Γιώργος Σκαφιδάς
Το «ήσυχο» ελληνοτουρκικό καλοκαίρι – στο οποίο πολλοί «επένδυσαν» επικοινωνιακά – μας αποχαιρετά πια μέσα σε συνθήκες συγκρατημένης ανησυχίας, χωρίς όμως να έχει αφήσει πίσω κάποιο αξιοσημείωτο βήμα προόδου πέραν όσων θα μπορούσαν να θεωρηθούν διαχειριστικού χαρακτήρα.
Για να «δούμε» τώρα όσα έπονται, θα πρέπει πρώτα να ανατρέξουμε σε όσα προηγήθηκαν: στις μεγάλες προσδοκίες που δεν ευοδώθηκαν, στις πάγιες τουρκικές διεκδικήσεις που παραμένουν (μειονότητα Θράκης κ.ά.), στις νέες τουρκικές αναθεωρητικές μεθοδεύσεις που αναδύονται (διασύνδεση της αποστρατιωτικοποίησης νησιών με την κυριαρχία τους, ρητορική δύο κρατών στο Κυπριακό, άνοιγμα Βαρωσίου υπό κατοχική διοίκηση κ.ά.) αλλά σε και μια σειρά από προκλήσεις που, αν και μετρίας έντασης για τα δεδομένα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, βάζουν «υποθήκες» για νέες εντάσεις και επαπειλούμενα θερμά επεισόδια.
Τι… δεν έγινε
Όσοι περίμεναν «τα λόγια να μεταφραστούν σε πράξεις, οι προκλήσεις σε προσεγγίσεις και οι αγεφύρωτες διαφορές για τις θαλάσσιες ζώνες να αποκτήσουν έναν ορίζοντα διευθέτησης…» (όπως δήλωνε ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το Κάιρο στις 21 Ιουνίου)… ακόμη περιμένουν.
Εάν το καλοκαίρι του 2020 ήταν ένα καλοκαίρι εντάσεων στα ελληνοτουρκικά, τότε το θέρος του 2021 υπήρξε περίοδος… ανεκπλήρωτων προσδοκιών. Προσδοκιών που ξεκίνησαν στις 14 Ιουνίου (με τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στις Βρυξέλλες στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ) προτού «ανασυνταχθούν» στις 20 Αυγούστου (με την τηλεφωνική ομιλία Μητσοτάκη-Ερντογάν για Αφγανιστάν-προσφυγικό).
Τι ακούσαμε λοιπόν μέσα σε αυτό το δίμηνο μέσα από επίσημα χείλη ή διαρροές; Ότι «ο πάγος έσπασε» μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας… ότι το δίδυμο Σουρανή-Καλίν θα τα «πάει καλύτερα» από το δίδυμο Δένδια-Τσαβούσογλου… ότι το Αφγανιστάν μπορεί να «φέρει πιο κοντά» τις δύο χώρες… ότι η Τουρκία θα μπορούσε να εξετάσει ακόμη και το ενδεχόμενο προσφυγής στη Χάγη για τις θαλάσσιες ζώνες αλλά υπό προϋποθέσεις κ.ά. Τι έγινε άραγε από όλα αυτά;
Αποστρατιωτικοποίηση και κυριαρχία
Αυτό που έγινε είναι ότι το καθεστώς Ερντογάν επιμένει πια να διασυνδέει την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου (και) με την κυριαρχία τους, πράγμα που δεν έκανε στο παρελθόν, όχι κατά τέτοιο τρόπο και όχι μέσα από ένα τέτοιο πρίσμα. Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη, πρέσβης Φεριντούν Σινιρλίογλου, παρέθεσε την τουρκική «επιχειρηματολογία» σε επιστολή του (A/75/961-S/2021/651) προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, τον περασμένο Ιούλιο.
Όταν οι Τούρκοι (ο Σινιρλίογλου, η εκπρόσωπος του ΥΠΕΘΑ ταγματάρχης Πινάρ Καρά, ο ΥΕΘΑ Χουλουσί Ακάρ κ.ά.) υποστηρίζουν πλέον δημόσια ότι το Καστελλόριζο και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου «παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα εξοπλιστούν», αφήνουν να εννοηθεί ότι από τη στιγμή που εκείνα εξοπλίστηκαν ανακύπτει παράλληλα και θέμα αμφισβήτησης της «κυριαρχίας» τους. Στην επιστολή του προς τον Γκουτέρες ο Σινιρλίογλου αναφέρει ονομαστικά τα νησιά Σάμο, Λέσβο, Χίο, Κω, Σύμη και Καστελόριζο.
«…τα επιχειρήματα που περιέχονται στην… τουρκική επιστολή ότι η κυριαρχία επί των ελληνικών νησιών του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου παραχωρήθηκε… “υπό τον ειδικό και αυστηρό όρο να παραμείνουν αποστρατιωτικοποιημένα”, είναι όχι μόνο προδήλως αβάσιμα και ατεκμηρίωτα, αλλά και νομικά και ιστορικά εσφαλμένα», απαντά η πρέσβης Μαρία Θεοφίλη, μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, με δική της επιστολή (A/75/976–S/2021/684) προς τον Γκουτέρες.
Μαξιμαλισμός
Η εμπειρία έχει δείξει ωστόσο πως όσα «επιχειρήματα» προσέθεσε κατά καιρούς η Άγκυρα στη φαρέτρα με τις αναθεωρητικές της διεκδικήσεις δεν αποσύρθηκαν ποτέ. Αντιθέτως, παρέμειναν. Κι όχι μόνο παρέμειναν αλλά και ενισχύθηκαν αποκτώντας μάλιστα στην πορεία χαρακτήρα κεντρικά ενορχηστρωμένου αφηγήματος. Ο λόγος για ένα αφήγημα που στόχο έχει:
Fake news και λάσπη
Στο πλαίσιο του ιδίου επιθετικού τουρκικού αφηγήματος «τρέχουν» ωστόσο και άλλες τουρκικές «επιχειρήσεις»… κατασυκοφάντησης της ελληνικής πλευράς μέσω ψευδών και παραποιημένων «ειδήσεων». Τέτοιου τύπου «επιχειρήσεις» επρόκειτο μάλιστα να δούμε πολλές κατά τη διάρκεια του «ήσυχου» καλοκαιριού που πέρασε.
Το τουρκικό κατεστημένο βρέθηκε τους τελευταίους μήνες να κατηγορεί την Ελλάδα για πολλά:
Υπενθυμίζεται πως πίσω στα μέσα Αυγούστου είχαμε και την υπόθεση του προέδρου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας, Γιώργου Βαρυθυμιάδη, που μετέβη στην Τουρκία «προκειμένου να παραστεί ως εκπρόσωπος του ποντιακού ελληνισμού στην πατριαρχική θεία λειτουργία στη Παναγία Σουμελά Τραπεζούντας» αλλά τελικώς δεν τα κατάφερε καθώς απελάθηκε, μια υπόθεση για την οποία η πρεσβεία της Ελλάδας στην Άγκυρα πραγματοποίησε έκτακτο διάβημα διαμαρτυρίας προς το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Κυπριακό
Ενώ τον Ιούλιο (19-20 Ιουλίου) είχε προηγηθεί και η παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα, με τον Τούρκο πρόεδρο να ανακοινώνει το – υπό κατοχική διοίκηση – άνοιγμα νέου τμήματος στην Αμμόχωστο «κάνοντας έτσι άλλο ένα βήμα προς την κατεύθυνση του εποικισμού της περίκλειστης πόλης, κατά παράβαση όλων των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (550/1984, 789/1992)» όπως γράφαμε στο Α&Δ πίσω στις 20 Ιουλίου.
Έρευνα και διάσωση
Και πριν από όλα αυτά όμως, τον Ιούνιο, οι Τούρκοι είχαν επιχειρήσει να προχωρήσουν σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης νοτιοανατολικά της… Κρήτης, σε περιοχές του τουρκολιβυκού μνημονίου, επεκτείνοντας έτσι τα όρια των διεκδικούμενων από την Άγκυρα αρμοδιοτήτων SAR, με την υποσημείωση βέβαια πως τουρκική πλευρά τείνει να προσεγγίζει τις εν λόγω αρμοδιότητες ως μέσο… συγκυριαρχίας.
Προσφυγικό
Αλλά και στο θέμα του προσφυγικού, ήταν ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης που είχε πίσω στις αρχές Αυγούστου καταγγείλει, με επιστολή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Frontex, πως η Τουρκία «συνεχίζει… να μην δέχεται επιστροφές αιτούντων άσυλο με οριστική απορριπτική απόφαση από τα νησιά του Αιγαίου εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο».
Κι όλα αυτά, ενώ τουρκικά μαχητικά συνέχιζαν να παραβιάζουν τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο ακόμη και τις ημέρες που ο ελληνικός κρατικός μηχανισμός έδινε τη δική του μάχη ενάντια στις φλόγες στο εσωτερικό τον Αύγουστο: στα πύρινα μέτωπα της Αττικής και της Εύβοιας.
Το «ήσυχο» καλοκαίρι του 2021 δεν έμελλε, λοιπόν, να συνοδευτεί από ουσιαστικές κινήσεις εξομάλυνσης εκ μέρους της Άγκυρας. Αντιθέτως, και παρά την όποια φαινομενική «ησυχία», ο τουρκικός αναθεωρητισμός εξακολουθεί να ρίχνει βαριά τη σκιά του όχι μόνο πάνω από τα ελληνοτουρκικά αλλά από την ευρύτερη γειτονιά, καθώς η Τουρκία «εξακολουθεί να αρνείται να αποσύρει τις στρατιωτικές της δυνάμεις και τους μισθοφόρους της από τη Λιβύη, αψηφώντας τις σχετικές επίμονες εκκλήσεις ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας», όπως καταγγέλλει στην επιστολή της προς τον Γκουτέρες και η μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ κα Θεοφίλη.
Όσο για την ημερομηνία του επόμενου γύρου των διερευνητικών επαφών που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη, και σε αυτό το μέτωπο η τουρκική πλευρά φαίνεται να παίζει καθυστερήσεις επιδεικνύοντας ολιγωρία.
Ο διεθνής παράγοντας
Στη διεθνή σκακιέρα ωστόσο, η Τουρκία δείχνει πια να βγαίνει από την «απομόνωση», αποκαθιστώντας διαύλους που είχαν διαρραγεί (με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ισραήλ), ενισχύοντας την παρουσία της στο Καύκασο (με την ανοχή της Μόσχας) και διεκδικώντας ενισχυμένο περιφερειακό ρόλο μέσω Αφγανιστάν (με τις ευλογίες των ΗΠΑ;).
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποδέχθηκε προ ημερών στην Άγκυρα τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων σεΐχη Ταχνούν μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχιάν, ενώ πίσω στις 12 Ιουλίου είχε τηλεφωνική συνομιλία και με τον Ισραηλινό πρόεδρο Ισαάκ Χέρτσογκ.
Η Τουρκία δείχνει να βγαίνει λοιπόν πια από την απομόνωση, χωρίς όμως επί της ουσίας να έχει πάρει πίσω τίποτα από όσα προκαλούν βαθιά ανησυχία σε Ελλάδα και Κύπρο. Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για το μέλλον των ιδίων των τουρκικών προκλήσεων; Την κλιμάκωσή τους υπό την ανοχή του διεθνούς παράγοντα, ενδεχομένως;
Το «ήσυχο» ελληνοτουρκικό καλοκαίρι – στο οποίο πολλοί «επένδυσαν» επικοινωνιακά – μας αποχαιρετά πια μέσα σε συνθήκες συγκρατημένης ανησυχίας, χωρίς όμως να έχει αφήσει πίσω κάποιο αξιοσημείωτο βήμα προόδου πέραν όσων θα μπορούσαν να θεωρηθούν διαχειριστικού χαρακτήρα.
Για να «δούμε» τώρα όσα έπονται, θα πρέπει πρώτα να ανατρέξουμε σε όσα προηγήθηκαν: στις μεγάλες προσδοκίες που δεν ευοδώθηκαν, στις πάγιες τουρκικές διεκδικήσεις που παραμένουν (μειονότητα Θράκης κ.ά.), στις νέες τουρκικές αναθεωρητικές μεθοδεύσεις που αναδύονται (διασύνδεση της αποστρατιωτικοποίησης νησιών με την κυριαρχία τους, ρητορική δύο κρατών στο Κυπριακό, άνοιγμα Βαρωσίου υπό κατοχική διοίκηση κ.ά.) αλλά σε και μια σειρά από προκλήσεις που, αν και μετρίας έντασης για τα δεδομένα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, βάζουν «υποθήκες» για νέες εντάσεις και επαπειλούμενα θερμά επεισόδια.
Τι… δεν έγινε
Όσοι περίμεναν «τα λόγια να μεταφραστούν σε πράξεις, οι προκλήσεις σε προσεγγίσεις και οι αγεφύρωτες διαφορές για τις θαλάσσιες ζώνες να αποκτήσουν έναν ορίζοντα διευθέτησης…» (όπως δήλωνε ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το Κάιρο στις 21 Ιουνίου)… ακόμη περιμένουν.
Εάν το καλοκαίρι του 2020 ήταν ένα καλοκαίρι εντάσεων στα ελληνοτουρκικά, τότε το θέρος του 2021 υπήρξε περίοδος… ανεκπλήρωτων προσδοκιών. Προσδοκιών που ξεκίνησαν στις 14 Ιουνίου (με τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στις Βρυξέλλες στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ) προτού «ανασυνταχθούν» στις 20 Αυγούστου (με την τηλεφωνική ομιλία Μητσοτάκη-Ερντογάν για Αφγανιστάν-προσφυγικό).
Τι ακούσαμε λοιπόν μέσα σε αυτό το δίμηνο μέσα από επίσημα χείλη ή διαρροές; Ότι «ο πάγος έσπασε» μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας… ότι το δίδυμο Σουρανή-Καλίν θα τα «πάει καλύτερα» από το δίδυμο Δένδια-Τσαβούσογλου… ότι το Αφγανιστάν μπορεί να «φέρει πιο κοντά» τις δύο χώρες… ότι η Τουρκία θα μπορούσε να εξετάσει ακόμη και το ενδεχόμενο προσφυγής στη Χάγη για τις θαλάσσιες ζώνες αλλά υπό προϋποθέσεις κ.ά. Τι έγινε άραγε από όλα αυτά;
Αποστρατιωτικοποίηση και κυριαρχία
Αυτό που έγινε είναι ότι το καθεστώς Ερντογάν επιμένει πια να διασυνδέει την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου (και) με την κυριαρχία τους, πράγμα που δεν έκανε στο παρελθόν, όχι κατά τέτοιο τρόπο και όχι μέσα από ένα τέτοιο πρίσμα. Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη, πρέσβης Φεριντούν Σινιρλίογλου, παρέθεσε την τουρκική «επιχειρηματολογία» σε επιστολή του (A/75/961-S/2021/651) προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, τον περασμένο Ιούλιο.
Όταν οι Τούρκοι (ο Σινιρλίογλου, η εκπρόσωπος του ΥΠΕΘΑ ταγματάρχης Πινάρ Καρά, ο ΥΕΘΑ Χουλουσί Ακάρ κ.ά.) υποστηρίζουν πλέον δημόσια ότι το Καστελλόριζο και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου «παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα εξοπλιστούν», αφήνουν να εννοηθεί ότι από τη στιγμή που εκείνα εξοπλίστηκαν ανακύπτει παράλληλα και θέμα αμφισβήτησης της «κυριαρχίας» τους. Στην επιστολή του προς τον Γκουτέρες ο Σινιρλίογλου αναφέρει ονομαστικά τα νησιά Σάμο, Λέσβο, Χίο, Κω, Σύμη και Καστελόριζο.
«…τα επιχειρήματα που περιέχονται στην… τουρκική επιστολή ότι η κυριαρχία επί των ελληνικών νησιών του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου παραχωρήθηκε… “υπό τον ειδικό και αυστηρό όρο να παραμείνουν αποστρατιωτικοποιημένα”, είναι όχι μόνο προδήλως αβάσιμα και ατεκμηρίωτα, αλλά και νομικά και ιστορικά εσφαλμένα», απαντά η πρέσβης Μαρία Θεοφίλη, μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη, με δική της επιστολή (A/75/976–S/2021/684) προς τον Γκουτέρες.
Μαξιμαλισμός
Η εμπειρία έχει δείξει ωστόσο πως όσα «επιχειρήματα» προσέθεσε κατά καιρούς η Άγκυρα στη φαρέτρα με τις αναθεωρητικές της διεκδικήσεις δεν αποσύρθηκαν ποτέ. Αντιθέτως, παρέμειναν. Κι όχι μόνο παρέμειναν αλλά και ενισχύθηκαν αποκτώντας μάλιστα στην πορεία χαρακτήρα κεντρικά ενορχηστρωμένου αφηγήματος. Ο λόγος για ένα αφήγημα που στόχο έχει:
- να ενισχύσει την τουρκική διαπραγματευτική θέση έναντι της Αθήνας (σε μια «λογική» τύπου «όσο πιο πολλά ζητήσουμε, τόσο πιο πολλά θα πάρουμε»)
- να πλήξει ως «μαξιμαλιστική» τη διεθνή εικόνα της Ελλάδας
- να «ξεπλύνει» τους τουρκικούς αναθεωρητισμούς
- και να εξωραΐσει την τουρκική επιθετικότητα παρουσιάζοντάς την ως «άμυνα»
Fake news και λάσπη
Στο πλαίσιο του ιδίου επιθετικού τουρκικού αφηγήματος «τρέχουν» ωστόσο και άλλες τουρκικές «επιχειρήσεις»… κατασυκοφάντησης της ελληνικής πλευράς μέσω ψευδών και παραποιημένων «ειδήσεων». Τέτοιου τύπου «επιχειρήσεις» επρόκειτο μάλιστα να δούμε πολλές κατά τη διάρκεια του «ήσυχου» καλοκαιριού που πέρασε.
Το τουρκικό κατεστημένο βρέθηκε τους τελευταίους μήνες να κατηγορεί την Ελλάδα για πολλά:
- για τον «βασανισμό» μεταναστών και προσφύγων (ο Ομέρ Τσελίκ)
- για «προβοκάτσιες, επιθετικές και παράνομες δηλώσεις και ενέργειες… παρενοχλήσεις τουρκικών πλοίων και αεροσκαφών» (ο Χουλουσί Ακάρ)
- για τη δολοφονία Τούρκου πολίτη στην… τουρκική πλευρά του Έβρου
- για το κλείσιμο μειονοτικών σχολείων στη Θράκη «κατά παράβαση των όρων που έχει θέσει η Συνθήκη της Λωζάννης»
- για σχέσεις με το PKK
- ακόμη και για τις τουρκικές πυρκαγιές (που μπορεί να προκλήθηκαν από «φίλους της Ελλάδας» «Κούρδους εμπρηστές») κ.ά.
Υπενθυμίζεται πως πίσω στα μέσα Αυγούστου είχαμε και την υπόθεση του προέδρου της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδας, Γιώργου Βαρυθυμιάδη, που μετέβη στην Τουρκία «προκειμένου να παραστεί ως εκπρόσωπος του ποντιακού ελληνισμού στην πατριαρχική θεία λειτουργία στη Παναγία Σουμελά Τραπεζούντας» αλλά τελικώς δεν τα κατάφερε καθώς απελάθηκε, μια υπόθεση για την οποία η πρεσβεία της Ελλάδας στην Άγκυρα πραγματοποίησε έκτακτο διάβημα διαμαρτυρίας προς το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Κυπριακό
Ενώ τον Ιούλιο (19-20 Ιουλίου) είχε προηγηθεί και η παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα, με τον Τούρκο πρόεδρο να ανακοινώνει το – υπό κατοχική διοίκηση – άνοιγμα νέου τμήματος στην Αμμόχωστο «κάνοντας έτσι άλλο ένα βήμα προς την κατεύθυνση του εποικισμού της περίκλειστης πόλης, κατά παράβαση όλων των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (550/1984, 789/1992)» όπως γράφαμε στο Α&Δ πίσω στις 20 Ιουλίου.
Έρευνα και διάσωση
Και πριν από όλα αυτά όμως, τον Ιούνιο, οι Τούρκοι είχαν επιχειρήσει να προχωρήσουν σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης νοτιοανατολικά της… Κρήτης, σε περιοχές του τουρκολιβυκού μνημονίου, επεκτείνοντας έτσι τα όρια των διεκδικούμενων από την Άγκυρα αρμοδιοτήτων SAR, με την υποσημείωση βέβαια πως τουρκική πλευρά τείνει να προσεγγίζει τις εν λόγω αρμοδιότητες ως μέσο… συγκυριαρχίας.
Προσφυγικό
Αλλά και στο θέμα του προσφυγικού, ήταν ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης που είχε πίσω στις αρχές Αυγούστου καταγγείλει, με επιστολή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Frontex, πως η Τουρκία «συνεχίζει… να μην δέχεται επιστροφές αιτούντων άσυλο με οριστική απορριπτική απόφαση από τα νησιά του Αιγαίου εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο».
Κι όλα αυτά, ενώ τουρκικά μαχητικά συνέχιζαν να παραβιάζουν τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο ακόμη και τις ημέρες που ο ελληνικός κρατικός μηχανισμός έδινε τη δική του μάχη ενάντια στις φλόγες στο εσωτερικό τον Αύγουστο: στα πύρινα μέτωπα της Αττικής και της Εύβοιας.
Το «ήσυχο» καλοκαίρι του 2021 δεν έμελλε, λοιπόν, να συνοδευτεί από ουσιαστικές κινήσεις εξομάλυνσης εκ μέρους της Άγκυρας. Αντιθέτως, και παρά την όποια φαινομενική «ησυχία», ο τουρκικός αναθεωρητισμός εξακολουθεί να ρίχνει βαριά τη σκιά του όχι μόνο πάνω από τα ελληνοτουρκικά αλλά από την ευρύτερη γειτονιά, καθώς η Τουρκία «εξακολουθεί να αρνείται να αποσύρει τις στρατιωτικές της δυνάμεις και τους μισθοφόρους της από τη Λιβύη, αψηφώντας τις σχετικές επίμονες εκκλήσεις ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας», όπως καταγγέλλει στην επιστολή της προς τον Γκουτέρες και η μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ κα Θεοφίλη.
Όσο για την ημερομηνία του επόμενου γύρου των διερευνητικών επαφών που πρόκειται να πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη, και σε αυτό το μέτωπο η τουρκική πλευρά φαίνεται να παίζει καθυστερήσεις επιδεικνύοντας ολιγωρία.
Ο διεθνής παράγοντας
Στη διεθνή σκακιέρα ωστόσο, η Τουρκία δείχνει πια να βγαίνει από την «απομόνωση», αποκαθιστώντας διαύλους που είχαν διαρραγεί (με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ισραήλ), ενισχύοντας την παρουσία της στο Καύκασο (με την ανοχή της Μόσχας) και διεκδικώντας ενισχυμένο περιφερειακό ρόλο μέσω Αφγανιστάν (με τις ευλογίες των ΗΠΑ;).
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποδέχθηκε προ ημερών στην Άγκυρα τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων σεΐχη Ταχνούν μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχιάν, ενώ πίσω στις 12 Ιουλίου είχε τηλεφωνική συνομιλία και με τον Ισραηλινό πρόεδρο Ισαάκ Χέρτσογκ.
Η Τουρκία δείχνει να βγαίνει λοιπόν πια από την απομόνωση, χωρίς όμως επί της ουσίας να έχει πάρει πίσω τίποτα από όσα προκαλούν βαθιά ανησυχία σε Ελλάδα και Κύπρο. Τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για το μέλλον των ιδίων των τουρκικών προκλήσεων; Την κλιμάκωσή τους υπό την ανοχή του διεθνούς παράγοντα, ενδεχομένως;
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου