Του ΑΝΔΡΕΑ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ
Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
Διευθυντής Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων. Έχουμε συνηθίσει στην Κύπρο να βαφτίζουμε κάθε εκλογική αναμέτρηση ως κρίσιμη. Οι επικείμενες βουλευτικές εκλογές δεν είναι αλλά είναι σημαντικό να αποτελέσουν αφορμή για μία εις βάθος συζήτηση με επιχειρηματολογία για όλα τα θέματα που απασχολούν σήμερα την κυπριακή κοινωνία.
Σημειώνεται ότι ήδη παρουσιάζονται τάσεις αμφισβήτησης, δυσπιστίας, απαξίωσης καθώς και κινήματα με ακραίες τοποθετήσεις.
Το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα δεν έχει δώσει ικανοποιητικές λύσεις στα προβλήματα. Παλαιότερα εσυζητείτο ως επί το πλείστον το Κυπριακό ενώ άλλα ζητήματα δεν τύγχαναν της ανάλογης προσοχής. Αυτό ήταν λανθασμένο. Λανθασμένο όμως θα είναι να μην συζητείται το Κυπριακό ως εάν να υπάρχει ομοφωνία. Πέραν του ότι αποτελεί μείζον υπαρξιακό ζήτημα θα πρέπει αυτή τη φορά να τεθούν ερωτήματα εις βάθος. Δεν είναι μόνο το περιεχόμενο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Το μείζον ζήτημα είναι κατά πόσον η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία έστω και με το σωστό περιεχόμενο μπορεί να αποτελέσει μία βιώσιμη και λειτουργική λύση. Αυτό το ερώτημα δεν μπορεί να παραμερισθεί, αντίθετα θα πρέπει να απαντηθεί. Υπενθυμίζεται ότι ανάλογα συστήματα καταρρέουν ενώ ταυτόχρονα η σύγχρονη φιλοσοφική σκέψη δεν τα προκρίνει καθώς θεωρεί ότι δεν οδηγούν σε ένα ευοίωνο μέλλον.
Η απαξίωση της αμφισβήτησης της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με αφορισμούς δεν αποτελεί σοβαρή πολιτική τοποθέτηση. Με το ίδιο σκεπτικό, η αμφισβήτηση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας θα πρέπει να συνοδεύεται από συγκεκριμένη πρόταση. Σε διαφορετική περίπτωση η αμφισβήτηση καταντά λαϊκισμός και πολιτικός τυχοδιωκτισμός.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό να συζητηθούν τα οικονομικά προβλήματα με την ευρύτερη έννοια του όρου. Μπορεί για λόγους σκοπιμότητας σήμερα οι κυβερνητικοί και άλλοι κομματικοί αξιωματούχοι να καθησυχάζουν λέγοντας ότι υπάρχει ανάκαμψη και ότι έχουμε αφήσει πίσω την κρίση. Αυτό δεν ευσταθεί. Η κυπριακή οικονομία αντιμετωπίζει σοβαρά ουσιαστικά προβλήματα τα οποία θα πρέπει να λυθούν. Μεταξύ άλλων, υπογραμμίζονται η αυξανόμενη ανεργία και υποαπασχόληση, η μη ισότιμη αντιμετώπιση των πολιτών (π.χ. βλέπε όρους απασχόλησης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), τα δημοσιονομικά, τα συνταξιοδοτικά και ούτω καθ’ εξής. Εν ολίγοις τα προβλήματα είναι διαρθρωτικής μορφής και απαιτείται αλλαγή υποδείγματος.
Υπάρχουν όμως και άλλα θέματα τα οποία θα πρέπει να δούμε κατάματα. Είναι, μεταξύ άλλων, το ευρύτερο αξιακό σύστημα, το ζήτημα της συμφιλίωσης, της ταυτότητας, της ιστορίας και το πώς αντιμετωπίζουμε τους μετανάστες. Είναι σημαντικό να βρούμε τη χρυσή τομή μεταξύ του σεβασμού της εθνικής μας ταυτότητας και της ανοχής και του σεβασμού της διαφορετικότητας. Όλα αυτά τα ζητήματα αναζητούν λύσεις.
Η Κύπρος αντιμετωπίζει, ταυτόχρονα, προβλήματα και προκλήσεις δύο ιστορικών περιόδων: αφ’ ενός του 19ου αιώνα, όπως η κατοχή και οι εθνοτικές συγκρούσεις, και αφ’ ετέρου του 21ου αιώνα, όπως είναι τα ναρκωτικά και το οργανωμένο έγκλημα, το ζήτημα της ποιότητας ζωής, η εξασφάλιση πλήρους απασχόλησης, το επίπεδο παιδείας και υγείας και ούτω καθ’ εξής.
Εκείνο το οποίο δεν θα πρέπει να ανεχθεί η κοινωνία είναι τον λαϊκισμό και μία ακατάσχετη λασπολογία και συκοφαντία εναντίον της αντίθετης άποψης καθώς και των αντιπάλων. Υπογραμμίζεται συναφώς ότι όταν μια κοινωνία ανέχεται κρούσματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς στο τέλος καλείται να πληρώσει το κόστος. Η κυπριακή κοινωνία θα πρέπει να σφυρηλατήσει τη συνοχή της ανεξάρτητα από τις υφιστάμενες διαφορές απόψεων. Ας μην λησμονούμε ότι σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος, διεπράχθηκαν στυγερά εγκλήματα στο όνομα του πατριωτισμού και της αίσθησης της απόλυτης αλήθειας.
Είναι προφανές ότι σε μια ανοιχτή και δημοκρατική κοινωνία εξ ορισμού θα υφίστανται διαφορετικές απόψεις. Ας επικρατήσουν όμως στην αγορά των ιδεών εκείνες οι προσεγγίσεις οι οποίες πείθουν περισσότερο τόσο τους πολίτες όσο και τα κέντρα αποφάσεων. Ο Κύπριος ψηφοφόρος του 2011 απαιτεί νηφαλιότητα και σοβαρότητα και φαίνεται πλέον έτοιμος να τιμωρήσει εκείνους που δεν έχουν τη δυνατότητα να εκπληρώσουν τις προσδοκίες του. Από αυτή τη σκοπιά, και για μερικούς, οι εκλογές αυτές θα αποβούν τελικά κρίσιμες.
ΠΗΓΗ
Δημοσίευση σχολίου