Του Δημήτρη ΦιλιππίδηΦοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη. Αυτή η παροιμία, βγαλμένη από τη λαϊκή θυμοσοφία, αντικατοπτρίζει πολύ εύστοχα το κλίμα μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκε η επίσημη επίσκεψη του Κινέζου Προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και ενώ η Κίνα φαντάζει πλέον ως το αντίπαλο δέος στην παντοδυναμία της Αμερικής, οι δύο χώρες μελετούν προσεκτικά μία προς μία τις κινήσεις τους στην πολιτική,
διπλωματική και οικονομική σκακιέρα της παγκόσμιας πραγματικότητας. Από πολλούς, η συγκεκριμένη επίσκεψη του Hu Jintao δεν αποτελεί απλώς τη συνέχεια του ακόμα μεγαλύτερου ανοίγματος της Κίνας στις αγορές του κόσμου, αλλά ουσιαστικά σηματοδοτεί την απαρχή της προσπάθειας του Πεκίνου να μπει ανάμεσα σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Αμερική, εκμεταλλευόμενη σαφώς τις αδυναμίες και την τρικυμία στην οποία βρίσκεται η γηραιά ήπειρος.
Εδώ και χρόνια, με το που η κομμουνιστική Κίνα άνοιξε τους ορίζοντές της και αποφάσισε να εκμεταλλευθεί την οικονομική της ισχύ, είχαμε μίαν αντίστροφη πορεία με το δρόμο του μεταξιού που χαράχτηκε κάποιους αιώνες νωρίτερα, καθώς η Κίνα θεώρησε ότι η προσέγγιση της Ευρώπης αποτελούσε προτεραιότητα. Σήμερα, οι επιταγές της εποχής επιβάλλουν μία πιο αμερικανοκεντρική προσέγγιση στην κινεζική πολιτική οικονομικής εξάπλωσης, ιδιαίτερα τη στιγμή που εσχάτως η Ουάσιγκτον επικεντρώθηκε σε παιχνίδια πίεσης προς το γιουάν, προωθώντας φήμες υποτίμησης του κινεζικού νομίσματος. Κάτι που μετά βδελυγμίας απέρριψε ο Κινέζος Πρόεδρος, και ενώ οι ΗΠΑ είχαν επιτύχει το στόχο τους, δηλαδή την αύξηση των πιέσεων προς τους Κινέζους άσπονδους φίλους τους.
Οι επαφές του Μπαράκ Ομπάμα με τον Χου Τζιντάο επικεντρώθηκαν στα θέματα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, της διεθνούς ασφάλειας, του περιβάλλοντος και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εξάλλου, στην πολιτική είναι κοινό μυστικό ότι οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ανεπίτρεπτες και μη αποδεκτές από το σύνολο του πολιτισμένου κόσμου και των Δυτικών Κυβερνήσεων, εκτός και αν μεσολαβούν συμφέροντα, οπότε οι ηγέτες μπορούν να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους.
Επί σειρά ετών η Ουάσιγκτον χρησιμοποίησε τα θέματα του Θιβέτ, των πολιτικών κρατουμένων και της Ταϊβάν, ως μοχλό πίεσης προς το Πεκίνο.
Σήμερα, και μεσούσης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, συντρέχουν πολλοί «σεβαστοί» λόγοι, ώστε και οι δύο πλευρές να επιζητούν την ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν ερωτήθηκε ο Κινέζος Πρόεδρος για τις παραβιάσεις δικαιωμάτων στην Κίνα και την κατάσταση στο Θιβέτ, απάντησε λέγοντας ότι πρόκειται για θέματα εδαφικής ακεραιότητας της Κίνας και δεν θα έπρεπε να απασχολούν τρίτες χώρες, χωρίς να συναντήσει κάποια απάντηση από τους Αμερικανούς πολιτικούς που βρίσκονταν στην αίθουσα. Ακόμα και οι όποιες παραφωνίες και αντιδράσεις από Αμερικανούς Γερουσιαστές προ της επίσκεψης της κινεζικής αντιπροσωπίας κάμφθηκαν, έπειτα από πιέσεις εκ των έσω των δύο κομμάτων.
Σαφέστατα, το σημαντικότερο σημείο της επίσκεψης Τζιντάο στις ΗΠΑ αποτέλεσε η συμφωνία για την έγκριση του Πεκίνου, συμβολαίων ύψους 45 δισεκατομμυρίων δολαρίων αμερικανικών εταιρειών, για την προώθηση προϊόντων αμερικανικών συμφερόντων στο εσωτερικό της Κίνας. Μια συμφωνία που πέρα από τη σύσφιγξη σχέσεων των δύο κυβερνήσεων, θα σημάνει και τη στήριξη 235.000 θέσεων εργασίας στην Αμερική, σε μία στιγμή που η ανεργία αποτελεί μάστιγα για την υπερδύναμη. Χαρακτηριστικό της αλλαγής πλεύσης και των αμερικανικών μίντια αποτελεί η επισήμανση των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», πως η Κίνα την τελευταία διετία έχει επενδύσει σε αναπτυσσόμενες χώρες ποσό μεγαλύτερο του αντιστοίχου, που έχει επενδύσει η Παγκόσμια Τράπεζα. Κάτι που υπογραμμίζει το ότι πλέον η Κίνα δεν αποτελεί τον εχθρό, αλλά έναν ελκυστικό επενδυτή...
Μπήκαν τα θεμέλια για τις Σινοαμερικανικές σχέσεις
Η ΣΗΜΑΣΙΑ της επίσκεψης των Κινέζων στις ΗΠΑ είναι τεράστια, καθώς, όπως πολύ εύστοχα επισημαίνει ένας Νοτιοκορεάτης ανταποκριτής της εφημερίδας «Joong Ang» στην Αμερική, «η ειρήνη και η σταθερότητα στον πλανήτη εξαρτιέται πλέον από την πορεία των σχέσεων Πεκίνου-Ουάσιγκτον, και το τι θα επικρατήσει, από τα δύο πιθανά σενάρια». Ποια είναι αυτά; Συνεργασία έστω και με επιφυλάξεις εκατέρωθεν, σε πολιτική και οικονομική διάσταση, οπότε και σταθερότητα, ή ψυχροπολεμικό κλίμα ανάλογο των σχέσεων ΗΠΑ-ΕΣΣΔ, και κατά συνέπεια ένας κόσμος που θα κρέμεται από το τράβηγμα της σκανδάλης από μία εκ των δύο πλευρών. Εξάλλου, όπως επεσήμανε και ο Πρόεδρος Ομπάμα, την Πέμπτη, τα κέρδη για τις δύο πλευρές είναι τεράστια για να επικρατήσουν πολιτικές σκοπιμότητες και κλίμα μίσους. Πιθανόν αυτή η συνάντηση να βάζει τα θεμέλια για τις σινοαμερικανικές σχέσεις την επόμενη τριακονταετία.
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου