Ένα σενάριο τρόμου για το Αιγαίο που όμως μπορεί να ακυρωθεί! Ένα σενάριο που η Ελλάδα δεν μπορεί να αποκλείσει και αναδεικνύει την αξία της αποτροπής
Γράφει ο Κώστας ΜανιάτηςΈνα ωραίο πρωί ξυπνάμε και πλοία του τουρκικού στόλου με την κάλυψη μαχητικών αεροσκαφών έχουν πλήρως αποκλείσει από θαλάσσης και αέρος μια σειρά μικρών ακατοίκητων ελληνικών νησιών στο Αιγαίο πέλαγος, από αυτά που έχουν συμπεριλάβει κατά καιρούς στις λεγόμενες «γκρίζες ζώνες».
Η διάταξη των τουρκικών ναυτικών δυνάμεων είναι τέτοια, από βορά προς νότο, που ντεφάκτο διχοτομείται το Αιγαίο και αποκλείονται όλα τα μεγάλα νησιά του ανατολικού Αιγαίου από τον ηπειρωτικό κορμό της Ελλάδας.
Η Τουρκία έκανε πράξη, χωρίς να ρίξει ντουφεκιά, αυτό που επί δεκαετίες επεδίωκε.
Αυτό που πλέον μόνο με πόλεμο μπορεί τώρα να ακυρώσει η Ελλάδα.
Η κίνηση αυτή της τουρκικής πολεμικής μηχανής, έγινε σε συνέχεια αεροναυτικών ασκήσεων, που προηγήθηκαν τις προηγούμενες μέρες, στο πλαίσιο των οποίων είχαν δεσμευτεί από την τουρκική πλευρά περιοχές των διεθνών υδάτων, που συμπεριελάμβαναν τμήματα των ελληνικών χωρικών υδάτων των εν λόγω ακατοίκητων ελληνικών νησιών, καθώς και του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου.
Είναι γεγονός πως οι ελληνικές αρχές αιφνιδιάστηκαν, πολιτικά και στρατιωτικά, γιατί οι κινήσεις της τουρκικής πλευρές (ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις), που είχαν την κάλυψη-πρόσχημα αεροναυτικών ασκήσεων, αξιολογήθηκαν σαν προκλήσεις ρουτίνας, που δεν πρόδιδαν πολεμική προετοιμασία, για τον πρόσθετο λόγο ότι η κινητοποίησή τους δεν περιελάμβανε κινήσεις και χερσαίων δυνάμεων, οι οποίες σε κάθε περίπτωση θα είχαν γίνει αντιληπτές.
Ένας επιπλέον λόγος αυτού του αιφνιδιασμού της ελληνικής πλευράς, είναι ότι οι τουρκικές προκλήσεις στο πλαίσιο των ασκήσεων που εξελίχθηκαν τις προηγούμενες μέρες της εκδηλωθείσας πολεμικής πρόκλησης, κινήθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, σε σχέση με προηγούμενες ασκήσεις όπου είχαμε μπαράζ προκλήσεων.
Οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου στη διάρκεια της άσκησης ήταν οι «συνήθεις», δεν υπήρξαν προκλητικές υπερπτήσεις, ενώ οι παραβάσεις των Κανόνων Εναέριας Κυκλοφορίες στο FIR Αθηνών, ήταν σχετικά περιορισμένες.
Άλλωστε οι Τούρκοι ήταν αρκετά, ως περιέργως, τυπικοί και τίποτε δεν προϊδέαζε για τον αιφνιδιασμό που ακολούθησε.
Επιστρέφουμε στο πεδίο:
Έχει ξημερώσει. Οι μονάδες του τουρκικού στόλου και της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας έχουν πλήρως αποκλείσει τα συγκεκριμένα ακατοίκητα ελληνικά νησιά που βρίσκονται σε στρατηγικά σημεία του Αιγαίου.
Το Αιγαίο Πέλαγος έχει ντεφάκτο διχοτομηθεί με οριογραμμή τον 25ο Μεσημβρινό.
Η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή, και η κυβέρνηση με πρωτοφανή ταχύτητα στις 06.30 το πρωί, κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση πολέμου.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις αντιδρούν αστραπιαία. Δεν υπάρχουν περιθώρια για ειρηνική λύση, καθώς ο αποτρεπτικός ρόλους τους ήταν ζωντανός μέχρι το προηγούμενο βράδυ.
Το οικοδόμημα της αποτρεπτικής στρατηγικής κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος.
Πολεμικά πλοία, που παρακολουθούσαν τις προηγούμενες μέρες την τουρκική άσκηση, βρίσκονται σε απόσταση βολής από τα αντίστοιχα τουρκικά, ενώ συνεχώς ενισχύονται με νέες μονάδες πλοίων επιφανείας και υποβρυχίων.
Ταυτόχρονα πλήρως εξοπλισμένα μαχητικά αεροσκάφη με ενεργοποιημένα τα συστήματα εγκλωβισμού των στόχων πετάνε σε όλο το Αιγαίο και βάζουν στο στόχαστρό τους τον τουρκικό στόλο, ενώ συνεχείς είναι οι εμπλοκές με τουρκικά μαχητικά.
Ανάλογη είναι η κατάσταση και στα νησιά του Αιγαίου, όπου έχουν ενεργοποιηθεί τα αντιαεροπορικά συστήματα, καθώς και τα όπλα ξηράς επιφανείας, τα οποία είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμα να βυθίσουν τον τουρκικό στόλο.
Στο μεταξύ εντύπωση προκαλεί το στοιχείο, που καταγράφουν οι Έλληνες πιλότοι, ότι δηλαδή τα περισσότερα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη δεν είναι οπλισμένα, πετάνε και προκαλούν άοπλα τα ελληνικά μαχητικά που τα καταδιώκουν.
Το στοιχείο αυτό αξιολογείται αμέσως από την ελληνική πλευρά, ότι η Τουρκία δεν πάει για πόλεμο.
Δεν έχει πλέον κανένα λόγο να πάει σε πόλεμο, αφού χωρίς πόλεμο πέτυχε τους αντικειμενικούς της σκοπούς.
Πέτυχε αυτό που θα πετύχαινε αν έκανε πόλεμο και τον κέρδιζε.
Ο τουρκικός στόλος είναι στο έλεος των ελληνικών όπλων και τα τουρκικά μαχητικά είναι εύκολη λεία του ελληνικού συστήματος αντιαεροπορικής προστασίας.
Όμως δεν δείχνουν να ανησυχούν.
Το στοιχείο αυτό, ότι δηλαδή η Τουρκία δεν φαίνεται να πηγαίνει για πόλεμο, κάνει πιο ανησυχητικά τα πράγματα.
Τα σχεδίασε έτσι, ώστε με βεβαιότητα να εκτιμά, πως η ελληνική πλευρά δεν θα ανοίξει πρώτη πυρ.
Στο διπλωματικό πεδίο:
Με ελληνική πρωτοβουλία το μεσημέρι της ίδιας μέρες συγκαλούνται το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των χωρών μελών του ΝΑΤΟ βρίσκονται σε διαρκή συνεδρίαση, η Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεδριάζει εκτάκτως, ενώ ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα βρίσκεται σε συνεχείς επαφές με κυβερνητικά στελέχη.
Τα μέσα ενημέρωσης σε όλο τον πλανήτη βγαίνουν με τίτλους «Πόλεμος στο Αιγαίο» και μεταδίδουν ζωντανές ανταποκρίσεις από Αθήνα και Άγκυρα, αλλά και από νησιά του Αιγαίου, καθώς εκεί υπήρχαν ήδη πολλοί δημοσιογράφοι για την κάλυψη του προσφυγικού.
Η κατάσταση είναι εκρηκτική. Όλοι με κομμένη την ανάσα περιμένουν την ελληνική αντίδραση.
Το μεγάλο δίλημμα:
Από όλες τις πλευρές, ΝΑΤΟ, ΕΕ, ΟΗΕ, ΗΠΑ, Ρωσία κλπ απευθύνουν εκκλήσεις ψυχραιμίας, αυτοσυγκράτησης και αποφυγής πολεμικής σύγκρουσης, τηρώντας ίσες αποστάσεις.
Μάλιστα από πλευράς ΗΠΑ και ΝΑΤΟ υπάρχουν και προειδοποιήσεις του τύπου ότι όποια από τις δύο πλευρές κάνει πρώτη χρήση όπλων θα τους έχει απέναντί της.
Παραβλέπουν το γεγονός ότι η τουρκική πλευρά έκανε ήδη πρώτη χρήση της ισχύος των όπλων, χωρίς ωστόσο να ανοίξει πυρ.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι ίσες αποστάσεις συμμάχων και φίλων λειτουργούν υπέρ των τετελεσμένων της τουρκικής εισβολής στο Αιγαίο.
Η μόνη αξιοπρεπής, με την προσδοκία θετικού αποτελέσματος, επιλογή προάσπισης της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας, που απομένει στην ελληνική πλευρά, είναι να αποκρούσει δια των όπλων τους Τούρκους εισβολείς στο Αιγαίο.
Δηλαδή, να είναι αυτή που θα κηρύξει τον πόλεμο, στη βάση της λογικής ότι η Τουρκία ήδη έχει κηρύξει τον πόλεμο καταλαμβάνοντας δια των όπλων ελληνικό εθνικό έδαφος.
Ο αποκλεισμός των ακατοίκητων ελληνικών νησιών σημαίνει defacto και κατάληψή τους, αφού η κυριαρχία επί αυτών, ελλείψει κατοίκων ή άλλης παρουσίας, ουσιαστικά πιστοποιείται μέσω της κυριαρχίας στο χώρο που τα περιβάλλει.
Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή μη στρατιωτικής αντίδρασης, η ελληνική πλευρά θα έχει απολέσει εθνική κυριαρχία, εθνικός έδαφος χωρίς να έχει πέσει ντουφεκιά.
Η πραγματικότητα είναι, πως η ελληνική πλευρά, πάρα το γεγονός ότι δια του αεροναυτικού αποκλεισμού έχει απολέσει ένα μέρος της εθνικής της κυριαρχίας, απειλείται κι από πάνω κι από συμμάχους, εταίρους και φίλους, πως αν αντιδράσει θα θεωρείται πως αυτή είναι η επιτιθέμενη πλευρά.
Η άλλη επιλογή που έχει η ελληνική πλευρά είναι να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με το βάρος του τετελεσμένου της τουρκικής εισβολής στο Αιγαίο στην πλάτη της ή να αποδεχθεί μια αποκλιμάκωση τύπου Ίμια, δηλαδή ούτε πλοία ούτε αεροσκάφη στο Αιγαίο.
Αυτό θα σημάνει ένα de facto συνολικό γκριζάρισμα του Αιγαίου και συνακόλουθα την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών αλλά και κατοχή τμήματος της ελληνικής επικράτειας μέρος της οποίας είναι τα αποκλεισμένα νησιά.
Μια τέτοια διαπραγμάτευση θα είναι μέσα σε ένα πλαίσιο αντίστοιχο με συνθηκολόγηση της Ελλάδας μετά από πολεμική ήττα.
Θα σημάνει αναθεώρηση της συνθήκης της Λωζάννης και της Συνθήκης των Στενών, με την Τουρκία να διαπραγματεύεται από θέση νικητή.
Η άλλη επιλογή για την ελληνική πλευρά, η… «φιλειρηνική», είναι να μην αντιδράσει με την προσδοκία ότι η τουρκική πλευρά θα κουραστεί και θα αποσυρθεί.
Να θυμίσουμε, όμως, την Κύπρο και να δούμε πόσο και αν κουράστηκε η Τουρκία να περιμένει.
Να θυμίσουμε ακόμα και τα Ίμια και να δούμε πόσο επίσης έχει κουραστεί η Τουρκία.
Είναι γεγονός, που δεν αμφισβητείται, πως η μη αντίδραση από την ελληνική πλευρά θα σημάνει έμμεση αποδοχή των τετελεσμένων που προκάλεσε η τουρκική εισβολή και στη βάση αυτών των τετελεσμένων θα γίνει η όποια μελλοντική διευθέτηση.
Το παραπάνω σενάριο αποτελεί τον υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο για τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα και την ίδια την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας.
Τα τουρκικά επιτελεία γνωρίζουν πολύ καλά ότι οποιαδήποτε πολεμική ενέργεια συμβατικού τύπου (απόβαση δια θαλάσσης ή αεραπόβαση), δηλαδή επιθετική ενέργεια για κατάληψη ελληνικού εδάφους στον Έβρο ή στα μεγάλα νησιά που έχουν αμυντικό βάθος, διατρέχει τον κίνδυνο να τους οδηγήσει σε πολεμική πανωλεθρία ή στην καλύτερη για την τουρκική πλευρά περίπτωση, σε μια πύρρειο και προσωρινή νίκη, με πολύ μεγάλο κόστος και επιχειρησιακό και διπλωματικό.
Σε όλες τις περιπτώσεις συμβατικής τουρκικής επίθεσης, ο παράγοντας του αιφνιδιασμού μπορεί να τείνει προς τον εκμηδενισμό και να ακυρώνεται, στο βαθμό που το σύστημα πληροφοριών της ελληνικής πλευράς κάνει καλά τη δουλειά του.
Εξάλλου, μια πολεμική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας απαιτεί προετοιμασία που δεν μπορεί να μείνει κρυφή.
Είναι ασύμμετρη απειλή:
Αντίθετα, το σενάριο που περιγράφεται παραπάνω, αυτό της αεροναυτικής επιχείρησης αποκλεισμού μικρών ακατοίκητων ελληνικών νησιών, έχει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού υπέρ της τουρκικής πλευράς και μπορεί να λειτουργήσει σαν ασύμμετρη απειλή.
Αυτό γιατί χωρίς καν πολεμικές επιχειρήσεις, η τουρκική πλευρά θα έχει πετύχει τέτοιο αποτέλεσμα, που η ελληνική πλευρά για να το εξουδετερώσει θα πρέπει να είναι αυτή που πρώτη θα ανοίξει πυρ επιχειρώντας πολεμικά.
Δεν είναι τυχαίο, ότι η τουρκική πλευρά, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, έχει αφήσει να περνάνε σε δεύτερη μοίρα οι αναφορές της στο ζήτημα της στρατιωτικοποίησης των μεγάλων νησιών του Αιγαίων και διαρκώς φέρνει τη θεωρία περί «γκρίζων ζωνών» και νησιών χωρίς «ταυτότητα» επικαλούμενη στρεβλά τη Συνθήκη της Λωζάννης.
Το μοντέλο των Ιμίων είναι κάτι που η τουρκική πλευρά το έχει αναγάγει σε προωθητήρα της αναθεωρητικής της στρατηγικής.
Και μάλιστα το διατηρεί σταθερά ενεργό. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι στα μεγάλα νησιά θα φάνε τα μούτρα τους και στρατιωτικά και διπλωματικά και για αυτό στοχεύουν στα μικρά ακατοίκητα νησιά που δεν χρειάζεται να δώσουν μάχη επί τους εδάφους.
Δεδομένου ότι η αμυντική θωράκιση των μεγάλων νησιών, αυτών που έχουν αμυντικό βάθος, είναι εξασφαλισμένη, η προσοχή πρέπει να στραφεί στην ακόμα πιο αποτελεσματική εξασφάλιση των μικρών νησιών και των βραχονησίδων, προφανώς όχι βέβαια με χερσαίες δυνάμεις αλλά με αεροναυτικά μέσα, γιατί η μάχη δεν θα δοθεί πάνω στους βράχους αλλά στον περιβάλλοντα θαλάσσιο και εναέριο χώρο.
Η παρουσία χερσαίων δυνάμεων αντιστοιχούν στη παρουσία σημαίας και ο επιχειρησιακός τους ρόλος είναι περισσότερο αστυνομικού χαρακτήρα.
Αποτροπή του αιφνιδιασμού:
Κύριο στοιχείο της αμυντικής θωράκισης των μικρών νησιών και βραχονησίδων είναι η εξασφάλιση των όρων αποτροπής του αιφνιδιασμού, υπό συνθήκες ανάλογες με αυτές που περιγράφονται στο παρόν σενάριο του ξαφνικού αεροναυτικού αποκλεισμού αλλά και ανάλογες με αυτές που υπήρξαν στα Ίμια.
Η εξασφάλιση αυτή μπορεί να γίνει μόνο με στρατιωτικά μέσα.
Τίποτα εκ των υστέρων δεν μπορεί να αντισταθμίσει τον ρόλο της αποτροπής.
Η αποτροπή υπάρχει μέχρι να εκδηλωθεί η εχθρική ενέργεια.
Εάν όμως συντελεστεί το περιγραφόμενο στο παρόν σενάριο, τετελεσμένο γεγονός, αυτό μπορεί να εξουδετερωθεί μόνο με πόλεμο και στο βαθμό που αυτός θα είναι νικηφόρος.
Θα ήταν τραγικό αν αφήναμε τις ελπίδες μας σε διπλωματικά μέσα τύπου Ιμίων (ούτε σημαίες, ούτε πλοία, ούτε στρατός) ή τύπου διαδικασιών επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος υπό τη σκιά των στρατευμάτων κατοχής.
Τα όρια της διπλωματίας μετά από μία στρατιωτική ήττα είναι σαφώς καθορισμένα και άκρως περιορισμένα.
Η πιο αντιπολεμική και φιλειρηνική πολιτική είναι αυτή της ακύρωσης του τουρκικού αιφνιδιασμού όποια μορφή κι αν έχει αυτός.
Υπάρχουν στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στρατιωτικά και άλλα μέσα, δεν χρειάζεται παραπέρα εξειδίκευση, που μπορεί να αξιοποιηθούν για αυτό το σκοπό, αρκεί να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος που περιγράφεται με το παρόν και οι κίνδυνοι που απορρέουν από αυτό.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου