Όπως έγινε γνωστό νωρίτερα από τηλεγράφημα του ρωσικού πρακτορείου ειδήσεων Tass, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, τηλεφώνησε στον Γάλλο ομόλογό του Φρανσουά Ολάντ και τον συλλυπήθηκε για τις απώλειες των δημοσιογράφων του Charlie Hebdo και των αστυνομικών από τις τρομοκρατικές ενέργειες εξτρεμιστών μουσουλμάνων.
Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η ενέργεια αυτή, πέραν του προφανούς ανθρώπινου χαρακτήρα της, φέρνει στη μνήμη την ομόνοια που επικράτησε ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις της υφηλίου αμέσως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, που άλλαξαν τη μορφή του σύγχρονου κόσμου.
Υπενθυμίζεται, ότι πριν την 11η Σεπτεμβρίου 2001, οι Αμερικανοί κατηγορούσαν τους Ρώσους για υπέρμετρη βία στην Τσετσενία, ενώ την ίδια κατηγορία απηύθυναν και κατά των Κινέζων για την αντιμετώπιση των Ουιγούρων μουσουλμάνων στην επαρχία Σινγιάνγκ.
Οι ανάγκες που προέκυψαν για την απόσπαση της συναίνεσης και της υποστήριξης της Μόσχας και του Πεκίνου για την εξαπόλυση επίθεσης εναντίον του Αφγανιστάν που αποτελούσε άσυλο για τον Οσάμα μπιν Λάντεν και την Αλ Κάιντα, άλλαξαν άρδην την κατάσταση.
Η κριτική υποχώρησε και οι μεγάλες δυνάμεις εμφανίστηκαν να ομονοούν απέναντι στην υπέρτατη απειλή που συνιστούσε ο μουσουλμανικός εξτρεμισμός, από τον οποίο όλοι υπέφεραν, είτε αυτός προερχόταν από Τσετσένους, είτε από Ουιγούρους.
Σε μια άτυπη σιωπηρή συμφωνία, η Μόσχα ήλεγξε την κατάσταση στην Τσετσενία και η επαρχία Σινγιάνγκ αποσύρθηκε από τις πρώτες ειδήσεις των μεγάλων ειδησεογραφικών δικτύων. Οι κρατικές οντότητες αντιμετώπισαν ενωμένες την απειλή των «μη κρατικών δρώντων» (non-state actors) και για ένα διάστημα οι μεταξύ τους σχέσεις χαρακτηρίζονταν από την ύφεση και την παρασκηνιακή συνεννόηση.
Επιστρέφοντας στη σημερινή κατάσταση, ο ισλαμικός εξτρεμισμός ίσως αποτελεί μια ευκαιρία – ή ακόμα και το κατάλληλο πρόσχημα – για να ομονοήσουν οι ισχυροί αυτού του πλανήτη, σε μια περίοδο που είναι «κλειδωμένοι» σε μια επικίνδυνη διπλωματική σύγκρουση με αφορμή την κατάσταση στην Ουκρανία.
Η οικονομική ζημιά στη Μόσχα είναι ήδη πολύ μεγάλη, η Ρωσία αναζητά τρόπους διεξόδου που θα εκτονώσουν την πίεση στην οικονομία της, όμως θεωρεί ότι δεν έχει περιθώρια υποχώρησης από το τετελεσμένο της προσάρτησης της χερσονήσου της Κριμαίας, παρότι στο ζήτημα της Ανατολικής Ουκρανίας όπου κατοικούν συμπαγείς ρωσόφωνοι πληθυσμοί, επιδεικνύει σημαντική ευελιξία.
Οι πρώτοι λόγω της μεγάλης οικονομικής – επιχειρηματικής έκθεσης εταιριών τους στη ρωσική αγορά και οι δεύτεροι τουλάχιστον όσον αφορά τη μη παράδοση των δύο ελικοπτεροφόρων τύπου Mistral που τους απειλεί με σοβαρές δικαστικές περιπέτειες, πέραν της ανεπιθύμητης εμπλοκής των διμερών σχέσεων με τη Μόσχα.
Το επόμενο διάστημα θα φανεί εάν κατά βάθος όλοι αναζητούν το πρόσχημα απεμπλοκής και τι είναι διατεθειμένοι να ανταλλάξουν για να το πετύχουν. Για παράδειγμα: Τι θα ήταν διατεθειμένος να δώσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν για να πετύχει τον πάγιο στόχο της Ρωσίας, τη μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ που θα έφερνε τον σημαντικότερο αντίπαλό της (αυτό καταγράφει και το προσφάτως υπογραφέν από τον Πούτιν αναθεωρημένο στρατιωτικό δόγμα) στα σύνορα της Ρωσικής Ομοσπονδίας; Ποια θα μπορούσε να είναι η διευθέτηση που θα περιλάμβανε την Κριμαία, ώστε να λάβει και η Δύση μέρος αυτού που ζητά;
Με την ίδια λογική, το οικονομικό αδιέξοδο που αντιμετωπίζει η Ουκρανία, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναθεώρηση της εκφραζόμενης επιθυμίας ένταξης – όχι απλά σύνδεσης – με τους Δυτικούς θεσμούς συνεργασίας και ασφάλειας; Η χθεσινή έκκληση του Τζορτζ Σόρος για την ανεύρεση βοήθειας ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Ουκρανία φαντάζει με όνειρο θερινής νυκτός εάν αναλογιστεί κανείς τη διεθνή οικονομική συγκυρία που διανύουμε.
Μπορεί αυτή τη φορά να μην εμπλέκονται ευθέως η αμερικανική ασφάλεια, όμως η Ουάσιγκτον έχει διακρίνει τόσο τον «εκνευρισμό» του Παρισιού και του Βερολίνου για την «απορρύθμιση» των σχέσεων με τη Μόσχα, όσο και την ανοχή που επιδεικνύει ο Πούτιν, καθώς η Ρωσία ποτέ δεν έκρυψε την επιθυμία της για στρατηγική σύμπλευση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν αυτή αποδεσμευόταν σε ένα βαθμό από τον γεωπολιτικό έλεγχο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αυτή είναι τουλάχιστον, όπως φαίνεται, η οπτική της Μόσχας και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιθυμούν την υπέρμετρη άσκηση πίεσης στους Ευρωπαίους συμμάχους τους, σε αυτή τη φάση που η οικονομική κρίση τους αποσταθεροποιεί εσωτερικά και απειλεί κάποιες σταθερές που ισχύουν για διάστημα μεγαλύτερο των δυο δεκαετιών στις σχέσεις ανάμεσα στις δυο πλευρές του Ατλαντικού.
Εν αναμονή λοιπόν της αντίδρασης στην έξαρση του φαινομένου της ισλαμικής τρομοκρατίας σε ευρωπαϊκό έδαφος, αφού η πλειοψηφία των αναλυτών δείχνει να συμφωνεί, ότι οι τρομοκρατικές επιθέσεις αυτές δεν θα είναι οι τελευταίες, ενώ εκπαιδευμένοι τζιχαντιστές με εμπειρία στα μέτωπα της Συρίας και του Ιράκ, είναι πιθανό να βρίσκονται στον δρόμο της επιστροφής στις ευρωπαϊκές χώρες όπου διέμεναν, με οδηγίες να βρουν μέσω της Γηραιάς Ηπείρου τον δρόμο για τον… παράδεισο και τις απολαύσεις που υπόσχεται ο Αλλάχ – έτσι νομίζουν – σε όσους δώσουν τη ζωή τους πολεμώντας τους «καφίρ» (απίστους)…
πηγή
Δημοσίευση σχολίου