Γράφει ο Αλέξανδρος Π. Ζαχαρόπουλος*
Δεν είναι δίολου τυχαία η ανακοίνωση του Ερντογάν για την οριστικοποίηση της αποφάσης της γείτονος εξ ανατολών να κατασκευάσει για 10 δις ευρώ τη νέα διώρυγα μεταξύ Μαρμαρά-Μαύρης Θάλασσας, μία διώρυγα παράλληλη του Βόσπορου. Το πιστεύει τόσο πολύ που βλέπει τους κεμαλικούς στρατηγούς και ναυάρχους που του λένε να μη προκαλέσει την αναθεώρηση της συνθήκης του Mountreux, και δεν διστάζει να φυλακίζει ακόμα και τον εμπνευστή του ανιστόρητου μυθεύματος του Mavi Vatan. Η τελική ανακοίνωση έγινε την περίοδο που το γιαπωνέζικο πλοίο έχει εγκλωβήσει το διεθνές εμπόριο στην διώρυγα του Σουέζ. Τα δύο γεγονότα έχουν γραμμική σχέση, δυστυχώς για εμάς που όπως ανέκαθεν, χρονοτριβούμε στα σοβαρά αναπτυξιακά γεωπολιτικά έργα, π.χ. τη διώρυγα Αξιού-Δούναβη, ή αλλοίως για ότι σημαίνει αυτό, το Bαλκανικό Κανάλι ή αγγκλιστί Balkan canal. Το προφανές παράπονο για όσους γνωρίζουν, είναι πως εμείς με ένα πολύ πιο σημαντικό έργο για το διεθνές εμπόριο και τη γεωπολιτική της Ευρώπης, δε κάνουμε σοβαρές προσπάθειες για τη κατασκευή του. Η διώρυγα του Αξιού-Δούναβη, το Βαλκανικό κανάλι/Balkan canal, ενώ είναι ένα έργο σύλληψης άνω των 150χρόνων πλέον, ακόμη κωλλυσιεργούμε και δεν αποφασίζουμε να το υλοποιήσουμε. Τρόποι για την επιτυχής υλοποιήση του Βαλκανικού καναλιού υπάρχουν. Το ερώτημα είναι έαν θέλουμε να στρατηγήσουμε σοβαρά σε χρόνους που υπάρχει το παράθυρο ευκαιρίας ακόμα να είμαστε συνδιοργανωτές του μέλλοντος μας.
Ο Ερντογάν ετοιμάζει να ξοδέψει 10δις για μία διώρυγα 45km, την Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης ή αγγκλιστί Istanbul canal που θα είναι παράλληλη και σε κοντινή, και άρα δίδυμη! (θα λέγαμε σε συγκοινωνιακούς όρους) της υπάρχουσας φυσικής διώρυγος των στενών του Βοσπόρου, ώστε να πετύχει τρεις στόχους. Εφόσον είναι δίδυμο έργο του Βοσπόρου, μειώνει την μοναδικότητα του Βοσπόρου, αποκτά όλες τις ιδιότητες του στενού του Βοσπόρου και σε αυτό που διαφοροποιείται πλήρως, είναι οι εξής τρεις κύριες αιτίες:
1. Να βάλει ο Ερντογάν το λιθαράκι του στην γεωγραφία και την ιστορία ανεξίτηλα πλέον,
2. Να αυξήσει τους σχετικούς φοροναύλους διεύλευσης σε πλοία (41000 το 2018) που δεν θέλουν να καθυστερούν κατά τη διεύλευση τους από το Βόσπορο και ενδεχομένος να αυξήσουν την ετήσια μέση διεύλευση πλοιών απο το δίδυμο Βόσπορος/Κανάλι Κωνσταντινούπολης, και
3. να διαλύσει το στρατηγικό πλεονέκτημα των των σλάβων(χριστιανών) που απορρέει από τη συνθήκη του Mountreux του 1936 στην Ελβετία, να διαμελήσει την ενδεχόμενη ομόνοια των χριστιανικών λάων λόγω περαιτέρω όξυνσης των ετερόκλητων συμφερόντων με την επιτάχυνση των αλλαγών στο πεδίο της Ουκρανίας, να επιταχύνει τη βλαπτική ικανότητα των περικαυκάσιων κρατών, και να διατηρεί πλέον, τη μοναδική στρατηγική απόφαση, να ελέγχει ποίο δυτικό Ναυτικό (ή έστω ΝΑΤΟική συμμαχκή ναυτική δύναμη) και πότε, θα μπαίνει στη Μαύρη θάλασσα κλπ. Να ελέγχει επίσης τις φαντασιώσεις του Ιράν για δευτερεύουσες διεθνείς ναυτικές οδούς μεταξύ Βόρειων και Νότιων θαλασσών, βλέπε τις εξαγγελίες που έκαναν οι Ιρανοί, κάτι που οι άσπονδοι φίλοι Ρώσοι θα έβλεπαν πιο θερμά έαν διαταρασόταν το status quo της διεθνης ναυσιπλοϊας μεταξύ Μεσογείου και Μαύρης Θάλασσας και των αντίστοιχων διελεύσεων που μπορεί να προκύψουν μέσω συστημάτων εσωτερικών υδάτων στην ευαρασιατική ενδοχώρα κοντά στο υπογράστριο των Ρωσοουκρανικών περιοχών. Άρα θα ελέγχει, με ισχυρότατα ανταλλάγματα, ποιά πολεμικά πλοία δυτικών δυνάμεων, όταν το θέλει η Τουρκία, θα δημιουργούν προβλήματα στα Ρωσικά και Κινέζικα συμφέροντα σε περιοχές που μέχρι τώρα δεν είχαν συνηθήσει να έχουν σοβαρά θέματα επιβολής των συμφερόντων και όρων τους οι ευρωασιατικές δυνάμεις.
Επειδή κατά τον προηγούμενο POTUS Trump, o Ερντογάν είναι world player, και όχι world terrorist όπως τον αποκάλεσαν οι Σουηδοί και άλλοι, πρέπει ως Ναυτικό έθνος με ένα από τα σημαντικότερα οικόπεδα των 640,000τετραγωνικά χιλιόμετρων στον ομφάλιο λώρο των διεθνών μεταφορών, να σκέφτεσαι ξανά, τη σχέση, του νέου τουρκικού ελικοπτεροφόρου, την αγορά των σύγχρονων 214 υποβρυχίων από τους «αμερόληπτους και ηθικότατους Γερμανούς», των υποβαλλιστικών δυνατοτήτων, τη σχέση Άγκυρας με το πυρηνικό Πακιστάν και τους εκατοντάδες χιλιάδες που εχεις μαζέψει εσύ εντός συνόρων, καθώς και την ακμάζουσα αμυντική βιομηχανία τους, σε πλήρη συνδυασμό, με τις χάρες! των Δυτικών και τα δωράκια που θα τους κάνουν οι ΝΑΤΟικοί σύμμαχοι μας.., όταν θα ρυθμίζει η Άγκυρα την επαφή των Δυτικών Ναυτικών στο υπογάστριο του κυρίως εχθρού τους, τη Ρωσική Δημοκρατία και τους ευρασιατικούς σύμμαχους της. Τότε, ακόμα και οι Γάλλοι, όπως το 1922, ίσως να μας πουλήσουν, (για τους αγγλοσάξωνες δε το συζητώ), έαν δεν έχει ήδη εδραιωθεί σωστά ο νέος Ευρωπαϊκός στρατός με σοβαρότατες επιχειρησιακές δυνατότητες προς τα ανατολικά σύνορα πολλών σύγχρονων μηχανοκίνητων στρατιών ΙΧ, ώστε οι Ναυτικοί αποκλεισμοί να έχουν πιο ισχαιμική και ελλάσων σημασία.
Ανεξαρτήτως της εδραίωσης του Ευρωπαϊκού στρατού στα ανατολικά και Νότια ευρωπαϊκά σύνορα, όπου έρχεται εκεί κυρίως με τα άμεσα εν εξελιξη ζωτικά της συμφέροντα η Ευρώπη, απέναντι σε αναθεωρητικά κράτη ή συνδυασμούς αυτών με συμφέρον να βρίσκονται κυρίως στο ευρασιατικό συνασπισμό επιρροής, και τις μεταναστευτικές ροές, το κυρίως διακύβευμα αποδυνάμωσης της ναυτικής επιρροής και ελέγχου της επαφής των ρωσικών συμφερόντων με τις νοτιότερες ζώνες, είναι τόσο καθοριστικό, που εν ώρα κρίσεως, κάθε real politik ανάγνωση των δεδομένων, δείχνει ότι μάλλον θα σε αδειάσουν, έαν δεν υπάρχουν εξελιγμένες διεθνοποιημένες συνθήκες και ένας εντεταλμένος ευρωπαϊκός στρατός και τους Αιγύπτιους-Ισραηλινούς αγκαζέ. Δυστυχώς και μόνο η ύπαρξη στο τραπέζι κατασκευής του Καναλιού της Κωνσταντινούπολης θα επηρεάζει αρνητικά τα δικά μας συμφέροντα, ακόμα και μέσω των εγκλωβισμένων αντιδράσεων που θα κάνουν οι σλάβοι γείτονες μας Βούλγαροι και Ρουμάνοι στις ευρωπαϊκές αποφάσεις. Επειδή το διεθνές σύστημα όμως κινείται βραδέως και οι αναθεωρητικοί νεόΤούρκοι γοργά, εντός της επόμενης δεκαετίας, έαν δεν αντιδράσουμε με ισχυρότατες αναλύωτες συμμαχίες και στρατιωτική ισχύ, τότε, το ανιστόρητο μύθευμα mavi-vatan(γαλάζια πατρίδα) θα εδραιωθεί περαιτέρω ως υψηλή στρατηγική των Νεότουρκων μέχρι να καταστεί ορατή πραγμτικότητα. Πρέπει να στρατηγούμε ως υιοί του Οδυσσέα του Θεμιστοκλή και του Κολοκοτρώνη, ισάξια στρατηγήματα τουλάχιστον. Ο κίνδυνος γίνεται ορατός, να μπορούν πλέον να αγοράζουν με ανταλλάγματα, από τους δυτικούς, συμφέροντα εντός των δικών μας οικοπέδων, όσο και έαν δεν μας αρέσει. Η ανάλυση προφανώς δεν είναι τόσο απλή, αλλά εγκυμονούνται πολλοί μεγαλύτεροι κίνδυνοι για εμάς μετά την κατασκευή της διώρυγας της Κωνσταντινούπολης.
Την πρώτη αιτία την υπολογίζεις ως αιτία έαν πάσχεις από σύνδρομα μεγαλομανείας και ναρκισσισμού, κάτι για το οποίον ούδεν σχέση με τον Ερντογάν. Για τη δεύτερη λογιστική αιτία φοναυλώσεων δε ξοδεύεις 10δις σε μία παραπαίουσα οικονομία, με τόσο υψηλό πληθωρισμό και με μία κεντρική τράπεζα που ξοδεύει ήδη 100δις σε λιγότερο από 2 χρόνια για να στηρίξει το νόμισμα της αναπολεσματικά. Δε τα ξοδεύεις για ένα δίδυμο έργο που ήδη έχεις υπάρχουσα 85ετή εναλλακτική που γράφει επιτυχή λειτουργία. Η σχέση ωφέλειας-κόστους απλά δεν βγαίνει οικονομετρικά. Βγαίνει όμως, και τα ξοδεύεις τα 10δις δολλάρια, επειδή ξέρεις ότι τα ανταλλάγματα είναι επιπέδου game-changer. Έτσι φτάνουμε στη 3η αιτία. Έαν είσαι σοβαρός υποπλανητικός παίκτης και προσπαθείς να γίνεις ο τρίτος ευρασιατικός πόλος, μετά τη Ρωσία και τη Κίνα, και θες να ορίζεις, να εργαλειοποιείς τις σχέσεις Ρωσία-Κίνας με τη Δύση, τότε τα 10δις είναι μικρό κόστος για μια τέτοια ρουά-ματ κίνηση. Το μόνο εμπόδιο στις οικονομετρικές αποφάσεις είναι το λιώσιμο των βόρειων πάγων όπου δίνει μεγαλύτερη ευκαίρια στις διεθνείς μεταφορές εμπορίου από τις βόρειες θαλάσσιες διαδρομές, παρά από τις νότιες μέσω του Σουέζ. Γεωπολιτικά όμως, η δυνατότητα επέμβασης των Δυτικών πολεμικών πλοίων και υποβρυχίων κατά το δοκούν της Άγκυρας, της δίνει μέγα ειδικό βάρος στα παίγνια κρίσεων του ευρασιατικού-δυτικού διπόλου παγκόσμιας ανισορροπίας που θα εξεληχθούν εντός του 21ου αιώνος.
Το δικό μας ρουα ματ, η δική μας υψηλότερη αντίδραση στο κανάλι της Κωνσταντινουπόλεως για ιδίον ώφελος, το δικό μας «στρατήγημα», όπως σε στρατιωτικούς όρους, είναι η ναυμαχία της Σαλαμίνας του Θεμιστοκλή και ο αποδεκατισμός της στρατιάς του Δράμαλη από το Θεωδωράκη(Κολοκοτρώνη), προς απογοήτευση των γκρίζων λύκων και του συγκυβενήτη της Τουρκίας Μπαχτσελί, είναι η επίτευξη της διάνοιξης της Διώρυγος του Αξιού-Δουνάβεως, του Βαλκανικού καναλιού/Balkan canal. Οι δικές μας αιτίες είναι τόσο εντυπωσιακές, που έαν είχαμε ηγέτες όπως ο Καποδίστριας και ο Βενιζέλος, δε μιλώ για τους πανμέγιστους 2Θήτα, θα είχαν δημιουργήσει τις συνθήκες να εργάζονται οι μπολντόζες ήδη.
Το σοβαρότερο στρατήγημα του πρωθυπουργού μας, μαζί με τα Νότια ενεργειακά έργα μας (ΙnterAfrica, InterAsia, EastMed), είναι στο Βορρά μας, η διώρυγα στο «πέτρινο ακρωτήρι» των Βαλκανίων, τη νέα δώρυγα/κανάλι που πρέπει να κατασκευάσουμε, με χάραξη από το λιμάνι του Θερμαϊκού, (απόφεύγοντας τα προστατευμένα τριποτάμια Δέλτα) μέχρι τα λιμάνια του Δούναβη κοντά στο Βελιγράδι μέσω Σκοπίων, και από εκεί στα λιμάνια του Βορρά, δηλαδή μέσω του καναλιού μας να μικρύνουμε τις διεθνείς θαλάσσιες ναυσιπλοίες Νότου-Βορρά κατά 3-4ημέρες!
Θα αναφέρω μερικές μόνο μεγα-αιτίες για τη δημιουργία της διώρυγος του Αξιού-Δουνάβεως, του Βαλκανικού καναλιού, μιας και συνολικά οι σημαντικές είναι 103 αιτίες..όχι τρεις, όπως της διώρυγας της Κωνσταντινουπόλεως. Έτσι θα καταστεί προφανής η έλλειψης πυγμής και θέλησης να ξεπερνούμε τον μέτριο εαυτό μας και να στρατηγήσουμε, ώστε να αναπτυχθούμε ταχύτερα, να εδραιώσουμε μακρόπνοα τα ζωτικά μας συμφεροντα με ισχυρούς οικονικόπολιτικούς όρους, και όπως συχνά διατύνομαι στους νεότερους μηχανικούς, «να φέρουμε το αύριο τώρα».
Ξεκινώντας τη σύντομη επιχειρηματολογία για το Βαλκανικό κανάλι, (χωρίς να θέλω να επεκταθώ για τις πραγματικά 103αιτίες), θα προσφέρω μόνο μερικές. Πέριξ της γειτονιάς μας, όλοι οι σλάβοι βόρειοι και ανατολικοί φίλοι μας, μαζί με τη κεντρική Ευρώπη και τις δυτικές Βαλκανικές χώρες, αλλά και οι γνωστοί άσπονδοι και κατά περίσταση και κατά το δοκούν συμφέρον τους, φίλοι μας, θα γίνόντουσαν αναγκαστικά οικονομικοί, ενεργειακοί, πολιτικοί και βεβαίως, γεωστρατηγικοί εταίροι και «πελάτες» μας, μιας και οι ανάπτυξη τους θα εξαρτιώταν πλέον μερικώς και από τη σχέση τους μαζί μας. Οι πέριξ αυτών των κρατών, και οποιοσδήποτε έχει πρόσβαση στις μεταφορές εσωτερικών υδάτων του Δούναβη και του Ρήνου, ήτοι τις βασικότερες εσωτερικές ευρωπαϊκές μεταφορές υδάτων, γίνεται απευθείας εξαρτώμενος από τις εμπορικές διαδρομές που ανοίγονται προς τον Θερμαϊκό μας και τη Μεσόγειο μας.
Η διώρυγα που θα έπρεπε εμείς να φτιάχνουμε με τους Σέρβους ιστορικούς συμπολεμιστές μας και τους βόρειους γείτονες μας, θα βοηθήσει: να προασπίσουμε την οικονομικοπολιτκή ισχύ ενός φίλιου κράτους, των Σέρβων φίλων μας που θέλουμε να εισαχθεί εντός της ΕΕ με τους καλύτερους οιωνούς αφήνοντας πίσω τη διαμελισμένη μεταπολεμική ψυχοκοινωνική του κατάσταση. Οι Σέρβοι και οι βόρειοι γείτονες μας της Βόρειας Μακεδονίας θα παραμείνουν πλέον στο άρμα των συμφερόντων μας με άρρηκτη σχέση, που θα επικυρώνεται με νέα εμβαθυσμένη (και αντιτουρκική έαν χρειαστεί) πολιτικοστρατιωτική συμφωνία με εύνασμα την ένωση μας με το βαλκανικό κανάλι Θεσσαλονίκης-Σκοπίων-Βελιγραδίου. Για τη προάσπιση των ζωτικών μας συμφέροντων στη Βόρεια Μακεδονία θα συντάξουμε πολιτικοστρατιωτική συμφωνία μαζί που θα κατοχυρώνει τη σημασία του τριεθνούς νέου διαύλου/ρου. Αντίστοιχες και ανάλογες, έμμεσες και άμεσες συμφωνίες πολιτικοοικονομικής φύσεως, θα δημιουργηθούν με τα όμορα κράτη (Κόσσοβο, Βουλγαρία, Αλβανία, κ.α.) με τα κράτη διαύλου(Ελλάς, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία), μέσω σιδηροδρομικών και εμπορικών διαμεταφορικές εγκαταστάσεων και έργων/corridors, ικανές να μετεξελίξουν τις διεθνείς εμπορικές προσβάσεις των εθνικών τους αγορών. Η διάνοιξη του Βαλκανικού καναλιού θα άλλαζε το status quo αντιδιαμετρικά προς το μακροπρόθεσμο συμφέρων μας, με την οικονομικοπολιτική επιρροή που μπορούμε να προσφέρουμε στην ανάπτυξη των λιγότερο ανεπτυγμένων ευρύτερων γείτονων μας, που βρίσκονται, εντός και εκτός της ΕΕ. Αυτό το έργο δίδει ειδική βαρύτητα στα δυτικοβαλκανικά κράτη που μαστίζονται από τα νεοθωμανικά τουρκοπολιτικά συμφέροντα εξάρτησης και τα λαϊκίστικα αντιευρωπαϊκά ρεύματα μεγαλοιδεατισμού και θρησκευτικού μισαλλοδοξισμού, εώς ότου η πολιτική τους ωρίμανση εξευρωπαϊστεί μετά απο δεκαετίες τελικώς.
Η διαφοροποιήση της δυνατότητας να προσεγγίζει κανείς εμπορικά ή πολεμικά τη Μαύρη Θάλασσα και τα περιδουνάβια εσωτερικά ύδατα των γειτνιάζοντων κρατών, στερεί την αποκλειστικότητα στο δίδυμο Βόσπορος-Διώρυγα Κωνσταντινούπολης, άρα όλα τα άνω προτερήματα που προσπαθεί να δημιουργήσει προς το συμφέρον της η τουρκική ηγεσία, τα μοιραζόμαστε και εμείς ισότιμα ή καλύτερα λόγω του σταθεροποιητικού ρόλου μας στην ΝΑ πτέρυγα των δυτικών συμμαχιών.
Γινομάστε κεντρικό πυρηνικό μέρος και η αιχμή του δώρατος, ως οφείλουμε για να οφεληθούμε τα μέγιστα, απέναντι στον παντουρκισμό και τις αντιδυτικές και αντιαραβικές συμμαχίες και δράσεις, με αποτέλεσμα να γινόμαστε απαραίτητοι και χρήσιμοι. Όσο θα μεγαλωνει η διαμάχη του κεντρικού εμπορικού και γεωπολιτικού τρίπολου, τόσο θα οφελούμαστε ανόλογα και εμείς και θα ισορροπούμε την επίδραση του διδύμου περάσματος, Βόσπορος-Διώρυγα Κωνσταντινούπολης.
Αντίστοιχα και αντίροπα, για τους ίδιους και υπολογίσιμους λόγους γίνομαστε απαραίτητοι ισοροπιστές και στις σχέσεις της Δύσης με τους ομόθρησκους και πολιτισμικά φίλους Ρώσους και τους όμορους Ρωσόφωνους Σλαβικούς λαούς ή άλλα κράτη που ελέγχονται από το Ευρασιατικό σύστημα. Αυτή η εν δυνάμη ισχυρή σχέση δημιουργεί αίγλη και ισχύ στις σχέσεις μας με τους δυτικούς παντοκράτορες Αμερικάνους.
Επίσης οι αναδυώμενοι κολλοσοί Κίνας και Κορέα και άλλα υπολογίσιμα εξαγωγικά κράτη, οφελούνται τα μάλα από την αμεσότερη προόβαση στις διεθνείς και Ευρωπαϊκές αγορές. Τα λιμάνια μας και ο διεθνής μεταφορικός μας κλάδος θα αλλάξει πραγματικά αιώνα, έαν του παρέχουμε στο Βορρά μας τις υποδομές να χρησιμοποιήσει μια τέτοια διαμεταφορική υποδομή, ενώ το ΑΕΠ της Μακεδονίας θα προοδεύσει με εκθετικούς συγκρητικά ρυθμούς σχετικά με πρότερες μεταπολιτευτικές δεκαετίες.
Σε επίπεδο πραγματικής οικονομίας κάθε ευρώ που μπορούμε να επενδύσουμε στο τρίπτυχο ενεργειακές-συγκοινωνιακές-μεταφορικές υποδομές στη Κεντρική Μακεδονία, μας δίνει μεγάλους πολλαπλασιαστές στα συστήματα παραγωγής και φέρνει ιδιαιτέρως «πυκνό» συνάλλαγμα, που το χρειαζόμαστε πολύ από εδώ και πέρα. Ίσως είναι το μόνο έργο στην Ελλάδα το οποίο είναι ταυτόχρονα, ενεργειακό, αντιπλυμμηρικό, υδραυλικό, εγγειοβελτιωτικό, μεταφορικό, συγκοινωνιακό, γεωπολιτικό σε αυτή τη κλιμάκα στη Βαλκανική και τη Μακεδονία μας και που δίνει, πολλαπλασιστές και αντισταθμίσεις, σε όλα τα οικονομικοπολιτικά και γεωστρατηγικά κριτήρια ταυτόχρονα.
Σε μια περίοδο που μας ευνοούν οι συγκυρίες, πρέπει να αγκαλιασουμε το Βαλκανικό κανάλι(Balkan canal) από consortia με ρεαλιστικούς μακροχρόνιους όρους project finance με βάση τη δυτική σφαίρα επιρροής κυρίως, όπου θα το θέσουμε εντός αυστηρού χρονοδιαγράμματος, όπως έγινε με τον αγωγό TAP. Εκτός το ότι πρέπει να γίνει, η συμπρωτεύουσα πρωτεύουσα πλέον, για να αναπτυχθούμε καλύτερα, γοργότερα και ισοσκελισμένα, το πρώτο μέγα στρατήγημα ενός πολιτικού ηγέτη που μαθαίνει απο την ιστορία μας, είναι να δρομολογήσει την τελική υλοποιήση του Βαλκανικού καναλίου, του δικού μας καναλιού της καρδίας μας…
*Research Fellow MSL/AUEB
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ/
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Την πρώτη αιτία την υπολογίζεις ως αιτία έαν πάσχεις από σύνδρομα μεγαλομανείας και ναρκισσισμού, κάτι για το οποίον ούδεν σχέση με τον Ερντογάν. Για τη δεύτερη λογιστική αιτία φοναυλώσεων δε ξοδεύεις 10δις σε μία παραπαίουσα οικονομία, με τόσο υψηλό πληθωρισμό και με μία κεντρική τράπεζα που ξοδεύει ήδη 100δις σε λιγότερο από 2 χρόνια για να στηρίξει το νόμισμα της αναπολεσματικά. Δε τα ξοδεύεις για ένα δίδυμο έργο που ήδη έχεις υπάρχουσα 85ετή εναλλακτική που γράφει επιτυχή λειτουργία. Η σχέση ωφέλειας-κόστους απλά δεν βγαίνει οικονομετρικά. Βγαίνει όμως, και τα ξοδεύεις τα 10δις δολλάρια, επειδή ξέρεις ότι τα ανταλλάγματα είναι επιπέδου game-changer. Έτσι φτάνουμε στη 3η αιτία. Έαν είσαι σοβαρός υποπλανητικός παίκτης και προσπαθείς να γίνεις ο τρίτος ευρασιατικός πόλος, μετά τη Ρωσία και τη Κίνα, και θες να ορίζεις, να εργαλειοποιείς τις σχέσεις Ρωσία-Κίνας με τη Δύση, τότε τα 10δις είναι μικρό κόστος για μια τέτοια ρουά-ματ κίνηση. Το μόνο εμπόδιο στις οικονομετρικές αποφάσεις είναι το λιώσιμο των βόρειων πάγων όπου δίνει μεγαλύτερη ευκαίρια στις διεθνείς μεταφορές εμπορίου από τις βόρειες θαλάσσιες διαδρομές, παρά από τις νότιες μέσω του Σουέζ. Γεωπολιτικά όμως, η δυνατότητα επέμβασης των Δυτικών πολεμικών πλοίων και υποβρυχίων κατά το δοκούν της Άγκυρας, της δίνει μέγα ειδικό βάρος στα παίγνια κρίσεων του ευρασιατικού-δυτικού διπόλου παγκόσμιας ανισορροπίας που θα εξεληχθούν εντός του 21ου αιώνος.
Το δικό μας ρουα ματ, η δική μας υψηλότερη αντίδραση στο κανάλι της Κωνσταντινουπόλεως για ιδίον ώφελος, το δικό μας «στρατήγημα», όπως σε στρατιωτικούς όρους, είναι η ναυμαχία της Σαλαμίνας του Θεμιστοκλή και ο αποδεκατισμός της στρατιάς του Δράμαλη από το Θεωδωράκη(Κολοκοτρώνη), προς απογοήτευση των γκρίζων λύκων και του συγκυβενήτη της Τουρκίας Μπαχτσελί, είναι η επίτευξη της διάνοιξης της Διώρυγος του Αξιού-Δουνάβεως, του Βαλκανικού καναλιού/Balkan canal. Οι δικές μας αιτίες είναι τόσο εντυπωσιακές, που έαν είχαμε ηγέτες όπως ο Καποδίστριας και ο Βενιζέλος, δε μιλώ για τους πανμέγιστους 2Θήτα, θα είχαν δημιουργήσει τις συνθήκες να εργάζονται οι μπολντόζες ήδη.
Το σοβαρότερο στρατήγημα του πρωθυπουργού μας, μαζί με τα Νότια ενεργειακά έργα μας (ΙnterAfrica, InterAsia, EastMed), είναι στο Βορρά μας, η διώρυγα στο «πέτρινο ακρωτήρι» των Βαλκανίων, τη νέα δώρυγα/κανάλι που πρέπει να κατασκευάσουμε, με χάραξη από το λιμάνι του Θερμαϊκού, (απόφεύγοντας τα προστατευμένα τριποτάμια Δέλτα) μέχρι τα λιμάνια του Δούναβη κοντά στο Βελιγράδι μέσω Σκοπίων, και από εκεί στα λιμάνια του Βορρά, δηλαδή μέσω του καναλιού μας να μικρύνουμε τις διεθνείς θαλάσσιες ναυσιπλοίες Νότου-Βορρά κατά 3-4ημέρες!
Θα αναφέρω μερικές μόνο μεγα-αιτίες για τη δημιουργία της διώρυγος του Αξιού-Δουνάβεως, του Βαλκανικού καναλιού, μιας και συνολικά οι σημαντικές είναι 103 αιτίες..όχι τρεις, όπως της διώρυγας της Κωνσταντινουπόλεως. Έτσι θα καταστεί προφανής η έλλειψης πυγμής και θέλησης να ξεπερνούμε τον μέτριο εαυτό μας και να στρατηγήσουμε, ώστε να αναπτυχθούμε ταχύτερα, να εδραιώσουμε μακρόπνοα τα ζωτικά μας συμφεροντα με ισχυρούς οικονικόπολιτικούς όρους, και όπως συχνά διατύνομαι στους νεότερους μηχανικούς, «να φέρουμε το αύριο τώρα».
Ξεκινώντας τη σύντομη επιχειρηματολογία για το Βαλκανικό κανάλι, (χωρίς να θέλω να επεκταθώ για τις πραγματικά 103αιτίες), θα προσφέρω μόνο μερικές. Πέριξ της γειτονιάς μας, όλοι οι σλάβοι βόρειοι και ανατολικοί φίλοι μας, μαζί με τη κεντρική Ευρώπη και τις δυτικές Βαλκανικές χώρες, αλλά και οι γνωστοί άσπονδοι και κατά περίσταση και κατά το δοκούν συμφέρον τους, φίλοι μας, θα γίνόντουσαν αναγκαστικά οικονομικοί, ενεργειακοί, πολιτικοί και βεβαίως, γεωστρατηγικοί εταίροι και «πελάτες» μας, μιας και οι ανάπτυξη τους θα εξαρτιώταν πλέον μερικώς και από τη σχέση τους μαζί μας. Οι πέριξ αυτών των κρατών, και οποιοσδήποτε έχει πρόσβαση στις μεταφορές εσωτερικών υδάτων του Δούναβη και του Ρήνου, ήτοι τις βασικότερες εσωτερικές ευρωπαϊκές μεταφορές υδάτων, γίνεται απευθείας εξαρτώμενος από τις εμπορικές διαδρομές που ανοίγονται προς τον Θερμαϊκό μας και τη Μεσόγειο μας.
Η διώρυγα που θα έπρεπε εμείς να φτιάχνουμε με τους Σέρβους ιστορικούς συμπολεμιστές μας και τους βόρειους γείτονες μας, θα βοηθήσει: να προασπίσουμε την οικονομικοπολιτκή ισχύ ενός φίλιου κράτους, των Σέρβων φίλων μας που θέλουμε να εισαχθεί εντός της ΕΕ με τους καλύτερους οιωνούς αφήνοντας πίσω τη διαμελισμένη μεταπολεμική ψυχοκοινωνική του κατάσταση. Οι Σέρβοι και οι βόρειοι γείτονες μας της Βόρειας Μακεδονίας θα παραμείνουν πλέον στο άρμα των συμφερόντων μας με άρρηκτη σχέση, που θα επικυρώνεται με νέα εμβαθυσμένη (και αντιτουρκική έαν χρειαστεί) πολιτικοστρατιωτική συμφωνία με εύνασμα την ένωση μας με το βαλκανικό κανάλι Θεσσαλονίκης-Σκοπίων-Βελιγραδίου. Για τη προάσπιση των ζωτικών μας συμφέροντων στη Βόρεια Μακεδονία θα συντάξουμε πολιτικοστρατιωτική συμφωνία μαζί που θα κατοχυρώνει τη σημασία του τριεθνούς νέου διαύλου/ρου. Αντίστοιχες και ανάλογες, έμμεσες και άμεσες συμφωνίες πολιτικοοικονομικής φύσεως, θα δημιουργηθούν με τα όμορα κράτη (Κόσσοβο, Βουλγαρία, Αλβανία, κ.α.) με τα κράτη διαύλου(Ελλάς, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία), μέσω σιδηροδρομικών και εμπορικών διαμεταφορικές εγκαταστάσεων και έργων/corridors, ικανές να μετεξελίξουν τις διεθνείς εμπορικές προσβάσεις των εθνικών τους αγορών. Η διάνοιξη του Βαλκανικού καναλιού θα άλλαζε το status quo αντιδιαμετρικά προς το μακροπρόθεσμο συμφέρων μας, με την οικονομικοπολιτική επιρροή που μπορούμε να προσφέρουμε στην ανάπτυξη των λιγότερο ανεπτυγμένων ευρύτερων γείτονων μας, που βρίσκονται, εντός και εκτός της ΕΕ. Αυτό το έργο δίδει ειδική βαρύτητα στα δυτικοβαλκανικά κράτη που μαστίζονται από τα νεοθωμανικά τουρκοπολιτικά συμφέροντα εξάρτησης και τα λαϊκίστικα αντιευρωπαϊκά ρεύματα μεγαλοιδεατισμού και θρησκευτικού μισαλλοδοξισμού, εώς ότου η πολιτική τους ωρίμανση εξευρωπαϊστεί μετά απο δεκαετίες τελικώς.
Η διαφοροποιήση της δυνατότητας να προσεγγίζει κανείς εμπορικά ή πολεμικά τη Μαύρη Θάλασσα και τα περιδουνάβια εσωτερικά ύδατα των γειτνιάζοντων κρατών, στερεί την αποκλειστικότητα στο δίδυμο Βόσπορος-Διώρυγα Κωνσταντινούπολης, άρα όλα τα άνω προτερήματα που προσπαθεί να δημιουργήσει προς το συμφέρον της η τουρκική ηγεσία, τα μοιραζόμαστε και εμείς ισότιμα ή καλύτερα λόγω του σταθεροποιητικού ρόλου μας στην ΝΑ πτέρυγα των δυτικών συμμαχιών.
Γινομάστε κεντρικό πυρηνικό μέρος και η αιχμή του δώρατος, ως οφείλουμε για να οφεληθούμε τα μέγιστα, απέναντι στον παντουρκισμό και τις αντιδυτικές και αντιαραβικές συμμαχίες και δράσεις, με αποτέλεσμα να γινόμαστε απαραίτητοι και χρήσιμοι. Όσο θα μεγαλωνει η διαμάχη του κεντρικού εμπορικού και γεωπολιτικού τρίπολου, τόσο θα οφελούμαστε ανόλογα και εμείς και θα ισορροπούμε την επίδραση του διδύμου περάσματος, Βόσπορος-Διώρυγα Κωνσταντινούπολης.
Αντίστοιχα και αντίροπα, για τους ίδιους και υπολογίσιμους λόγους γίνομαστε απαραίτητοι ισοροπιστές και στις σχέσεις της Δύσης με τους ομόθρησκους και πολιτισμικά φίλους Ρώσους και τους όμορους Ρωσόφωνους Σλαβικούς λαούς ή άλλα κράτη που ελέγχονται από το Ευρασιατικό σύστημα. Αυτή η εν δυνάμη ισχυρή σχέση δημιουργεί αίγλη και ισχύ στις σχέσεις μας με τους δυτικούς παντοκράτορες Αμερικάνους.
Επίσης οι αναδυώμενοι κολλοσοί Κίνας και Κορέα και άλλα υπολογίσιμα εξαγωγικά κράτη, οφελούνται τα μάλα από την αμεσότερη προόβαση στις διεθνείς και Ευρωπαϊκές αγορές. Τα λιμάνια μας και ο διεθνής μεταφορικός μας κλάδος θα αλλάξει πραγματικά αιώνα, έαν του παρέχουμε στο Βορρά μας τις υποδομές να χρησιμοποιήσει μια τέτοια διαμεταφορική υποδομή, ενώ το ΑΕΠ της Μακεδονίας θα προοδεύσει με εκθετικούς συγκρητικά ρυθμούς σχετικά με πρότερες μεταπολιτευτικές δεκαετίες.
Σε επίπεδο πραγματικής οικονομίας κάθε ευρώ που μπορούμε να επενδύσουμε στο τρίπτυχο ενεργειακές-συγκοινωνιακές-μεταφορικές υποδομές στη Κεντρική Μακεδονία, μας δίνει μεγάλους πολλαπλασιαστές στα συστήματα παραγωγής και φέρνει ιδιαιτέρως «πυκνό» συνάλλαγμα, που το χρειαζόμαστε πολύ από εδώ και πέρα. Ίσως είναι το μόνο έργο στην Ελλάδα το οποίο είναι ταυτόχρονα, ενεργειακό, αντιπλυμμηρικό, υδραυλικό, εγγειοβελτιωτικό, μεταφορικό, συγκοινωνιακό, γεωπολιτικό σε αυτή τη κλιμάκα στη Βαλκανική και τη Μακεδονία μας και που δίνει, πολλαπλασιστές και αντισταθμίσεις, σε όλα τα οικονομικοπολιτικά και γεωστρατηγικά κριτήρια ταυτόχρονα.
Σε μια περίοδο που μας ευνοούν οι συγκυρίες, πρέπει να αγκαλιασουμε το Βαλκανικό κανάλι(Balkan canal) από consortia με ρεαλιστικούς μακροχρόνιους όρους project finance με βάση τη δυτική σφαίρα επιρροής κυρίως, όπου θα το θέσουμε εντός αυστηρού χρονοδιαγράμματος, όπως έγινε με τον αγωγό TAP. Εκτός το ότι πρέπει να γίνει, η συμπρωτεύουσα πρωτεύουσα πλέον, για να αναπτυχθούμε καλύτερα, γοργότερα και ισοσκελισμένα, το πρώτο μέγα στρατήγημα ενός πολιτικού ηγέτη που μαθαίνει απο την ιστορία μας, είναι να δρομολογήσει την τελική υλοποιήση του Βαλκανικού καναλίου, του δικού μας καναλιού της καρδίας μας…
*Research Fellow MSL/AUEB
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ/
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου