Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά περισσότερο με την εισβολή της φασιστικής Ιταλίας στην Ελλάδα στις 28 Οκτώβρη 1940, οι στυγνοί Βρετανοί αποικιστές αναγκάστηκαν να χαλαρώσουν τα δικτατορικά, καταπιεστικά μέτρα, που είχαν επιβάλει σε όλη την επικράτεια της Κύπρου κατά τη διάρκεια της περιβόητης «Παλμεροκρατίας» (1931-1940), ως απάντηση στον ξεσηκωμό των Ελλήνων της Κύπρου στις 11 Οκτώβρη 1931, με αξίωση την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
Χιλιάδες Κύπριοι κατατάχτηκαν εθελοντικά στο βρετανικό στρατό (υπολογίζεται ότι κατατάχτηκαν σχεδόν 40,000, δηλαδή πέραν του ενός τέταρτου του τότε πληθυσμού της Κύπρου!) για να πολεμήσουν στο πλευρό των Μεγάλων Συμμάχων ενάντια στον πανίσχυρο άξονα (ναζιστική Γερμανία, φασιστική Ιταλία και Ιαπωνία). Οι Κύπριοι πατριώτες, δημοκράτες ανταποκρίθηκαν επάξια στο κάλεσμα προς ενίσχυση του αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας από το φασιστικό ζυγό, την απελευθέρωση των άλλων υπόδουλων χωρών και την εξασφάλιση του εθνικού, πολιτικού και κοινωνικού μέλλοντος της δικής τους πατρίδας. Ο ίδιος ο Τσώρτσιλ, ο τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας, υποσχέθηκε στους Κυπρίους την ελευθερία τους.
Μετά τη λήξη του πολέμου το 1945, οι Βρετανοί αποικιστές αθέτησαν το λόγο τους, «ξέχασαν» τις υποσχέσεις τους και αρνήθηκαν να παραχωρήσουν το δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης στον κυπριακό λαό. Η δεκαετία 1945-1955 ήταν περίοδος έντονου αντιαποικιακού αγώνα με αίτημα την Αυτοδιάθεση – Ένωση και για κατάκτηση πολιτικών ελευθεριών. Πιο έντονος, ωστόσο, ήταν ο αντιαποικιακός αγώνας του κυπριακού λαού την περίοδο 1955-59. Την 1η Απρίλη 1955, η ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών), που είχε συγκροτηθεί, ουσιαστικά, από εφήβους, ως επί το πλείστον αγροτόπαιδα και μαθητές του γυμνασίου, οι οποίοι ανήκαν σε εκκλησιαστικές οργανώσεις και σωματεία συντηρητικών κατευθύνσεων, ξεκίνησε ιδιότυπο ένοπλο αγώνα, που δεν ήταν καθόλου νέα μορφή ένοπλου αγώνα, με αρχηγό των επιχειρήσεών της τον συνταγματάρχη εν αποστρατεία, Γεώργιο Γρίβα Διγενή, και πολιτικό αρχηγό τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Η δράση της ΕΟΚΑ στον τομέα της βίαιης αντιπαράθεσης με τις δυνάμεις ασφαλείας και τα στρατεύματα των Βρετανών αποικιστών, περιορίστηκε, βασικά, λόγω δυσμενούς για την κυπριακή οργάνωση συσχετισμού δυνάμεων και γεωγραφίας, στις δολιοφθορές και στις παρενοχλήσεις. Παρόλο που υπήρξαν συμπλοκές αγωνιστών της ΕΟΚΑ με αποικιακές κρατικές δυνάμεις ασφαλείας, αλλά και με Βρετανούς στρατιώτες, ρεαλιστικά οι κατά μέτωπο συγκρούσεις με τις υπέρτερες στρατιωτικές δυνάμεις του εχθρού θα ήταν άνισες μάχες για την ΕΟΚΑ. Η μικρή σε έκταση και πληθυσμό Κύπρος, καθώς και η έλλειψη εξωτερικών εφεδρειών, διεύρυναν την ανισότητα μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών, επιβάλλοντας στην ασθενέστερη πλευρά, που ήταν η ΕΟΚΑ, υψηλό βαθμό μυστικότητας, εν τελευταία αναλύσει, οι συνθήκες στο εσωτερικό μέτωπο και ο περίγυρος καθόρισαν, εν πολλοίς, τη μορφή οργάνωσης και δράσης της ΕΟΚΑ. Η συμμετοχή σε μια οργάνωση όπως η ΕΟΚΑ δεν ήταν υπόθεση, υποχρέωση «παίξε γέλασε». Με πίστη στον αγώνα για την αποτίναξη του αποικιακού ζυγού και την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, έφηβοι της ΕΟΚΑ θυσίασαν ό,τι πολυτιμότερο είχαν, την ίδια τη ζωή τους, γράφοντας ξεχωριστή, φωτεινή σελίδα στη σύγχρονη Ιστορία της Κύπρου.
Η ΕΟΚΑ είχε την υποστήριξη της πλειοψηφίας των Ελλήνων της Κύπρου, που μισούσαν το Βρετανό δυνάστη και πίστεψαν ότι με την ΕΟΚΑ θα ερχόταν η απελευθέρωση και η Ένωση με την Ελλάδα.
Το ΑΚΕΛ (Ανορθωτικό Κόμμα Εργαζόμενου Λαού), ένα μαζικό κόμμα ριζοσπαστικών κατευθύνσεων με εργατοαγροτικές ρίζες, το οποίο εκπροσωπούσε το ένα τρίτο του κυπριακού λαού, διαφώνησε με την τακτική του ιδιότυπου ένοπλου αγώνα της ΕΟΚΑ, όχι όμως με το στρατηγικό στόχο της Ένωσης, και υποστήριξε την τακτική της ενιαιομετωπικής μαζικής πολιτικής δράσης, χωρίς τον αποκλεισμό των Τούρκων της Κύπρου, που αποτελούσαν το 18% του κυπριακού λαού. Παρόλο που μέλη του εξοντώθηκαν εκ προμελέτης με διαταγές του Γεώργιου Γρίβα Διγενή, επειδή υποστήριζαν την τακτική του μαζικοπολιτικού αγώνα, το ΑΚΕΛ δεν απάντησε με αντίποινα για να μην παίξει το «παιχνίδι» των Βρετανών αποικιστών, οι οποίοι, άμα τα έβρισκαν σκούρα με τους αποικιακούς λαούς, εφάρμοζαν το «διαίρει και βασίλευε». Ήταν προς τιμή του αξεπέραστου ήρωα της ΕΟΚΑ, Κυριάκου Μάτση, από το Παλαιχώρι, που εμπόδισε μέλη της ΕΟΚΑ να πειράξουν ΑΚΕΛιστές (με πρόσχημα ανυπόστατες κατηγορίες…) την περίοδο που ιεραρχικά ήταν επικεφαλής της ΕΟΚΑ στο Δίκωμο Κυρηνείας, όπου έμενε σε κρυσφήγετα ως καταζητούμενος και όπου άφησε την τελευταία του πνοή το 1958, αρνούμενος να παραδοθεί, προτάσσοντας στους Βρετανούς στρατιώτες, που τον είχαν περικυκλώσει,το αγέρωχο «Μολών λαβέ».
Παράλληλα με τη δράση της ΕΟΚΑ, που δεν ήταν μόνο ένοπλη δράση, το ΑΚΕΛ ανάπτυξε αντιαποικιακή δραστηριότητα με σειρά διαδηλώσεων και απεργιών, έχοντας μάλιστα συνεργασία με τον πολιτικό αρχηγό της ΕΟΚΑ, Μακάριο. Ύστερα από τις Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου το Φεβράρη του 1959, όλες οι οργανώσεις νομιμοποιήθηκαν εκτός από το ΑΚΕΛ, που παρέμεινε στην παρανομία μέχρι την 1η Δεκέμβρη 1959!
Οι Βρετανοί αποικιστές κατόρθωσαν να εκμεταλλευτούν κατάλληλα μια σειρά αδυναμίες του κυπριακού εσωτερικού μετώπου, όπως την έλλειψη ενός καλά οργανωμένου εθνικοαπελευθερωτικού μετώπου, την υποτίμηση προς τον παράγοντα του τούρκικου σύνοικου στοιχείου, τη συμβιβαστική πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης έναντι του Κυπριακού (κάποτε, ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου εύστοχα είχε πει ότι η Ελλάδα ανάπνεε με δύο πνεύμονες, τον μεν ένα αγγλικό, τον δε άλλο αμερικάνικο, και δεν μπορούσε να πάθει ασφυξία λόγω του Κυπριακού!) κλπ. και οδήγησαν τον κυπριακό λαό πρώτα σε αδιέξοδα και ύστερα «χειροπόδαρα» στις Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου. Μια σειρά απαράδεκτοι όροι και περιορισμοί των Συμφωνιών ακρωτηρίασαν, σε μεγάλο βαθμό, την Κυπριακή Ανεξαρτησία. Αποκλείστηκε η Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Τούτο ήταν ολότελα αντίθετο όχι μόνο με το ιδανικό με το οποίο γαλουχήθηκαν γενεές γενεών Ελλήνων Κυπρίων, αλλά και με το αναφαίρετο και διεθνώς αναγνωρισμένο δικαίωμα των λαών για Αυτοδιάθεση. Με τη «Συνθήκη Εγγυήσεως» παραχωρήθηκε το δικαίωμα στις τρεις δυνάμεις – Βρετανία, Τουρκία, Ελλάδα – να επέμβουν στρατιωτικά οποτεδήποτε θεωρήσουν ότι υπάρχει οποιαδήποτε απειλή προς αλλαγή της κατάστασης πραγμάτων που καθιέρωσαν οι Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου. Παραχωρήθηκε στη Βρετανία το δικαίωμα να διατηρήσει επ’ αόριστον στρατιωτικές βάσεις στην Κύπρο, με απόλυτη κυριαρχία στις περιοχές των βάσεων, καθώς και άλλα δικαιώματα.
Τα δύσκολα χρόνια 1964-1974 (ποτέ δεν υπήρξαν εύκολα, ειρηνικά, χρόνια για την Κύπρο και τον δύσμοιρο λαό της!), που ακολούθησαν την ανταρσία της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, η οποία σχεδιάστηκε, οργανώθηκε και καθοδηγήθηκε από την Τουρκία, τις δικοινοτικές συγκρούσεις το Δεκέμβρη του 1963 και τους βάρβαρους βομβαρδισμούς της Τηλλυρίας το καλοκαίρι του 1964, η Κύπρος κατόρθωσε να αποκρούσει τα νατοϊκά ιμπεριαλιστικά σχέδια κατάλυσης της ανεξαρτησίας της, χάρη στις λαϊκές κινητοποιήσεις, την πολιτική Μακαρίου και τη διεθνή αλληλεγγύη και υποστήριξη της σοσιαλιστικής κοινότητας και του Κινήματος των Αδεσμεύτων. Οι σοσιαλιστικές χώρες υποστήριξαν την ανεξαρτησία της Κύπρου από θέση αρχών και το συμπέρασμα – επιχείρημα κάποιων ότι η Κύπρος ήταν θύμα του ανταγωνισμού μεταξύ δύο αντιμαχόμενων συνασπισμών, έχει καταρρεύσει γιατί από τις αρχές του 1990, που δεν υπάρχει το σοσιαλιστικό στρατόπεδο, μέχρι σήμερα δεν έχουν σταματήσει οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και τα αντικυπριακά σχέδια.
Στην κρίσιμη περίοδο 1964-1974, σημαντικές δυνάμεις και στις δύο κοινότητες δεν περιορίστηκαν στην Ανεξαρτησία, την οποία είδαν σαν μεταβατικό στάδιο, σκαλί, οι μεν Ελληνοκύπριοι προς το άπιαστο πλέον όνειρο της Ένωσης, οι δε Τουρκοκύπριοι προς το ρεαλιστικό στόχο της Διχοτόμησης! Και επειδή η ατόφια Ένωση, χωρίς λουριά, δεν ήταν εφικτή, κάποιοι Ελληνοκύπριοι και Ελλαδίτες συμβιβάστηκαν, βολεύτηκαν με την ιδέα της διπλής ένωσης, ενόψει βέβαια και του κομμουνιστικού κινδύνου. Στο τέλος της μέρας οι οπαδοί της διπλής ένωσης, που «θα έπαιρναν μια ολόκληρη πολυκατοικία και θα έδιναν ένα ρετιρέ στους Τούρκους», έπαιξαν το παιχνίδι της Τουρκίας και των Αμερικανοβρετανών συμμάχων της. Ούτε πληρωμένοι να ήταν!
Αφού απέτυχαν να επιβάλουν το περιβόητο Σχέδιο Άτσεσον και άλλα διπλοενωτικά, διχοτομικά σχέδια, που αποσκοπούσαν στην κατάλυση της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας, οι νατοϊκοί ιμπεριαλιστές με επικεφαλής τις ΗΠΑ, έθεσαν, από τα τέλη ακόμα της δεκαετίας του 1960, σε εφαρμογή το τελικό σχέδιο υπονόμευσης της Κύπρου από τα μέσα. Εξυφαίνονται συνωμοσίες για την πραξικοπηματική ανατροπή του Μακαρίου, εμφανίζονται παράνομες, τρομοκρατικές οργανώσεις της «εθνικοφροσύνης», όπως το Εθνικό Μέτωπο και η ΕΟΚΑ Β’, κινητοποιούνται οι Μητροπολίτες και κάθε λογής αντιμακαριακά στοιχεία, και στο όνομα του αντικομμουνισμού και της «Ένωσης της Κύπρου με τη μητέρα Ελλάδα», προετοιμάζεται το έδαφος για το διπλό έγκλημα σε βάρος της Κύπρου, το οποίο, τελικά, αρχίζει στις 15 και ολοκληρώνεται στις 20 Ιούλη 1974. Έκτοτε, η μισή Κύπρος είναι υπό τουρκική κατοχή, 36 ολόκληρα χρόνια, με όλες τις συνέπειες που ακολούθησαν, εποικισμός, σφετερισμός περιουσιών κτλ., να διαιωνίζουν το διεθνές έγκλημα και να κρατούν κλειστή την πόρτα της λύσης.
Δημοσίευση σχολίου