Του Σωτήρη Σιδέρη
Πρωτοφανή πράγματα, τα σοβαρότερα μετά την τουρκική εισβολή του 1974 συμβαίνουν στην Κύπρο , αλλά και μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας. Οι απειλές που δέχονται είναι κοινές, αλλά η ελληνική κυβέρνηση επιδεικνύοντας αδιανόητη υποχωρητικότητα σε πιέσεις, έχει αποσυνδεθεί πλήρως από το θεωρούμενο επί δεκαετίες κυρίαρχο εθνικό πρόβλημα, με αποτέλεσμα να έχει εκτοξευθεί και ο τουρκικός τυχοδιωκτισμός. Ταυτόχρονα είναι ταπεινωτική η εικόνα του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών να ζητά σχεδόν παρακλητικά από τον Τούρκο ομόλογό του, να οριστεί ημερομηνία έναρξης των διερευνητικών συνομιλιών , αντί να την απαιτήσει και κυρίως να την συνδέσει με την ανάκληση της απόφασης για τα Βαρώσια ή την αποχώρηση των γεωτρύπανων από την ΑΟΖ. Ένας ολόκληρης μηχανισμός υποχωρήσεων, προσαρμογών και πιέσεων κατά της Ελλάδας έχει ήδη αποτελέσματα με την ελληνική κυβέρνηση να φαντάζει ως συνομιλητής τρίτης κατηγορίας. Από την άλλη πλευρά η Άγκυρα έχει εθιστεί στην ρόλο του ισχυρού και γίνεται όλο και πιο απαιτητική, όσο βλέπει ότι η Αθήνα παραπαίει.Η Τουρκία ανενόχλητη, παραβιάζει νόμιμα οριοθετημένα θαλάσσια οικόπεδα της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς να υφίσταται την παραμικρή συνέπεια. Επίσης το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου των Βαρωσίων είναι μια πολιτική βαρβαρότητα, αλλά και έργο διεφθαρμένων ανθρώπων καθώς η κίνηση αυτή υποκρύπτει ιδιοτελή συμφέροντα Τούρκων και Τουρκοκυπρίων . Η Γερμανία κατά κύριο λόγο, αλλά και οι ΗΠΑ και συνολικά η ΕΕ , θεωρούν περίπου ως κατάκτηση της Άγκυρας τις απειλές, τις παραβιάσεις και τον κρατικό τραμπουκισμό και δεν θέτουν κανέναν όρο, επειδή έχουν απέναντί τους μια κυβέρνηση δεδομένη. Προς την Αθήνα και την Λευκωσία ασκούν πιέσεις για αποδοχή των όρων της Άγκυρας με την ελληνική κυβέρνηση να αντιμετωπίζεται ταπεινωτικά, χωρίς η Αθήνα να αντιδρά. Πρόκειται για μια πρωτοφανή διάλυση της εξωτερικής πολιτικής που είτε δεν θέλει , είτε δεν μπορεί να υποστηρίξει τα εθνικά συμφέροντα . Αίσθηση πάντως προκαλεί η πλήρης αδυναμία της αντιπολίτευσης να ανεβάσει τους τόνους και να φέρει την κυβέρνηση προ των ευθυνών της.
Στο διπλωματικό επίπεδο η Τουρκία κατάφερε να αποκόψει πλήρως την Ελλάδα από την Κύπρο, αλλά η ίδια να ενισχύει τον ρόλο της στο νησί. Χωρίς να υποτιμηθούν οι ευθύνες του Προέδρου Αναστασιάδη, η ελληνική κυβέρνηση δέχθηκε την έναρξη διερευνητικών συνομιλιών παρά τις κατάφωρες παραβιάσεις και απειλές κατά της Λευκωσίας. Επίσης η Τουρκία αφού συνέδεσε την έναρξη των διερευνητικών συνομιλιών και με τις κυρώσεις , η Αθήνα πίεσε την Λευκωσία να μην επιμείνει σε κυρώσεις παρά τις θεατρικές δηλώσεις Δένδια. Αν μια χώρα ζητά κυρώσεις και μετά υποχωρεί χωρίς κανένα αντάλλαγμα είναι μια χώρα περίγελως της διεθνούς διπλωματίας. Έτσι η Ελλάδα μοιάζει να έχει αποσυρθεί στην πράξη ακόμη και από τις ευθύνες που έχει ως εγγυήτρια χώρα. Η Τουρκία ενισχύει στρατηγικά τους δεσμούς της με τους Τουρκοκύπριους , ενώ η Ελλάδα αποσύρεται όχι επειδή το θέλει αλλά επειδή το απαιτεί η Άγκυρα. Όλο αυτό το σκηνικό θα εξελιχθεί με δραματικό τρόπο τις επόμενες εβδομάδες καθώς ο ΟΗΕ με την στήριξη των ΗΠΑ και της ΕΕ θα δρομολογήσει έναν νέο κύκλο εντατικών διαπραγματεύσεων. Η Αθήνα είναι ανύπαρκτη ήδη και η Λευκωσία χωρίς βοήθεια και στηρίγματα.
Στην σύνοδο κορυφής της 25ης Σεπτεμβρίου η Τουρκία αποκάλυπτα απαίτησε να μην της επιβληθούν κυρώσεις, καθώς σε αντίθετη περίπτωση δεν θα προσέρχονταν στις διερευνητικές συνομιλίες με την Ελλάδα. Η Αθήνα δεν είχε κανένα δικαίωμα να κάνει τέτοια διασύνδεση. Με μια θεατρική επίσκεψη στην Λευκωσία ο Έλληνας ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας τάχθηκε υπέρ των στοχευμένων κυρώσεων σε πρόσωπα ενώ το θέμα ήταν να επιβληθούν κυρώσεις που περιλαμβάνονταν στην προφορική λίστα Μπορέλ για σημαντικές οικονομικές κυρώσεις μεταξύ των οποίων και διακοπή λήψης δανείων από τράπεζες της ΕΕ. Είχαμε τότε επισημάνει το γεγονός ότι η προφορική λίστα ήταν ένα ακόμη θέατρο της ΕΕ όπως και αποδείχθηκε. Η Τουρκία απέφυγε τις κυρώσεις, αλλά δεν απέσυρε τα γεωτρύπανα και τις παραβιάσεις .
Υποχωρήσεις που φέρνουν κρίση
Η Τουρκία αφού έκανε επί πολλές εβδομάδες σουρωτήρι το νόμο Μανιάτη που προβλέπει τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και έφθασε 35 μίλια από το Καστελόριζο, απαίτησε την απόσυρση του ελληνικού στόλου από την περιοχή με αντάλλαγμα την απόσυρση του ούτως ή άλλως παράνομα κινούμενου Ουρούτς Ρέις. Ενδιάμεσα έχει απαιτήσει από την Ελλάδα να αρνηθεί δημόσια την ισχύ του χάρτη της Σεβίλλης που αποτυπώνει τα –θεωρητικά μη οριοθετημένα –όρια των ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα έσπευσε χωρίς καμία αντίδραση από την Αθήνα να δηλώσει ότι ο Χάρτης δεν έχει καμία νομική ισχύ , λες και θα διαπραγματεύονταν την αμερικανική ΑΟΖ.
Η Τουρκία αρνείται εδώ και εβδομάδες, παρά το γεγονός ότι δεν συντρέχουν λόγοι να δεχθεί την έναρξη των διερευνητικών συνομιλιών. Διαπραγματεύεται με Έλληνες, Γερμανούς και Αμερικανούς για να αποσπάσει όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη και σε άλλους τομείς, όπως η Τελωνειακή Ένωση με την ΕΕ, πιέζει την Κύπρο, απειλεί και γενικότερα δείχνει να αδιαφορεί για τις δημόσιες εκκλήσεις η προειδοποιήσεις των ΗΠΑ ή της ΕΕ.
Αυτή η καταθλιπτική πραγματικότητα προκαλεί εύλογες ανησυχίες για το τι θα συμβεί στο τραπέζι των συνομιλιών, λαμβάνοντας υπόψη και τις απαιτήσεις να τεθούν προς συζήτηση οι γκρίζες ζώνες και η αποστρατιωτικοποίηση νησιών. Εύλογες είναι και οι ανησυχίες για το τι ακριβώς έχει συμφωνηθεί στο πλαίσιο των μυστικών συνομιλιών στο ΝΑΤΟ ή ενόψει των διερευνητικών που δεν γνωρίζει κανείς. Η δημόσια έκκληση του Νίκου Δένδια προς τον Τσαβούσογλου για να ορίσει ημερομηνία πραγματοποίησης των διερευνητικών, με το σκεπτικό ότι επειδή θα γίνουν στην Τουρκία εκείνη πρέπει να προτείνει ημερομηνία είναι εκτός λογικής. Μια χώρα που σέβεται τον εαυτό της και θέλει να δηλώσει την αποφασιστικότητά της δεν γίνεται έρμαιο των διαθέσεων κανενός. Απαιτεί τον ορισμό ημερομηνίας ή αναβάλλει την έναρξη των συνομιλιών.
Θύελλα ανιχνεύεται στον ορίζοντα. Τα μεγάλα θέματα απαιτούν μεγάλους άνδρες. Ο επικοινωνιακός κουρνιαχτός, η αποχή από ιστορικές ευθύνες , η δεδομένη κυβέρνηση και οι πραγματικές απειλές που είναι ορατές και στον πιο απλό πολίτη έχουν τεράστιο ειδικό και ιστορικό βάρος. Όποιος νομίζει ότι θα ξεμπερδέψει από τις ιστορικές ευθύνες του, με τις λίστες Πέτσα, τα ψεύδη και το θέατρο, είναι μακριά νυχτωμένος.
Δημοσίευση σχολίου