Για καιρό οι σχέσεις Ρωσίας – Τουρκίας βασίζονταν στο δόγμα η οικονομία είναι οικονομία και η πολιτική είναι πολιτική και τα δύο δεν μπορούν να αναμιχθούν. Αυτό λειτούργησε μέχρι την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού Su-24 από τους Τούρκους.
Της Γιεκατερίνα Χουλκόφσκαγια
Οι σχέσεις των δύο χωρών ανατράπηκαν σε μια στιγμή. Ένα έτος μετά, στις 5 και 6 Δεκεμβρίου ο Τούρκος πρωθυπουργός Γιλντιρίμ πρόκειται να επισκεφθεί τη Μόσχα όπου θα έχει συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό του Μεντβέντεφ και τον πρόεδρο Πούτιν. Η συνάντηση θα ενισχύσει την προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Το βασικό θέμα στην ατζέντα των επαφών θα είναι η διμερής οικονομική συνεργασία. Ωστόσο, η Ρωσία δείχνει να μη βιάζεται ιδιαίτερα επί του προκειμένου. Το 2014 οι Τούρκοι έλεγαν ότι είχαν κάθε δικαίωμα να προασπίσουν τον εναέριο χώρο τους από τις ρωσικές παραβιάσεις. Η Ρωσία μιλούσε για «πισώπλατη μαχαιριά» που δόθηκε από τους «συνεργάτες των τρομοκρατών».
Αποτέλεσμα ήταν η επιβολή ρωσικών οικονομικών κυρώσεων στην Τουρκία. Η Ρωσία απαγόρευσε την εισαγωγή συγκεκριμένων τουρκικών προϊόντων και τουρκικές εταιρείες στη Ρωσία περιορίστηκαν. Απαγορεύτηκαν εισαγωγές φρούτων και λαχανικών.
Επίσης, απαγορεύτηκαν οι πτήσεις τσάρτερ και υπήρξαν ταξιδιωτικές οδηγίες για αποφυγή της Τουρκίας ως ταξιδιωτικού προορισμού των Ρώσων. Υπήρξαν περιορισμοί στη χορήγηση βίζας ενώ στις ρωσικές εταιρείες απαγορεύτηκε να προσλαμβάνουν Τούρκους.
Η Ρωσία δεν επηρεάστηκε από τις κατά της Τουρκίας κυρώσεις. «Για τη Ρωσία οι κυρώσεις κατά της Τουρκίας είναι πολύ λιγότερο επώδυνες σε σχέση με αυτές που της έχουν επιβληθεί από την ΕΕ. Τα τουρκικά αγαθά έχουν αντικατασταθεί από αντίστοιχα από άλλες χώρες κυρίως από τη Λευκορωσία και το Καζακστάν», αναφέρει Ρώσος αναλυτής.
Στις 27 Ιουνίου ο Τούρκος πρόεδρος εξέπληξε πολλούς απολογούμενος στο Πούτιν για την κατάρριψη. Δύο ημέρες αργότερα Ερντογάν και Πούτιν συνομίλησαν τηλεφωνικά. Ο Ρώσος ηγέτης υποσχέθηκε άμεση άρση των κυρώσεων, αλλά μόνο η απαγόρευση των πτήσεων τσάρτερ ήρθη και αυτή μετά από δύο μήνες. Όταν η απαγόρευση ήρθη, στις 28 Αυγούστου, οι περισσότεροι Ρώσοι είχαν ήδη πάει διακοπές κάπου αλλού εκτός της Τουρκίας.
Μερικές ακόμα κυρώσεις ήρθησαν μετά την επίσκεψη Πούτιν στην Τουρκία, στις 9 Οκτωβρίου. Ορισμένα φρούτα εξαιρέθηκαν από τον κατάλογο των απαγορευμένων, αλλά πολλά άλλα παρέμειναν. Επίσης και άλλες κυρώσεις παρέμειναν, όπως η σχετική με τη βίζα και την πρόσληψη Τούρκων από ρωσικές εταιρείες. Όχι μόνο η Ρωσία δεν ήρε τις εν λόγω κυρώσεις αλλά δεν φαίνεται καν διατεθειμένη να το πράξει σύντομα.
Στις 18 Νοεμβρίου ο Ρώσος υπουργός Γεωργίας Αλεξάντερ Τκάτσεφ συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του Φαρούκ Τσελίκ και συζήτησαν για την άρση των κυρώσεων. Όμως μετά την συνάντηση η ρωσική πλευρά ανακοίνωσε πως όσον αφορά τις τουρκικές τομάτες θα συνεχιστεί η απαγόρευση εισαγωγών για τα επόμενα 2-3 χρόνια ώστε να ενισχυθούν οι Ρώσοι παραγωγοί τομάτας.
«Για πολλά χρόνια οι τουρκικές ντομάτες μονοπωλούσαν τη ρωσική αγορά. Μετά την κατάρριψη και τις κυρώσεις οι Ρώσοι παραγωγοί επένδυσαν σοβαρά στην παραγωγή και δεν πρέπει να χάσουν τα χρήματά τους», αναφέρει ο αντιπρόεδρος της διεύθυνσης Εμπορίου και Βιομηχανίας της Ρωσίας.
Τούρκοι επιχειρηματίες ελπίζουν πως οι κυρώσεις θα αρθούν σύντομα. «Θέλουμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στη Ρωσία όπως κάνουμε εδώ και 20 χρόνια. Με τις κυρώσεις έχουν γυρίσει τα πάνω κάτω», δηλώνει ένας από αυτούς. Η Μόσχα αρνείται πάντως πως οι κυρώσεις διατηρούνται για πολιτικούς λόγους προτάσσοντας λόγους οικονομικούς σχετιζόμενους με την οικονομική κρίση που η ίδια η Ρωσία βιώνει.
Το ρωσικό υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης επιβεβαιώνει πως το Κρεμλίνο δεν μελετά την άμεση άρση των κατά της Τουρκίας κυρώσεων. Τα αποτελέσματα των επομένων συναντήσεων Ρώσων και Τούρκων θα δείξουν αν Μόσχα και Άγκυρα θα επανέλθουν στο παλαιό δόγμα της μη ανάμιξης της πολιτικής με την οικονομία. Φαντάζει απίθανο πάντως οι σχέσεις των δύο χωρών να επανέλθουν ακριβώς όπως ήταν πριν την κατάρριψη.
Η αλήθεια είναι πως στους επτά μήνες της ρωσοτουρκικής κρίσης στη ρωσική αγορά εισήλθαν νέοι δρώντες, ντόπιοι και ξένοι. Έτσι φαίνεται πως οι δύο χώρες προχωρούν σε μια νέα προσέγγισή των σχέσεών τους διατηρώντας κοινή προσέγγιση σε διεθνή ζητήματα όπου τα συμφέροντά τους συμπίπτουν.
Όμως η Μόσχα έχει μεγάλη ανάγκη από οικονομικές και επενδυτικές ευκαιρίες, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει τις δυτικές κυρώσεις και τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου. Στην αναζήτηση ισορροπίας μεταξύ των οικονομικών αναγκών και των πολιτικών συμφερόντων, η Ρωσία αναζητά μια νεορεαλιστική πολιτική όπως ποτέ δεν είχε κάνει στο παρελθόν.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου