλάδα, τότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι το νησί έχει οικονομική αποκλειστική ζώνη και υφαλοκρηπίδα.
Αλλά δεν είναι αυτή η υπόθεση. Μιλάμε για μια στενή θάλασσα που δεν είναι ούτε 200 μίλια ανάμεσα στις δύο χώρες, ανάμεσα στα δύο κράτη. Οπότε μερικά από αυτά τα νησιά, ιδιαίτερα αυτά που η τουρκική πλευρά λέει ότι βρίσκονται στη μεσαία γραμμή, στέκονται πάνω από την υφαλοκρηπίδα της τουρκικής ηπειρωτικής χώρας και τα άλλα στέκονται κυρίως στην ελληνική ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα.
Οπότε, εάν ένα νησί βρίσκεται πάνω σε μια ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα, δεν δημιουργεί άλλη υφαλοκρηπίδα. Αυτός ο κανόνας είναι ένας λογικός κανόνας που δημιουργεί έναν νομικό κανόνα.
Επίσης η Ελλάδα δεν είναι ένα κράτος-αρχιπέλαγος. Το επιχείρημά της ότι η θαλάσσια γραμμή δικαιοδοσίας αρχίζει από τη γραμμή των εξωτερικών της νησιών είναι παράνομο. Η θαλάσσια δικαιοδοσία θα πρέπει να ορίζεται σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα. Να προσαρμόζεται στην ηπειρωτική χώρα.
Αρα, ακόμη και αν δεν το ξέρετε, επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι κατά τη διάρκεια της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας η Ελλάδα είχε επιμείνει να τη δεχθούν ως αρχιπελαγικό κράτος, όπως την Ιαπωνία και την Ινδονησία. Αλλά κανείς δεν το δέχτηκε και είπαν στην Ελλάδα ότι «είστε κράτος χερσονήσου». Για αυτό η Ελλάδα δεν υπέγραψε τη συμφωνία, γιατί η Ελλάδα επιμένει να αλλάξει αυτό το άρθρο που διαχωρίζει τα αρχιπελαγικά κράτη.
– Με βάση το τουρκολιβυκό μνημόνιο, πιστεύετε πως η Τουρκία θα προχωρήσει σε γεωτρήσεις;
– Ναι. Πρώτα από όλα, υπογράψαμε μια συμφωνία (μνημόνιο κατανόησης) με τη νόμιμη κυβέρνηση, την κυβέρνηση εθνικής συμφωνίας. Επίσης ολοκληρώθηκαν όλες οι εσωτερικές νομικές διαδικασίες (της συμφωνίας) και στη συνέχεια παρουσιάστηκαν στα Ηνωμένα Eθνη.
– Παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος του λιβυκού Κοινοβουλίου δεν το δέχθηκε.
– Αυτό είναι ένα μνημόνιο. Σύμφωνα με τον νόμο, τα μνημόνια δεν υπόκεινται σε έγκριση του Κοινοβουλίου. Και επίσης το συμβούλιο μπορεί να υπογράψει ένα μνημόνιο. Ακόμη, μην ξεχνάτε ότι στη Λιβύη δεν υπάρχει πραγματικά εκλεγμένο, αυτή τη στιγμή, Κοινοβούλιο.
Το Κοινοβούλιο της Λιβύης κατέρρευσε πριν από οκτώ χρόνια και δεν έγιναν εκλογές. Οπότε επιτρέψτε μου να σας δώσω μια καλή είδηση. Από το Κοινοβούλιο του Τομπρούκ, στο οποίο αναφέρεστε, ήρθαν εκπρόσωποί τους σε εμένα πριν από τέσσερις μήνες. Και εγώ ήμουν εκεί να τους ενημερώσω.
Αυτοί σκέφτονταν, λόγω της ελληνικής προπαγάνδας, ότι «χάσαμε μια ναυτική περιοχή» και πως «η Τουρκία μάς ανάγκασε να υπογράψουμε αυτή τη συμφωνία και η Τουρκία πήρε τη θαλάσσια περιοχή μας» και πως «αν είχαμε υπογράψει τη συμφωνία με την Ελλάδα, θα κερδίζαμε περισσότερα, θα παίρναμε περισσότερη θαλάσσια περιοχή».
Το βλέπουν έτσι και τους έκανα μια ενημέρωση και τους έδειξα ότι αν επρόκειτο να υπογράψουν συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με την Ελλάδα, θα έχαναν τουλάχιστον 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλάσσιας περιοχής σε σχέση με τις συμφωνίες που υπογράφηκαν με την Τουρκία. Και τους δείχνω το διάγραμμα με την προσφορά της Ελλάδας να το συγκρίνουμε με την τουρκική προσφορά.
Σας συμβουλεύω να κάνετε οικονομία και να αγοράσετε όπλα από την Τουρκία
– Η Ελλάδα ενισχύει το στρατιωτικό οπλοστάσιό της επενδύοντας σε νέες φρεγάτες και αεροσκάφη. Πιστεύετε ότι η Τουρκία είναι σε θέση να αντιμετωπίσει την αλλαγή στην ισορροπία των δυνάμεων;
– Είστε η Ελλάδα, αγοράζετε όπλα, πυραύλους, φρεγάτες, αεροσκάφη, ελικόπτερα, πλοία και υποβρύχια. Oλα αυτά είναι πραγματικά τρομακτικά και απειλητικά, αλλά σας παρακαλώ, μην ξεχνάτε πως η Τουρκία κατασκευάζει όλα τα όπλα, τα πλοία, τους πυραύλους, ακόμη και αεροσκάφη. Φυσικά και μη επανδρωμένα οχήματα, υποβρύχια και εννοείται πολλά άλλα οχήματα, και επίσης φροντίζει να είναι η χώρα μας αυτή τη στιγμή στις πρώτες 14 χώρες εξαγωγείς, αλλά αν η Ελλάδα θέλει να εξοικονομήσει χρήματα μπορεί να αγοράσει όπλα, φρεγάτες, κορβέτες, υποβρύχια από την Τουρκία. Θα σας το συμβούλευα.
– Δεν είναι ότι αγοράζουμε και επενδύουμε σε αποβατικές δυνάμεις. Αυτή είναι η διαφορά που σχετίζεται με την αγορά των νέων πλοίων. Δεν σημαίνει ότι έχουμε επιθετικές προθέσεις.
– Αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία, ούτε αποδεκτό λόγο. Ξέρετε, αν κοιτάξετε ακόμη και τα γήπεδά σας, πώς το γράφετε στα ελληνικά; «Αθλητική Eνωση Κωνσταντινουπόλεως», σωστά; Aνοιξαν ένα νέο γήπεδο. Αυτό που προσφέρω στην Τουρκία αυτή τη στιγμή είναι απάντηση στο γήπεδο της ΑΕΚ. Θα βάλουμε ονόματα. Φανταστείτε ονόματα όπως της Θεσσαλονίκης και κάποιων χωριών, τουρκικών χωριών στη Δυτική Θράκη.
– Οπότε θα χτίσετε ένα νέο γήπεδο με ονόματα;
– Ναι. Το προτείναμε, και επίσης αν η Ελλάδα δεν δώσει τη θρησκευτική ελευθερία στους Τούρκους στη Δυτική Θράκη, η Τουρκία θα κάνει ακριβώς το ίδιο.
– Η Τουρκία θα αντιδρούσε στην περίπτωση επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 ναυτικά μίλια με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας; Και αν ναι, αυτή η αντίδραση σημαίνει πόλεμο (casus belli);
– Λοιπόν, πρώτα από όλα, επιτρέψτε μου να διευκρινίσω τη δήλωση της τουρκικής εθνοσυνέλευσης του 1995. Δεν είναι μια ευθεία δήλωση αιτίας πολέμου (casus belli). Δεν υπάρχει καμία ανακοίνωση «αιτίας πολέμου» σε αυτή τη διακήρυξη, αλλά έγινε για να δώσει στην κυβέρνηση όλα τα είδη των εθνικών εξουσιών, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών μέτρων, εάν η Ελλάδα αυξήσει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο πέλαγος πέραν των 6 μιλίων και όχι προφανώς στα 12.
Αφορούσε πάντα τα 6 μίλια. Η Τουρκία δεν ανέχεται να επεκτείνει η Ελλάδα τα χωρικά της ύδατα ούτε ένα εκατοστό πάνω από τα 6 μίλια. Σε αυτό το πλαίσιο, αν η Ελλάδα θέλει να διατηρήσει την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή, θα πρέπει να υπακούσει στις συμφωνίες.
Υπάρχει μόνο μία συμφωνία που υπογράφηκε από την Ελλάδα και την Τουρκία μαζί, η οποία καθιερώνει το status quo στο Αιγαίο πέλαγος. Είναι η Συνθήκη της Λωζάννης. Με σεβασμό στη Συνθήκη της Λωζάννης τα χωρικά ύδατα είναι τα τρία μίλια.
Το 1936 η Ελλάδα είχε αυξήσει τα χωρικά της ύδατα σε έξι μίλια από τα τρία μίλια, αλλά εν πάση περιπτώσει συμφωνήσαμε στα έξι μίλια γιατί το 1964 και η Τουρκία αποδέχθηκε να τα κάνουμε έξι μίλια. Αλλά η μόνη συμφωνία που είχαν υπογράψει και οι δύο πλευρές είναι η Συνθήκη της Λωζάννης.
Και επιτρέψτε μου να σας πω κάτι. Από το 1982, η UNCLOS (Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας) είναι μια σύμβαση που η Τουρκία δεν έχει υπογράψει και η οποιαδήποτε προσπάθεια επιβολής διατάξεων της σύμβασης στην Τουρκία είναι σαφώς παράνομη, άδικη και αλαζονική.
– Φτάσαμε στο τέλος της συζήτησης. Θέλω να σας ευχαριστήσω πολύ που με ενημερώσατε για τις τουρκικές απόψεις και τα επιχειρήματα.
– Μπορούμε να δουλέψουμε καλύτερα. Θα πρέπει να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον μαζί. Αυτό δεν πρέπει να είναι πρόβλημα μεταξύ των δύο κρατών, των δύο εθνών. Ας το κάνουμε λοιπόν. Ας ζήσουμε ειρηνικά. Ας επωφεληθούμε μαζί από τις θάλασσες, τις παραλίες, τον αέρα, από όλα.
Το 2019 στις ελληνοτουρκικές σχέσεις φυτρώνει ένα νέο αγκάθι. Στο εύφλεκτο πλέγμα των γεωπολιτικών ανταγωνισμών προστίθεται ένας χάρτης, μπροστά από τον οποίο φωτογραφίζεται ο πρόεδρος Ερντογάν. Είναι ο χάρτης της «Γαλάζιας Πατρίδας» (Mavi Vatan) – η αποτύπωση του νέου αναθεωρητικού δόγματος της Τουρκίας. Απεικόνιζε το Αιγαίο Πέλαγος μοιρασμένο μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και πληθώρα ελληνικών νήσων υπό τουρκικό πέπλο. Εκτοτε ο χάρτης αυτός απέκτησε πολιτική υπόσταση και συνεχή παρουσία στο μενού των αξιώσεων της τουρκικής πλευράς με επιστολές στα Ηνωμένα Εθνη σχετικά με τις διεκδικούμενες θαλάσσιες ζώνες.
Ενας εκ των θεωρητικών που σχεδίασαν τον χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας», ο απόστρατος ναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, μίλησε στην «Κ». Ο κ. Γιαϊτζί διετέλεσε αρχηγός της Διοίκησης Τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων, ενώ πλέον, ως ακαδημαϊκός και πρόεδρος του Τουρκικού Κέντρου Ναυτιλιακών Σπουδών και Παγκόσμιου Στρατηγικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Μπασάκσεχιρ, σχεδιάζει και απεικονίζει τα επιθυμητά θαλάσσια σύνορα της Τουρκίας. Σε ένα διάλογο που εξελίχθηκε φορτισμένος, ο αρχιτέκτονας του τουρκολιβυκού συμφώνου αναλύει τις θέσεις και τα επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς.
– Ναύαρχε Γιαϊτζί, πώς διαμορφώθηκε το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας»;
– Η βάση του δόγματός μου για τη «Γαλάζια Πατρίδα» τονίζει τις τουρκικές περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Πρώτα από όλα, πρόκειται για έναν όρο που είναι αποδεκτός από το τουρκικό κοινό, αλλά πλέον και από το διεθνές. Πρόκειται για ένα απλό δόγμα που ορίζει τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας και τον τρόπο με τον οποίο τις προστατεύει νομικά, διπλωματικά, οικονομικά και πολιτικά. Το έργο μου σχετικά με το δόγμα αυτό δεν αποτελεί ένα στρατιωτικό δόγμα.
– Αναφέρατε ότι είναι ένας χάρτης κυρίως για ακαδημαϊκούς σκοπούς, αλλά έχουμε δει φωτογραφίες του προέδρου Ερντογάν με τον χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας» πίσω του. Ποιες είναι οι τουρκικές αξιώσεις που βασίζονται σε αυτό το δόγμα;
– Αυτός ο χάρτης δεν είναι μαξιμαλιστικός. Αν κοιτάξετε τους ελληνικούς χάρτες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την πρόθεση των ελληνικών περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας, δεν αφήνουν καν χωρικά ύδατα στο Αιγαίο Πέλαγος για την Τουρκία. Αρα το δόγμα είναι δημόσια αποδεκτό, γραφειοκρατικά αποδεκτό. Και επίσης νομικά αποδεκτό από το έθνος μας και από την κυβέρνησή μας.
Ο δικός μου χάρτης της «Γαλάζιας Πατρίδας», αυτός που βρίσκεται ακριβώς πίσω από τον κ. Ερντογάν, βασίζεται στο διεθνές δίκαιο. Και ξέρετε, ο χάρτης σχεδιάστηκε από εμένα με βάση τις αρχές της λογοδοσίας, της κυριαρχίας της ξηράς ή της θάλασσας, της γεωγραφικής υπεροχής, και πως (σ.σ. για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών) η ηπειρωτική χώρα είναι ανώτερη από τα νησιά.
Αυτές είναι οι αρχές οριοθέτησης που προέρχονται από την απόφαση του διεθνούς δικαίου, των διεθνών δικαστηρίων για το θαλάσσιο σύμπλεγμα, αλλά και τα Ηνωμένα Εθνη.
Επιτρέψτε μου να πω κάτι. Ο χάρτης κατέστησε σαφές στο μυαλό του έθνους ότι η «Γαλάζια Πατρίδα» συστήνει το πώς θα γίνεται η διπλωματία και ποια θα είναι η νομική στάση απέναντι σε παράνομες απαιτήσεις και χρήση παράνομων μέσων. Ετσι, αυτό το δόγμα προσφέρει το πώς μπορούμε να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας στη θαλάσσια περιοχή.
– Ο πρόεδρος Ερντογάν και άλλοι αξιωματούχοι ζητούν την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών, ενώ η Ελλάδα αντιδρά παραθέτοντας το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών που αφορά το φυσικό δικαίωμα ατομικής ή συλλογικής αυτοάμυνας. Θα επιμείνει η Τουρκία στην αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών;
– Το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το δικαίωμα αυτοάμυνας αφορά το νόμιμο δικαίωμα για την Τουρκία, όχι για την Ελλάδα. Γιατί αυτά τα 23 νησιά θα έπρεπε να έχουν αποστρατιωτικοποιηθεί σε σχέση με τη Συνθήκη του 1914 και τις αποφάσεις των πρεσβευτών, των έξι μεγάλων δυνάμεων, της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923 και τη Συμφωνία των Παρισίων 1947.
– Ποια είναι η νομική βάση του τουρκολιβυκού συμφώνου;
– Επιτρέψτε μου να σας πω κάτι. Αποτελεί κυριαρχικό δικαίωμα ενός κράτους να υπογράψει μια συμφωνία. Κανείς δεν μπορεί να πει σε οποιοδήποτε κράτος ότι δεν μπορεί να υπογράψει μια συμφωνία.
– Ακόμη και αν η συμφωνία αυτή παραβιάζει τα χωρικά ύδατα των νησιών της Κρήτης, της Ρόδου και του Καστελλόριζου;
Η Ελλάδα δεν είναι κράτος-αρχιπέλαγος. Το επιχείρημά της ότι η θαλάσσια γραμμή δικαιοδοσίας αρχίζει από τη γραμμή των εξωτερικών της νησιών είναι παράνομο.
– Αυτό αποτελεί παρεξήγηση ή λάθος πληροφόρηση ή προπαγάνδα ότι η γραμμή μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης παρεμβαίνει στα χωρικά ύδατα ενός νησιού. Εγώ τραβάω αυτή τη γραμμή. Και αν κοιτάξετε, η γραμμή η οποία συνδέει τις ακτές της Λιβύης και της Τουρκίας περνάει σε κάποια μέρη στα 40 μίλια μακριά από το νησί της Κρήτης. Και ποτέ δεν παρεμβαίνουμε στα χωρικά ύδατα κανενός.
– Αλλά παρεμβαίνει στην αποκλειστική οικονομική ζώνη.
– Αυτό είναι μια μοναδική συμπεριφορά της Ελλάδας στον κόσμο. Η Ελλάδα προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό της ως ένα κράτος-αρχιπέλαγος, το οποίο κράτος αποτελείται μόνο από τα νησιά, όπως η Ιαπωνία, οι Φιλιππίνες, η Ινδονησία. Λοιπόν, η Ελλάδα δεν είναι κράτος-αρχιπέλαγος.
Η Ελλάδα είναι κράτος χερσονήσου και τα νησιά στη θάλασσα Ανταλάρ, δηλαδή στο Αιγαίο. Χρησιμοποιώ τον όρο «Ανταλάρ» αντί για Αιγαίο Πέλαγος.
Η θάλασσα Ανταλάρ είναι μια πολύ στενή θάλασσα. Το πλάτος της είναι κατά μέσον όρο 150 ή 180 μίλια. Οπότε η ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα ή ηπειρωτική χώρα φτάνει κοντά στα 350 μίλια. Οπότε, αν υπήρχε μια θάλασσα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μερικών εκατοντάδων μιλίων, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα, αν φυσικά δεν υπήρχε ένα νησί (Καστελλόριζο). Για παράδειγμα, αν το νησί αυτό στεκόταν στα 700 ή 500 μίλια μακριά από την Τουρκία και από την Ελλάδα, τότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι το νησί έχει οικονομική αποκλειστική ζώνη και υφαλοκρηπίδα.
Αλλά δεν είναι αυτή η υπόθεση. Μιλάμε για μια στενή θάλασσα που δεν είναι ούτε 200 μίλια ανάμεσα στις δύο χώρες, ανάμεσα στα δύο κράτη. Οπότε μερικά από αυτά τα νησιά, ιδιαίτερα αυτά που η τουρκική πλευρά λέει ότι βρίσκονται στη μεσαία γραμμή, στέκονται πάνω από την υφαλοκρηπίδα της τουρκικής ηπειρωτικής χώρας και τα άλλα στέκονται κυρίως στην ελληνική ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα.
Οπότε, εάν ένα νησί βρίσκεται πάνω σε μια ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα, δεν δημιουργεί άλλη υφαλοκρηπίδα. Αυτός ο κανόνας είναι ένας λογικός κανόνας που δημιουργεί έναν νομικό κανόνα.
Επίσης η Ελλάδα δεν είναι ένα κράτος-αρχιπέλαγος. Το επιχείρημά της ότι η θαλάσσια γραμμή δικαιοδοσίας αρχίζει από τη γραμμή των εξωτερικών της νησιών είναι παράνομο. Η θαλάσσια δικαιοδοσία θα πρέπει να ορίζεται σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα. Να προσαρμόζεται στην ηπειρωτική χώρα.
Αρα, ακόμη και αν δεν το ξέρετε, επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω ότι κατά τη διάρκεια της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας η Ελλάδα είχε επιμείνει να τη δεχθούν ως αρχιπελαγικό κράτος, όπως την Ιαπωνία και την Ινδονησία. Αλλά κανείς δεν το δέχτηκε και είπαν στην Ελλάδα ότι «είστε κράτος χερσονήσου». Για αυτό η Ελλάδα δεν υπέγραψε τη συμφωνία, γιατί η Ελλάδα επιμένει να αλλάξει αυτό το άρθρο που διαχωρίζει τα αρχιπελαγικά κράτη.
– Με βάση το τουρκολιβυκό μνημόνιο, πιστεύετε πως η Τουρκία θα προχωρήσει σε γεωτρήσεις;
– Ναι. Πρώτα από όλα, υπογράψαμε μια συμφωνία (μνημόνιο κατανόησης) με τη νόμιμη κυβέρνηση, την κυβέρνηση εθνικής συμφωνίας. Επίσης ολοκληρώθηκαν όλες οι εσωτερικές νομικές διαδικασίες (της συμφωνίας) και στη συνέχεια παρουσιάστηκαν στα Ηνωμένα Eθνη.
– Παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος του λιβυκού Κοινοβουλίου δεν το δέχθηκε.
– Αυτό είναι ένα μνημόνιο. Σύμφωνα με τον νόμο, τα μνημόνια δεν υπόκεινται σε έγκριση του Κοινοβουλίου. Και επίσης το συμβούλιο μπορεί να υπογράψει ένα μνημόνιο. Ακόμη, μην ξεχνάτε ότι στη Λιβύη δεν υπάρχει πραγματικά εκλεγμένο, αυτή τη στιγμή, Κοινοβούλιο.
Το Κοινοβούλιο της Λιβύης κατέρρευσε πριν από οκτώ χρόνια και δεν έγιναν εκλογές. Οπότε επιτρέψτε μου να σας δώσω μια καλή είδηση. Από το Κοινοβούλιο του Τομπρούκ, στο οποίο αναφέρεστε, ήρθαν εκπρόσωποί τους σε εμένα πριν από τέσσερις μήνες. Και εγώ ήμουν εκεί να τους ενημερώσω.
Αυτοί σκέφτονταν, λόγω της ελληνικής προπαγάνδας, ότι «χάσαμε μια ναυτική περιοχή» και πως «η Τουρκία μάς ανάγκασε να υπογράψουμε αυτή τη συμφωνία και η Τουρκία πήρε τη θαλάσσια περιοχή μας» και πως «αν είχαμε υπογράψει τη συμφωνία με την Ελλάδα, θα κερδίζαμε περισσότερα, θα παίρναμε περισσότερη θαλάσσια περιοχή».
Το βλέπουν έτσι και τους έκανα μια ενημέρωση και τους έδειξα ότι αν επρόκειτο να υπογράψουν συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με την Ελλάδα, θα έχαναν τουλάχιστον 40.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλάσσιας περιοχής σε σχέση με τις συμφωνίες που υπογράφηκαν με την Τουρκία. Και τους δείχνω το διάγραμμα με την προσφορά της Ελλάδας να το συγκρίνουμε με την τουρκική προσφορά.
Σας συμβουλεύω να κάνετε οικονομία και να αγοράσετε όπλα από την Τουρκία
– Η Ελλάδα ενισχύει το στρατιωτικό οπλοστάσιό της επενδύοντας σε νέες φρεγάτες και αεροσκάφη. Πιστεύετε ότι η Τουρκία είναι σε θέση να αντιμετωπίσει την αλλαγή στην ισορροπία των δυνάμεων;
– Είστε η Ελλάδα, αγοράζετε όπλα, πυραύλους, φρεγάτες, αεροσκάφη, ελικόπτερα, πλοία και υποβρύχια. Oλα αυτά είναι πραγματικά τρομακτικά και απειλητικά, αλλά σας παρακαλώ, μην ξεχνάτε πως η Τουρκία κατασκευάζει όλα τα όπλα, τα πλοία, τους πυραύλους, ακόμη και αεροσκάφη. Φυσικά και μη επανδρωμένα οχήματα, υποβρύχια και εννοείται πολλά άλλα οχήματα, και επίσης φροντίζει να είναι η χώρα μας αυτή τη στιγμή στις πρώτες 14 χώρες εξαγωγείς, αλλά αν η Ελλάδα θέλει να εξοικονομήσει χρήματα μπορεί να αγοράσει όπλα, φρεγάτες, κορβέτες, υποβρύχια από την Τουρκία. Θα σας το συμβούλευα.
– Δεν είναι ότι αγοράζουμε και επενδύουμε σε αποβατικές δυνάμεις. Αυτή είναι η διαφορά που σχετίζεται με την αγορά των νέων πλοίων. Δεν σημαίνει ότι έχουμε επιθετικές προθέσεις.
– Αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία, ούτε αποδεκτό λόγο. Ξέρετε, αν κοιτάξετε ακόμη και τα γήπεδά σας, πώς το γράφετε στα ελληνικά; «Αθλητική Eνωση Κωνσταντινουπόλεως», σωστά; Aνοιξαν ένα νέο γήπεδο. Αυτό που προσφέρω στην Τουρκία αυτή τη στιγμή είναι απάντηση στο γήπεδο της ΑΕΚ. Θα βάλουμε ονόματα. Φανταστείτε ονόματα όπως της Θεσσαλονίκης και κάποιων χωριών, τουρκικών χωριών στη Δυτική Θράκη.
– Οπότε θα χτίσετε ένα νέο γήπεδο με ονόματα;
– Ναι. Το προτείναμε, και επίσης αν η Ελλάδα δεν δώσει τη θρησκευτική ελευθερία στους Τούρκους στη Δυτική Θράκη, η Τουρκία θα κάνει ακριβώς το ίδιο.
– Η Τουρκία θα αντιδρούσε στην περίπτωση επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 ναυτικά μίλια με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας; Και αν ναι, αυτή η αντίδραση σημαίνει πόλεμο (casus belli);
– Λοιπόν, πρώτα από όλα, επιτρέψτε μου να διευκρινίσω τη δήλωση της τουρκικής εθνοσυνέλευσης του 1995. Δεν είναι μια ευθεία δήλωση αιτίας πολέμου (casus belli). Δεν υπάρχει καμία ανακοίνωση «αιτίας πολέμου» σε αυτή τη διακήρυξη, αλλά έγινε για να δώσει στην κυβέρνηση όλα τα είδη των εθνικών εξουσιών, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών μέτρων, εάν η Ελλάδα αυξήσει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο πέλαγος πέραν των 6 μιλίων και όχι προφανώς στα 12.
Αφορούσε πάντα τα 6 μίλια. Η Τουρκία δεν ανέχεται να επεκτείνει η Ελλάδα τα χωρικά της ύδατα ούτε ένα εκατοστό πάνω από τα 6 μίλια. Σε αυτό το πλαίσιο, αν η Ελλάδα θέλει να διατηρήσει την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή, θα πρέπει να υπακούσει στις συμφωνίες.
Υπάρχει μόνο μία συμφωνία που υπογράφηκε από την Ελλάδα και την Τουρκία μαζί, η οποία καθιερώνει το status quo στο Αιγαίο πέλαγος. Είναι η Συνθήκη της Λωζάννης. Με σεβασμό στη Συνθήκη της Λωζάννης τα χωρικά ύδατα είναι τα τρία μίλια.
Το 1936 η Ελλάδα είχε αυξήσει τα χωρικά της ύδατα σε έξι μίλια από τα τρία μίλια, αλλά εν πάση περιπτώσει συμφωνήσαμε στα έξι μίλια γιατί το 1964 και η Τουρκία αποδέχθηκε να τα κάνουμε έξι μίλια. Αλλά η μόνη συμφωνία που είχαν υπογράψει και οι δύο πλευρές είναι η Συνθήκη της Λωζάννης.
Και επιτρέψτε μου να σας πω κάτι. Από το 1982, η UNCLOS (Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας) είναι μια σύμβαση που η Τουρκία δεν έχει υπογράψει και η οποιαδήποτε προσπάθεια επιβολής διατάξεων της σύμβασης στην Τουρκία είναι σαφώς παράνομη, άδικη και αλαζονική.
– Φτάσαμε στο τέλος της συζήτησης. Θέλω να σας ευχαριστήσω πολύ που με ενημερώσατε για τις τουρκικές απόψεις και τα επιχειρήματα.
– Μπορούμε να δουλέψουμε καλύτερα. Θα πρέπει να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον μαζί. Αυτό δεν πρέπει να είναι πρόβλημα μεταξύ των δύο κρατών, των δύο εθνών. Ας το κάνουμε λοιπόν. Ας ζήσουμε ειρηνικά. Ας επωφεληθούμε μαζί από τις θάλασσες, τις παραλίες, τον αέρα, από όλα.
Δημοσίευση σχολίου