Του Δρα Δημ. Σταθακόπουλου
Ο «καυσοκαλύβας» και το προβοκάρισμα του Τούρκου Προέδρου για επανάληψη της ιστορίας το 2023 ( 100 χρόνια Τουρκικής Δημοκρατίας)
Οκτώ (8) μήνες πριν την καταστροφή.
Επιστολή του πρίγκηπα Ανδρέα ( πατέρα του Φιλίππου της Αγγλίας και παππού του Καρόλου ) του επονομαζόμενου και ” καυσοκαλύβα” , προς τον Ιωάννη Μεταξά.
Εύκολα γίνεται αντιληπτό γιατί ηττηθήκαμε.
Ασυνεννοησία πλήρης , έριδες, εγωισμοί , διχασμός , ξένος παράγων :
* έδινε εντολές να καίγονται Τουρκικά χωριά, κάτι που αφενός έφερνε δυσφορία σε Έλληνες αξ/κους και στρατιώτες, αφετέρου έφερε την Ελλάδα σε διαχρονική δύσκολη θέση να απολογείται. Εξ ού και “καυσοκαλύβας”. Σήμερα μας προβοκάρει με αυτά ο Τούρκος Πρόεδρος , λέγοντας τι κάναμε ( sic ) και πως το 2023 ( 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας 29.10.1923 – 29.10.2023 ) θα κάνουν τη νέα μεγάλη επίθεση ( sic). Φυσικά ξεχνάει πως η Τουρκία είχε εμφύλιο ( Σουλτανικοί κατά Κεμαλιστών) που κατέστρεφε τη χώρα τους και πως οι μεγαλύτερες καταστροφές έγιναν μεταξύ τους και από τις δυνάμεις κατοχής Άγγλων, Γάλλων , Ιταλών και μόνο σε λίγες καταχρηστικές περιπτώσεις από Έλληνες , που τιμωρήθηκαν γι αυτό από τα Ελληνικά έκτακτα στρατοδικεία.
Σμύρνη, 19 Δεκεμβρίου 1921
Hotel Splendid Palace
Αγαπητέ Γιαννάκη,
Προτού αναχωρήσω εξ Αθηνών, εζήτησα να σε ιδώ για να σου ειπώ ότι το τηλεγράφημα της Στρατιάς, περί μη επανόδου μου, μοι εστάλη κατά λάθος εκ του Υπουργείου.
Ο Θεοτόκης, είχεν ήδη λύσει την υπόθεσιν. Καλύτερα όμως ότι το έλαβα, διότι ούτω γνωρίζω το έδαφος επί του οποίου ίσταμαι. Η εκ μέρους της Στρατιάς δεξίωσίς μου ενταύθα υπήρξε παγερά, δηλ. ουδείς εκ των κυρίων ουδέ καν δι’ επισκέψεως με ετίμησε. Μόνον ο Παπούλας με εδέχθη λίαν εγκαρδίως, αυτός είναι αγαθός άνθρωπος, όστις παρασύρεται από τους περί αυτόν. Τον Πάλλην είδον μόνον, διότι συνήθως τρώγει την εσπέραν εις το ξενοδοχείον τούτο, και μετ’ αυτού ωμιλήσαμεν επισταμένως επί της εδώ καταστάσεως. Δεν ηρκέσθην εις τας ομιλίας ταύτας, τας εξέτεινα και μεθ’ ενός αξιωματικού, Σκυλακάκη, άλλοτε διευθυντού τού 3ου Γραφείου παρ’ εμοί, και νυν διευθύνοντος το 3ον Γραφείον τής Στρατιάς, του Βερνάρδου κωλυομένου και αρνουμένου να εργασθή καθότι ασχολείται εις την πολιτικήν (διαδίδει εις όλους ότι είναι μαζί σου). Είδες τον Πάλλην εις Αθήνας και υποθέτω ότι θα σου είπε, ότι η Στρατιά εγγυάται περί της ασφαλείας τού μετώπου μέχρις Ιανουαρίου, συνεπώς δεν θα σε κουράσω με αυτά.
Ο «καυσοκαλύβας» και το προβοκάρισμα του Τούρκου Προέδρου για επανάληψη της ιστορίας το 2023 ( 100 χρόνια Τουρκικής Δημοκρατίας)
Οκτώ (8) μήνες πριν την καταστροφή.
Επιστολή του πρίγκηπα Ανδρέα ( πατέρα του Φιλίππου της Αγγλίας και παππού του Καρόλου ) του επονομαζόμενου και ” καυσοκαλύβα” , προς τον Ιωάννη Μεταξά.
Εύκολα γίνεται αντιληπτό γιατί ηττηθήκαμε.
Ασυνεννοησία πλήρης , έριδες, εγωισμοί , διχασμός , ξένος παράγων :
* έδινε εντολές να καίγονται Τουρκικά χωριά, κάτι που αφενός έφερνε δυσφορία σε Έλληνες αξ/κους και στρατιώτες, αφετέρου έφερε την Ελλάδα σε διαχρονική δύσκολη θέση να απολογείται. Εξ ού και “καυσοκαλύβας”. Σήμερα μας προβοκάρει με αυτά ο Τούρκος Πρόεδρος , λέγοντας τι κάναμε ( sic ) και πως το 2023 ( 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας 29.10.1923 – 29.10.2023 ) θα κάνουν τη νέα μεγάλη επίθεση ( sic). Φυσικά ξεχνάει πως η Τουρκία είχε εμφύλιο ( Σουλτανικοί κατά Κεμαλιστών) που κατέστρεφε τη χώρα τους και πως οι μεγαλύτερες καταστροφές έγιναν μεταξύ τους και από τις δυνάμεις κατοχής Άγγλων, Γάλλων , Ιταλών και μόνο σε λίγες καταχρηστικές περιπτώσεις από Έλληνες , που τιμωρήθηκαν γι αυτό από τα Ελληνικά έκτακτα στρατοδικεία.
Σμύρνη, 19 Δεκεμβρίου 1921
Hotel Splendid Palace
Αγαπητέ Γιαννάκη,
Προτού αναχωρήσω εξ Αθηνών, εζήτησα να σε ιδώ για να σου ειπώ ότι το τηλεγράφημα της Στρατιάς, περί μη επανόδου μου, μοι εστάλη κατά λάθος εκ του Υπουργείου.
Ο Θεοτόκης, είχεν ήδη λύσει την υπόθεσιν. Καλύτερα όμως ότι το έλαβα, διότι ούτω γνωρίζω το έδαφος επί του οποίου ίσταμαι. Η εκ μέρους της Στρατιάς δεξίωσίς μου ενταύθα υπήρξε παγερά, δηλ. ουδείς εκ των κυρίων ουδέ καν δι’ επισκέψεως με ετίμησε. Μόνον ο Παπούλας με εδέχθη λίαν εγκαρδίως, αυτός είναι αγαθός άνθρωπος, όστις παρασύρεται από τους περί αυτόν. Τον Πάλλην είδον μόνον, διότι συνήθως τρώγει την εσπέραν εις το ξενοδοχείον τούτο, και μετ’ αυτού ωμιλήσαμεν επισταμένως επί της εδώ καταστάσεως. Δεν ηρκέσθην εις τας ομιλίας ταύτας, τας εξέτεινα και μεθ’ ενός αξιωματικού, Σκυλακάκη, άλλοτε διευθυντού τού 3ου Γραφείου παρ’ εμοί, και νυν διευθύνοντος το 3ον Γραφείον τής Στρατιάς, του Βερνάρδου κωλυομένου και αρνουμένου να εργασθή καθότι ασχολείται εις την πολιτικήν (διαδίδει εις όλους ότι είναι μαζί σου). Είδες τον Πάλλην εις Αθήνας και υποθέτω ότι θα σου είπε, ότι η Στρατιά εγγυάται περί της ασφαλείας τού μετώπου μέχρις Ιανουαρίου, συνεπώς δεν θα σε κουράσω με αυτά.
Το σοβαρόν είναι ότι η Στρατιά φοβείται ενδεχομένην επίθεσιν Τουρκικήν, όχι αμέσως τώρα, αφεύκτως όμως περί τον Φεβρουάριον ή Μάρτιο. Συστηματική άμυνα επί του νυν κατεχομένου μετώπου είναι δύσκολος, αν όχι αδύνατος, δεδομένου τού φοβερού μήκους αυτού και της ανεπαρκείας τών στρατευμάτων. Ημετέρα υποχώρησις συνεπώς είναι πράγμα όπερ λίαν ενδεχόμενον να συμβή, είτε αυτοβούλως είτε λόγω πιέσεως του εχθρού. Θα υπέθετέ τις, ότι υπό τοιαύτας συνθήκας θα είχεν γίνει ήδη μελέτη και έναρξις προετοιμασίας μιας δευτέρας γραμμής μάλλον συνεπτυγμένης και δυναμένης να κρατηθή οπωσδήποτε με τα μέσα άτινα διαθέτομεν. Ουδέν τοιούτον συνέβη, δεν υπάρχει δευτέρα γραμμή, ουδέ καν μελέτη περί αυτής. Η κατάστασις του στρατού δεν μου εμπνέει μεγάλην πεποίθησιν, η ορμή του εξηντλήθη, και αν παραμένη τώρα ησύχως επί της γραμμής του, το πράττει διότι νομίζει ότι θα έχωμεν λίαν προσεχώς την ειρήνην. Αν όμως αι διαπραγματεύσεις παραταθούν υπέρ το δέον, ή εάν ο Γούναρης επιστρέψη άπρακτος, και επομένως έχωμεν εξακολούθησιν του πολέμου, τότε ; Δεν νομίζω απολύτως, ότι ο στρατός θα είναι εις κατάστασιν να αντιμετωπίση σοβαράν ενέργειαν του εχθρού, αποτυχία δε εις εν σημείον τού μετώπου θα παρασύρη αφεύκτως το επίλοιπον και τότε θα σταματήσωμεν πού ; Τότε δια μιάς μονοκονδυλιάς χάνομεν ολόκληρον το ζήτημα – ή μάλλον τας θυσίας – και δεν θα ωφελήσουν πλέον τίποτα αι αισιοδοξίαι τών αξιοτίμων Γούναρη και Φώντα.
Πρέπει να γίνη κάτι το ταχύτερον διά ν’ απαλλαχθώμεν του εφιάλτου τής Μικράς Ασίας. Δεν γνωρίζω τι πρέπει να γίνη, πρέπει όμως να παύσωμεν μπλοφάροντες και ν’ αντιμετωπίσωμεν την κατάστασιν οία πραγματικώς είναι.
Διότι, επί τέλους, τι είναι καλλίτερον ; Να πέσωμεν εις την θάλασσαν ή να φύγωμεν προ τού λουτρού ; Με όσα λέγω, φοβούμαι, ότι θα εκληφθώ ως défaitiste , ή ότι παρασύρομαι από την ψυχικήν μου κατάστασιν. Σε διαβεβαιώ όμως, ότι ούτε το εν συμβαίνει ούτε το άλλο. Δεν βλέπω όμως ότι με την παράτασιν του πολέμου σώζομεν την ύπαρξιν και την υπόστασιν της Ελλάδος, το εναντίον βλέπω, και τόσον φανερά, ώστε, με φόβον παρεξηγήσεως ακόμη, σου γράφω δια να σου εκθέσω τας σκέψεις μου. Θα ωμίλουν διαφορετικά, εάν είχομεν τον πόλεμον εν Ελλάδι, όπως και διαφορετικά θα ήσαν τότε και τα αισθήματα του κόσμου. Τι θα κερδίσωμεν όμως με μίαν καταστροφήν, ή επί τέλους με μίαν ήτταν ενταύθα ; Διατί να κυνηγώμεν σκιάς ενταύθα, αντί να κυνηγώμεν την πραγματικότητα εν Ηπείρω και Θράκη;
Ήκουσα και άλλο. Το γόητρον της ανωτέρας διοικήσεως εκλονίσθη σοβαρώς παρά τω στρατεύματι , γνωρίζεις ότι εγώ προσωπικώς απώλεσα προ πολλού πάσαν εμπιστοσύνην εις αυτήν. Το τοιούτον δεν είναι απίθανον, αν και ίσως δεν θα έπρεπε να το έλεγον εγώ αυτό. Η ασθένεια εδώ δύναται να συνοψισθή εις τρία κεφάλαια:
1ον) Έλλειψις επαρκών στρατευμάτων,
2ον) Μείωσις του ηθικού,
3ον) Εξασθένησις του κύρους τής Διοικήσεως.
Τα παρά του «Temps» γραφέντα περί της επισκέψεως του Διαδόχου εις το μέτωπον είναι αληθή κατά τούτο, ότι εις Αφιόν σχεδόν ολόκληρος η IVΜεραρχία , τον υπεδέχθη με αγρίας φωνάς περί απολύσεως, τόσον ώστε ηναγκάσθη ο Κοντούλης, να επέμβη δια δημηγορίας εκ του εξώστου. Πάσα ιδέα δημιουργίας δήθεν στάσεως εκ μέρους τού στρατού προς παραμονήν ενταύθα – κάποια εργασία εν τούτοις γίνεται – παρά τας διαταγάς τής Κυβερνήσεως αποκλείεται απολύτως κατ’ εμέ. Όταν μάθουν οι στρατιώται ότι απολύονται και ότι οι αξιωματικοί τούς εμποδίζουν να φύγουν, θα μας δέσουν, αν δεν μας σκοτώσουν εν απολύτω δικαίω. Άλλωστε ηρώτησα τον Βασιλέα περί αυτού – δεν του ανέφερον το όνομά σου – και το διέψευσε κατηγορηματικώς ειπών, ότι αυτά ήσαν ανοησίαι.
Εις πάντα τ’ ανωτέρω προσθέτω και άλλο τεκμήριον διοικητικής παραλυσίας: Την σχεδόν τελείαν ανεξαρτησίαν τής Στρατιάς, την ανυπακοήν μάλλον αυτής προς το Υπουργείον. Το κακόν έχει προσλάβει τοιαύτας διαστάσεις, ώστε κατακρίνεται και εν αυτή τη Στρατιά παρά τινων, οίτινες εκράτησαν ακόμη κάποιαν νηφαλιότητα. Δείγμα έστω το τελευταίον επεισόδιον Δούσμανη διαταχθέντος παρά του Υπουργού αυτοπροσώπως να έλθη εδώ δια το συμβούλιον και αποπεμφθέντος εντεύθεν βαναύσως παρά Παπούλα και Πάλλη. Αυτά περίπου, όσον αφορά την στρατιωτικήν κατάστασιν.
Πρέπει να γίνη κάτι το ταχύτερον διά ν’ απαλλαχθώμεν του εφιάλτου τής Μικράς Ασίας. Δεν γνωρίζω τι πρέπει να γίνη, πρέπει όμως να παύσωμεν μπλοφάροντες και ν’ αντιμετωπίσωμεν την κατάστασιν οία πραγματικώς είναι.
Διότι, επί τέλους, τι είναι καλλίτερον ; Να πέσωμεν εις την θάλασσαν ή να φύγωμεν προ τού λουτρού ; Με όσα λέγω, φοβούμαι, ότι θα εκληφθώ ως défaitiste , ή ότι παρασύρομαι από την ψυχικήν μου κατάστασιν. Σε διαβεβαιώ όμως, ότι ούτε το εν συμβαίνει ούτε το άλλο. Δεν βλέπω όμως ότι με την παράτασιν του πολέμου σώζομεν την ύπαρξιν και την υπόστασιν της Ελλάδος, το εναντίον βλέπω, και τόσον φανερά, ώστε, με φόβον παρεξηγήσεως ακόμη, σου γράφω δια να σου εκθέσω τας σκέψεις μου. Θα ωμίλουν διαφορετικά, εάν είχομεν τον πόλεμον εν Ελλάδι, όπως και διαφορετικά θα ήσαν τότε και τα αισθήματα του κόσμου. Τι θα κερδίσωμεν όμως με μίαν καταστροφήν, ή επί τέλους με μίαν ήτταν ενταύθα ; Διατί να κυνηγώμεν σκιάς ενταύθα, αντί να κυνηγώμεν την πραγματικότητα εν Ηπείρω και Θράκη;
Ήκουσα και άλλο. Το γόητρον της ανωτέρας διοικήσεως εκλονίσθη σοβαρώς παρά τω στρατεύματι , γνωρίζεις ότι εγώ προσωπικώς απώλεσα προ πολλού πάσαν εμπιστοσύνην εις αυτήν. Το τοιούτον δεν είναι απίθανον, αν και ίσως δεν θα έπρεπε να το έλεγον εγώ αυτό. Η ασθένεια εδώ δύναται να συνοψισθή εις τρία κεφάλαια:
1ον) Έλλειψις επαρκών στρατευμάτων,
2ον) Μείωσις του ηθικού,
3ον) Εξασθένησις του κύρους τής Διοικήσεως.
Τα παρά του «Temps» γραφέντα περί της επισκέψεως του Διαδόχου εις το μέτωπον είναι αληθή κατά τούτο, ότι εις Αφιόν σχεδόν ολόκληρος η IVΜεραρχία , τον υπεδέχθη με αγρίας φωνάς περί απολύσεως, τόσον ώστε ηναγκάσθη ο Κοντούλης, να επέμβη δια δημηγορίας εκ του εξώστου. Πάσα ιδέα δημιουργίας δήθεν στάσεως εκ μέρους τού στρατού προς παραμονήν ενταύθα – κάποια εργασία εν τούτοις γίνεται – παρά τας διαταγάς τής Κυβερνήσεως αποκλείεται απολύτως κατ’ εμέ. Όταν μάθουν οι στρατιώται ότι απολύονται και ότι οι αξιωματικοί τούς εμποδίζουν να φύγουν, θα μας δέσουν, αν δεν μας σκοτώσουν εν απολύτω δικαίω. Άλλωστε ηρώτησα τον Βασιλέα περί αυτού – δεν του ανέφερον το όνομά σου – και το διέψευσε κατηγορηματικώς ειπών, ότι αυτά ήσαν ανοησίαι.
Εις πάντα τ’ ανωτέρω προσθέτω και άλλο τεκμήριον διοικητικής παραλυσίας: Την σχεδόν τελείαν ανεξαρτησίαν τής Στρατιάς, την ανυπακοήν μάλλον αυτής προς το Υπουργείον. Το κακόν έχει προσλάβει τοιαύτας διαστάσεις, ώστε κατακρίνεται και εν αυτή τη Στρατιά παρά τινων, οίτινες εκράτησαν ακόμη κάποιαν νηφαλιότητα. Δείγμα έστω το τελευταίον επεισόδιον Δούσμανη διαταχθέντος παρά του Υπουργού αυτοπροσώπως να έλθη εδώ δια το συμβούλιον και αποπεμφθέντος εντεύθεν βαναύσως παρά Παπούλα και Πάλλη. Αυτά περίπου, όσον αφορά την στρατιωτικήν κατάστασιν.
Τα πολιτικά παρεστάθησαν πολύ εξογκωμένα εις Αθήνας. Ο Παπούλας έχω την εντύπωσιν, ότι δεν πολιτεύεται, δεν υποστηρίζει δε τον Στεργιάδην λόγω αντιζηλίας. Λέγει, ότι θέλει να τελειώση το ταχύτερον το συμβούλιον δια να φύγη. Τα περί ενεργείας αξιωματικών υπέρ του Στεργιάδη, άνευ σοβαρότητος· υπάρχουν βέβαια οι νομίζοντες αυτόν ως τον μόνον σωτήρα, αλλά δεν προπαγανδίζουν υπέρ αυτού.
Μετά του Στεργιάδου είχον μεγάλην και λίαν ενδιαφέρουσαν ομιλίαν. Ομολογώ, ότι δεν τρέφω και πολύ μεγάλην εμπιστοσύνην εις τον άνδρα, νομίζω όμως ότι όσα μου είπε, τα είπεν ειλικρινώς, τουλάχιστον νομίζω, δεν αναλαμβάνω όμως ουδεμίαν ευθύνην!
Είναι όλως διόλου της ιδέας ότι ο στρατός δεν είναι πλέον δυνατόν να δώση περισσότερα αφ’ ό,τι έδωσεν ήδη. Και αυτά τα δοθέντα είναι κατά πολύ ανώτερα αφ’ ό,τι αυτός ενόμιζεν ως δυνατά. Στηρίζεται εις το οικονομικόν ζήτημα και λέγει ότι εφθάσαμεν πλέον εις το όριον του δυνατού. Δεν γνωρίζει ποία θα είναι η εξέλιξις, η ιδέα όμως της αποχωρήσεως εκ Μ. Ασίας δεν τον τρομάζει. Λέγει ότι τα κατορθώματα του στρατού, ως επίσης και της ελληνικής διοικήσεως επί χώρας ημιαγρίας θα μείνωσι πάντως εις το ενεργητικόν του έθνους εφόδια πολύτιμα και εκμεταλλεύσιμα διά το μέλλον. Η Αγγλία, κατ’ αυτόν, έχει ανάγκην Ελλάδος ισχυράς στρατιωτικώς. Όσον αφορά αυτόν τον ίδιον, μοι εδήλωσε κατηγορηματικώς -άνευ ιδικής μου προκλήσεως- ότι ουδέποτε θα επολιτεύετο υπό οιονδήποτε όρον. Τούτο με ύφος, ως να επεθύμει να το μεταβιβάσω, και το μετεβίβασα ήδη. Δεν ηδυνήθην ν’ αντιστώ εις τον πειρασμόν να τον ερωτήσω, διατί αυτή η απόλυτος άρνησις, ενώ υπήρχε τοιούτον ρεύμα υπέρ αυτού εν Ελλάδι. Έλαβον ως απάντησιν ότι αυτός, ο Στεργιάδης, και ο κοινοβουλευτισμός αποτελούσι δύο πόλους εντελώς ασυμβιβάστους, λόγω τού χαρακτήρος του, ότι αι μέθοδοι της διοικησεώς του δεν επιδέχονται έλεγχον Βουλής και Τύπου, ότι τους υπουργούς του θα ηννόει ως υπαλλήλους του, ως συμβαίνει ενταύθα με τον Γουναράκην και τους λοιπούς. Ότι βεβαίως τοιαύται αντιλήψεις θα έβλαπτον και Βασιλέα και χώραν, και ότι συνεπώς είναι αδύνατοι, και ότι τέλος η υγεία του τού απαγορεύει τελείως τοιαύτας επιχειρήσεις. Εν μιά λέξει, δεν άφησε ουδέ την ελαχίστην θυρίδα ανοικτήν, δια της οποίας ίσως να επείθετο να αναλάβει την αρχήν. Αυτά, άρα, είναι αρκετά ικανοποιητικά, νομίζω, αν είναι ειλικρινή.
Ο κόσμος εδώ γενικώς είναι απαίσιος. Αφήνω τους διαφόρους ποντικούς -ούτως αποκαλούνται ενταύθα οι Λεβαντίνοι- αυτοί επί τέλους έχουν και δικαίωμα να ακολουθούν την πολιτικήν τής δήθεν πατρίδος των. Απαίσιοι πραγματικώς είναι οι εδώ Έλληνες, εκτός ελαχίστων. Επικρατεί Βενιζελισμός ογκώδης και κατά την 15ην Δεκεμβρίου είχον κλείσει σχεδόν όλα τα καταστήματα. Θα ήξιζε πράγματι να παραδώσωμεν την Σμύρνην εις τον Κεμάλ διά να τους πετσοκόψη όλους αυτούς τους αχρείους, οι οποίοι φέρονται ούτω κατόπιν τού φοβερού αίματος όπερ εχύσαμεν εδώ. Αίματος της Παλαιάς Ελλάδος δε, διότι όλα τα παιδιά τών οπωσδήποτε καλυτέρων οικογενειών τών ενταύθα, υπηρετούν εις την Σμύρνην και τα μετόπισθεν, αλλοίμονον δε αν εν οιονδήποτε τμήμα ευρεθή σχηματισμένον μόνον από Μικρασιάτας και ενώπιον τού εχθρού!
Το επεισόδιον Δούσμανη λαμβάνει διαστάσεις επιφόβους. Αυτοί διατείνονται ότι εστάλη ενταύθα τη επιμόνω απαιτήσει τού Υπουργού, αφ’ ετέρου ο Πάλλης μου λέγει ότι έχουν τηλεγράφημα του Υπουργού λέγοντος ότι ο Δούσμανης προσέρχεται τη επιμόνω απαιτήσει αυτού του ιδίου. Προ της αναχωρήσεώς του εντεύθεν ετηλεγράφησεν ο Δούσμανης εις τον Υπουργόν, ότι, κατόπιν της διαγωγής τού Παπούλα, ζητεί την έγκρισιν να επανέλθει, και ο υπουργός απήντησεν εγκρίνων «μετά λύπης και δυσφορίας αναγκάζομαι εγκρίνω».
Κόπιασε να βγάλης άκρη!
Οπωσδήποτε το Συμβούλιον εματαιώθη, πρώτη πράξις τού αρχομένου δράματος, του οποίου τον αντίκτυπον φοβούμαι επί του πνεύματος των αξιωματικών.
Παύω όμως τώρα αυτή τη φλυαρία με την ελπίδα ότι δεν σε εκούρασα πάρα πολύ.
Σου εύχομαι καλές εορτές και ευόδωσιν εις το έργον σου.
Πότε, Θεέ μου, θα γλυτώσω από αυτήν την κόλασιν εδώ ;
Πάντοτε σος
Ανδρέας
Πηγή: (Ι.Μεταξά, Ημερολόγιο, Παράρτημα 1921-1922, σ. 757-60)
Όλο το ημερολόγιο σε pdf , εδώ: https://www.ioannismetaxas.gr/Hmerologio.html
** Ο πρίγκιπας Ανδρέας καταδικάσθηκε σε θάνατο με την κατηγορία της αρνήσεως εκτελέσεως διαταγής του αρχηγού της στρατιάς κατά τις μάχες του Σαγγαρίου τον Αύγουστο του 1921. Η απόφαση δεν εκτελέστηκε από την Επαναστατική Στρατιωτική Κυβέρνηση, λόγω μεσολάβησης της βρετανικής κυβέρνησης, μέσω του Άγγλου πλοιάρχου Τάλμποτ. Με παρέμβαση του Πάγκαλου το στρατοδικείο του αναγνώρισε το ελαφρυντικό “της τελείας απειρίας περί την διοίκησιν ανωτέρων μονάδων” και τον καταδίκασε στις 20 Νοεμβρίου 1922 στην ποινή της ισόβιας υπερορίας ( εκτός ορίων Ελλαδος ) και της διαγραφής από το μητρώο των αξιωματικών. Μετέβη στο Παρίσι.
Στα τέλη Ιανουαρίου 1936, μετά την παλινόρθωση της μοναρχίας στην Ελλάδα, η ποινή του ακυρώθηκε και ο ίδιος αποκαταστάθηκε στον βαθμό του. Σύντομα επισκέφθηκε την Ελλάδα, η επίσκεψή του, όμως, προκάλεσε την αντίδραση του ημερήσιου τύπου. Στα τέλη του 1936 διορίστηκε στρατιωτικός ακόλουθος του Βασιλιά Γεωργίου Β΄.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε στη Νότια Γαλλία κινούμενος μεταξύ Καννών και Μόντε Κάρλο. Τα τελευταία χρόνια προσβλήθηκε από πρώιμη αρτηριοσκλήρωση λόγω του εθισμού του με το αλκοόλ.
Απεβίωσε στις 3 Δεκεμβρίου 1944, στο ξενοδοχείο “Μετροπόλ” του Μόντε Κάρλο, από ανακοπή καρδιάς. Η σορός του αρχικά μεταφέρθηκε στο ρωσικό παρεκκλήσιο στη Νίκαια και εν συνεχεία στην Ελλάδα, όπου και ετάφη στο βασιλικό κοιμητήριο του Τατοΐου.
Δημοσίευση σχολίου