Πολλοί θα ανέμεναν πολύ πιο σκληρές αντιδράσεις από την Τουρκία στη δήλωση αναγνώρισης της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τον Αμερικανό πρόεδρο. Έγιναν δηλώσεις από τον ΥΠΕΞ Μ.Τσαβούσογλου και τον Ι. Καλίν, αλλά σίγουρα δεν κάλυψαν τον “εκκωφαντικό θόρυβο” που προκαλεί η σιωπή του Ερντογάν! Γιατί ο “εκρηκτικός” Ταγίπ Ερντογάν μετρά τόσο πολύ τα λόγια του;
Ο Νίκολας Μόργκαν σε ανάλυση του στην ιστοσελίδα Ahval αναφέρει μεταξύ άλλων:
“Η αντίδραση της Τουρκίας στην αναγνώριση από τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν της Γενοκτονίας των Αρμενίων το Σάββατο, αναμενόταν να είναι γρήγορη και σκληρή. Αντ ‘αυτού, η Άγκυρα ανταποκρίθηκε με εκπληκτικό βαθμό αυτοσυγκράτησης”, γράφει. Κάνει αναφορά στις δηλώσεις Τσαβούσογλου και Καλίν επισημαίνοντας ότι “καμία απ΄ αυτές δεν ήταν τόσο “θερμές” όσο αναμενόταν”. Τονίζει την “σχετικά ήρεμη” στάση του τουρκικού Τύπου, ακόμη και του εθνικιστή Μπαχτσελί. Πάνω απ΄ όλα όμως αναδεικνύει τη σιωπή Ερντογάν. Γράφει:
“Η σιωπή του Ερντογάν μέχρι στιγμής είναι εκπληκτική … Ο Merve Tahiroglu, συντονιστής προγράμματος για το πρόγραμμα για τη δημοκρατία της Μέσης Ανατολής (POMED) στην Ουάσινγκτον, πιστεύει ότι η δήλωση Μπάιντεν “ήταν πολύ καλά διατυπωμένη και πολύ προσεκτική να μην κατηγορηθεί η τουρκική κυβέρνηση”. Ο ίδιος επισημαίνει την αναφορά της δήλωσης στις οθωμανικές αρχές του 1915 για τις ευθύνες στη γενοκτονία των Αρμενίων”.
Στην ανάλυση του ο Μόργκαν ανάφερει ότι πλέον “το αστέρι της Τουρκίας στην Ουάσινγκτον έχει “θαμπώσει” τα τελευταία χρόνια
“λόγω της επιθετικής αντιαμερικανικής ρητορικής του Ερντογάν και της άμεσης υπονόμευσης των αμερικανικών συμφερόντων. Η προστασία που παρεχόταν στην Τουρκία από τον Πρόεδρο Τραμπ και η αποδυνάμωση του κάποτε τρομερού τουρκικού μηχανισμού πίεσης ήταν αιτίες για να μην μπορέσει να αποτρέψει την αναγνώριση της Γενοκτονίας. Από τις εκλογές του Νοεμβρίου ο Ερντογάν ήταν πρόθυμος να μειώσει την ένταση με τον Μπάιντεν, αλλά εκείνος αρνήθηκε ακόμη και ένα τηλεφώνημα μέχρι μια ημέρα πριν από την ανακοίνωση.
Ο Δρ Steven Cook, ειδικός για την Τουρκία στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων στη Νέα Υόρκη, δήλωσε ότι “οι άνεμοι υπό την κυβέρνηση Μπάιντεν έχουν γυρίσει εναντίον της Άγκυρας”. Συγκεκριμένα, σημείωσε ότι η συσσωρευμένη απογοήτευση με την πάροδο των ετών στο Κογκρέσο για την Τουρκία συμβάλλει στην απόφαση να ανατραπεί το βέτο σε οποιαδήποτε αναγνώριση.
«Εδώ και δέκα χρόνια, η Τουρκία δεν έχει δώσει κανένα λόγο να μην αναγνωριστεί η Γενοκτονία των Αρμενίων», δήλωσε ο Κουκ. Πρόσθεσε ότι προηγούμενα επιχειρήματα που έκαναν τις ΗΠΑ να σκεφτούν δύο φορές για την αναγνώρισή της, κυρίως ότι θα υπονόμευε τη συνεργασία με την Τουρκία, έχουν μικρότερο βάρος από ό, τι στο παρελθόν.
«Ο τρόπος με τον οποίο οι Τούρκοι έχουν ασκήσει την εξωτερική πολιτική τους, ο τρόπος με τον οποίο υπονόμευσαν τις ΗΠΑ σε κρίσιμες στιγμές, δεν έχει δώσει κανέναν λόγο να μην γίνει αυτό».
Αντιμέτωπος με σοβαρές οικονομικές προκλήσεις και χαμηλές βαθμολογίες αξιολόγησης ο Ερντογάν δεν μπορεί να αντιδράσει υπερβολικά στις ΗΠΑ. Η αξία της τουρκικής λίρας παραμένει ευαίσθητη στις διακυμάνσεις των διμερών σχέσεων από το 2018 και ο Ερντογάν μπορεί να είναι πρόθυμος να διατηρήσει χαμηλά το επίπεδο της έντασης.
Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση του Μπάιντεν επιδίωξε να εκπληρώσει την επιθυμία του προέδρου να αναζωογονήσει την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις ΗΠΑ παγκοσμίως.
Μια ημέρα πριν ο Μπάιντεν αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων, είχε το πρώτο του τηλεφώνημα με τον Ερντογάν. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Μπάιντεν ενημέρωσε τον Ερντογάν για τα σχέδιά του…Το ίδιο είχε κάνει και στη περίπτωση της Σαουδικής Αραβίας με τις κυρώσεις κατά αξιωματούχων για τη δολοφονία Κασόγκι.
Ο Merve Tahiroglu εκτιμά ότι η προειδοποίηση όσο και υπόσχεση Μπάϊντεν να συναντηθεί με το Ερντογάν τον Ιούνιο στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, απέδειξαν τον σεβασμό του στον Τούρκο ομόλογό του και αποτελούν ένα μήνυμα ότι οι σχέσεις θα μπορούσαν να βελτιωθούν.
“Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι είπε ότι θα πραγματοποιήσουν τη συνάντηση τον Ιούνιο, οπότε αυτό είναι ένα μήνυμα προς την Άγκυρα ότι υπάρχει ακόμη αρκετός χρόνος για να βελτιωθεί η σχέση”, εξήγησε.
“Ελπίζω ότι η τουρκική πλευρά θα κατανοήσει αυτό το μήνυμα και θα το χρησιμοποιήσει για να αλλάξει συμπεριφορά ή πολιτικές τον επόμενο μήνα για να βελτιώσει τους δεσμούς.”
Δημοσίευση σχολίου