Από την αρχή της κάλυψης της κρίσης στην Ουκρανία, είχαμε επισημάνει, ότι η στάση της Μόσχας απέναντι στον φερόμενο ως φιλο-Ρώσο πρόεδρο, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, ήταν αρκούντως εφεκτική και δεν φαινόταν να τον υποστηρίζει με ζέση, ως τον άνθρωπό της στο Κίεβο…
Του Ζαχαρία Μίχα
(Διευθυντής Μελετών, Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας, ISDA-ΙΑΑΑ)
Όλα τα στοιχεία που σωρεύονται όσο περνούν οι ώρες και ημέρες, οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι ο Γιανουκόβιτς ίσως και να εγκαταλειφθεί στην τύχη του από τη Μόσχα, εάν αυτό δεν έχει ήδη συμβεί. Οι λόγοι είναι η καταλογιζόμενη επίδειξη ανικανότητας στην αποτελεσματική και αποφασιστική διαχείριση της κρίσης, αλλά και η σύγκρουση στο πρόσφατο παρελθόν με τη Μόσχα για τα ενεργειακά…
Η σύγκρουση για το θέμα του φυσικού αερίου που οδήγησε σε διαπραγματεύσεις που οδήγησαν σε μια (προσωρινή) λύση το πρόβλημα, δυσαρέστησε τη Μόσχα… Υπενθυμίζεται, ότι πρόσφατα, η ρωσική ηγεσία είχε υπενθυμίσει προς τους Ουκρανούς, ότι χρωστούν μερικά δισεκατομμύρια από ανεξόφλητους λογαριασμούς για ρωσικό φυσικό αέριο που είχαν χρησιμοποιήσει.
Επίσης, δεν μπορεί κανείς να μη θυμηθεί, ότι ο Γιανουκόβιτς και η κυβέρνησή του άνοιξαν την πόρτα σε δυτικές ενεργειακές εταιρίες με στόχο της αξιοποίηση κοιτασμάτων σχιστολιθικού αερίου, με τα οποία ο Ουκρανός πρόεδρος ευελπιστούσε να μειώσει την εξάρτηση της Ουκρανίας από τη Μόσχα, άλλη μια «αιτία πολέμου» για το Κρεμλίνο.
Τα στοιχεία αυτά, προφανώς δεν παραπέμπουν σε μια σχέση «απόλυτης εξάρτησης» του Γιανουκόβιτς από τη Μόσχα. Με πιο απλά λόγια, φαίνεται ότι ο Ουκρανός πρόεδρος επιχείρησε ανεπιτυχώς να κινηθεί στη μέση οδό ώστε να έχει και τις δυο πλευρές ικανοποιημένες. Πέτυχε όμως το ακριβώς αντίθετο και πλέον δεν δείχνει να έχει που να στηριχτεί.
Αφενός καλλιεργούσε τις σχέσεις του με τη Δύση, ευελπιστώντας να μην υπονομευθεί, αν και η στάση αυτή δεν συμβιβαζόταν με τον χειρισμό της υπόθεσης Τιμοσένκο, την οποία ταλαιπώρησε αφάνταστα, αρνούμενος να της επιτρέψει να φύγει για θεραπευτικό κέντρο στη Γερμανία, προφανώς διότι δεν επιθυμούσε να την αντιμετωπίσει στις εκλογές, όταν οι δημοσκοπήσεις άρχισαν να του δείχνουν ξεκάθαρα, ότι η εκλογική του επιρροή είχε αρχίσει να υποχωρεί σημαντικά.
Ως αποτέλεσμα, το «στοίχημα» του Γιανουκόβιτς αποδείχθηκε μέγιστη παγίδα, η οποία άφησε τον Ουκρανό πρόεδρο (πρώην επί της ουσίας) εντελώς μόνο του, χωρίς υποστηρικτές. Στα μάτια της Μόσχας, ο Γιανουκόβιτς δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια… αρσενική Τιμοσένκο, αφού η πολιτικός αυτή, μπορεί να είχε «δυτικά διαπιστευτήρια», όμως πάντα κατάφερνε να ισορροπεί με τη Μόσχα, ενδεχομένως και καλύτερα απ’ ότι ο Γιανουκόβιτς που ανέβηκε στην εξουσία θεωρούμενος φίλα προσκείμενος στη Ρωσία του Πούτιν.
Κατά συνέπεια, ο προβληματισμός της Μόσχας εάν θα έπρεπε να τον στηρίξει με κάθε τρόπο αυξανόταν… Το πρόβλημα δεν ήταν εύκολο, αν και όταν η Ουκρανία βρέθηκε στο χείλος της οικονομικής καταστροφής, η Μόσχα ήταν που προσέτρεξε για να την προφυλάξει από τη χρεοκοπία και τα «νύχια» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Οι εξελίξεις βέβαια δεν επέτρεψαν στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων…
Σύμφωνα με άρθρο στο Russia Today που απηχεί εν πολλοίς τις απόψεις του Κρεμλίνου, καταγράφεται η κριτική στον Γιανουκόβιτς, που μάλλον θα πρέπει να ερμηνευθεί ως η πολιτική του «ταφόπλακα», αφού το να σε κατηγορεί η Μόσχα για «άτολμη ηγεσία» είναι επί της ουσίας αναφορά στο ότι κάποιος είναι ακατάλληλος για σύμμαχος της Ρωσίας, για μην χαρακτηριστεί απευθείας ως αναξιόπιστος.
Ο Γιανουκόβιτς θα μπορούσε να έχει παραιτηθεί και να έχει κηρύξει πρόωρες εκλογές, αναφέρεται, οι οποίες στην ουσία θα ήταν δημοψήφισμα για το μέλλον της Ουκρανίας. Δεν το επέλεξε καθότι αυτό δεν θα οδηγούσε στην επανεκλογή του. Η πλευρά του θα μπορούσε να επιχειρήσει να πείσει τους Ουκρανούς για τα οφέλη από τη συνεργασία με τη Μόσχα. Και αυτό το Κρεμλίνο θα το εκτιμούσε.
Με τον χειρισμό που επέλεξε, έδειξε επιθυμία να γαντζωθεί στην εξουσία, πιθανότατα διότι φοβόταν ότι θα υποστεί όσα υπέστησαν οι πολιτικοί αντίπαλοι όπως η Τιμοσένκο από τον ίδιο… Πόσο μάλλον όταν κατηγορείται για εκτεταμένη διαφορά, μια κατηγορία που είχε προσάψει και στην Τιμοσένκο. Αποδείχθηκε στην πράξη ότι αυτό δεν μπορούσε να το διασφαλίσει, διότι και κατέρρευσε και ενδεχομένως δεν έχει και κάποια πρωτεύουσα να τον φιλοξενήσει, ενώ οι καταγγελίες για διαφθορά αυξάνονται με την ώρα…
Επίσης, συνεχίζει το άρθρο, πιστός στη γνωστή «μεσοβέζικη» πολιτική του, έβαλε τις ειδικές δυνάμεις να προστατεύουν κυβερνητικά κτίρια, χωρίς να τους επιτρέπει να υπερασπίσουν τους εαυτούς τους, σύμφωνα με καταγγελίες από τα σώματα ασφαλείας που δέχονταν πυρά και δεν αντιμετώπιζαν μόνο πέτρες και μολότοφ, με αποτέλεσμα τον αδικαιολόγητα υψηλό αριθμό απωλειών.
Σύμφωνα πάντα με το Russia Today, πολύ απλά δεν έκανε ότι ο Μιχαήλ Σαακασβίλι το 2007 που κατέπνιξε τότε τις διαδηλώσεις και πήγε σε εκλογές, στις οποίες και επικράτησε. Δεν το έκανε, δίστασε, με αποτέλεσμα να μετατρέψει το Κίεβο σε πεδίο μάχης. Έχει ενδιαφέρον η από ρωσικής πλευράς σύνδεση της Γεωργίας με την Ουκρανία… κατανοητό βέβαια, αφού ήταν οι δυο χώρες στις οποίες εστίασε την προσοχή του ο «δυτικός παράγοντας» με τις πολύχρωμες επαναστάσεις.
Η στάση Γιανουκόβιτς, του καταλογίζεται από το RT, άφησε να πλανάται η εντύπωση ότι την εξουσία θα καταλάμβαναν οι «μετριοπαθείς δυνάμεις της αντιπολίτευσης», ενώ την εξουσία καταλάμβαναν οι μαχητές του «Δεξιού Μετώπου» που είχαν «καπελώσει» τη διαμαρτυρία. Αυτοί ήταν εξάλλου που γιούχαραν τους ηγέτες της αντιπολίτευσης μετά από τις συναντήσεις με τον Γιανουκόβιτς.
Εντύπωση προκαλεί στο άρθρο του Russia Today, το ότι αποφεύγει συστηματικά να ρίξει το φταίξιμο στον «διεθνή παράγοντα», μιλώντας μόνο για «μέρος της ευθύνης» που του αναλογεί, κι αυτό επειδή εμφανίστηκαν έτοιμες να υιοθετήσουν όσους ήθελαν να ρίξουν τον Γιανουκόβιτς, κλείνοντας τα μάτια στους (ακροδεξιούς) εξτρεμιστές και τη βία. «Αλλά, ήταν καθήκον του Γιανουκόβιτς να αποτρέψει την κατάσταση από το να τεθεί εκτός ελέγχου. Ένα καθήκον στο οποίο ολοκληρωτικά απέτυχε», κλείνει το εντυπωσιακό άρθρο – μήνυμα του Κρεμλίνου προς τη Δύση.
Τούτων λεχθέντων, όλα δείχνουν ότι επιθυμία της Μόσχας είναι η εξεύρεση λύσης σε συνεργασία – κυρίως – με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως διαφάνηκε και από τη συνομιλία των υπουργών Εξωτερικών, Κέρι και Λαβρόφ. Οι δύο κύριοι «παίκτες» στο πρόβλημα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ, δείχνουν να αντιμετωπίζουν με προσοχή την επόμενη ημέρα, αφού αμφότεροι γνωρίζουν, πως σε περίπτωση διάσπασης της χώρας, τα προβλήματα που θα ανακύψουν θα είναι δυσεπίλυτα.
Το φιλοδυτικό τμήμα θα πρέπει να «υιοθετηθεί» απόλυτα από τους δυτικούς θεσμούς συνεργασίας και ασφάλειας, κάτι το οποίο, πέραν των οικονομικών επιπλοκών σε μια προβληματική σήμερα Ευρώπη, θα σημάνει και τη δημιουργία ενός ψυχροπολεμικού στρατιωτικού μετώπου, το οποίο θα κατευθύνει σε επικίνδυνες ατραπούς τις ρωσο-αμερικανικές σχέσεις. Αυτό το γνωρίζει και η Μόσχα και η Ουάσιγκτον και προς το παρόν δείχνουν να επιθυμούν να το αποτρέψουν. Η Μόσχα δείχνει να κάνει το πρώτο βήμα στην απόπειρα συνεννόησης, «θυσιάζοντας» τον θεωρούμενο ως δικό της άνθρωπο στο Κίεβο, αν και όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η συγκεκριμένη πεποίθηση σηκώνει σοβαρό αντίλογο.
Ας περιμένουμε όμως. Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι εξελίξεις αυτές άπτονται και της ελληνικής εθνικής ασφάλειας. Πολύ περισσότερο απ’ ότι εκ πρώτης όψεως φαίνεται. Και επηρεάζουν το «μέτωπο» της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτά διότι έχουν αρχίσει να ακούγονται και να δημοσιεύονται διάφορες γραφικότητες που για μια ακόμη φορά θέλουν το ανάδελφο έθνος μας, να έχει… εξαπατηθεί. Θα επανέλθουμε.
πηγή
Δημοσίευση σχολίου