Γιώργος Σκαφιδάς
Με την αναθεωρητική Τουρκία του Ρ. Τ. Ερντογάν να κινεί πια τα νήματα της κλιμακούμενης έντασης από τη νέα και «λαμπερή» πολυόροφη έδρα της στο Μανχάτταν, την Ελλάδα του Κ. Μητσοτάκη να παίζει άμυνα αναζητώντας διεξόδους σε επενδύσεις και «πράσινες» πρωτοβουλίες, την αρχιεπισκοπή Αμερικής να βάζει αυτογκόλ (προς επικοινωνιακό όφελος των Ερντογάν και Τατάρ) και την Ουάσιγκτον να έχει πλέον στρέψει αποφασιστικά το βλέμμα της προς την πλευρά της Ασίας (βλέπε νέα Σύνοδο Κορυφής Quad – ΗΠΑ, Αυστραλίας, Ινδίας, Ιαπωνίας – στις 24 Σεπτεμβρίου στην Ουάσιγκτον, τη δεύτερη μέσα σε διάστημα επτά μηνών)… Κάπως έτσι κύλησε η εβδομάδα της 76ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.
Κατά τη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ Αμπντουλά Σαχίντ στις 21 Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας «παρατήρησε με νόημα», όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές, «ότι η Τουρκία “κόπτεται” μεν για την εικόνα της στον ΟΗΕ με την κατασκευή ενός επιβλητικού κτηρίου» (σ.σ. του πολυόροφου «τουρκικού σπιτιού» ή «τουρκικού κέντρου» στο Μανχάτταν, όπου στεγάζεται πλέον η μόνιμη τουρκική αντιπροσωπεία) αλλά την ίδια ώρα «παραβιάζει κατάφορα τον Χάρτη του ΟΗΕ εκτοξεύοντας απειλές πολέμου εναντίον της Ελλάδας».
Ναι μεν… αλλά
Για την ιστορία (και για να ξέρουμε τι μας γίνεται), αξίζει ίσως να σημειωθεί ότι ο Αμπντουλά Σαχίντ, στον οποίο ο Νίκος Δένδιας ορθώς κατήγγειλε την επιθετική τουρκική υποκρισία, έχει συναντηθεί κατ’ επανάληψη με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου το τελευταίο διάστημα: τον Σεπτέμβριο του 2021, τον Μάιο του 2021, και τον Νοέμβριο του 2020, ενώ οι δυο τους είχαν και τηλεφωνική συνομιλία τον Απρίλιο της χρονιάς που πέρασε…
Ο Νίκος Δένδιας ορθώς πράττει και επιχειρεί να θέσει θέμα τουρκικής επιθετικής αναξιοπιστίας ενώπιον της διεθνούς κοινότητας. Οι τουρκικοί τακτικισμοί ωστόσο, αν και αναξιόπιστοι/καιροσκοπικοί/αναθεωρητικοί/υπονομευτικοί της διεθνούς νομιμότητας, φαίνεται πως διαμορφώνουν ένα πλαίσιο τετελεσμένων που – εάν ιδωθούν συνδυαστικά – λειτουργούν σε βάρος των ελληνικών εθνικών συμφερόντων.
Επαφές Ερντογάν – Τσαβούσογλου
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποδέχθηκε τις περασμένες ημέρες στο επονομαζόμενο «σπίτι της Τουρκίας» (Turkevi Center) στη Νέα Υόρκη προέδρους και πρωθυπουργούς από τη Λιβύη (Μοχάμεντ αλ Μένφι), την Αλβανία (Έντι Ράμα), την Ουκρανία (Β. Ζελένσκι), την Πολωνία (Α. Ντούντα), το Ηνωμένο Βασίλειο (Μπόρις Τζόνσον), την Σλοβενία, την Κροατία, τη Γεωργία, τη Φινλανδία κ.ά. Αλλά και ο Τούρκος υπουργός Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε στις 21 Σεπτεμβρίου τη δική του συνάντηση, ως «σημαντικός σύμμαχος των ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ» όπως θα σημείωνε εκ των υστέρων ο Νεντ Πράις, με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Άντονι Μπλίνκεν στη Νέα Υόρκη.
Ενδεικτικά των τουρκικών μεθοδεύσεων, και όσα υποκριτικά/παραπλανητικά δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από το βήμα της 76ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στις 21 Σεπτεμβρίου, απευθυνόμενος στη διεθνή κοινότητα. Εάν πιστέψουμε όσα υποστήριξε ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος, τότε η Άγκυρα εξακολουθεί να επιθυμεί την ένταξή της στην ΕΕ καθώς και τον διάλογο σε Αιγαίο (διμερώς, με την Ελλάδα) και Ανατολική Μεσόγειο (πολυμερώς, στο πλαίσιο μιας διάσκεψης για την περιοχή με τη συμμετοχή όλων: Eastern Mediterranean Conference). Παράλληλα, και πάντοτε σύμφωνα με τον ίδιο τον Ερντογάν, η Τουρκία σέβεται και το διεθνές δίκαιο ενώ επιδιώκει – υποτίθεται – και σχέσεις καλής γειτονίας με τους γύρω, ως η χώρα όμως με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ και στο Κυπριακό εκείνη – σύμφωνα με την τουρκική ηγεσία – δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να στηρίζει το «νέο όραμα» των Τουρκοκυπρίων… με την υποσημείωση ωστόσο πως μιλάμε για ένα τουρκικό και όχι τουρκοκυπριακό «όραμα» διχοτόμησης του νησιού.
Από τη Νέα Υόρκη στην Κρήτη
Την ώρα όμως που όλα αυτά συνέβαιναν στη Νέα Υόρκη, πίσω στα καθ’ ημάς: τουρκικά αλιευτικά αλώνιζαν παρανόμως εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, σκάφη της τουρκικής ακτοφυλακής παρενοχλούσαν ελληνικά αλιευτικά, και πολεμικά πλοία της γείτονος παρενοχλούσαν το ερευνητικό πλοίο «Nautical Geo» παραβιάζοντας, όπως καταγγέλλεται, ακόμη και το όριο των 6 ναυτικών μιλίων των ελληνικών χωρικών υδάτων ανατολικά της Κρήτης.
Για όλα τα παραπάνω τα εξόχως προκλητικά, έγιναν από την ελληνική πλευρά διαβήματα προς την Άγκυρα (1, 2), πλην όμως η πράξη έχει αποδείξει πως οι προκλήσεις δεν αντιμετωπίζονται με διαβήματα. Εάν αντιμετωπίζονταν θα έπρεπε πια να έχουν διακοπεί έπειτα από τόσα και τόσα, πλην όμως εκείνες εξακολουθούν… εντεινόμενες.
«Το καλοκαίρι των “ήσυχων” τουρκικών μαξιμαλισμών φέρνει δύσκολο χειμώνα», γράφαμε τον περασμένο Αύγουστο στο Α&Δ και, ως φαίνεται, ο χειμώνας ήρθε φέτος νωρίς, με την Τουρκία να παίρνει όλες τις πάγιες προκλήσεις του παρελθόντος και να τις επεκτείνει:
διασυνδέοντας το αίτημα περί αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου με την (αμφισβητούμενη κατά την Άγκυρα) κυριαρχία τους,
προωθώντας «λύσεις» διχοτόμησης στην Κύπρο (εκλογή Τατάρ, άνοιγμα Βαρωσίου υπό κατοχική διοίκηση),
προκαλώντας στο όριο ή ακόμη και εντός των 6 ναυτικών μιλίων των ελληνικών χωρικών υδάτων (σεισμογραφικό Oruç Reis, τουρκικά αλιευτικά, φρεγάτα TCG Gemlik).
Το Casus belli και ο «πόλεμος» που ήδη μαίνεται
Υπό το πρίσμα των τελευταίων εξελίξεων (εάν σε αυτές προσθέσει κανείς και όσα έχουν προηγηθεί: το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019, την εργαλειοποίηση του προσφυγικού το 2020 και το καλοκαίρι της κρίσης με το Oruç Reis) ίσως και να μην έχει πια νόημα να μιλάμε για casus belli. Ο Τουρκία δεν έχει ανάγκη να κάνει πόλεμο… καθώς κάνει όλα τα άλλα… τα άκρως επιθετικά.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο ωστόσο, δεν μπορεί παρά να διερωτηθεί κανείς πως ακριβώς στοιχειοθετείται η άποψη, που εξέφρασε προ ημερών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης «έχει κατορθώσει να αναβαθμίσει τον πολιτικό και γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας, υπερασπιζόμενος αποτελεσματικά τα εθνικά μας δίκαια και τις επιδιώξεις μας σε όλα τα επίπεδα»…
Δημοσίευση σχολίου