Ελληνική εξωτερική πολιτική: “Πολλά δίνουμε, ελάχιστα παίρνουμε”

Του Παντελή Βούλικα
Τις τελευταίες εβδομάδες η τουρκική προκλητικότητα σε ανατολική Μεσόγειο και Αιγαίο έχει χτυπήσει κόκκινο. Τα τουρκικά πλωτά γεωτρύπανα μπαινοβγαίνουν ανενόχλητα στην κυπριακή ΑΟΖ και συνοδευτικά πλοία διεξάγουν έρευνες νότια (!!) της Κύπρου σε θαλάσσια οικόπεδα όπου η κυπριακή δημοκρατία έχει αδειοδοτήσει αμερικανικές, γαλλικές και ιταλικές πετρελαϊκές εταιρείες να διεξάγουν γεωτρήσεις. Οι υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά κατοικημένα και μη νησιά του ανατολικού Αιγαίου είναι καθημερινές.

Σα να μην έφταναν αυτά, ήρθε και το σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης για τις θαλάσσιες ζώνες που δεν αναγνωρίζει ΑΟΖ σε Δωδεκάνησα και Κρήτη.

Σε όλα τα παραπάνω ακούμε χαλαρές συστάσεις και αποδοκιμασίες από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σκληρό πυρήνα της οποίας υποτίθεται ότι συμμετέχουμε ισότιμα.

Το Τουρκο-Λιβυκό σύμφωνο έχει μάλιστα κατατεθεί στον ΟΗΕ και όλοι καταλαβαίνουμε τι θα σημάνει η δημοσίευση χαρτών από τον διεθνή οργανισμό με συντεταγμένες των εξωτερικών ορίων των θαλάσσιων περιοχών στις οποίες οι δύο χώρες θεωρούν ότι έχουν αποκλειστική δικαιοδοσία.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, για τις ΗΠΑ η Τουρκία θεωρείται αναξιόπιστος, αλλά χρήσιμος σύμμαχος. Έτσι η προκλητική συμπεριφορά της σε ανατολική Μεσόγειο και Αιγαίο αντιμετωπίζεται με συστάσεις προς όλους «να αποφεύγουν ενέργειες που αυξάνουν την ένταση στην περιοχή».

Στις 06/02/2020 ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν ήταν αποκαλυπτικός: «Θα συνεχίσουμε με ρυθμό ακατάπαυστο να διεξάγουμε σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις τόσο στην ανατολική Μεσόγειο όσο και στη ζώνη μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Θα ήθελα να επαναλάβω ότι η Τουρκία είναι απολύτως αποφασισμένη».

Είναι επομένως θέμα εβδομάδων η εμφάνιση τουρκικού ερευνητικού σκάφους ανατολικά και νότια της Κρήτης.
Μια τέτοια κίνηση θα μείνει αναπάντητη από την Ελλάδα για μην προκληθεί «ένταση στην περιοχή»;
Για να θέσουμε το ερώτημα στη διάσταση που ίσως καταλαβαίνουν καλύτερα οι ιθύνοντες στο υπουργείο εξωτερικών: Σε τι ενέργειες έχει προβεί η ελληνική διπλωματία για να αποτραπεί το ενδεχόμενο εμφάνισης τουρκικού ερευνητικού πλοίου σε θαλάσσιες ζώνες που θεωρούμε ελληνική ΑΟΖ;

Η αναθεωρητική Τουρκία:

• Ζητά αποστρατικοποίηση των νησιών του ανατολικού Αιγίου και υποδεικνύει άλλα νησιά με αμφισβητούμενη κυριαρχία (γκρίζες ζώνες),
• Θεωρεί αιτία πολέμου την επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 ν.μίλια,
• Δεν τηρεί τη συμφωνία για εμπάργκο όπλων στη Λιβύη (ανατίναξη τουρκικού πλοίου με όπλα και πυρομαχικά στο λιμάνι της Τρίπολης στις 18/02/2020)

Η ελληνική εξωτερική πολιτική από την άλλη πλευρά εξαντλείται σε ατέρμονες συζητήσεις με γειτονικές και άλλες χώρες, οι οποίες παρόλο που δεν αξιολογούνται αρνητικά, δεν έχουν φέρει μέχρι στιγμής κανένα χειροπιαστό αποτέλεσμα.

Η Ελλάδα για την ακρίβεια:

• Δεν έχει ανακηρύξει ΑΟΖ σε καμία θαλάσσια περιοχή δικαιοδοσίας της.
• Δεν έχει συμφωνήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με καμία γειτονική της χώρα.
• Έχει άλλα όρια εθνικής κυριαρχίας στη θάλασσα (6 ν.μ.) και άλλα στον αέρα (10ν.μ.)!

Την ίδια στιγμή:

•  οι συνομιλίες που διεξάγονται με την Τουρκία για τον καθορισμό Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) μεταξύ των δύο στρατών ακούγεται σαν ανέκδοτο και
• η διεύρυνση της συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες που εκφράστηκε πρόσφατα με την επέκταση της συμφωνίας για στρατιωτικές διευκολύνσεις στις ΗΠΑ, έγινε χωρίς ουσιαστικά ανταλλάγματα για τη χώρα μας.

Είναι προφανές ότι η υποχωρητική στάση της Ελλάδας είναι αδιέξοδη. Η Ελληνική εξωτερική πολιτική που μόνιμα τρέχει πίσω από τις εξελίξεις και προβάλει το Διεθνές Δίκαιο ως το σημαντικότερο όπλο της, οφείλει να καταλάβει ότι οι γεωπολιτικές ισορροπίες, οι συσχετισμοί δυνάμεων και η αποφασιστικότητα υπεράσπισης των εθνικών συμφερόντων είναι εκείνες που υπαγορεύουν το Διεθνές Δίκαιο. Ενίοτε είναι οι ίδιες δυνάμεις που επιβάλλουν την αλλαγή του προς όφελος των τολμηρότερων και ισχυρότερων (γεωπολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά) μελών της διεθνούς κοινότητας.

πηγή


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.