Η Ανατολική Μεσόγειος ήταν πάντα ο θησαυρός σ’ ένα παιχνίδι θηρευτών φυσικών πόρων. Τη δεκαετία 1939-1948 η Βρετανική Εταιρεία Iraq Petroleum Co. αναζητούσε πετρέλαιο, το 1960 οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ) και η Σοβιετική Ένωση (ΕΣΣΔ) έδειξαν ενδιαφέρον για υδρογονάνθρακες στην περιοχή και από τότε μέχρι σήμερα γίνονται πληθώρα σεισμογραφικών και άλλων μελετών. Φτάνουμε όμως στο 2010, οπότε και ανακαλύπτονται κοιτάσματα φυσικού αερίου στις ακτές του Ισραήλ. Τα γειτονικά κράτη μπαίνουν στο παιχνίδι με τη φιλοδοξία ότι διαθέτουν κι εκείνα κοιτάσματα. Η προσδοκία τους επαληθεύεται και πράγματι καθίσταται σαφές ότι η Ανατολική Μεσόγειος είναι ο θησαυρός πετρελαίου και φυσικού αερίου που όλοι αναζητούν. Nihil est simplex, όπως θα έλεγαν και οι αρχαίοι Λατίνοι για τις καθόλου απλές γεωπολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές ακόμα επιπτώσεις της εκμετάλλευσης ενός τέτοιου θησαυρού.
Γράφει η Κατερίνα Χλιάρα
Το Ισραήλ λοιπόν. Μία χώρα που για μερικούς αφήνει μόνο την εντύπωση ενός κράτους που εμπλέκεται στο ζήτημα της Μέσης Ανατολής . Εντούτοις, το Ισραήλ θεωρείται πρωτοπόρο σε θέματα έρευνας και τεχνολογίας, καθώς κατατάσσεται διεθνώς στην υψηλότερη βαθμίδα στην έρευνα και την ανάπτυξη συστημάτων διαχείρισης υδάτινων πόρων, αλλά και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ο καθορισμός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) του Ισραήλ ήταν ένα από τα σημαντικότερα και, όπως φάνηκε στη συνέχεια, πιο εκρηκτικά θέματα στο συνέδριο IRENA στο Άμπου Ντάμπι. Μεταξύ άλλων συζητήθηκε η ένταξη της Κύπρου στη Διεθνή Υπηρεσία Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA), που απέσπασε τη θετική ψήφο 185 χωρών, αλλά και το μοναδικό βέτο της Τουρκίας.Η τουρκική πολιτική, φοβούμενη τη συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας και τον επικείμενο απομονωτισμό της από την Ευρώπη, προσπάθησε να αναχαιτίσει τις προσδοκίες των δύο απ’ τους τρεις εταίρους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία παράγει ποσοστό ενέργειας διπλάσιο από αυτό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από το σημερινό 25% που παράγει από τις ΑΠΕ, φιλοδοξεί να το αυξήσει στο 30% μέχρι το 2023, οπότε και θα εξοικονομεί το 20% της ενέργειας που παράγει.Στη βορειοανατολική Μεσόγειο δεσπόζει η Κύπρος, ένα νησί που μέχρι το 2010 υποστήριζε μηδενική παραγωγή και κατανάλωση φυσικού αερίου. Μετά το 2010, όμως, η ανεύρεση φυσικού αερίου οδήγησε τις επιστημονικές προβλέψεις να υπολογίζουν μέχρι και πλούτο ενός τρισεκατομμυρίου κυβικών μέτρων αερίου, ποσό που είναι αρκετά μεγάλο για να καλυφθούν οι εξαγωγές στην Ευρώπη και πόσω μάλλον οι ελληνικές ανάγκες για τα επόμενα 200 χρόνια! Το σίγουρο είναι ότι από τα δεκατρία (13) θαλάσσια οικόπεδα, το δωδέκατο, η Αφροδίτη, έχει αξία 350 δις €, η οποία μεταφράζεται σε καθαρό κέρδος 86 δις €. Η Κύπρος και το Ισραήλ συζητούν συνεργασία για την κατασκευή σταθμού υγροποιημένου αερίου. Η Τουρκία δε θέλει να απέχει αλλά αιτίες συντρέχουν να παρεμποδίσουν αυτές της τις βλέψεις. Ένας από αυτούς τους λόγους είναι και η έλλειψη εμπιστοσύνης των Ισραηλινών απέναντι στους Τούρκους μετά τα μοιραίο επεισόδιο στο Mavi Marmara το 2010.Συνεπώς, η Τουρκία προσπαθεί να εμποδίσει τη συνεργασία των εταίρων.
Η Ελλάδα συζητείται να διακινεί ενεργειακούς πόρους και να συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Νότια της Ρόδου, εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, η Τουρκία ξεκινά έρευνα υδρογονανθράκων, γεγονός, φυσικά, παράνομο αφού η υφαλοκρηπίδα φαίνεται να συμπίπτει ολοκληρωτικά με την προβλεπόμενη ελληνική ΑΟΖ. Η τουρκική πρωτοβουλία θορύβησε τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, τη Γαλλία, το Πεντάγωνο, τη Γερμανία, τη Μάλτα και το Ισραήλ. Η Ρωσία τάσσεται κατά της Τουρκίας ενώ οι ΗΠΑ κινούνται διπλωματικά καθώς επιθυμούν την παύση του ρωσικού εφοδιασμού φυσικού αερίου στην Τουρκία, ώστε να λάβουν την τελευταία με το μέρος τους σε τυχόν πυρηνικό πρόγραμμα στη Μέση Ανατολή, δίχως ρωσική επιρροή. Η ελληνική εξωτερική πολιτική, ακάθεκτη, συνεχίζει τις διεθνείς σχέσεις της με τη Ρωσία κατά την υπογραφή της συνεργασίας για την κατασκευή τμήματος του αγωγού φυσικού αερίου South Stream, πράξη που αποδοκίμασαν οι αμερικανικές αρχές. Συνεχίζει παράλληλα και την τριμερή συνεργασία της με το Ισραήλ και την Κύπρο σχετικά με το έργο υποθαλάσσιας διασύνδεσης (Euro-Asia Interconnector).Η περίπτωση αυτή θα μελετηθεί ευρύτερα τώρα που η Ελλάδα έχει αναλάβει την Προεδρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι σχέσεις μας με την Τουρκία ακόμα παραμένουν κατά βάθος εχθρικές και ανταγωνιστικές.
Η Τουρκία, όμως, θα επιμείνει στη σύσφιξη σχέσεων με το Ισραήλ ή σκοπεύει να επηρεάσει διαφορετικά την τριμερή συνεργασία; Κατά βάθος και το Ισραήλ κλίνει αρνητικά προς μια σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης με την Τουρκία. Οδηγούμαστε σε αδιέξοδο; Μήπως θα έπρεπε να παρατηρήσουμε περισσότερο την ισχύουσα δύναμη της Τουρκίας και να την προσεγγίσουμε για άλλη μια φορά με ελιγμούς; Όπως είπε και ο πολιτικός Bo Bennett, «η διπλωματία είναι κάτι περισσότερο από το να λέμε ή να κάνουμε τα σωστά πράγματα στη σωστή στιγμή· είναι ν’ αγνοούμε να λέμε ή να κάνουμε λανθασμένες κινήσεις κάθε στιγμή». Ίσως τώρα να είναι η ευκαιρία μας να προωθήσουμε και τα ελληνικά συμφέροντα. Επιτέλους.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου