Hanin Ghaddar
Μια συμφωνία οριοθέτησης των θαλάσσιων συνόρων με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ φαίνεται να βρίσκεται στο τελικό της στάδιο. [σσ: η συμφωνία πήρε την τελική της μορφή και ανακοινώθηκε στις 11 Οκτωβρίου]. Λιβανέζοι και Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι θα υπογραφεί σύντομα, παρόλο που οι συζητήσεις συνεχίζονται, και υπάρχει πιθανότητα να μην υπάρξει σύντομα μια τελική συμφωνία.
Αυτή την εβδομάδα, η πρέσβης των ΗΠΑ στον Λίβανο, Dorothy Shea, παρέδωσε στον Πρόεδρο Michel Aoun και στον ορισθέντα πρωθυπουργό Najib Mikati μια γραπτή πρόταση από τον Αμερικανό μεσολαβητή Amos Hochstein. Σύμφωνα με αναφορές λιβανικών μέσων ενημέρωσης, η επιστολή περιέχει μια τελική πρόταση των ΗΠΑ. Ο Λίβανος έχει επίσης υποβάλει στις Ηνωμένες Πολιτείες κατάλογο τροπολογιών στην αμερικανική πρόταση. Ωστόσο, η ισραηλινή κυβέρνηση έχει αρνηθεί αυτές τις προτεινόμενες τροποποιήσεις.
Η πρόταση των ΗΠΑ περιλαμβάνει έναν πλήρη διαχωρισμό μεταξύ θάλασσας και ξηράς και δίνει στον Λίβανο τον έλεγχο του κοιτάσματος Qana, ενώ το Ισραήλ διατηρεί τον πλήρη έλεγχο του κοιτάσματος Karish.
Η πρόταση διατηρεί τη γραμμή 23 ως τη θαλάσσια γραμμή οριοθέτησης, την οποία είχε υποβάλει ο Λίβανος στον ΟΗΕ, και επιτρέπει στον Λίβανο να ξεκινήσει την εξερεύνηση του πεδίου Qana. Επιπλέον, η συμφωνία περιλαμβάνει την αναγνώριση αυτού που το Ισραήλ αποκαλεί «γραμμή σημαδούρων», η οποία εκτείνεται πέντε χιλιόμετρα στη θάλασσα από το Rosh Hanikra, στα σύνορα με τον Λίβανο.
Όλα φαίνονται καλά από την οπτική γωνία της κυβέρνησης του Λιβάνου και η Χεζμπολάχ μπορεί να το χαρακτηρίσει ως νίκη για να νομιμοποιήσει τα όπλα της, ισχυριζόμενη ότι έχει προστατεύσει τα συμφέροντα του Λιβάνου. Ωστόσο, ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες.
Δικαίωμα στην Εξερεύνηση
Πρώτον, αν και ο Λίβανος αποκτά όλο το Qana, έχει μόνο το δικαίωμα να εξερευνήσει, να σκάψει και να εξάγει το αέριο. Ωστόσο, η αξίωση του Ισραήλ στην Qana θα πρέπει να αποζημιωθεί.
Αυτή την εβδομάδα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Yair Lapid αποκάλυψε ότι το Ισραήλ θα λάβει δικαιώματα από το φυσικό αέριο που θα εξάγει ο Λίβανος στην αμφισβητούμενη περιοχή.
Η συμφωνία για τα δικαιώματα θα εκπονηθεί μεταξύ του Ισραήλ και της κοινοπραξίας φυσικού αερίου υπό την ηγεσία της γαλλικής ενεργειακής εταιρείας Total, η οποία έχει τη Λιβανέζικη άδεια για την εξόρυξη φυσικού αερίου από το κοίτασμα Qana.
Δεύτερον, παρά τη ρητορική νίκης στις απειλές της Χεζμπολάχ να σώσει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα του Λιβάνου για το φυσικό αέριο, η Χεζμπολάχ συμφώνησε τελικά σε μια συμφωνία με το Ισραήλ.
Αυτό είναι επίσης πιθανό να σημαδέψει την αφήγηση και τη στρατηγική τους για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανεξάρτητα από το πόσο το περιτριγυρίζουν. Η ομάδα αποδέχτηκε τη συμφωνία μόνο επειδή οι απειλές της ήταν άκυρες και η Χεζμπολάχ δεν είχε την πολυτέλεια να πάει σε πόλεμο με το Ισραήλ. Αυτή η νέα πραγματικότητα θα αποδυναμώσει το αφήγημα της αντίστασης μακροπρόθεσμα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν τον πόλεμο του 2006, η Χεζμπολάχ έφτασε σε δύο κρίσιμες συνειδητοποιήσεις: ότι η απειλή των πυραύλων και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών της θα μπορούσε να πετύχει περισσότερα από τα όπλα.
Συνειδητοποίησαν επίσης ότι ένας άλλος πόλεμος θα μπορούσε να έχει χειρότερες συνέπειες για την ομάδα από παραχωρήσεις στον ορκισμένο εχθρό της.
Επιπλέον, η ποιότητα της μαχητικής της δύναμης έχει διαβρωθεί από την εμπλοκή της στον πόλεμο της Συρίας, αναγκάζοντάς την να επιλέγει την ποσότητα έναντι της ποιότητας όταν στρατολογεί νέους μαχητές.
Πολλές μονάδες της Χεζμπολάχ είναι τώρα λιγότερο καλά εκπαιδευμένες, λιγότερο ιδεολογικές και λιγότερο πειθαρχημένες και η ομάδα θα χρειαζόταν περισσότερο χρόνο, πόρους και χρηματοδότηση για να τις αποκαταστήσει για πόλεμο.
Εν τω μεταξύ, ο κύριος προστάτης της Χεζμπολάχ, το Ιράν, δεν θα είναι σε καλή οικονομική θέση για να χρηματοδοτήσει πλήρως την ομάδα ή να ανοικοδομήσει τον στρατό και το οπλοστάσιό της, εκτός εάν σπάσει το αδιέξοδο σχετικά με την πυρηνική συμφωνία.
Ως εκ τούτου, η ηγεσία της ομάδας ήλπιζε ότι η απλή απειλή πολέμου θα ωθήσει τα μέρη σε μια συμφωνία νωρίτερα παρά αργότερα.
Τρίτον, ενώ ο Karish έχει φυσικό αέριο, το Qana εξακολουθεί να είναι μια προοπτική. Μόνο όταν γίνει η γεώτρηση θα ξέρουν όλοι αν και πόσο αέριο υπάρχει στην Qana.
Θα χρειαστούν χρόνια πριν ο Λίβανος δει οφέλη, ακόμα κι αν βρεθεί αέριο στην Qana. Μέχρι τότε, η οικονομία του Λιβάνου μπορεί να ωθήσει τη χώρα σε χειρότερη οικονομική κατάσταση και μεγαλύτερη αστάθεια.
Οι διεθνείς επενδυτές που θα μπορούσαν να ενθαρρυνθούν από τη συμφωνία, σήμερα, ενδέχεται να μην επενδύσουν με ενθουσιασμό στον Λίβανο γενικά, εάν επέλθει αστάθεια.
Μακροπρόθεσμα οφέλη
Λίβανος και Ισραήλ θα πρέπει να αντιμετωπίσουν επικριτικές φωνές που τους κατηγορούν για παραχώρηση. Ωστόσο, οποιαδήποτε συμφωνία απαιτεί παραχωρήσεις και αυτή φαίνεται να είναι επωφελής για την ασφάλεια και την οικονομία και των δύο χωρών.
Το Ισραήλ θα αρχίσει να εξάγει φυσικό αέριο και να το εξάγει στην Ευρώπη, που έχει πληγεί από μια ενεργειακή κρίση λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Επιπλέον, ο Λίβανος έχει απόλυτη ανάγκη από οικονομικά έσοδα εν μέσω της οικονομικής κρίσης που τον ακρωτηριάζει από το 2019.
Με λιγότερες πολεμικές απειλές και μια ενεργειακή συμφωνία, ο Λίβανος θα μπορούσε να επωφεληθεί από μια νέα θέση στη διεθνή αγορά ενέργειας.
Ενώ η οικονομία του Ισραήλ επωφελείται, υπάρχουν πολλές ανησυχίες ότι τα έσοδα του Λιβάνου θα εξαφανιστούν – ως συνήθως – στη δίνη της διαφθοράς. Επιπλέον, χωρίς σοβαρές μεταρρυθμίσεις στον ενεργειακό τομέα –όπως η ίδρυση ενός κρατικού επενδυτικού ταμείου– ο λαός και οι θεσμοί του Λιβάνου ενδέχεται να μην δουν πραγματικά κέρδη. Γι’ αυτό είναι ζωτικής σημασίας να συνεχιστούν οι διεθνείς προσπάθειες μετά την οριστικοποίηση της συμφωνίας για να διασφαλιστεί ότι ο Λίβανος θα αρχίσει αμέσως να εφαρμόζει αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
Μακροπρόθεσμα, αυτή η συμφωνία είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για τη μετάβαση του Λιβάνου από την αφήγηση του πολέμου σε μια αφήγηση της οικοδόμησης της ειρήνης και της οικονομικής ανάπτυξης.
Η Χεζμπολάχ και η τρέχουσα πολιτική τάξη θα επιμείνουν στις παλιές μεθόδους τους, αλλά μια συμφωνία σαν αυτή είναι μια εταιρική σχέση, ειδικά με το Ισραήλ να κατέχει μερίδιο στο πεδίο Qana του Λιβάνου. Τα κοινά οικονομικά συμφέροντα θα επιβάλουν μια νέα πραγματικότητα ότι οι διαπραγματεύσεις είναι πιο αποτελεσματικές και ωφέλιμες από τους πολέμους και τις συγκρούσεις. Θα βοηθήσει τον Λίβανο με επενδυτικές ευκαιρίες και θα σπάσει την απομόνωσή του.
Όταν το Ισραήλ και ο Λίβανος μοιράζονται κοινά συμφέροντα στην Qana και στην εξερεύνηση αερίου κατά μήκος των συνόρων τους, η ασφάλεια, η σταθερότητα και η συνεργασία θα ευνοούνται έναντι των απειλών, των συγκρούσεων και της εχθρότητας.
Τελικά, η αφήγηση θα αλλάξει καθώς οι απειλές της Χεζμπολάχ χάνουν την αξία και τις δικαιολογίες τους, και η επόμενη φάση πιθανότατα θα είναι μάρτυρας περισσότερων διπλωματικών λύσεων παρά σύγκρουσης.
Το επόμενο βήμα θα ήταν οι διαπραγματεύσεις για τα χερσαία σύνορα και τις φάρμες Shebaa. Η επιτυχία της συμφωνίας για τα θαλάσσια σύνορα θα αποδείξει ότι μόνο αυτή η προθυμία και από τις δύο πλευρές, μαζί με τις διπλωματικές διαπραγματεύσεις, θα μπορούσε να οδηγήσει σε απόσυρση του Ισραήλ από τις φάρμες Shebaa και στο τέλος της σύγκρουσης απο όλα τα σύνορα. Αυτή η φάση θα πάρει περισσότερο χρόνο και θα είναι πολύ πιο περίπλοκη. Ωστόσο, δεν είναι αδύνατο και ίσως ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός.
Δημοσίευση σχολίου