Του Charles Grant
Αν οι Βρετανοί ψηφίσουν να φύγουν από την ΕΕ, θα το κάνουν κατά κύριο λόγο διότι θέλουν λιγότερους μετανάστες από χώρες της ΕΕ στην χώρα τους. Επίσης διατυπώνουν αντιρρήσεις για την απώλεια κυριαρχίας που συνεπάγεται η συμμετοχή στην Ένωση, και για την συμβολή της Βρετανίας στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ωστόσο εάν κερδίσει η πλευρά που υποστηρίζει την έξοδο, οι Βρετανοί ίσως χρειαστεί να αποδεχθούν την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων, όπως και η υπόλοιπη ΕΕ, τις συγκρίσιμες συμβολές στον προϋπολογισμό και ακόμη λιγότερη κυριαρχία από αυτή που απολαμβάνουν σήμερα. Και αυτό διότι η Βουλή θα μπορούσε να επιβάλει την "νορβηγική επιλογή" σε μια μετά το Brexit κυβέρνηση.
Η Νορβηγία, όπως και η Ιρλανδία και το Λιχτενστάιν, είναι μέρος της "Ευρωπαϊκής Οικονομικής Περιοχής" (ΕΕΑ). Αυτές οι χώρες δεν συμμετέχουν στις πολιτικές αλιείας ή στις αγροτικές πολιτικές, αλλά συμμετέχουν στην ενιαία αγορά. Όταν η ΕΕ συντάσσει κανόνες για την ενιαία αγορά, συμβουλεύεται και αυτές τις τρεις. Αλλά δεν έχουν δικαίωμα ψήφου, από τη στιγμή που δεν έχουν εκπροσώπους στην Κομισιόν, στο Συμβούλιο των Υπουργών και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Νορβηγία πρέπει να δεχθεί την ελεύθερη μετακίνηση της εργασίας (φιλοξενεί σχεδόν τρεις φορές περισσότερους μετανάστες από ό,τι το Ηνωμένο Βασίλειο, κατά κεφαλήν) και συμβάλει στον προϋπολογισμό της ΕΕ (περίπου το 90% αυτού που πληρώνει το Ηνωμένο Βασίλειο, κατά κεφαλήν). Και η Νορβηγία δεν μπορεί –ενώ η Βρετανία τώρα μπορεί- να ασκήσει βέτο εάν μία χώρα θέλει να ενταχθεί στην ΕΕ, αν και πρέπει να επιτρέπει την είσοδο στους εργαζόμενους κάθε νέου μέλους.
Τα περισσότερα από τα σοβαρά οικονομικά ινστιτούτα που έχουν αναλύσεις τις προοπτικές του Brexit, έχουν καταλήξει ότι η ΕΕΑ μπορεί να είναι λιγότερο επιζήμια για την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου από ό,τι οι εναλλακτικές, όπως μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ("το μοντέλο Καναδά") ή η εξάρτηση από τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Είναι το μόνο μοντέλο που δεν θα ήταν καταστροφικό για το City: οι τράπεζες από τις χώρες της ΕΕΑ απολαμβάνουν δικαιώματα "διαβατηρίου" στην ενιαία αγορά, που σημαίνει ότι μπορεί να έχουν τις ρυθμίσεις του Λονδίνου και στη συνέχεια να κάνουν business σε όλη την ΕΕ χωρίς την ανάγκη ρυθμιστικών εγκρίσεων από άλλες χώρες. Ωστόσο, η ΕΕΑ και πάλι θα άφηνε το City σε μια παράξενη θέση: οι χρηματοπιστωτικές εταιρείες θα έπρεπε να εφαρμόσουν κανόνες τους οποίους η Βρετανία δεν θα είχε ψηφίσει.
Ας υποθέσουμε ότι οι Βρετανοί αποφασίζουν το Brexit. Περίπου το 70% των βουλευτών στη Βουλή των κοινοτήτων τάσσεται υπέρ της παραμονής. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι βουλευτές θα αγνοήσουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Αλλά οι φιλοευρωπαίοι Συντηρητικοί, Εργατικοί και του SNP, θα μπορούσαν κάλλιστα να σχηματίσουν μια κυβέρνηση υπό τον Michael Gove και τον Boris Johnson, να ψάχνει το λιγότερο επιζήμιο μοντέλο για την βρετανική οικονομία. Η κυβέρνηση θα βρισκόταν υπό ισχυρές πιέσεις από τις μεγάλες επιχειρήσεις και το City να επιλέξει την ΕΕΑ. Η ΕΕ θα ήταν αρκετά χαρούμενη εάν το Ηνωμένο Βασίλειο εντασσόταν στην ΕΕΑ: οι θεσμοί υπάρχουν ήδη, και οι διαπραγματεύσεις θα ήταν πιο γρήγορες και πιο εύκολες από εκείνες που θα απαιτούσαν οι εναλλακτικές λύσεις.
Προφανώς, εάν η κυβέρνηση υποκύψει στην επιθυμία για την ΕΕΑ, θα υπάρξει μεγάλη αναστάτωση. Πολλοί άνθρωποι θα είχαν ψηφίσει υπέρ του Brexit προκειμένου να αποφύγουν την μετανάστευση από την ΕΕ. Αλλά το ερώτημα στην κάλπη είναι για την συμμετοχή στην ΕΕ και δεν αποκλείει το νορβηγικό μοντέλο της μη συμμετοχής. Σε κάθε περίπτωση, τόσο ο Gove όσο και ο Johnson είναι φιλελεύθεροι οικονομικά. Έχω συζητήσει γα την ΕΕ και με τους δύο και θυμάμαι ότι στις καρδιές τους δεν αντιτίθενται στη μετανάστευση από την ΕΕ. Ίσως να μην κλάψουν πολύ αν το Κοινοβούλιο τους υποχρεώσει να στραφούν προς την ΕΕΑ.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου