Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Η χθεσινή ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα και κρίσιμη ημέρα για τη διεθνή πολιτική και την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών, υπό την Προεδρία του Ντόναλντ Τράμπ.
Χαρακτηρίστηκε από δύο πολύ σημαντικά γεγονότα. Την επίσκεψη του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών, Ρέξ Τίλλερσον, στην Μόσχα και τις συναντήσεις που είχε με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, και τον ομόλογό του, Σεργκέϊ Λαβρόφ. Και δεύτερον, τη συνάντηση στο Λευκό Οίκο του Προέδρου Ντόναλντ Τράμπ, με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γένς Στόλτενμπεργκ.
Από τη στιγμή της ξαφνικής και πολύ καλά σχεδιασμένης επιχείρησης των ΗΠΑ εναντίον της στρατιωτικής βάσης από την οποία το καθεστώς Άσαντ, στη Συρία, εξαπέλυσε την απάνθρωπη επίθεση με χημικά όπλα εναντίον αμάχων, με θύματα ακόμη και μωρά παιδιά, πολλοί είναι εκείνοι που βιάστηκαν να αποδώσουν στον Αμερικανό Πρόεδρο, αλλαγή και πολιτικές που όπως όλα δείχνουν δεν έχουν βάση την πραγματικότητα.
Πολλοί εκ των υποστηρικτών του μιλούν για κωλοτούμπα όσο αφορά τη διακηρυγμένη θέση του για μη ανάμιξη των ΗΠΑ, σε πολεμικές εξορμήσεις όπως αυτές του παρελθόντος, κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του. Κάποιοι άλλοι βιάστηκαν να πουν ότι προσαρμόστηκε στην πραγματικότητα απομακρυνόμενος από τον φανταστικό κόσμο τον οποίο ζούσε ως υποψήφιος. Το κατεστημένο εξωτερικής πολιτικής εγκωμιάζοντας την απόφασή του προσπάθησε και συνεχίζει να προσπαθεί να τον σπρώξει σε μια πιο ενεργή εμπλοκή στη Συρία, και κατ’ επέκταση σε ευθεία σύγκρουση με τη Ρωσία. Οι σταθεροί επικριτές του μιλούν για προσπάθεια αποπροσανατολισμού από το σκάνδαλο συνδιαλλαγής, στελεχών της προεκλογικής εκστρατείας του και της ομάδας του στη μεταβατική μετά τις εκλογές περίοδο, με τη Ρωσία.
Όλοι για μια ακόμη φορά κάνουν το λάθος να μεταφράσουν τον Πρόεδρο πλέον, Ντόναλντ Τράμπ, κατά το δοκούν και όπως αυτοί θα επιθυμούσαν να είναι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Και όλοι βέβαια, όπως και στη διαδικασία των εκλογών αποτυγχάνουν να ερμηνεύσουν σωστά τις προθέσεις και την πολιτική του.
Εκείνος βέβαια που είχε πέσει περισσότερο από όλους έξω είναι ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος ζούσε με την πλάνη ότι τον εύκολο στη σφαλιάρα (Ουκρανία, Συρία κλπ κλπ) Μπαράκ Ομπάμα, θα αντικαθιστούσε στο Λευκό Οίκο, ο έτοιμος να γίνει φιλαράκι Ντόναλντ Τράμπ. Με την πρώτη ευκαιρία που δόθηκε (επίθεση Άσαντ με χρήση χημικών όπλων), έγινε αντιληπτό στον ίδιο και τη Μόσχα ότι είχε να κάνει με έναν σαφώς πιο σκληρό και κυρίως απρόβλεπτο στρατηγικό παίκτη που παίρνει πολύ σοβαρά το ρόλο του ως υπερασπιστή των συμφερόντων των ΗΠΑ και της Δύσης ευρύτερα.
Οι ανοησίες και τα σενάρια τρίτου παγκοσμίου πολέμου ορισμένων που ήλπιζαν σε ένα διαφορετικό Τράμπ, κατέρρευσαν μέσα σε λίγες ώρες όταν ο Υπουργός Άμυνας, Στρατηγός Τζέημς Μάτις, και ο Υπουργός Εξωτερικών, Ρέξ Τίλλερσον, ξεκαθάρισαν, χωρίς να κάνουν ούτε βήμα πίσω από το μήνυμα που πέρασε η επιχείρηση στη Συρία, ότι ο κεντρικός στόχος της στρατηγικής των ΗΠΑ είναι η εξάλειψη του ISIS και όχι οι περιπέτειες στη Μέση Ανατολή. Ο πρώτος μύθος έχει πλέον καταρρεύσει.
Το μήνυμα από τον Ρέξ Τίλλερσον στη Μόσχα, επίσης σαφές. Εάν η Ρωσία επιθυμεί να έχει ομαλές σχέσεις με τις ΗΠΑ, οι οποίες σήμερα βρίσκονται σε πολύ χαμηλό επίπεδο, θα πρέπει να κατανοήσει ότι πρέπει να είναι αυτή που θα ηγηθεί της ομαλής μετάβασης σε μια νέα Συρία χωρίς τον Άσαντ. Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, για όσους καταλαβαίνουν, ξεκαθάρισε ότι μπορούν και πρέπει να συμμετέχουν στο τραπέζι για τη δημιουργία της νέας Συρίας, οι δυνάμεις γύρω από τον Άσαντ, αλλά η οικογένεια Άσαντ έχει τελειώσει.
Βέβαια το παραδοσιακό σύστημα της Ουάσιγκτον επικεντρώθηκε στις ιστορικές αναδρομές του Σεργκέι Λαβρόφ, κατηγορώντας τον κ. Τίλλερσον, για το γεγονός ότι ο παγκόσμιας κλάσης επιχειρηματίας, – διπλωμάτης δεν έπεσε στην παγίδα να είτε να μπλέξει σε καβγά με τον Ρώσο Υπουργό Εξωτερικών, είτε να απολογηθεί για το παρελθόν.
Ο Ρέξ Τίλλερσον, μέσα στην έδρα του Πούτιν, που έκανε το δύσκολο αλλά στο τέλος συναντήθηκε μαζί του για δυο ολόκληρες ώρες, δεν έκανε βήμα πίσω. Ούτε στη Συρία, ούτε στην Ουκρανία, ούτε σε κανένα από τα καυτά θέματα. Αντίθετα πέρασε το μήνυμα στον Πούτιν, ότι είναι προς το συμφέρον των δυο χωρών αλλά και ολόκληρου του πλανήτης, να συνεργαστούν σε κρίσιμα θέματα όπως η τρομοκρατία και άλλα θέματα κοινού ενδιαφέροντος.
Στην αντίπερα όχθη η συνάντηση του Προέδρου Τράμπ με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, στο Λευκό Οίκο και την κοινή συνέντευξη τύπου, αποδείχθηκε ότι ο Ντόναλντ Τράμπ, κέρδισε και πάλι την παρτίδα.
Είχε χαρακτηρίσει τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, απαρχαιωμένη, ζητώντας περισσότερη εμπλοκή της στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και συμμόρφωση των μελών με τις οικονομικές εισφορές που τους αναλογούν. Και εδώ κάποιοι θα βιαστούν να μιλήσουν για κωλοτούμπα. Και πάλι η εκτίμηση θα είναι λάθος. Έχει πάρει και τα δύο που ζητούσε.
Ο κ. Στόλτενμπεργκ, δεν σταμάτησε να επαναλαμβάνει τα δύο αιτήματα του Προέδρου στη συνέντευξη τύπου και να τον ευχαριστεί συνεχώς που τα έθεσε και πλέον έχουν αρχίσει να υλοποιούνται. Ο Πρόεδρος Τράμπ, δήλωσε ικανοποιημένος για το γεγονός αυτό, αλλά δεν παρέλειψε να του επισημάνει ότι κάποιο έχουν και χρέη από το παρελθόν τα οποία δεν έχει ξεχάσει. Κάτι θυμάται γιαυτό η Άγκελα Μέρκελ, από την πρόσφατη επίσκεψή της στο Λευκό Οίκο.
Όπως τόνισε χθες ο Πρόεδρος Τράμπ, παρέλαβε ένα κόσμο μπάχαλο και σκοπεύει να τον παραδώσει σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Από ότι δείχνουν τα πράγματα σκοπεύει να το πράξει και σίγουρα με το δικό του τρόπο και όχι με τον τρόπο που θα ήθελε το παραδοσιακό σύστημα εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον, ο σκληρός πυρήνας των υποστηρικτών του, ο Πούτιν και οι κλακαδόροι του, η Κίνα, αλλά και όποιος άλλος φαντάζονταν έναν Πρόεδρο Τράμπ στα δικά του μέτρα και επιθυμίες.
Εύκολο δεν θα είναι, αλλά από ότι φαίνεται είναι αποφασισμένος να το προσπαθήσει.
Ο Δημήτρης Γ. Απόκης είναι Διεθνολόγος Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University και Δημοσιογράφος
Δημοσίευση σχολίου