Ο δικηγόρος Πέτρος Μηλιαράκης έγραψε ένα εξαιρετικό άρθρο στο οποίο αναλύει με επιστημονικό τρόπο τις γεωστρατηγικές προεκτάσεις της Σύμβασης του Δίκαιου της Θάλασσας. Μάλιστα, ξεκινάει σωστά σχολιάζοντας την απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου στην υπόθεση των Φιλιππίνων κατά της Κίνας. Αυτή η διένεξη παρότι ότι φαίνεται ότι δεν έχει καμία σχέση με την ελληνοτουρκική διαφορά, έχει ορισμένα σημεία, ιδιαίτερα μετά την απόφαση που πρέπει να μελετηθούν από το ελληνικό ΥΠΕΞ.
Γράφει ο Θεόδωρος Καρυώτης
Την Τρίτη, 12 Ιουλίου 2016, το Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο της Χάγης, εξέδωσε την απόφασή του για την αντιδικία μεταξύ της Κίνας και των Φιλιππίνων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Η απόφαση των πέντε δικαστών, έκτασης 501 σελίδων, που αναμενόταν με αγωνία από την διεθνή κοινότητα ήταν ομόφωνη υπέρ των Φιλιππίνων και κατέδειξε τις κινεζικές παραβιάσεις του Δίκαιου της Θάλασσας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Η Δημοκρατία των Φιλιππίνων κατέφυγε στο Δικαστήριο τον Ιανουάριο του 2013 και η απόφαση την ικανοποιεί στην πλειοψηφία των θεμάτων. Η Κίνα πάντως αρνήθηκε από την αρχή την δικαιοδοσία του Δικαστηρίου και δεν συμμετείχε στις διαδικασίες. Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι η διακεκομμένη γραμμή της Κίνας είναι παράνομη και αυθαίρετη, τα ιστορικά δικαιώματα που προβάλει η Κίνα δεν έχουν καμία ισχύ με βάση το διεθνές δίκαιο και τα νησιά Spratly δεν αποτελούν νησιά όπως αυτά ορίζονται από τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Πιο συγκεκριμένα, η παράγραφος καταπέλτης για την Κίνα αναφέρει: «Το Δικαστήριο συμπέρανε ότι, το γεγονός ότι η Κίνα έχει ιστορικά δικαιώματα στις πλουτοπαραγωγικές πηγές των υδάτων της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, τέτοια δικαιώματα εξαφανίστηκαν ως ασυμβίβαστα με την έννοια της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης όπως αυτή προβλέπεται από την Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας». Αυτή την παράγραφο πρέπει, μελλοντικά, να την θυμόμαστε γιατί κάτι παρόμοιο προσπαθεί να προβάλει και η Τουρκία στο Αιγαίο.
Η Κίνα, μετά την απόφαση, έγινε ακόμα πιο εχθρική, αυξάνοντας περιοδικά την ναυτική της ισχύ στη Νότια Σινική Θάλασσα. Επέβαλε τη ρητορική της, καταδικάζοντας όχι μόνο την διαιτητική απόφαση σαν “αδικαιολόγητη”, αλλά και το ίδιο το δικαστήριο σαν «μαριονέτα». Υποψιάζομαι, ότι η Τουρκία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην Σινική Θάλασσα και καμαρώνει τις κινεζικές θέσεις μια και έτσι συμπεριφέρεται η ίδια στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στη συνέχεια ο συγγραφέας κάνει μια σωστή ανάλυση του UNCLOS και περιγράφει τα άρθρα που αφορούν την Ελλάδα σε σχέση με την Αρχή της Αβλαβούς Διέλευσης δια της Χωρικής Θάλασσας (Innocent passage) και τις Κλειστές και Ημίκλειστες Θάλασσες. Όμως στο τέλος του άρθρου του αναφέρει ότι δηλαδή η Ελλάδα είναι ένα μικτό Αρχιπελαγικό κράτος!
Πιο συγκεκριμένα αναφέρει: «Η Ελλάδα ως μικτό Αρχιπελαγικό κράτος. Η έννοια του Αρχιπελάγους καθιερώθηκε για πρώτη φορά στο Montego Bay της Ιαμαϊκής και αυτό εισάγει οπωσδήποτε θετικό πρόκριμα για την Ελλάδα, γιατί οφείλουμε να διεκδικούμε με ενεργητικές παρεμβάσεις να επεκταθεί η έννοια αυτή, με όλα βεβαίως τα επιμέρους αποτελέσματά της, και στα μικτά Αρχιπελαγικά κράτη, όπως είναι η χώρα μας.
»Η νέα Σύμβαση προσφέρει μια επαρκή βάση για το σκοπό αυτό. Άλλωστε η αρχιπελαγική δομή καθεαυτή απαιτεί εκ των πραγμάτων για όλα τα αρχιπελαγικά κράτη, (αμιγή ή μικτά) την ειδική πρόνοια της μη “διάσπασης” του ενιαίου της αρχιπελαγικής δομής.
Αυτή η πρόνοια πρέπει να καθορίζει την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας – ΑΟΖ και όλα τα εκ του Δικαίου της Θάλασσας απορρέονται δικαιώματα. Συνεπώς, επιβάλλεται επαναπροσδιορισμός της όλης “τακτικής” της Αθήνας, με βάση το ότι η Ελλάδα είναι Μικτό Αρχιπελαγικό Κράτος του οποίου η δομή είναι αδιάσπαστη!»
Τέτοια έννοια δεν θα βρει κανείς στα 320 Άρθρα και στα εννέα Παραρτήματα της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Ακόμα θυμάμαι την μοναδική αλλά σημαντική ήττα μας στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (1973-1982).
Σε μια συνεδρίαση της 2ης Επιτροπής που η συζήτηση αφορούσε στην έννοια του «Αρχιπελαγικού Κράτους», ο αρχηγός της Ελληνικής αντιπροσωπείας, ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος έλαβε το λόγο για να περιγράψει την ελληνική λέξη Αρχιπέλαγος.
Μέσα σε απόλυτη σιγή εξήγησε εκείνη την ημέρα ότι η λέξη «αρχιπέλαγος» είναι ελληνική λέξη και για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε στην ιστορία για να περιγράψει το Αιγαίο! Μετά, υποστήριξε με επιχειρήματα γιατί η Ελλάδα, με βάση αυτό το ιστορικό γεγονός, δικαιούται να χαρακτηριστεί, στη νέα Σύμβαση του Δίκαιου της Θάλασσας, ως Αρχιπελαγικό Κράτος.
Δυστυχώς, η συζήτηση που ακολούθησε για αρκετές ημέρες δεν έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα για την ελληνική πρόταση και έτσι η νέα Σύμβαση (UNCLOS) αναγνωρίζει ως αρχιπελαγικά κράτη μόνο τα κράτη που αποτελούνται αποκλειστικά από νησιά. Εάν τότε, είχε επικρατήσει η άποψη μας, τα πράγματα θα ήταν σήμερα πολύ διαφορετικά στο Αιγαίο.
Έτσι το UNCLOS αναγνωρίζει μόνο πέντε κράτη σαν αρχιπελαγικά. Αυτά είναι η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες, οι Μπαχάμες, τα νησιά Φίτζι και η Παπούα Νέα Γουινέα. Ας δούμε τι ακριβώς αναφέρει το UNCLOS για τα Αρχιπελαγικά κράτη:
Δημοσίευση σχολίου