Ανδρέας Α. Μίχτα
Μετά την ατυχή συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο μεταξύ των προέδρων Τραμπ και Ζελένσκι, τα πρωτοσέλιδα κυριαρχούνται από δηλώσεις σχετικά με το τέλος του ΝΑΤΟ, την υποτιθέμενη απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να εγκαταλείψουν τη θέση του SACEUR και τις ευρωπαϊκές προσπάθειες που βρίσκονται σε εξέλιξη για την ανάπτυξη ενός «σχεδίου 5-10 ετών για την αντικατάσταση των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ».
Στον πυρήνα αυτής της άνευ προηγουμένου αναταραχής στις διατλαντικές σχέσεις βρίσκεται αυτό που φαίνεται να είναι μια θεμελιώδης αλλαγή στη σχέση των Ηνωμένων Πολιτειών με τη Ρωσία, η οποία είναι το ευρύτερο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής, τα οφέλη της διαπραγματευτικής διαδικασίας έχουν ευνοήσει τη Μόσχα, καθώς η διοίκηση έχει ήδη βγάλει αποτελεσματικά τη Ρωσία από την πολιτική απομόνωση, ενώ συνεχίζει να επεκτείνει σημαντικό περιθώριο στη Ρωσία κατά τη διάρκεια αυτής της διαπραγμάτευσης σε σύγκριση με την πίεση που έχει ασκήσει στην Ουκρανία.
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου γύρου, κατά τον οποίο το Κίεβο συμφώνησε σε κατάπαυση του πυρός τριάντα ημερών, η Μόσχα ανακοίνωσε απλώς ότι θα αποφύγει να επιτεθεί στο ηλεκτρικό δίκτυο της Ουκρανίας μόνο για να ξεκινήσει αμέσως έναν άλλο γύρο επιθέσεων σε πολιτικούς στόχους στη χώρα, γεγονός που δείχνει πόσο στρεβλή έχει γίνει αυτή η διαδικασία.
Ένα τρίτο στοιχείο αυτής της αλλαγής πολιτικής είναι η σχετική αποδέσμευση της κυβέρνησης όσον αφορά τις σχέσεις με την Ευρώπη, με ερωτήματα που εγείρονται σχετικά με το μέλλον των διατλαντικών σχέσεων. Ούτε οι βασικές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες βοηθούν, με τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να μιλά για άλλη μια φορά για την ανάγκη της Ευρώπης για «στρατηγική αυτονομία» και τον νέο Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να δηλώνει ότι ήρθε η ώρα για την Ευρώπη να γίνει ανεξάρτητη από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εν ολίγοις, η ταχύτητα με την οποία οι μεγαλύτεροι Ευρωπαίοι σύμμαχοι φαίνεται να έχουν αποφασίσει, ως απάντηση στο σοκ που έχει προκαλέσει η διοίκηση Trump στο οικοσύστημα του ΝΑΤΟ, ότι το μέλλον τους δεν εξαρτάται πλέον από την Αμερική, προμηνύει άσχημα για το μέλλον της συμμαχίας.
Εάν η Ουάσιγκτον συνεχίσει την τρέχουσα τροχιά της όσον αφορά τις διατλαντικές σχέσεις, και οι Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι συνεχίσουν να ενεργούν σαν να μπορούσαν να κάνουν χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες όσον αφορά την ασφάλειά τους, το λογικό τελικό παιχνίδι θα είναι ότι τελικά τα φώτα μπορεί να σβήσουν στην έδρα του ΝΑΤΟ και το SHAPE να χάσει τον λόγο ύπαρξής του.
Θα πρέπει να είναι σαφές τώρα ότι το στοίχημα που επιδιώκει η διοίκηση Trump δεν είναι μόνο να βελτιωθεί, αλλά να οικοδομήσει μια σχέση συνεργασίας με τη Ρωσία, προκειμένου να εξαλειφθούν τα σημεία πίεσης - συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στην Ουκρανία. Ο κύριος στόχος της στρατηγικής του φαίνεται να είναι να βάλει κάποιο φως μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου, έτσι ώστε ακόμη και αν η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να εκτελέσει πλήρως μια επιτυχημένη στρατηγική «Κίσινγκερ-ανάποδα» και να απομακρύνει εντελώς τη Ρωσία από την Κίνα, τότε τουλάχιστον αυτή η προσέγγιση θα περιορίσει τον Πούτιν από το να υποστηρίξει τον Σι σε περίπτωση σύγκρουσης ΗΠΑ-Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό.
Εάν αυτός είναι ο κύριος σχεδιασμός πίσω από την προσέγγιση της Αμερικής με τη Ρωσία, οι πιθανότητες επιτυχίας της είναι πολύ χαμηλές και θα πρέπει να πληρωθούν με δραματικές παραχωρήσεις των ΗΠΑ. Η ικανότητα της Ρωσίας να συνεχίσει τη νεο-αυτοκρατορική της κίνηση στην Ευρώπη εξαρτάται από τη συνεχιζόμενη κινεζική υποστήριξη, χωρίς την οποία δεν θα ήταν σε θέση να διατηρήσει την πορεία της στην Ουκρανία, διατηρώντας παράλληλα μια επίφαση σταθερότητας στο εσωτερικό.
Ανεξάρτητα από το πώς θα τελειώσουν οι διαπραγματεύσεις κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία, η οικονομική αδυναμία της Ρωσίας θα καταστήσει επιτακτική την ανάγκη να παραμείνει ευθυγραμμισμένη με την Κίνα.
Η πιο σημαντική πτυχή της επανευθυγράμμισης της πολιτικής της κυβέρνησης Trump έναντι της Ρωσίας είναι ότι κινδυνεύει να ανατρέψει τα τελευταία ογδόντα χρόνια της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ για το θέατρο του Ατλαντικού που βασιζόταν στην αρχή της αποτροπής και, αν χρειαστεί, της υπεράσπισης της Ευρώπης από τις ιμπεριαλιστικές καταπατήσεις της Ρωσίας.
Σε τελική ανάλυση, για τον Βλαντιμίρ Πούτιν το αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία αφορά το πόσο περιθώριο μπορεί να αποκτήσει η Ρωσία στην Ευρώπη, δηλαδή ποια από τα αρχικά αιτήματά της θα ικανοποιηθούν ή θα απορριφθούν από τη διοίκηση Τραμπ.
Ένα δευτερεύον ερώτημα εδώ είναι αν η στρατηγική εθνικής ασφάλειας της Αμερικής μπορεί να περιοριστεί σε μια σειρά συμφωνιών συναλλαγών ή αν στην πραγματικότητα πολιτιστικοί και ιστορικοί παράγοντες θα επικρατήσουν τελικά.
Μήπως οι Ηνωμένες Πολιτείες στην πραγματικότητα επιστρέφουν στις διεθνείς σχέσεις του 19ου αιώνα που καθόρισαν την Εποχή της Αυτοκρατορίας και όπου η εμπειρία μας των τελευταίων ογδόντα ετών έχει ελάχιστη ή καθόλου βαρύτητα;
Η συμμαχία ΗΠΑ-Ευρώπης έχει αναμφισβήτητα εισέλθει στην πιο δύσκολη περίοδο των τελευταίων 80 ετών, η οποία θα καθορίσει το μέλλον του ΝΑΤΟ και των διατλαντικών σχέσεων στο μέλλον.
Είναι ζωτικής σημασίας η Ουάσιγκτον να επιστρέψει στα βασικά όσον αφορά την κατανόηση του ρωσικού ιμπεριαλισμού.
Πρέπει επίσης να εκτιμήσει τις συνέπειες του τι σημαίνει για τα αμερικανικά συμφέροντα η πιθανή υπονόμευση του ΝΑΤΟ και, αν φτάσουμε σε αυτό, μια επιστροφή στον τύπο σφαίρας επιρροής του 19ου αιώνα στην Ευρώπη, όχι μόνο στην ήπειρο, αλλά ίσως εξίσου σημαντικό σε άλλα θέατρα, συμπεριλαμβανομένου του Ειρηνικού.
Και την ίδια στιγμή, το Βερολίνο και το Παρίσι, και ειδικά η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα πρέπει να πάρουν μια ανάσα και να κοιτάξουν πέρα από τον ορίζοντα για να εκτιμήσουν πλήρως πώς θα έμοιαζε μια Ευρώπη αποκομμένη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς τόσο οι Ρώσοι όσο και οι Κινέζοι παρακολουθούν και είναι έτοιμοι να εκμεταλλευτούν στο έπακρο το σημερινό χάος και την πιθανή αποσύνθεση της δημοκρατικής Δύσης.
Ήρθε η ώρα να επικρατήσουν ψυχραιμότεροι και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Μετά την ατυχή συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο μεταξύ των προέδρων Τραμπ και Ζελένσκι, τα πρωτοσέλιδα κυριαρχούνται από δηλώσεις σχετικά με το τέλος του ΝΑΤΟ, την υποτιθέμενη απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να εγκαταλείψουν τη θέση του SACEUR και τις ευρωπαϊκές προσπάθειες που βρίσκονται σε εξέλιξη για την ανάπτυξη ενός «σχεδίου 5-10 ετών για την αντικατάσταση των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ».
Στον πυρήνα αυτής της άνευ προηγουμένου αναταραχής στις διατλαντικές σχέσεις βρίσκεται αυτό που φαίνεται να είναι μια θεμελιώδης αλλαγή στη σχέση των Ηνωμένων Πολιτειών με τη Ρωσία, η οποία είναι το ευρύτερο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής, τα οφέλη της διαπραγματευτικής διαδικασίας έχουν ευνοήσει τη Μόσχα, καθώς η διοίκηση έχει ήδη βγάλει αποτελεσματικά τη Ρωσία από την πολιτική απομόνωση, ενώ συνεχίζει να επεκτείνει σημαντικό περιθώριο στη Ρωσία κατά τη διάρκεια αυτής της διαπραγμάτευσης σε σύγκριση με την πίεση που έχει ασκήσει στην Ουκρανία.
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου γύρου, κατά τον οποίο το Κίεβο συμφώνησε σε κατάπαυση του πυρός τριάντα ημερών, η Μόσχα ανακοίνωσε απλώς ότι θα αποφύγει να επιτεθεί στο ηλεκτρικό δίκτυο της Ουκρανίας μόνο για να ξεκινήσει αμέσως έναν άλλο γύρο επιθέσεων σε πολιτικούς στόχους στη χώρα, γεγονός που δείχνει πόσο στρεβλή έχει γίνει αυτή η διαδικασία.
Ένα τρίτο στοιχείο αυτής της αλλαγής πολιτικής είναι η σχετική αποδέσμευση της κυβέρνησης όσον αφορά τις σχέσεις με την Ευρώπη, με ερωτήματα που εγείρονται σχετικά με το μέλλον των διατλαντικών σχέσεων. Ούτε οι βασικές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες βοηθούν, με τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να μιλά για άλλη μια φορά για την ανάγκη της Ευρώπης για «στρατηγική αυτονομία» και τον νέο Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να δηλώνει ότι ήρθε η ώρα για την Ευρώπη να γίνει ανεξάρτητη από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εν ολίγοις, η ταχύτητα με την οποία οι μεγαλύτεροι Ευρωπαίοι σύμμαχοι φαίνεται να έχουν αποφασίσει, ως απάντηση στο σοκ που έχει προκαλέσει η διοίκηση Trump στο οικοσύστημα του ΝΑΤΟ, ότι το μέλλον τους δεν εξαρτάται πλέον από την Αμερική, προμηνύει άσχημα για το μέλλον της συμμαχίας.
Εάν η Ουάσιγκτον συνεχίσει την τρέχουσα τροχιά της όσον αφορά τις διατλαντικές σχέσεις, και οι Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι συνεχίσουν να ενεργούν σαν να μπορούσαν να κάνουν χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες όσον αφορά την ασφάλειά τους, το λογικό τελικό παιχνίδι θα είναι ότι τελικά τα φώτα μπορεί να σβήσουν στην έδρα του ΝΑΤΟ και το SHAPE να χάσει τον λόγο ύπαρξής του.
Θα πρέπει να είναι σαφές τώρα ότι το στοίχημα που επιδιώκει η διοίκηση Trump δεν είναι μόνο να βελτιωθεί, αλλά να οικοδομήσει μια σχέση συνεργασίας με τη Ρωσία, προκειμένου να εξαλειφθούν τα σημεία πίεσης - συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στην Ουκρανία. Ο κύριος στόχος της στρατηγικής του φαίνεται να είναι να βάλει κάποιο φως μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου, έτσι ώστε ακόμη και αν η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να εκτελέσει πλήρως μια επιτυχημένη στρατηγική «Κίσινγκερ-ανάποδα» και να απομακρύνει εντελώς τη Ρωσία από την Κίνα, τότε τουλάχιστον αυτή η προσέγγιση θα περιορίσει τον Πούτιν από το να υποστηρίξει τον Σι σε περίπτωση σύγκρουσης ΗΠΑ-Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό.
Εάν αυτός είναι ο κύριος σχεδιασμός πίσω από την προσέγγιση της Αμερικής με τη Ρωσία, οι πιθανότητες επιτυχίας της είναι πολύ χαμηλές και θα πρέπει να πληρωθούν με δραματικές παραχωρήσεις των ΗΠΑ. Η ικανότητα της Ρωσίας να συνεχίσει τη νεο-αυτοκρατορική της κίνηση στην Ευρώπη εξαρτάται από τη συνεχιζόμενη κινεζική υποστήριξη, χωρίς την οποία δεν θα ήταν σε θέση να διατηρήσει την πορεία της στην Ουκρανία, διατηρώντας παράλληλα μια επίφαση σταθερότητας στο εσωτερικό.
Ανεξάρτητα από το πώς θα τελειώσουν οι διαπραγματεύσεις κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία, η οικονομική αδυναμία της Ρωσίας θα καταστήσει επιτακτική την ανάγκη να παραμείνει ευθυγραμμισμένη με την Κίνα.
Η πιο σημαντική πτυχή της επανευθυγράμμισης της πολιτικής της κυβέρνησης Trump έναντι της Ρωσίας είναι ότι κινδυνεύει να ανατρέψει τα τελευταία ογδόντα χρόνια της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ για το θέατρο του Ατλαντικού που βασιζόταν στην αρχή της αποτροπής και, αν χρειαστεί, της υπεράσπισης της Ευρώπης από τις ιμπεριαλιστικές καταπατήσεις της Ρωσίας.
Σε τελική ανάλυση, για τον Βλαντιμίρ Πούτιν το αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία αφορά το πόσο περιθώριο μπορεί να αποκτήσει η Ρωσία στην Ευρώπη, δηλαδή ποια από τα αρχικά αιτήματά της θα ικανοποιηθούν ή θα απορριφθούν από τη διοίκηση Τραμπ.
Ένα δευτερεύον ερώτημα εδώ είναι αν η στρατηγική εθνικής ασφάλειας της Αμερικής μπορεί να περιοριστεί σε μια σειρά συμφωνιών συναλλαγών ή αν στην πραγματικότητα πολιτιστικοί και ιστορικοί παράγοντες θα επικρατήσουν τελικά.
Μήπως οι Ηνωμένες Πολιτείες στην πραγματικότητα επιστρέφουν στις διεθνείς σχέσεις του 19ου αιώνα που καθόρισαν την Εποχή της Αυτοκρατορίας και όπου η εμπειρία μας των τελευταίων ογδόντα ετών έχει ελάχιστη ή καθόλου βαρύτητα;
Η συμμαχία ΗΠΑ-Ευρώπης έχει αναμφισβήτητα εισέλθει στην πιο δύσκολη περίοδο των τελευταίων 80 ετών, η οποία θα καθορίσει το μέλλον του ΝΑΤΟ και των διατλαντικών σχέσεων στο μέλλον.
Είναι ζωτικής σημασίας η Ουάσιγκτον να επιστρέψει στα βασικά όσον αφορά την κατανόηση του ρωσικού ιμπεριαλισμού.
Πρέπει επίσης να εκτιμήσει τις συνέπειες του τι σημαίνει για τα αμερικανικά συμφέροντα η πιθανή υπονόμευση του ΝΑΤΟ και, αν φτάσουμε σε αυτό, μια επιστροφή στον τύπο σφαίρας επιρροής του 19ου αιώνα στην Ευρώπη, όχι μόνο στην ήπειρο, αλλά ίσως εξίσου σημαντικό σε άλλα θέατρα, συμπεριλαμβανομένου του Ειρηνικού.
Και την ίδια στιγμή, το Βερολίνο και το Παρίσι, και ειδικά η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα πρέπει να πάρουν μια ανάσα και να κοιτάξουν πέρα από τον ορίζοντα για να εκτιμήσουν πλήρως πώς θα έμοιαζε μια Ευρώπη αποκομμένη από τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς τόσο οι Ρώσοι όσο και οι Κινέζοι παρακολουθούν και είναι έτοιμοι να εκμεταλλευτούν στο έπακρο το σημερινό χάος και την πιθανή αποσύνθεση της δημοκρατικής Δύσης.
Ήρθε η ώρα να επικρατήσουν ψυχραιμότεροι και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου
EmoticonClick to see the code!
To insert emoticon you must added at least one space before the code.