BRUEGEL
της Silvia Merler
Μετά από μία συνεδρίαση του Eurogroup η οποία φαίνεται πως δεν έχει πετύχει μεγάλη πρόοδο, και αφού η Ελλάδα τήρησε τις υποχρεώσεις της στο ΔΝΤ αντλώντας από τους δικούς της λογαριασμούς σε SDR, το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών δημοσίευσε χθες τα προκαταρκτικά στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της περιόδου Ιανουάριος-Απρίλιος 2015. Υπάρχουν θετικές ενδείξεις, επίσης από την πλευρά των εσόδων, αλλά η ταμειακή κατάσταση παραμένει επισφαλής εν όψει των επικείμενων προθεσμιών.
Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν το μοτίβο που παρατηρήθηκε τον περασμένο μήνα, με μια αξιοσημείωτη βελτίωση στο πρωτογενές πλεόνασμα, η οποία προέρχεται κυρίως από τις περικοπές δαπανών και μια πιο περιορισμένη βελτίωση στα έσοδα.
Τα στοιχεία για το ισοζύγιο του προϋπολογισμού, εμφανίζουν ένα έλλειμμα 508 εκατ. ευρώ στο διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου 2015 έναντι του στόχου για έλλειμμα 2,9 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2015, και σημαντικά χαμηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014 (όταν το έλλειμμα διαμορφωνόταν στα 1,15 δισ. ευρώ. Αντί αυτού, το πρωτογενές ισοζύγιο προϋπολογισμού κατέγραψε πλεόνασμα 2,16 δισ. ευρώ στους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 287 εκατ. ευρώ. Αυτό υποδηλώνει ότι σωρευτικά, το πρωτογενές ισοζύγιο έχει υπεραποδώσει του στόχου κατά 2,45 δισ. ευρώ.
Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 15,8 δισ. ευρώ για την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2015, υπεραποδίδοντας του στόχου κατά 372 εκατ. ευρώ. Τον προηγούμενο μήνα, η υπεραπόδοση διαμορφώθηκε στα 94 εκατ. ευρώ. Για τον μήνα Απρίλιο μόνο, τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού ανήλθαν στα 3,79 δισ. ευρώ, υπεραποδίδοντας του μηνιαίου στόχου κατά 278 εκατ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά τον περασμένο μήνα, τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην βελτίωση στην πλευρά των εσόδων, υπεραποδίδοντας του στόχου κατά 465 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η βελτίωση στα τακτικά έσοδα που παρατηρήθηκε τον προηγούμενο μήνα, επιβεβαιώθηκε. Τα τακτικά καθαρά έσοδα υπερέβησαν τον στόχο κατά 494 εκατ. ευρώ αυτό τον μήνα, κάτι που μπορεί να υποδηλώνει ότι η κατάσταση των εσόδων σταδιακά εξομαλύνεται. Ενώ σε σωρευτική βάση τα τακτικά καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού εξακολουθούν να είναι μακριά από τον στόχο, το έλλειμμα διαμορφώνεται τώρα μόλις στα 92 εκατ. ευρώ σε σχέση με την απόκλιση των 584 εκατ. ευρώ που καταγράφθηκε τον περασμένο μήνα.
Και πάλι, ο έλεγχος των δαπανών ήταν ο βασικός μοχλός πίσω από την βελτίωση του πρωτογενούς πλεονάσματος. Μόνο για τον Απρίλιο, οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 3,8 δισ. ευρώ, δηλαδή 521 εκατ. ευρώ χαμηλότερα του στόχου, με τις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού να διαμορφώνονται σε 16,3 δισ. ευρώ, δηλαδή 2 δισ. ευρώ λιγότερο από ό,τι ο στόχο. Οι τακτικές δαπάνες διαμορφώθηκαν στα 15,5 δισ. ευρώ και ήταν μειωμένες κατά 1,6 δισ. ευρώ έναντι του στόχου, κυρίως λόγω της μείωσης των πρωτογενών δαπανών κατά 1,45 δισ. ευρώ και της μείωσης των στρατιωτικών προμηθειών.
Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν το μοτίβο που παρατηρήθηκε σαφώς τον περασμένο μήνα. Το πρωτογενές πλεόνασμα βελτιώνεται, κυρίως λόγω της περικοπή δαπανών (ένα σημαντικό μέρος των οποίων καθυστέρησε τις πληρωμές, σύμφωνα με τις ειδήσεις). Η περιορισμένη βελτίωση των τακτικών εσόδων είναι σημαντική, καθώς μπορεί να σηματοδοτεί μια βραδεία ομαλοποίηση στο σκέλος εσόδων, αλλά η συνολική κατάσταση παραμένει πολύ επισφαλής λόγω του ότι πλησιάζουν οι προθεσμίες πληρωμής.
Η Ελλάδα πριν από δύο ημέρες πλήρωσε την οφειλή της ύψους 745 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ, προσφεύγοντας στον δικό της λογαριασμό SDR. Όπως αναφέρεται τα ελληνικά αποθέματα SDR διαμορφωνόταν στα 700 εκατ. ευρώ στο τέλος Μαρτίου και τα 650 εκατ. ευρώ χρησιμοποιήθηκαν για την πληρωμή.
Αυτό που η Ελλάδα έκανε, είναι ουσιαστικά παρόμοιο με το να πάρει ένα δάνειο από ένα ταμείο για να πληρώσει το ίδιο το ταμείο. Αν και είναι έξυπνο βραχυπρόθεσμα, έχει συνέπειες. Όταν τα ποσοστά των SDRs ενός μέλους είναι χαμηλότερα από την κατανομή του, το μέλος αναλαμβάνει μια υποχρέωση καθαρού τόκου. Αυτό το επιτόκιο πρέπει να πληρώνεται κάθε τρίμηνο και καθορίζεται σε εβδομαδιαία βάση σύμφωνα με έναν σταθμισμένο μέσο όρο αντιπροσωπευτικού επιτοκίου στο τρίμηνο ομόλογο στις αγορές χρήματος των τεσσάρων νομισμάτων του καλαθιού SDR (δηλαδή του αμερικανικού δολαρίου, του ιαπωνικού γιεν, του ευρώ και της στερλίνας). Το χρονοδιάγραμμα για την αντικατάσταση των χρησιμοποιηθέντων SDR είναι αδιευκρίνιστο, αλλά τα ΜΜΕ ανέφεραν ότι η συμμετοχή θα πρέπει να αποκατασταθεί “σε σύντομη χρονική περίοδο.
Ενώ αγοράζει χρόνο στο άμεσο κοντινό μέλλον, η κίνηση θα μπορούσε επομένως να ασκήσει πίεση στην Ελλάδα στον επόμενο μήνα, όταν ήδη έχει να καλύψει πληρωμές 1,5 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ. Εκτός από αυτό, η Ελλάδα πρέπει να πληρώσει περίπου 2,5 δισ. ευρώ σε μισθούς, συντάξεις, επιδόματα κοινωνικής προστασίας και υγείας στους δημοσίους υπαλλήλους κάθε μήνα, και δημοσιεύματα από την Wall Street Journal υποδηλώνουν ότι θα μπορούσε να υπάρξει έλλειμμα περίπου 500 εκατ. ευρώ για τον Μάιο ήδη, πόσο μάλλον για τον Ιούνιο.
Το σχέδιο της κυβέρνησης να αντλήσει από τα αποθέματα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, φαίνεται να αποτυγχάνει, καθώς τα δημοσιεύματα αναφέρουν πως μέχρι σήμερα μόλις 2 στους 325 δήμους ανά την Ελλάδα έχουν αποδεχθεί να παραδώσουν τα χρήματά τους. Στο μεταξύ, η φυγή κεφαλαίων φέρεται να επιδεινώνεται (με τους Έλληνες καταθέτες να αποσύρουν τα χρήματά τους και να αγοράζουν ασφαλή assets όπως τα αυτοκίνητα και η ΕΚΤ να εξετάζει την αύξηση του haircut από το περίπου 23% σήμερα, μεταξύ του 44% και 80%, κάτι που τα τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι θα διαβρώσει ουσιαστικά το τοπικό σύστημα πρόσβασης στην ρευστότητα του Eurosystem. Εξετάζοντας όλα τα φαινόμενα, φαίνεται στα αλήθεια ότι θα ζήσουμε ένα πολύ θερμό καλοκαίρι.
Δημοσίευση σχολίου