Η επανάληψη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας, χωρίς τα παραλίγο τραγικά λάθη της περιόδου Γ. Παπανδρέου και χωρίς τους υπερβολικά αργούς ρυθμούς της περιόδου Κ. Καραμανλή, επιτρέπει (περιορισμένη) αισιοδοξία για ήρεμα νερά στο Αιγαίο.
Η πρόοδος των διερευνητικών δεν θα είναι ασφαλώς ανέφελη. Η πολιτική της Αγκυρας, με χαρακτηριστικό βήμα την ανακοίνωση στον ΟΗΕ των σχεδίων ερευνών (μαζί με τη Shell) σε περιοχές που επικαλύπτουν την υφαλοκρηπίδα του Καστελόριζου, δεν μεταβάλλεται. Ταυτόχρονα, ορισμένες παράλληλες εξελίξεις μπορεί να προκαλέσουν κρίση με σοβαρές επιπτώσεις. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό με το πλοίο «Estelle» με πορεία προς τη Γάζα, στο οποίο είχαν επιβιβαστεί και δύο βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς συναίσθηση των επιπτώσεων στις διμερείς σχέσεις.
Βασική θέση της ελληνικής πλευράς στις διερευνητικές επαφές οφείλει να είναι η οριοθέτηση του συνόλου της υφαλοκρηπίδας με την Τουρκία από τον Εβρο μέχρι το Καστελόριζο. Η εμπειρία των διμερών επαφών δείχνει ότι δεν αρκεί μόνον να υφίσταται η συγκεκριμένη θέση, αλλά πρέπει να επαναλαμβάνεται διαρκώς και με έμφαση σε όλες τις διμερείς επαφές. Χωρίς να χρειάζονται, εκ των υστέρων, αυτονόητες δηλώσεις υπενθύμισης από τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών, όπως συνέβη την επομένη των συνομιλιών Δημ. Αβραμόπουλου - Α. Νταβούτογλου. Διαφορετικά, η Ελλάδα κινδυνεύει να ξεκινήσει τις όποιες μελλοντικές συζητήσεις από την τουρκική θέση ότι το Καστελόριζο αποτελεί ειδική περίπτωση.
Οι γύροι των διερευνητικών επί κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου (με τελευταίο τον 52ο, τον Ιούλιο του 2011) κατέληξαν στο -ανεπίσημο- συμπέρασμα ότι οι συνθήκες είναι ώριμες, ώστε να εξεταστεί «αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την έναρξη διαπραγματεύσεων για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας». Ο πρόσφατος, 53ος γύρος δεν επέτρεψε άμεση πρόοδο, αλλά υπενθυμίζει στην Τουρκία ότι το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας αποτελεί τη μόνη διμερή διαφορά, που εκκρεμεί άλλωστε από τη δεκαετία του ’70. Επίσης, η Ελλάδα και η Ε.Ε. αναμένουν το επόμενο βήμα ύστερα από συνάντηση των πολιτικών διευθυντών των υπουργείων Εξωτερικών (πάλι το καλοκαίρι του 2011), όταν ο Τούρκος εκπρόσωπος δήλωνε ότι η χώρα του δεν αποκλείει προσφυγή στη Χάγη. Πρόκειται γι’ άλλο ένα τέχνασμα της τουρκικής διπλωματίας ή για πραγματική αλλαγή στάσης που θα μπορούσε να έχει υλοποιηθεί με νεότερες επαφές, αν δεν μεσολαβούσε η πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα μέχρι τις εκλογές του Ιουνίου;
Κατηγορηματική απάντηση δεν υπάρχει. Γιατί, πέραν των υποσχέσεων, η Αθήνα δεν μπορεί να κλείσει τα μάτια σε σειρά προκλητικών κινήσεων του τουρκικού ναυτικού. Εντός του 2012, πολλαπλασιάστηκαν τα περιστατικά «hailing» (κλήση προς υποβολή στοιχείων) από τουρκικά πολεμικά προς εμπορικά πλοία που πλέουν εντός ελληνικών χωρικών υδάτων. Με την άσκηση ενός τέτοιου «αστυνομικού» ελέγχου αμφισβητείται ευθέως η ελληνική κυριαρχία κατά πολύ επικίνδυνο τρόπο. Εχοντας πάντα στον νου τον φόβο ενός τυχαίου περιστατικού, όπως στις αεροπορικές εμπλοκές, κανείς δεν γνωρίζει τι θα συμβεί σε περίπτωση ταυτόχρονου hailing στην ίδια θαλάσσια περιοχή, από ελληνικά και τουρκικά σκάφη.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου