Του ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ
Το πήρε …λάθος, η κυπριακή κυβέρνηση και ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιαδης, καθώς σπεύδουν να επιβεβαιώσουν τις ανησυχίες και τις υποψίες ότι η νέα εσπευσμένη έναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό δεν έχουν άλλο κίνητρο, πέραν του ενδιαφέροντος για συμμετοχή και ανταμοιβή της Τουρκίας από το «μέρισμα» του φυσικού αερίου.
Ο ίδιος ο πρόεδρος της Κύπρου Ν. Αναστασιαδης πριν καλά-καλά ξεκινήσουν οι συνομιλίες έσπευσε με συνέντευξη του στο Associated Press να δηλώσει ότι η «επίτευξη λύσης στο Κυπριακό και η επανένωση της Κύπρου θα συνέβαλλε και στην εξασφάλιση των αναγκών της Τουρκίας στον ενεργειακό τομέα»
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας τονίζει ότι η κατάληξη σε συμφωνία θα διευκόλυνε και τις επιδιώξεις της Άγκυρας να αποκτήσει πρόσβαση στην προμήθεια κυπριακού και ισραηλινού φυσικού αερίου και θα βοηθούσε στην αναβάθμιση των σχέσεων της με το Τελ Αβίβ, προσθέτοντας ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να εξάγει φυσικό αέριο στην Τουρκία μέσω μιας επανενωμένης Κύπρου. Και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου Χρήστος Στυλιανίδης ήδη από την Κυριακή (στο ΕΘΝΟΣ) είχε προαναγγέλλει την πρόθεση της Λευκωσίας να συνδέσει το φυσικό αέριο με την διαδικασία των συνομιλιών, λέγοντας ότι θα πρέπει να αξιοποιηθούν ενεργειακές ανάγκες της Τουρκίας σε σχέση με το φυσικό αέριο της Κύπρου εάν αυτό θα βοηθούσε σε μια καλή λύση του Κυπριακού.
Όμως το άγονο και μόνο ότι η Λευκωσία βγαίνει πριν ακόμη μοιραστούν τα χαρτιά να ρίξει στο τραπέζι το πιο ισχυρό της χαρτί δημιουργεί έντονο προβληματισμό για το ποιες δεσμεύσεις έχει αναλάβει και ποια είναι η διαπραγματευτική τακτική που έχει επιλέξει.
Η «γενναιοδωρία» του Νίκου Αναστασιαδη θα είχε πιθανόν νόημα σε μεταγενέστερο στάδιο των διαπραγματεύσεων όταν το φυσικό αέριο θα έμπαινε στο τραπέζι όταν θα κρίνονταν το εδαφικό, το περιουσιακό, αλλά και το ζήτημα των αρμοδιοτήτων της ομόσπονδης κυβέρνησης .
Αντιθέτως η Λευκωσία για ανεξήγητους λόγους θέτει τώρα στο τραπέζι το φυσικό αέριο χωρίς καν να έχει εξασφαλίσει ως στοιχειώδες αντάλλαγμα μια διαφορετική πιο θετική βάση των συνομιλιών που θα αποτυπώνονταν στο Κοινό Ανακοινωθέν.
Η προβληματική τακτική που ακολουθεί η Λευκωσία αναδεικνύεται και από το γεγονός ότι ενώ ο κ. Αναστασιαδης εξυμνεί το Κοινό Ανακοινωθέν και δίνει την αίσθηση ότι ικανοποιεί πλήρως τις ελληνοκυπριακές θέσεις, την ίδια στιγμή ο κ. Ερογλου ο οποίος έχει αποσπάσει ήδη αρκετές παραχώσεις στο Κοινό Ανακοινωθέν, εμφανίζεται …ελαφρά δυσαρεστημένος με το περιεχόμενο του και ήδη διατυπώνει όλο και πιο προωθημένες θέσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι το μήνυμα που στέλνουν οι τουρκοκύπριοι είναι ότι π.χ. η Αμμόχωστος είναι θέμα της συνολικής λύσης και όχι ζήτημα ΜΟΕ, και ότι το εδαφικό που αποτελεί και το κρίσιμο ζήτημα για τους ελληνοκύπριους θα συζητηθεί στο …τέλος της διαδικασίας, σε πενταμερή μάλιστα Διάσκεψη με την συμμετοχή των τριών εγγυητριών δυνάμεων. Ο κ. Ερογλου μάλιστα επιμένει στη θέση περί «ένωσης δυο κρατών» αλλά και στην έναρξη των συνομιλιών στην βάση των «κεκτημένων» που είχε εξασφαλίσει από τον κ. Χριστοφια η τουρκοκυπριακή πλευρά στην προηγούμενη φάση των συνομιλιών.
Το ενδιαφέρον τώρα εστιάζεται στις πρώτες επισκέψεις που θα έχουν σε Αθήνα και Άγκυρα οι δυο διαπραγματευτές Κουντρετ Οζερσάι και Ανδρεας Μαυρογιάννης στις 27 Φεβρουαρίου, καθώς θα αποκαλυφθούν και οι προθέσεις της τουρκικής πλευράς.
Η χιαστί διαδικασία που εμφανίσθηκε μεν ως πρόταση του Ευάγγελου Βενιζελου στον Αχμέτ Νταβουτογλου αλλά αποτελεί σε άλλο επίπεδο μια πάγια επιδίωξη της Τουρκίας ώστε να απεκδυθεί των ευθυνών για την εισβολή και κατοχή και να προβάλλει το κυπριακό ως πρόβλημα μεταξύ των δυο κοινοτήτων και των δυο εγγυητριών δυνάμεων, δεν πρόκειται να είναι ένα απλό πέταγμα της μπάλας στην εξέδρα όπως ίσως έλπιζε η ηγεσία του ελληνικού ΥΠΕΞ.
Ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΞ Αν. Μητσιαλης θα έχει δύσκολες συναντήσεις με τον Κ. Οζερσάι καθώς η Ελλάδα είναι προφανές ότι δεν έχει τίποτα χειροπιαστό να προσφέρει στην διαδικασία, σε αντίθεση με την Τουρκία η οποία πρωτίστως οφείλει να αποσύρει την κατοχική δύναμη, αλλά αναμένεται να δεχθεί μια σειρά «αιτημάτων» από τον τουρκοκύπριο διαπραγματευτή. Στον κατάλογο του κ.Οζερσάι είναι μια σειρά μέτρα τα οποία όμως πρακτικά οδηγούν στην έμμεση αναγνώριση του ψευδοκράτους και με την ευκαιρία μάλιστα της ελληνικής προεδρίας θα τίθενται ζητήματα που αφορούν την υποτιθέμενη «απομόνωση» των τουρκοκυπρίων αλλά και τις ευρωτουρκικες σχέσεις, όπου αρκετά Κεφάλαια ενταξιακών διαπραγματεύσεων παραμένουν παγωμένα λόγω της άρνησης της Τουρκίας να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο Τελωνειακής Ένωσης και προς την Κύπρο.
Στην Αγκυρα ο κ.Μαυρογιαννης έχοντας απέναντι του τον ισχυρό άνδρα της γραφειοκρατίας του τουρκικού ΥΠΕΞ Φ. Σινιριογλου θα επιχειρήσει να βάλει στον παιγνίδι την Τουρκία και να εμφανίσει δημοσίως ότι πλέον η Λευκωσία διαπραγματεύεται απευθείας με την Αγκυρα, η οποία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το παιγνίδι αυτό όπως το εμπνεύστηκαν αρχικά είχε μόνον «οφέλη» για την ελληνοκυπριακή πλευρά, αλλά πλέον αποδεικνύεται ότι έχει και παγίδες για την Λευκωσία αλλά και την ίδια την Αθήνα.
Από πολλές πλευρές στην αναζήτηση ωφελήματος που θα αποτελέσει κίνητρο για να πειστεί η κοινή γνώμη στην Κύπρο για την σπουδαιότητα των συνομιλιών, προβάλλεται το θέμα της Αμμοχώστου με τρόπο μάλιστα ως να απομένει η τυπική υπογραφή για την επιστροφή της στους νόμιμους κατοίκους της.
Ας μην λησμονείται ότι το θέμα της Αμμοχώστου έχει προκύψει πριν από τουλάχιστον τρεις δεκαετίες όταν με ψηφίσματα του ΟΗΕ αλλά και με ψηφίσματα του αμερικανικού Κογκρέσου είχε τεθεί επί τάπητος το θέμα για άνοιγμα της στοιχειωμένης πια πόλης.
Έναυσμα για το νέο γύρο σεναριολογιας σχετικά με την Αμμόχωστο έδωσε η αναφορά του εκπρόσωπου του Λευκού Οίκου που εξέφρασε την υποστήριξη των ΗΠΑ στα «μέτρα που στοχεύουν την μελλοντική αναζωογόνηση της περιοχής της Αμμοχώστου όταν συμφωνηθεί από τις δυο κοινότητες».
Δικαιολογημένα η αναφορά και μόνο στην Αμμόχωστο που για τον πρόεδρο Ν. Αναστασιαδη είχε αποτελέσει βασικό σημείο της πολιτικής του στο πλαίσιο μιας συνολικής πρότασης για ΜΟΕ, ήταν ενθαρρυντική και πολλοί παράγοντες της κυπριακής κυβέρνησης έσπευσαν να πανηγυρίσουν για την «υιοθέτηση» εκ μέρους του Πρόεδρου Όμπυα της πρότασης για άνοιγμα της Αμμοχώστου και επιστροφής των νομίμων κατοίκων.
Ταυτόχρονα άρχισαν να εμφανίζεται ευφάνταστα σενάρια που όχι μόνο θεωρούσαν δεδομένη την υπόθεση της Αμμόχωστο αλλά προεξοφλούσαν με σιγουριά και τα μερικά δισεκατομμύρια ευρώ που θα προκύψουν από την ανοικοδόμηση της Αμμοχώστου και την απόδοση της πόλης και πάλι στον τουρισμό, στο εμπόριο και σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Δεν είναι λίγα τα δημοσιεύματα μάλιστα που με αφορμή αυτή την προεξοφλημένη επιστροφή της Αμμοχώστου, πρόβαλλαν το οικονομικό όφελος, ως κίνητρο για εσπευσμένη λύση του Κυπριακού.
Βεβαίως καθόλου δεν προβλήθηκε η σημαντική επισήμανση της ανακοίνωσης του Λευκού Οίκου, στην ανοικοδόμηση δηλαδή της Αμμοχώστου «εφόσον συμφωνηθεί από τις δυο κοινότητες». Είναι πάγια θέση της Τουρκίας την οποία έχει εκφράσει από το φθινόπωρο επανειλημμένα ο κ.Νταβουτγολου και αποτελεί σημαία για τον κ. Ερογλου, ότι η Αμμόχωστος δεν μπορεί να είναι ένα ΜΟΕ αλλά αποτελεί μέρος της συνολικής λύσης και επίσης είναι γνωστή η τουρκική θέση ότι μόνο σε μορφή πακέτου που θα περιλάμβανε σοβαρότατα ανταλλάγματα προς το ψευδοκράτος (που θα έφθαναν στο όριο της ντε φάκτο αναγνώρισης του) και την Τουρκία (σε ότι αφορά τις υποχρεώσεις της έναντι της Ε.Ε.), θα μπορούσε να τεθεί στο τραπέζι άνοιγμα της Αμμοχώστου.
Φυσικά ακόμη και στο καλό σενάριο, που η Τουρκία αποφάσιζε να θυσιάσει ακόμη και την Αμμόχωστο, που αποτελεί ένα από τα βασικά φιλέτα του εδαφικού και του περιουσιακού, κανείς από εκείνους που προβάλλουν ως δέλεαρ για την λύση την υποτιθέμενη οικονομική ανάπτυξη που θα έρθει, δεν εξηγεί από πού θα προκύψει αυτή η χρηματοδότηση σε μια περίοδο οικονομική κρίσης. Γιατί η ανοικοδόμηση μιας πόλης φάντασμα με κτίρια και υποδομές που έχουν στην κυριολεξία παγώσει στον χρόνο εδώ και σαράντα χρόνια, δεν είναι μια φθηνή υπόθεση.
Ακόμη πιο επικίνδυνα όμως είναι τα σενάρια που οφείλει αμέσως να ξεκόψει η Κυπριακή κυβέρνηση, ότι θα ήταν δυνατόν να συνδυασθεί ένα υπό προϋποθέσεις άνοιγμα της Αμμοχώστου με περιορισμούς και επιβράδυνση των ερευνών για υδρογονάνθρακες ώστε να μην «υπονομεύεται το κλίμα και προκαλείται η Τουρκία».
πηγή
Δημοσίευση σχολίου