Σταύρος Μαδεμτζής
Ως “ιστορική” χαρακτηρίσθηκε η πρώτη επίσκεψη ισραηλινού πρωθυπουργού στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ). Μια επίσκεψη με υψηλό συμβολισμό η οποία προοιωνίζει “τεκτονικές” αλλαγές στις γεωπολιτικές ισορροπίες της περιοχής.
Η είδηση είναι ότι ο διάδοχος του θρόνου του Άμπου Ντάμπι, Μοχάμεντ Μπιν Ζαγέντ Αλ Ναχιάν υποδέχθηκε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τον νέο πρωθυπουργό του Ισραήλ, Ναφτάλι Μπένετ.
Οι μέχρι πρότινος ορκισμένοι “εχθροί” κάθισαν στο τραπέζι των συνομιλιών, με το Ιράν να βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα.
Οι δύο χώρες μοιράζονται κοινούς προβληματισμούς για την “απειλή” που αποτελεί η Τεχεράνη, με το πυρηνικό της πρόγραμμα αλλά και την περιφερειακή ενίσχυση της ισχύς της με την παρουσία της στο Ιράκ, την Υεμένη, το Λίβανο και τη Συρία.
Εδώ όμως ας ανοίξουμε μια παρένθεση: τα ΗΑΕ εδώ και καιρό έχουν ανοίξει δίαυλους επικοινωνίας με το Ιράν. Ο Ανουάρ Γκαργκάς, διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου πρόεδρο των ΗΑΕ είχε δηλώσει γι αυτό το “άνοιγμα” του Άμπου Ντάμπι ότι η χώρα του επιθυμεί την αποκλιμάκωση της έντασης στην περιοχή. «(…) Δεν ενδιαφερόμαστε για μία αντιπαράθεση. Όλη η περιοχή θα πλήρωνε το τίμημα μιας τέτοιας αντιπαράθεσης τις επόμενες δεκαετίες», είχε σημειώσει ο ίδιος τον προηγούμενο μήνα.
«Είμαι ρεαλιστής σχετικά με τις πιθανότητες επιτυχίας. Θα είναι μία αργή διαδικασία, αλλά ελπίζουμε ότι με τον καιρό μπορούμε να οικοδομήσουμε μαζί μεγαλύτερη εμπιστοσύνη μεταξύ μας και να αρχίσουμε να κάνουμε πρόοδο για μία πιο βιώσιμη και αμοιβαία ωφέλιμη κατάσταση», πρόσθεσε ο ίδιος.
Κλείνοντας αυτή την παρένθεση, είναι χρήσιμο να υπογραμμίσουμε την πρόσφατη μεταστροφή της πολιτικής των ΗΑΕ και απέναντι στην Τουρκία.
Είναι γνωστό ότι η αραβική χώρα ήταν και είναι σφόδρα αντίθετη με το κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων, τους οποίους υποστηρίζει σθεναρά η Άγκυρα. Αυτό δεν εμπόδισε τα ΗΑΕ να βρουν την κατάλληλη φόρμουλα “συνεργασίας” και να ανακοινώσουν επενδύσεις στην Τουρκία κατά τη συνάντηση του ηγέτη τους με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Οι ηγετικές κινήσεις των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, τα εξοπλιστικά και η Ελλάδα
Πολλοί φοβούνταν ότι μετά την εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία, τα ΗΑΕ θα εγκατέλειπαν τη στενή – στρατηγική όπως έχει περιγραφεί – σχέση με την Ελλάδα.
Οι ίδιες οι πολυδιάστατες επαφές του Άμπου Ντάμπι το διαψεύδουν. Η Ελλάδα και η Γαλλία είναι οι ισχυρότεροι σύμμαχοι τους στην Ευρώπη ενώ οι κινήσεις προς την Τουρκία, ακόμη και το Ιράν – δείχνουν να εντάσσονται σε μία ευρύτερη στρατηγική, η οποία ίσως αναδείξει τη χώρα ως ηγετική δύναμη του αραβικού κόσμου στο μέλλον.
Και αυτό γιατί οι άλλες χώρες που θέλησαν να παίξουν αυτόν το ρόλο, δεν κατάφεραν να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη στους συνομιλητές τους.
Η Σαουδική Αραβία για παράδειγμα, μετά ειδικά και τη δολοφονία Κασόγκι, έχει χάσει το προβάδισμα που είχε ως ηγέτιδα δύναμη στον αραβικό κόσμο. Ο πρίγκηπας μπιν Σαλμάν μπορεί να έχει κάνει τα τελευταία χρόνια σημαντικές προσπάθειες να αλλάξει την εικόνα της χώρας του και να την προσανατολίσει σε ένα μέλλον, το οποίο δεν θα εξαρτάται από τα ορυκτά καύσιμα, αλλά η έλλειψη εμπιστοσύνης στη χώρα είναι εμφανής.
Η Τουρκία από την άλλη, η οποία επίσης έτρεφε μεγαλεπήβολα σχέδια να αναδειχθεί ηγέτιδα του μουσουλμανικού κόσμου, αντιμετωπίζει μια διπλή οικονομική και πολιτική κρίση, με αβέβαιη εξέλιξη για το μέλλον του ίδιου του προέδρου Ερντογάν.
Οπότε η συγκυρία ευνοεί τα ΗΑΕ, τα οποία μάλιστα έχουν προχωρήσει σε ένα άνευ προηγουμένου αμυντικό πρόγραμμα: πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκε η αγορά 80 Rafale (!) με τις αρχές της χώρας να ξεκαθαρίζουν ότι θέλουν να προχωρήσει και η αγορά των 50 F-35 από τις ΗΠΑ.
Αλλά και η πιθανή παραχώρηση των Mirage 2000-9 στο Μαρόκο και την Αίγυπτο, εντάσσονται στο ίδιο κλίμα, με τα ΗΑΕ να ενισχύουν τις συμμαχίες τους με δύο αραβικές χώρες, κάνοντας εξωτερική πολιτική μέσω των εξοπλισμών.
Παράλληλα, τη δική της, ξεχωριστή σημασία έχει η διαφαινόμενη αμυντική συνεργασία μεταξύ ΗΑΕ και Ισραήλ, η οποία συζητήθηκε κατά την συνάντηση των ηγετών των δύο χωρών. Πιο συγκεκριμένα, οι πληροφορίες που έχουμε στη διάθεση μας μέχρι τώρα αναφέρουν τα εξής:
α) Βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για την πώληση αμυντικού υλικού στα ΗΑΕ από το Ισραήλ.
β) Αναμένεται να συζητηθεί σύντομα πιο αναλυτικά και η πώληση εξελιγμένων συστημάτων για αντιαεροπορικής προστασίας.
Πρόκειται λοιπόν για μια ήδη προχωρημένη συνεργασία, η οποία δεν θα μπορούσε να περιγραφεί καλύτερα παρά από τα ίδια τα λόγια του ισραηλινού πρέσβη στα ΗΑΕ, Αμίρ Χάγιεκ:
“Το Ισραήλ συνεργάζεται με έναν νέο φίλο, με έναν συνέταιρο για μια μακροχρόνια σχέση. Και η συνεργασία θα έχει αμυντική χροιά αλλά και το χαρακτήρα του πως συνεργάζεσαι με μια χώρα η οποία είναι πολύ, πολύ φιλική στο Ισραήλ”.
Δημοσίευση σχολίου