Την περασμένη εβδομάδα,o Seumas Milne αποφάνθηκε σε μια ανάλυση στην εφημερίδα Guardian ότι «εδώ και μήνες όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι ΗΠΑ και Ισραήλ έχουν ήδη ξεκινήσει έναν “αόρατο” πόλεμο κατά του Ιράν ,πόλεμο που υποστηρίζεται από τη Βρετανία και τη Γαλλία .
Υποστήριζε ότι οι κυρώσεις και η συγκαλυμμένη στήριξη των ιρανικών ενόπλων ομάδων της αντιπολίτευσης (PJAK), η δολοφονία των Ιρανών επιστημόνων,ο ηλεκτρονικός πόλεμος, επιβεβαιώνουν αυτό τον ισχυρισμό. Στις 13 Δεκεμβρίου, ένας φημισμένος Ιρανός αρθρογράφος υποστήριξε ότι το Ιράν θα πρέπει να ετοιμαστεί για το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ.Ο H. Shariatmadari, ως κορυφαίος συντηρητικός αναλυτής που αντανακλά συνήθως απόψεις του Ανώτατου ιρανού Ηγέτη , υποστήριξε ότι η εχθρότητα της Δύσης κατά του Ιράν είναι σε ένα κρίσιμο σημείο το οποίο απαιτεί μια σκληρή αντίδραση, όπως το κλείσιμο των Στενών. Υποστήριξε ότι σε περίπτωση επιβολής κυρώσεων κατά της ιρανικής Κεντρικής Τράπεζας ή στο πιθανό εμπάργκο για την αγορά του ιρανικού αργού πετρελαίου, το Ιράν, χωρίς κανένα δισταγμό πρέπει να αντιδράσει με το “σφράγισμα” των στενών του Ορμούζ.
Ο Ανώτατος ηγέτης του Ιράν έχει ήδη προειδοποιήσει ότι «το Ιράν δεν είναι ένα έθνος που θα καθίσει να παρακολουθεί τις απειλές και πρόσθεσε ότι οι επιτιθέμενοι θα πρέπει να προετοιμαστούν για "ισχυρά χτυπήματα με τις γροθιές του χάλυβα» της στρατιωτικής δύναμης του Ιράν.
Εν τω μεταξύ, η αμερικανική Γερουσία ενέκρινε ομόφωνα νέο κύκλο οικονομικών κυρώσεων κατά του Ιράν με στόχο κεντρική τράπεζα της χώρας και της βιομηχανίας πετρελαίου, παρά τις προειδοποιήσεις .
Εκτός από αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε πρόσφατα να επιβάλει νέες κυρώσεις . Η Ιαπωνία έχει επίσης ενταχθεί στο κλαμπ των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης και αποφάσισε να επεκτείνει τις κυρώσεις εις βάρος του Ιράν . Η Νότια Κορέα ανακοίνωσε επίσης ότι επιδιώκει να συνταχθεί με άλλες Δυτικές Δυνάμεις στην επιβολή κυρώσεων στο Ιράν.
Από την άλλη το Ιράν με δηλώσεις όπως αυτή του Parviz Sarouri, στο πρακτορείο ειδήσεων ISNA,απειλεί: "Σύντομα θα έχουμε καταλήξει για το πώς θα κλείσουμε τα στενά του Ορμούζ. Αν η Δύση θέλει να γίνει η περιοχή ανασφαλής, θα κάνουμε τον κόσμο ανασφαλή.
Η πρακτικότητα μιας τέτοιας απειλής αποτελεί ερώτημα , αλλά ακόμη και η δημοσιοποίηση τέτοιων δηλώσεων είναι μια καταστροφή για την εύθραυστη οικονομία της Δύσης, ειδικά της αμερικανικής.
Αλλά, γιατί το Ιράν παίζει το χαρτί του Ορμούζ κάνοντας τη Δύση διστακτική; Για τους ακόλουθους λόγους, τα στενά του Ορμούζ έχουν μοναδικά στρατηγικά πλεονεκτήματα που πλήττουν τη παγκόσμια οικονομία :
1 - Τα Στενά του Ορμούζ είναι ο μόνος δίαυλος ναυσιπλοΐας μέσω του οποίου οκτώ παράκτια κράτη του Περσικού Κόλπου έχουν πρόσβαση στα διεθνή ύδατα.
2 - Κατά μέσο όρο, κάθε δέκα λεπτά, ένα γιγαντιαίο πλοίο με πετρέλαιο περνά μέσα από αυτή την πλωτή οδό.
3. Σχεδόν το 90% των εξαγωγών πετρελαίου προέρχεται από τον Περσικό Κόλπο και τα πλοία που μεταφέρουν πετρέλαιο αναπόφευκτα πρέπει να περάσουν μέσα από τα στρατηγικά στενά του Ορμούζ.
3 - Πάνω από το 40% της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου ικανοποιέιται από τον Περσικό Κόλπο.
5 - Τα όπλα που αγοράζονται από τα παράκτια κράτη του Περσικού Κόλπου , από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες ευρωπαϊκές χώρες φθάνουν στον προορισμό τους μόνο περνώντας μέσα από τα στενά του Ορμούζ
6-Οι Ηνωμένες Πολιτείες προβλέπουν ότι μέχρι το 2020 ο όγκος των εξαγωγών πετρελαίου από τα Στενά του Ορμούζ θα αυξηθεί σε 35 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Ο νομικός λόγος με τον οποίο το Ιράν τεκμηριώνει την θέση του είναι η Σύμβαση της Γενεύης (1958). Παρά το γεγονός ότι το Ιράν είναι ένας από τους υπογράφοντες του Δικαίου της Θάλασσας (1982), δεν την έχει επικυρώσει ακόμα κι έτσι δεν είναι δεσμευτική για την Τεχεράνη.
Το άρθρο 14 της Σύμβασης της Γενεύης (1958) ορίζει:
"Με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων αυτών, τα πλοία όλων των κρατών, είτε παράκτια είτε όχι, έχουν το δικαίωμα της αβλαβούς διέλευσης από τα χωρικά ύδατα.”
Στη τέταρτη παράγραφο του ίδιου άρθρου αναφέρει : «Η διέλευση είναι αβλαβής εφόσον δεν διαταράσσει την ειρήνη, την τάξη ή την ασφάλεια του παράκτιου κράτους. Η διέλευση θα λαμβάνει χώρα σύμφωνα με τα άρθρα αυτά και με άλλους κανόνες του διεθνούς δικαίου."
Ορίζεται επίσης στη πρώτη παράγραφο του άρθρου 16:
«Το παράκτιο κράτος μπορεί να λάβει τα αναγκαία μέτρα στη χωρική θάλασσα προκειμένου να εμποδίσει διέλευση η οποία δεν είναι αβλαβής.”
Στη τρίτη παράγραφο του άρθρου 16 ορίζονται τα εξής:
"Με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 4, το παράκτιο κράτος μπορεί, χωρίς διακρίσεις μεταξύ των αλλοδαπών πλοίων, να αναστέλλει προσωρινά εντός καθορισμένων περιοχών της χωρικής θάλασσας, την αβλαβή διέλευση των ξένων πλοίων, εάν η αναστολή αυτή είναι απαραίτητη για την προστασία της ασφάλειάς του. Η αναστολή αυτή παράγει αποτελέσματα μόνο μετά την προσήκουσα δημοσίευση."
Οι εν λόγω αρχές επαναλαμβάνονται στα άρθρα 17 έως 23 της σύμβασης του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας, με μικρές τροποποιήσεις. Αν και σ΄ αυτή τη σύμβαση έγινε μια θεμελιώδης αλλαγή στο νομικό καθεστώς των στενών η Τεχεράνη δεν την έχει ακόμη αποδεχθεί.
Για τους λόγους αυτούς, Ιρανοί πολιτικοί θέτουν το ερώτημα: Αν οι εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν “διαταραχθούν” από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή χώρες της Ευρώπης και της Ασίας , το πέρασμα των πλοίων που μεταφέρουν πετρέλαιο για τις χώρες αυτές μπορεί να θεωρηθεί “αβλαβές”;
Η Τεχεράνη πιστεύει ότι η απάντηση είναι σίγουρα όχι.Το Ιράν πιστεύει ότι είναι το δικαίωμά του να μπλοκάρει τα πλοία του εχθρού. Η διέλευση των πλοίων που ανήκουν στους εχθρούς του Ιράν μέσω των χωρικών υδάτων, ιδίως των στρατιωτικών και αυτών που μεταφέρουν εξοπλισμούς θεωρείται επιβλαβής για το Ιράν, και το “κλείδωμα” τους είναι αναφαίρετο δικαίωμα του Ιράν. .
Δρ Α. Omidi.
Επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Ισφαχάν
πηγή
Δημοσίευση σχολίου