Δημήτρης Μηλάκας
Ενώ η ελληνική κυβέρνηση (και τα φίλια εγχώρια ΜΜΕ) καταβάλλουν εργώδεις προσπάθειες για να προβάλουν το θετικό κλίμα στα ελληνοτουρκικά και τις προοπτικές της προσέγγισης, η τουρκική ηγεσία φροντίζει να υπενθυμίσει την «ατζέντα» της δύο μόλις βδομάδες πριν από την άφιξη στην Αθήνα του Ερντογάν, των εννιά υπουργών του και της – 300 μελών – κουστωδίας τους.
Η υπενθύμιση της τουρκικής ατζέντας – αυτήν ακριβώς τη στιγμή – με δημόσιες τοποθετήσεις υψηλών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου και του Προέδρου Ερντογάν, έχει τη σημασία της, καθώς σε αυτήν συνοψίζονται τόσο οι διεκδικήσεις της Άγκυρας σε βάρος της Ελλάδας όσο και η γενικότερη αντίληψή τους για τη χώρα τους ως περιφερειακής υπερδύναμης. Καθώς μάλιστα από την ελληνική κυβέρνηση προβάλλεται απλώς το τρέχον θετικό κλίμα και πως η μόνη διαφορά που είναι προς συζήτηση είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας / θαλάσσιων ζωνών, αυτό που μένει ως εντύπωση είναι πως η Ελλάδα σύρεται από έναν ισχυρότερο αντίπαλο σε μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης.
Περιφερειακή «υπερδύναμη»
Η τουρκική ηγεσία δεν κρύβει ούτε τις φιλοδοξίες της ούτε το σθένος της να διεκδικήσει για τη χώρα τον ρόλο της περιφερειακής υπερδύναμης, μη απεμπολώντας, μάλιστα, τα εδαφικά μεγαλεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ως προς αυτό, χαρακτηριστική είναι πρόσφατη διατύπωση του Ερντογάν:«Από τα Βαλκάνια έως τον Καύκασο, από τη Μαύρη Θάλασσα έως τις ανατολικές ακτές της Μεσογείου, κάθε επεισόδιο που διαδραματίζεται σε κάθε πλευρά μάς αφορά άμεσα. Η θέση του Καραμπάχ με τη Γάζα έχουν την ίδια θέση στην καρδιά μας. Όπως ακριβώς δεν κάνουμε διάκριση μεταξύ της Βοσνίας και του Χαλεπιού, της Τρίπολης και του Δελχί, της Θεσσαλονίκης και της Μοσούλης. Βλέπουμε με τον ίδιο τρόπο, όπως και τις παλαιές μας πόλεις, την Ιερουσαλήμ».
Το πώς η τουρκική ηγεσία (θέλει να) βλέπει τις ισότιμες σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ φρόντισε να το υπενθυμίσει σε ομιλία του στη Βουλή ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ξεκαθαρίζοντας με έμμεσο αλλά σαφή τρόπο ότι οι σχέσεις πάτρωνα (ΗΠΑ) – υποτελούς (Τουρκία) ανήκουν στο παρελθόν:
«Η συνεργασία της Αμερικής με το PKK – YPG, η παρουσία της FETO στην Αμερική και οι μονομερείς κυρώσεις της είναι ασυμβίβαστες με το πνεύμα της συμμαχίας».
«Έχουμε δηλώσει επανειλημμένα ότι η Αμερική πρέπει να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να διορθώσει τις λανθασμένες στάσεις της σε θέματα που επηρεάζουν άμεσα την εθνική μας ασφάλεια. (…) Το αίτημά μας για την προμήθεια και τον εκσυγχρονισμό των F-16 θα οριστικοποιηθεί το συντομότερο δυνατό, χωρίς όρους ή περιορισμούς».
«Συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε πολλά περιφερειακά και παγκόσμια ζητήματα όπου έχουμε κοινά συμφέροντα».
Πάγιες διεκδικήσεις
Για να μην υπάρχει η παραμικρή παρεξήγηση ότι – παρά το «θετικό κλίμα» μέσα στο οποίο θα εξελιχθεί η συνάντηση των Αθηνών και η φιέστα με την κοινή συνεδρίαση των Υπουργικών Συμβουλίων – οι τουρκικές πάγιες διεκδικήσεις παραμένουν αναλλοίωτες, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών και ο αρχηγός του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού σε δηλώσεις τους υπογράμμισαν:ΥΠΕΞ Φιντάν: «Αν είναι να γίνει κάποια διαπραγμάτευση στην Κύπρο, δεν θα είναι μεταξύ δύο κοινοτήτων, αλλά μεταξύ δύο κρατών».
«Η κατάσταση της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη και των συμπατριωτών μας που ζουν στα Δωδεκάνησα είναι ένα από τα θέματα που θέτουμε ως προτεραιότητα. Παρακολουθούμε στενά την προστασία των δικαιωμάτων των ομογενών μας».
Περισσότερο αναλυτικός για την ατζέντα των τουρκικών διεκδικήσεων υπήρξε σε ομιλία του ο αρχηγός του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού:
Α/ΓΕΝ Ερτζουμέντ Τατλίογλου: «Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν ισχυρότερη την περίοδο που το ναυτικό της ήταν ισχυρότερο. Όταν μείωσε τη σημασία που έδινε στη θάλασσα και το ναυτικό, άρχισαν οι απώλειες. Αφού ήταν αδύναμο το ναυτικό της, τα νησιά μας στο Αιγαίο δόθηκαν στην Ελλάδα χωρίς να ρίξουν ούτε μια σφαίρα. Η Ελλάδα δεν θέλει να αρκείται σε αυτά».
«Από τα οκτώ βασικά προβλήματα με την Ελλάδα, τα επτά σχετίζονται με το Πολεμικό Ναυτικό και η Ελλάδα αντί να αναζητήσει λύσεις, εμπλέκεται διαρκώς σε δραστηριότητες που κλιμακώνουν τις εντάσεις. Για παράδειγμα, αυξάνει τον αμυντικό της προϋπολογισμό. Αγοράζει τέσσερις φρεγάτες Belharra από Γαλλία. Αγοράζει 24 μαχητικά Rafale. Θα αγόραζε 18, τα αύξησε κατά έξι ακόμη. Οι ΗΠΑ έχουν γίνει ο δυτικός γείτονάς μας. Έχουν τρεις μεγάλες βάσεις στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή».
«Υπάρχουν 23 (ελληνικά) νησιά με αποστρατιωτικοποιημένο καθεστώς, από τα οποία η Ελλάδα έχει στρατιωτικοποιήσει τα δεκαεννέα».
«Έχουμε νησίδες και βραχονησίδες των οποίων η κυριαρχία και η κυριότητά τους αμφισβητείται. Προσπαθούν να τα κάνουν δικά τους, πραγματοποιώντας επισκέψεις σε αυτά σαν να είναι δικά τους νησιά».
«Η Ελλάδα αύξησε τα χωρικά της ύδατα στα δυτικά στα 12 μίλια το 2020. Προσπαθεί να δώσει το εξής μήνυμα: Αν βρω την ευκαιρία, θα τα αυξήσω στα 12 μίλια στο Αιγαίο».
«Προσπαθεί να διεκδικήσει τα νησιά και τους βράχους στο Αιγαίο με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Η Ελλάδα έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά σε όλες τις πρακτικές της. Για παράδειγμα, ενώ ορίζει περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας με την Ιταλία, δεν δίνει θαλάσσια δικαιοδοσία στα δικά της νησιά, λέγοντας ότι τα νησιά δεν έχουν θαλάσσια δικαιοδοσία. Όταν πρόκειται να κάνει μια τέτοια συμφωνία μαζί μας, θέλει 41 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλάσσιας δικαιοδοσίας για το Καστελλόριζο των 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων».
Κατόπιν όλων αυτών, η κυβέρνηση Μητσοτάκη οφείλει μια απλή απάντηση: Τι ακριβώς συζητά με την Τουρκία;
Δημοσίευση σχολίου