Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν είναι πανταχού παρών. Τα ΜΜΕ ασχολούνται με τις ενέργειές του στην Ουκρανία, στην Συρία και τις ξαφνικές «καρατομήσεις» στον στενό του κύκλο στο Κρεμλίνο. Την ίδια ώρα το πολιτικό πουργκατόριο που έστησε ο Ερντογάν μετά το πραξικόπημα τράβηξε την προσοχή, ενώ στην Κίνα ο πρόεδρος Σι Τζιπίνγκ έχει την πρωτοκαθεδρία, καθιστάμενος ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης της μετά τον Μάο.
FOREIGN AFFAIRS
ΤΙΤΛΟΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ: The New Dictators (Οι Νέοι Δικτάτορες)
URL: https://www.foreignaffairs.com/articles/2016-09-26/new-dictators
Οι ηγέτες αυτοί αντιπροσωπεύουν προσωποπαγή πολιτικά συστήματα αφήνοντας μια αίσθηση ανησυχίας να πλανάται. Πέραν αυτών όμως υπάρχουν και άλλα παραδείγματα, στο Εκουαδόρ, την Ουγγαρία, την Πολωνία και αλλού προσπάθειας συγκέντρωσης της εξουσίας στην κορυφή. Το 1988 τα προσωποπαγή καθεστώτα αντιπροσώπευαν το 23% στις ανά τον πλανήτη δικτατορίες. Σήμερα το 40% των αυταρχικών καθεστώτων κυβερνάται από έναν ισχυρό άνδρα.
Από το τέλος του Β΄ΠΠ τα περισσότερα δικτατορικά καθεστώτα σχετιζόταν είτε με πολιτικά κόμματα ή με τους στρατιωτικούς. Μετά το πέρας του Ψυχρού Πολέμου όμως αυταρχικά καθεστώτα και δικτατορίες του ενός ανδρός αποτελούν την εικόνα του αυταρχισμού σε όλο τον κόσμο.
Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί έναν αριθμό προκλήσεων για τα αμερικανικά συμφέροντα. Σύμφωνα με αναλυτές αυτή η μορφή της δικτατορίας του ενός ανδρός παράγει τα χειρότερα πολιτικά αποτελέσματα. Παράγει επίσης την πιο επικίνδυνη και τυχοδιωκτική εξωτερική πολιτική, επενδύει στα πυρηνικά όπλα, επενδύει στον πόλεμο κατά της δημοκρατίας και προκαλεί συγκρούσεις.
Αν και οι κινήσεις Πούτιν σε Κριμαία και Συρία σχεδιάστηκαν για την προώθηση συγκεκριμένων ρωσικών συμφερόντων είναι πιθανό η ασυδοσία που απολαμβάνει ο Πούτιν στο εσωτερικό της χώρας του να αυξάνει το επίπεδο του κινδύνου που είναι πρόθυμος να αναλάβει για την προώθηση των στόχων αυτών.
Ο ασφυκτικός έλεγχος του Πούτιν στα ΜΜΕ εξασφαλίζει πως ο πληθυσμός μαθαίνει μόνο την εκδοχή των γεγονότων που αυτός επιθυμεί να προβάλει. Η περιορισμένη πρόσβαση των Ρώσων σε πληροφορίες από το εξωτερικό καθιστούν δύσκολη την κριτική σε αυτό που το καθεστώς του προβάλει ως επιτυχίες στην εξωτερική πολιτική.
Το ίδιο συμβαίνει και στην Κίνα. Η επιθετικότητα στη Νότια Σινική Θάλασσα συμβαδίζει με την άνοδο της εικόνας του Σι και την εγκαθίδρυση προσωποπαγούς καθεστώτος. Αν αυτό συνεχιστεί και καταφέρει να ελέγξει απολύτως τις ένοπλες δυνάμεις και τα όργανα εξωτερικής πολιτικής, χωρίς να δίνει λόγο σε κανέναν, αναλυτές πιστεύουν, πως θα κλιμακώσει και την ένταση στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Τα καθεστώτα αυτού του τύπου όμως δεν προωθούν απλώς επιθετική εξωτερική πολιτική αλλά είναι και απρόβλεπτα. Χωρίς αντίπαλο στο εσωτερικό όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων μπορούν να αλλάξουν στάση προχωρώντας σε βίαιες και αιρετικές κινήσεις. Ηγέτες όπως ο Πούτιν ή ο Μαδούρο είναι αυτοί που ανησυχούν περισσότερο τις ΗΠΑ καθώς δημιουργούν εξωτερικούς εχθρούς για να διατηρήσουν τη λαϊκή υποστήριξη, υιοθετώντας αντιαμερικανική ρητορική.
Τέλος, τα καθεστώτα αυτού του τύπου είναι τα πλέον διεφθαρμένα και τα λιγότερο πιθανό να εκδημοκρατιστούν. Τα καθεστώτα αυτά βασίζονται στο οικονομικών πόρων για να διατηρηθούν στην εξουσία, σπαταλώντας με τον τρόπο αυτό ακόμα και εξωτερική βοήθεια που πιθανώς λαμβάνουν. Και αντί κάποια στιγμή να οδηγήσουν τις χώρες τους στον εκδημοκρατισμό είτε αναπαράγουν τη δικτατορία, είτε δημιουργούν αποτυχημένα κράτη (failed states).
Βάσει των προβλέψεων ο κόσμος μας τα επόμενα 10-20 χρόνια θα καταστεί περισσότερο ανασφαλής λόγω της πόλωσης, της οικονομικής δυσπραγίας και της αυξανόμενης βίας. Κάτι τέτοιο θα ενισχύσει τα προσωποπαγή καθεστώτα. Η αστάθεια θα προκαλέσει πλήγματα για τις βασικές αρχές της Δημοκρατίας καθώς οι πολίτες θα αναζητούν ισχυρούς, αποφασιστικούς ηγέτες που θα χρησιμοποιούν και βία για να διατηρήσουν την τάξη εν μέσω του χάους.
Τα προσωποπαγή καθεστώτα δεν αποτελούν σημερινό φαινόμενο. Απλώς επανεμφανίζονται δυναμικά μετά το πέρας του Ψυχρού Πολέμου κρούοντας το καμπανάκι του κινδύνου για τη Δύση
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου