Γιώργος Σκαφιδάς
Κι όμως, έπειτα από 25 μήνες πολέμου στην Ουκρανία και 13 πακέτα ευρωπαϊκών («μαζικών και άνευ προηγουμένου») κυρώσεων, υπάρχουν ρωσικές εξαγωγές που παραμένουν, ανέγγιχτες, στο απυρόβλητο.
Από τη ρωσική εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου του 2022 και έπειτα, υπήρξαν τομές που όντως βάθυναν με φόντο το ουκρανικό, σημεία καμπής που έγιναν σημεία χωρίς επιστροφή, και τάσεις που επιταχύνθηκαν αποκτώντας πρόσθετη ένταση.
Ο μεγαλύτερος πόλεμος που έχει ζήσει η Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο είναι πια γεγονός, ένα γεγονός το οποίο οι Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν τα τελευταία δύο χρόνια κατά τρόπο διττό: στηρίζοντας την Ουκρανία από τη μία πλευρά (με οπλικά συστήματα, πυρομαχικά, οικονομική βοήθεια) και επιβαρύνοντας τη Ρωσία από την άλλη (με κυρώσεις).
Εάν δεχθούμε όσα αναφέρονται, δε, στον επίσημο ιστοχώρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τότε «στόχος των οικονομικών κυρώσεων είναι να υποστεί η Ρωσία βαριές συνέπειες για τις ενέργειές της και έτσι να ανακοπεί ουσιαστικά η ικανότητά της να συνεχίσει την επίθεσή της».
Κι όμως, έπειτα από 25 μήνες πολέμου, 13 ευρωπαϊκά πακέτα κυρώσεων και έναν θάνατο που ήρθε να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για την Ευρώπη όπως ήταν εν προκειμένω εκείνος του Αλεξέι Ναβάλνι, υπάρχουν ρωσικές εξαγωγές που επιβιώνουν σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστες ή ακόμη και ενισχυμένες.
Το ρωσικό φυσικό αέριο και το ρωσικό LNG δεν έχουν πληγεί μέχρι στιγμής από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις, ενώ στο απυρόβλητο εξακολουθεί να βρίσκεται και η ρωσική πυρηνική ενέργεια, καθώς ρωσικές εταιρείες-κολοσσοί όπως η κρατική ρωσική Rosatom συνεχίζουν να κάνουν μπίζνες στη Γηραιά Ήπειρο. Ειδικά στην περίπτωση της Ουγγαρίας του Βίκτορ Όρμπαν, δε, από τις κυρώσεις έχει εξαιρεθεί και το ρωσικό πετρέλαιο.
Γιατί;
Οι Ευρωπαίοι, ή τουλάχιστον πολλοί από αυτούς, δεν είναι ακόμη έτοιμοι να αποκοπούν πλήρως από τη ρωσική ενέργεια. Παρά την προωθούμενη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας, εξακολουθούν να υπάρχουν εξαρτήσεις κυρίως στα μέτωπα του φυσικού αερίου και της ατομικής ενέργειας.
Ο γαλλικός πυρηνικός κλάδος (EDF – Framatome) συνεχίζει να είναι, επί παραδείγματι, βαθιά και πολυεπίπεδα συνδεδεμένος με τη Ρωσία, ενώ πάνω σε ρωσικές «βάσεις» συνεχίζουν να λειτουργούν και οι πυρηνικές εγκαταστάσεις σε χώρες όπως είναι η Τσεχία, η Σλοβακία, η Βουλγαρία αλλά και η Ουγγαρία του Όρμπαν η οποία αναπτύσσει μάλιστα και νέα πυρηνικά πρότζεκτ (βλ. Paks II) σε συνεργασία με τη Rosatom.
Αλλά και στο μέτωπο του LNG, «η ΕΕ εισάγει ποσότητες-ρεκόρ υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Ρωσία», έγραφαν οι FT μόλις τον περασμένο Αύγουστο, με το βλέμμα στραμμένο κυρίως σε χώρες όπως είναι το Βέλγιο, η Ισπανία και η Γαλλία που βρέθηκαν μεταξύ των μεγαλυτέρων παγκοσμίως αγοραστών ρωσικού LNG τους πρώτους επτά μήνες του 2023, κάτω από την πρώτη στην κατάταξη Κίνα. Ενδεικτικά, τους πρώτους επτά μήνες του 2023, οι ευρωπαϊκές εισαγωγές ρωσικού LNG ήταν περίπου κατά 40% μεγαλύτερες από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2021.
Κάπως έτσι λοιπόν, οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να πληρώνουν για ρωσική ενέργεια, η οποία όμως με τη σειρά της χρηματοδοτεί τις ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, τις οποίες όμως οι Ευρωπαίοι επιχειρούν να αντιμετωπίσουν στηρίζοντας οικονομικά τους Ουκρανούς. Κάπως έτσι λοιπόν, οι Ευρωπαίοι παρουσιάζονται να δίνουν, την ίδια ώρα, χρήματα και στον επιτιθέμενο αλλά και στον αμυνόμενο…
Τι σημαίνει αυτό, πρακτικά; Μήπως ότι σε έναν κόσμο τόσο μεγάλης, βαθιάς και πολυεπίπεδης διασύνδεσης, δεν υπάρχουν πια περιθώρια για κανένα πλήρες ή απόλυτο decoupling μεταξύ δυνάμεων, ειδικά μεγάλων ή μεσαίων (σ.σ. χώρες όπως η Ρωσία, το Ιράν και η Κίνα δεν είναι σε καμία περίπτωση… Βόρεια Κορέα);
Μήπως ότι το όποιο decoupling χρειάζεται επί του πρακτέου χρόνο (σ.σ. η αμερικανική Westinghouse επιχειρεί, για παράδειγμα, να αναλάβει κάποιες από τις «δουλειές» που έκανε η Rosatom στην Ευρώπη); Ή μήπως ότι το καλούμενο business as usual θα συνεχίζεται εσαεί παρά τους πολέμους και τις κρίσεις;
Και στα υπεράκτια ενεργειακά κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου πάντως, παρά τον πόλεμο στη Γάζα, οι εργασίες συνεχίζονται. Ενδεικτικά όσα γράφει για το συγκεκριμένο θέμα η νομικός-διεθνολόγος Μαρίκα Καραγιάννη σε πρόσφατο policy paper («Οι επιπτώσεις του πολέμου στη Γάζα στον διεθνή ενεργειακό και ναυτιλιακό τομέα») του ΕΛΙΑΜΕΠ: «…ο πόλεμος στη Γάζα, μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται να επηρεάζει τα αναπτυξιακά προγράμματα Ισραήλ και Κύπρου, δεδομένου ότι συνεχίζεται κανονικά το πρόγραμμα εργασιών των ξένων επενδυτριών εταιρειών στην έρευνα και εξόρυξη των υπεράκτιων κοιτασμάτων στις ΑΟΖ […]
Το μοναδικό υπεράκτιο κοίτασμα την παραγωγή του οποίου ανέστειλε -εντελώς προληπτικά- το Υπουργείο Ενέργειας του Ισραήλ την πρώτη εβδομάδα των εχθροπραξιών ήταν το Ταμάρ […] Παρά ταύτα, εντός μίας εβδομάδας (13/11/23), το κοίτασμα επανήλθε σε πλήρη λειτουργία και μάλιστα η κοινοπραξία εκμετάλλευσης του κοιτάσματος ανακοίνωσε στις 19/02/24 την τελική επενδυτική απόφαση για την 2η Φάση ανάπτυξης του Ταμάρ, η οποία προβλέπει αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου κατά 60% ή 6 δισ. κ.μ. ετησίως, εκ των οποίων 3,5 δισ. θα κατευθυνθούν στην Αίγυπτο για υγροποίηση από το 2026 […] Επιπλέον, και ενώ διαρκούν οι συγκρούσεις, το Ισραήλ ολοκλήρωσε τον 4ο διεθνή διαγωνισμό-πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την έρευνα και ανάπτυξη νέων υπεράκτιων κοιτασμάτων στην ΑΟΖ του και ανακοίνωσε (29/10/23) ότι απένειμε 12 άδειες σε έξι εταιρείες…»
πηγή
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Οι απόψεις που αναφέρονται στο κείμενο είναι προσωπικές του αρθρογράφου και δεν εκφράζουν απαραίτητα τη θέση του Ellada simera.
Δημοσίευση σχολίου