Ηλίας Τασόπουλος
Ενώ οι ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις συνεχίζονται με δραματικά αποτελέσματα στην Ουκρανία, οι διαπραγματεύσεις φαίνονται να παρουσιάζουν μία πρόοδο. Ακόμα κι αν η Ρωσία έχει χάσει το 40% μονάδων της, σε όρους επιχειρησιακών δυνατοτήτων, σύμφωνα με το γενικό επιτελείο της Ουκρανίας, η Μόσχα κρατάει το κλειδί στις διαπραγματεύσεις. Χαρακτηριστικό είναι πως οι επιθέσεις των ρωσικών δυνάμεων και η προσπάθεια κατάληψης νέων εδαφών μαίνονται, τη στιγμή που ο Σεργκέι Λαβρόφ δηλώνει αισιόδοξος για τις διαπραγματεύσεις.
Ενώ οι ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις συνεχίζονται με δραματικά αποτελέσματα στην Ουκρανία, οι διαπραγματεύσεις φαίνονται να παρουσιάζουν μία πρόοδο. Ακόμα κι αν η Ρωσία έχει χάσει το 40% μονάδων της, σε όρους επιχειρησιακών δυνατοτήτων, σύμφωνα με το γενικό επιτελείο της Ουκρανίας, η Μόσχα κρατάει το κλειδί στις διαπραγματεύσεις. Χαρακτηριστικό είναι πως οι επιθέσεις των ρωσικών δυνάμεων και η προσπάθεια κατάληψης νέων εδαφών μαίνονται, τη στιγμή που ο Σεργκέι Λαβρόφ δηλώνει αισιόδοξος για τις διαπραγματεύσεις.
Το μήνυμα είναι σαφές από το Κρεμλίνο. Ενώ οι ανθρώπινες απώλειες θρηνούνται διεθνώς και η προσφυγική κρίση φουντώνει, η κατάπαυση πυρός αποτελεί ακόμα ένα διαπραγματευτικό χαρτί της Μόσχας. Η πίεση των διεθνούς κοινής γνώμης δεν μπορεί να σταματήσει τους βομβαρδισμούς εναντίον αστικών κέντρων και τις επιθέσεις που στρέφονται ακόμα κι εναντίον αμάχων, όπως παρατηρήθηκε από το βίντεο που προβλήθηκε στο γερμανικό κανάλι ZDF ή και την επίθεση εναντίον του Θεάτρου της Μαριούπολης, όπου είχαν βρει καταφύγιο εκατοντάδες άμαχοι, συμπεριλαμβανομένων και παιδιών και τις δεκάδες απώλειες αμάχων σε Χάρκοβο και Τσερνίχιβ.
Από το Κίεβο πιθανολογείται μία συνάντηση μεταξύ Ζελένσκι και Πούτιν τις προσεχείς μέρες, δείχνοντας τη σαφή διάθεση για μία συνθηκολόγηση. Το Κρεμλίνο φάνηκε να οπισθοχωρεί από την ολική ανατροπή της ουκρανικής κυβέρνησης, που υποδήλωνε η ολομέτωπη εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου και το διαβόητο διάγγελμα του Βλαντιμίρ Πούτιν. Όμως μένει να φανεί κατά πόσο ο Πούτιν είναι διατεθειμένος να δεχθεί τον Ζελένσκι ως άμεσο συνομιλητή ή απλά η Μόσχα έκανε κάποια βήματα πίσω, ύστερα από τις διεθνείς πιέσεις.
Ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ με τις δηλώσεις του πως θα πρέπει να επισφραγιστεί μία συμφωνία για να γίνει μία συνάντηση Ζελένσκι-Πούτιν ουσιαστικά φάνηκε πως το Κρεμλίνο κρατά ως επιβράβευση μία τέτοια συνάντηση. Οι απαιτήσεις της Μόσχας είναι μάλλον αναλλοίωτες, από το διάστημα που προηγήθηκε της ρωσικής εισβολής. Οι νομικές δεσμεύσεις που ζητούνται για την αποκοπή κάθε σχέσης με το ΝΑΤΟ ή την απουσία ξένων στρατιωτικών βάσεων ή οπλισμό ή αλλιώς η ουδετερότητα για την Ουκρανία, με βάση το καθεστώς της Αυστρίας ή της Σουηδίας, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, είναι χαρακτηριστικές.
Η εμφάνιση του Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, έπειτα από την εκφώνηση της ομιλίας Ζελένσκι στα μέλη της αμερικανικής Γερουσίας, ήταν ξεκάθαρη πως επίκεται μία μακρά περίοδος αντίστασης απέναντι στις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία. Τώρα η παρουσία των ρωσικών στρατευμάτων έχει προσθέσει έναν ακόμα παράγοντα στην εξίσωση, καθώς η Μόσχα προσπαθεί να νομιμοποιήσει την προσάρτηση της Κριμαίας του 2014 αλλά και ανεξαρτητοποίηση των περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ στα ανατολικά.
Ωστόσο ο εκνευρισμός στο Κρεμλίνο φαίνεται να υπάρχει, αν κρίνει κάποιος από τις απειλές και τους χαρακτηρισμούς περί προδοτών και εσωτερικών εχθρών στη Ρωσία, που εκτόξευσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στην ομιλία του σε μία συνάντηση κυβερνητικών στελεχών. Ταυτόχρονα, έγινε γνωστή η αποπομπή στελέχους της ρωσικής Εθνικής Φρουράς, δείχνοντας την τάση της Μόσχας για εκκαθαρίσεις και επίρριψη ευθυνών για την καθυστέρηση των επιχειρήσεων. Άλλωστε, η προπαγανδιστική μηχανή του Κρεμλίνου χρησιμοποιεί κάθε ευκαιρία για να εντυπώσει μία εικόνα του Πούτιν ως ενός αμείλικτου διοικητή που θέλει αποτελέσματα και όποιο στέλεχος δεν τα καταφέρνει, πληρώνει ένα τίμημα.
Θα πρέπει να τονιστεί πάντως πως δεν υπάρχει καμία αυτομόληση στελέχους ή έστω από διπλωματικές αποστολές της Ρωσίας στη Δύση, όπως συμβαίνει σε περιπτώσεις όπου αυταρχικά καθεστώτα αντιμετωπίζουν κλυδωνισμούς, από πολεμικές αναμετρήσεις. Το καθεστώς του Πούτιν διατηρεί τη συνοχή του.
Ωστόσο, ο διπλωματικός κλοιός σφίγγει γύρω από τη Μόσχα, ύστερα από την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης που ζητά από τη Ρωσία την άμεση παύση των πολεμικών επιχειρήσεων στην Ουκρανία. Καθόλου τυχαία, ο Τζο Μπάιντεν κατηγόρησε τον Βλαντιμίρ Πούτιν ως εγκληματία πολέμου, κάτι που εξόργισε το Κρεμλίνο ενώ οι υπουργοί Εξωτερικών των G7 κάλεσαν με κοινή ανακοίνωσή τους, τους αυτουργούς εγκλημάτων πολέμου που διαπράττονται στην Ουκρανία να λογοδοτήσουν ενώπιον της διεθνούς δικαιοσύνης. Όσο κι αν το Κρεμλίνο μπορεί να χρησιμοποιεί τις διαπραγματεύσεις, ώστε να προετοιμάζει νέες επιθέσεις, θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο να δικαιολογήσει τις πράξεις ενώπιον της διεθνούς κοινότητας.
Δημοσίευση σχολίου