Η 20ή Φεβρουαρίου ήταν μία ιστορική ημέρα για τον τουρκικό κινηματογράφο. Ο σκηνοθέτης Σεμίχ Καπλάνογλου κέρδισε την «Χρυσή Άρκτο» του Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου με την ταινία του «Μέλι» (Bal). Δεν ήταν η πρώτη φορά που Τούρκος κινηματογραφιστής κατακτούσε κορυφαία διάκριση. Ο Νουρί Μπιλγκέ Τζεϊλάν είχε κερδίσει το 2002 το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ των Καννών και το 2008 το Βραβείο Σκηνοθεσίας του ιδίου Φεστιβάλ.
Ο Φατίχ Ακίν, παιδί Τούρκων μεταναστών στην Γερμανία, είχε κερδίσει και αυτός την «Χρυσή Άρκτο» το 2004. Ωστόσο τα ελληνικά ΜΜΕ έδειξαν περισσότερο ενδιαφέρον για το δεύτερο τη τάξει Βραβείο Σκηνοθεσίας το οποίο απέσπασε ο Ρομάν Πολάνσκι παρά για την «Χρυσή Άρκτο» του Καπλάνογλου. Αντιθέτως η είδηση ότι η 16άχρονη Μεντίνε Μερμί ετάφη ζωντανή από τους οικείους της σε ένα χωριό κοντά στην πόλη Αντιαμάν της νοτιοανατολικής Τουρκίας, επειδή συνομιλούσε με συνομηλίκους της στο χωριό, είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον των ελληνικών μέσων. class="caption">Ο σκηνοθέτης Σεμίχ Καπλάνογλου
Δεν είναι η πρώτη φορά που θετικές ειδήσεις σχετικά με την Τουρκία τυγχάνουν ελλιπούς καλύψεως ή αγνοούνται παντελώς από τα ελληνικά ΜΜΕ. Τον Σεπτέμβριο του 2005 μία τουρκική μη κυβερνητική οργάνωση, το «Ίδρυμα Ιστορίας» (Tarih Vakfı) διοργάνωσε μία έκθεση φωτογραφίας στο Πέραν με την ευκαιρία της επετείου των πενήντα ετών από τα Σεπτεμβριανά, το πογκρόμ εναντίον των Ελλήνων της Πόλης. Ήταν η πρώτη φορά που μία τέτοια εκδήλωση διοργανωνόταν στην Πόλη, και μάλιστα όχι από το ελληνικό στοιχείο. Οι διοργανωτές της εκθέσεως ήταν Τούρκοι πολίτες ευαισθητοποιημένοι σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σκοπός της εκθέσεως ήταν να παρουσιασθεί το μέγεθος της καταστροφής αλλά και της απωλείας που αποτέλεσε για την Πόλη ο διωγμός των Ελλήνων. Παρά το πρωτοφανές της πρωτοβουλίας, ελάχιστη ήταν η κάλυψη που εξασφάλισε από τα ελληνικά ΜΜΕ. Τα πράγματα όμως άλλαξαν άρδην και αιφνιδιαστικώς, όταν στα εγκαίνια της εκθέσεως μικρή ομάδα Τούρκων ακροδεξιών εισέβαλαν στον χώρο και προέβησαν σε βανδαλισμούς. Τότε τα φώτα της επικαιρότητος εστράφησαν στα επεισόδια. Η εικόνα των «Γκρίζων Λύκων» να σπάνε, να υβρίζουν και να απειλούν ήταν πολύ περισσότερο οικεία.
Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα η δημοσιότητα που απολαμβάνουν οι καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον της Τουρκίας οι οποίες εκδίδονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Οι λεπτομερείς αναφορές στις παραβιάσεις κάθε είδους ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα αποτελούσαν παράδοξο, αν η ίδια ευαισθησία επιδεικνυόταν τουλάχιστον και στις ελληνικές υποθέσεις. Εκεί όμως τα πράγματα αλλάζουν. Οι αναφορές είναι συνοπτικές ή απουσιάζουν τελείως. Η ελληνική κοινή γνώμη είναι καλύτερα ενημερωμένη για τις αποφάσεις τις σχετικές με τους Κούρδους και τους Αλεβίτες παρά για αυτές που αφορούν μειονότητες στην Ελλάδα.
Γιατί έχουν σημασία όλα αυτά; Αναδεικνύεται η ευθύνη των ελληνικών ΜΜΕ για την επιβεβαίωση και ενίσχυση των στερεοτύπων της ελληνικής κοινής γνώμης σχετικά με την Τουρκία. Με την επιλεκτική προβολή αρνητικών για την Τουρκία ειδήσεων εμπεδώνεται η εικόνα της «βάρβαρης» και «απολίτιστης» χώρας των «μπουνταλάδων» στην οποία παραβιάζονται συστηματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ουδείς υποστηρίζει ότι οι αρνητικές ειδήσεις για την Τουρκία πρέπει να λογοκρίνονται. Κάθε άλλο. Ωστόσο μαζί με τις ειδήσεις για τα «εγκλήματα τιμής»-δολοφονίες κοριτσιών από τους οικείους τους ή για τις επιθέσεις τραμπούκων εναντίον μειονοτήτων, πρέπει να διατίθεται ανάλογος χώρος και σε ειδήσεις για την «άλλη Τουρκία», αυτήν που δεν χωρά στα ελληνικά στερεότυπα. Την Τουρκία που κατακτά βραβεία σε Κάννες και Βερολίνο, που αποτίει φόρο τιμής στους Έλληνες της Πόλης που έπεσαν θύματα του πογκρόμ του 1955, που κερδίζει το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τουρκία είναι οι «Γκρίζοι Λύκοι», αλλά και οι διοργανωτές της εκθέσεως για τα Σεπτεμβριανά, ο παιδοκτόνος πατέρας της άτυχης Μεντίνε, αλλά και ο νικητής της «Μπερλινάλε» Σεμίχ Καπλάνογλου. Αυτό βεβαίως δυσκολεύει το έργο των ΜΜΕ. Ποιος είπε όμως ότι η πραγματικότητα εξηγείται με απλουστεύσεις;
Ο Φατίχ Ακίν, παιδί Τούρκων μεταναστών στην Γερμανία, είχε κερδίσει και αυτός την «Χρυσή Άρκτο» το 2004. Ωστόσο τα ελληνικά ΜΜΕ έδειξαν περισσότερο ενδιαφέρον για το δεύτερο τη τάξει Βραβείο Σκηνοθεσίας το οποίο απέσπασε ο Ρομάν Πολάνσκι παρά για την «Χρυσή Άρκτο» του Καπλάνογλου. Αντιθέτως η είδηση ότι η 16άχρονη Μεντίνε Μερμί ετάφη ζωντανή από τους οικείους της σε ένα χωριό κοντά στην πόλη Αντιαμάν της νοτιοανατολικής Τουρκίας, επειδή συνομιλούσε με συνομηλίκους της στο χωριό, είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον των ελληνικών μέσων. class="caption">Ο σκηνοθέτης Σεμίχ Καπλάνογλου
Δεν είναι η πρώτη φορά που θετικές ειδήσεις σχετικά με την Τουρκία τυγχάνουν ελλιπούς καλύψεως ή αγνοούνται παντελώς από τα ελληνικά ΜΜΕ. Τον Σεπτέμβριο του 2005 μία τουρκική μη κυβερνητική οργάνωση, το «Ίδρυμα Ιστορίας» (Tarih Vakfı) διοργάνωσε μία έκθεση φωτογραφίας στο Πέραν με την ευκαιρία της επετείου των πενήντα ετών από τα Σεπτεμβριανά, το πογκρόμ εναντίον των Ελλήνων της Πόλης. Ήταν η πρώτη φορά που μία τέτοια εκδήλωση διοργανωνόταν στην Πόλη, και μάλιστα όχι από το ελληνικό στοιχείο. Οι διοργανωτές της εκθέσεως ήταν Τούρκοι πολίτες ευαισθητοποιημένοι σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σκοπός της εκθέσεως ήταν να παρουσιασθεί το μέγεθος της καταστροφής αλλά και της απωλείας που αποτέλεσε για την Πόλη ο διωγμός των Ελλήνων. Παρά το πρωτοφανές της πρωτοβουλίας, ελάχιστη ήταν η κάλυψη που εξασφάλισε από τα ελληνικά ΜΜΕ. Τα πράγματα όμως άλλαξαν άρδην και αιφνιδιαστικώς, όταν στα εγκαίνια της εκθέσεως μικρή ομάδα Τούρκων ακροδεξιών εισέβαλαν στον χώρο και προέβησαν σε βανδαλισμούς. Τότε τα φώτα της επικαιρότητος εστράφησαν στα επεισόδια. Η εικόνα των «Γκρίζων Λύκων» να σπάνε, να υβρίζουν και να απειλούν ήταν πολύ περισσότερο οικεία.
Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα η δημοσιότητα που απολαμβάνουν οι καταδικαστικές αποφάσεις εναντίον της Τουρκίας οι οποίες εκδίδονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Οι λεπτομερείς αναφορές στις παραβιάσεις κάθε είδους ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν θα αποτελούσαν παράδοξο, αν η ίδια ευαισθησία επιδεικνυόταν τουλάχιστον και στις ελληνικές υποθέσεις. Εκεί όμως τα πράγματα αλλάζουν. Οι αναφορές είναι συνοπτικές ή απουσιάζουν τελείως. Η ελληνική κοινή γνώμη είναι καλύτερα ενημερωμένη για τις αποφάσεις τις σχετικές με τους Κούρδους και τους Αλεβίτες παρά για αυτές που αφορούν μειονότητες στην Ελλάδα.
Γιατί έχουν σημασία όλα αυτά; Αναδεικνύεται η ευθύνη των ελληνικών ΜΜΕ για την επιβεβαίωση και ενίσχυση των στερεοτύπων της ελληνικής κοινής γνώμης σχετικά με την Τουρκία. Με την επιλεκτική προβολή αρνητικών για την Τουρκία ειδήσεων εμπεδώνεται η εικόνα της «βάρβαρης» και «απολίτιστης» χώρας των «μπουνταλάδων» στην οποία παραβιάζονται συστηματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ουδείς υποστηρίζει ότι οι αρνητικές ειδήσεις για την Τουρκία πρέπει να λογοκρίνονται. Κάθε άλλο. Ωστόσο μαζί με τις ειδήσεις για τα «εγκλήματα τιμής»-δολοφονίες κοριτσιών από τους οικείους τους ή για τις επιθέσεις τραμπούκων εναντίον μειονοτήτων, πρέπει να διατίθεται ανάλογος χώρος και σε ειδήσεις για την «άλλη Τουρκία», αυτήν που δεν χωρά στα ελληνικά στερεότυπα. Την Τουρκία που κατακτά βραβεία σε Κάννες και Βερολίνο, που αποτίει φόρο τιμής στους Έλληνες της Πόλης που έπεσαν θύματα του πογκρόμ του 1955, που κερδίζει το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τουρκία είναι οι «Γκρίζοι Λύκοι», αλλά και οι διοργανωτές της εκθέσεως για τα Σεπτεμβριανά, ο παιδοκτόνος πατέρας της άτυχης Μεντίνε, αλλά και ο νικητής της «Μπερλινάλε» Σεμίχ Καπλάνογλου. Αυτό βεβαίως δυσκολεύει το έργο των ΜΜΕ. Ποιος είπε όμως ότι η πραγματικότητα εξηγείται με απλουστεύσεις;
Δημοσίευση σχολίου